Atasözleri

“Gönül, kendine benzeyen gönüle akar” sözü Hz. Ali'ye aittir.

Deyim ve atasözlerinin kullanıldığı cümle örnekleri: 1. Deyim: "Acele işe şeytan karışır". Örnek cümle: "Bu projeyi yürütmek için adeta ateşten gömlek giydim, çünkü acele işe şeytan karışır derler". 2. Atasözü: "Damlaya