Benzetme

Yunus Emre, şiirlerinde hayvanları soyut kavramları somutlaştırmak ve tasavvufi düşünceleri ifade etmek için kullanır. Hayvanlar, onun şiirlerinde benzetme unsurları olarak yer alır ve bazen mecazi anlamlar kazanır. Ayrıca, Yunus Emre'nin yaşadığı dönemde Anadolu'da Moğol istilası nedeniyle oluşan sosyal ve siyasi belirsizlik, şiirlerindeki hayvanların yabani ve yırtıcı özelliklerle anılmasına da yansımıştır.

“Dağlar masmavi gökyüzüne yaslanmış devler gibi görünüyor” cümlesinde dağlar benzeyen, gökyüzü ise kendisine benzetilen varlıktır.

“Onu dün ziyaret etti, dedesi turp gibi sağlamdı” cümlesinde benzeyen varlık “dede”, kendisine benzetilen varlık ise “turp”dur.

Avara kelimesi, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın konuşmalarında kullandığı bir benzetme olarak "monoton, kendini tekrar eden, tatsız işler ve sözler" anlamında kullanılmaktadır. Teknik anlamda ise avara kasnak, bir kayış tarafından çevrilen ve tahrik edilen kasnaklar içinde güç aktarmayan, kayışın gerginliğini sağlayan kasnaktır.

Açık istiare, benzetmenin sadece kendisine benzetilen (benzeyen) ögesiyle yapıldığı edebi bir sanattır. Bu türde, benzeyen söylenmez ama onun bir ya da birkaç özelliği belirtilir.

Şiirin en önemli edebi sanatı olarak benzetme (teşbih) kabul edilebilir. Benzetme, iki farklı şey arasında benzerlik kurarak yapılan ve anlatımın gücünü artıran bir söz sanatıdır.

Temsilî istiare, bir şiir boyunca benzeyen ve kendisine benzetilenin birbiri yerine kullanılmasıdır. Örnek: Faruk Nafiz Çamlıbel'in "At" şiiri, temsilî istiareye güzel bir örnektir: > Artık demir almak günü gelmişse zamandan, > Meçhule giden bir gemi kalkar bu limandan, > Hiç yolcusu yokmuş gibi sessizce alır yol, > Sallanmaz o kalkışta ne mendil ne de bir kol. Bu dizelerde tabut, gemiye benzetilmiştir.

"Ceylan göz" ifadesi, iri, parlak ve güzel gözleri tanımlamak için kullanılan bir benzetmedir. Bu ifade, aynı zamanda sevilen kişinin gözlerine duyulan hayranlığı ve sevgiyi ifade etmek için de kullanılır.

En çok kullanılan benzetmeler arasında şunlar bulunmaktadır: 1. "Saman alevi". 2. "Toroslar, Çukurova’nın bereketli topraklarını İç Anadolu’nun bozkırlarından ayırır". 3. "Aslan oğlum benim!". 4. "Gözlerin deniz kadar derin". 5. "Ev, kale gibi sağlamdı".

4. sınıf düzeyinde benzetme, bir kavramın, varlığın ya da durumun özelliklerini, anlatımı güçlendirmek için başka bir varlık, kavram ya da duruma benzetilmesi yoluyla oluşturulan cümlelerdir. Örnekler: 1. "Hüseyin Amca’nın altın gibi bir kalbi vardı" 2. "Sokaktaki kavga, karıncaların şekere üşüşmesini hatırlattı bana" 3. "Takım elbiseyi giyince iş adamları gibi olmuşsun" 4. "Maçta sucuk gibi terlemişim". 5. "Bulutlar pamuk tarlaları gibi gökyüzüne yayılmışlardı".

"Sanki" kelimesi, farklı bağlamlarda çeşitli anlamlar taşır: 1. Benzetme Anlamı: Gerçekleşmeyen bir durumu gerçekmiş gibi göstererek benzetme yapar. 2. Tahmin Anlamı: Konuşmacının kesin olmayan bir ifadeyle bir tahminde bulunmasını sağlar. 3. İhtimal Anlamı: Gerçekleşip gerçekleşmeyeceği kesin olmayan bir durum hakkında düşünce veya izlenim belirtir. 4. Kuşku Anlamı: Konuşmacının doğruluğuna tam olarak inanmadığı bir ifadeyi aktarırken kullanılır. 5. Soru Cümlelerinde: Konuya ilgiyi çekmek veya uyarıda bulunmak için kullanılır.

"Şeftalinin bala benzemesi" ifadesi, "Entarisi Ala Benziyor" adlı türküde geçen bir benzetmedir.

"En iyi benzetme cümlesi" olarak değerlendirilebilecek birkaç örnek: 1. "Bu çocuk aslan gibi cesur". Bu cümlede çocuğun cesareti, aslana benzetilmiştir. 2. "Ay, gümüş bir tepsi gibi gökyüzünde parlıyordu". Burada ay, gümüş tepsiye benzetilmiştir. 3. "Annemin sesi bülbül gibi tatlıydı". Bu cümlede annenin sesi, bülbüle benzetilmiştir. 4. "Yatağa uzandım, sanki pamukların üstüne düşmüş gibiydim". Rahatlık yönüyle benzetme yapılmıştır.

5. sınıf Türkçe'de benzetme, iki farklı varlık arasında benzerlik yönüyle bağ kurma sanatıdır. Benzetmenin dört temel ögesi vardır: 1. Benzeyen: Zayıf unsur. 2. Benzetilen: Kuvvetli unsur. 3. Benzetme yönü: İki unsur arasındaki benzetme sebebi. 4. Benzetme edatı: "Gibi, kadar, sanki, tıpkı" gibi edatlardır. Örnek cümleler: - "Bu çocuk aslan gibi cesur". - "Ay, gümüş bir tepsi gibi gökyüzünde parlıyordu". - "Annemin sesi bülbül gibi tatlıydı".

29. etkinlikteki benzetme unsurları şunlardır: 1. Benzeyen: Özellikleri daha az belirgin olan, benzetilen varlık veya kavram. 2. Kendisine Benzetilen: Özellikleri belirgin ve güçlü olan, benzetme amacıyla kullanılan varlık veya kavram. 3. Benzetme Yönü: Benzetme yapılan ortak özellik. 4. Benzetme Edatı: Benzetme ilişkisini kuran kelimeler (gibi, kadar, sanki, adeta vb.).

"Kaşları keman, kirpikleri ok" ifadesi, Türk halk geleneğinde güzel kadınları tanımlamak için kullanılan bir benzetmedir.

Masallarda siyah saç, genellikle "kömür" veya "yılan derisi" gibi benzetmelerle ifade edilir.

Eğretileme ve eğreti arasındaki fark şu şekildedir: 1. Eğretileme: Bir sözün benzetme amacıyla başka bir söz yerine kullanılması sanatıdır. 2. Eğreti: Bir sözcüğün alışılmış anlamı dışında kalan bir anlamda kullanılmasıdır.

IQOS TEREA Russet tütünü, Marlboro Touch Blue sigarasına benzetilmektedir.

Boşalandularda hangi edebi sanatın olduğu belirtilmemiştir. Ancak, edebi sanatlar genel olarak şu şekilde sınıflandırılabilir: 1. Teşbih (Benzetme): İki kavram arasında benzerlik ilişkisi kurarak anlamı güçlendirme sanatıdır. 2. İstiare (Eğretileme): Sadece benzeyen veya kendisine benzetilen unsurun kullanıldığı eksik benzetmedir. 3. Mecaz (Değişmece): Bir kelimenin gerçek anlamı dışında farklı bir anlamda kullanılmasıdır. 4. Teşhis (Kişileştirme): İnsan dışı varlıklara insan özellikleri verilmesidir. 5. İntak (Konuşturma): İnsan dışındaki varlıkları ve cansız nesneleri konuşturma sanatıdır. Bu sanatlar, edebi eserlerin etkileyiciliğini artırır ve metinleri zenginleştirir.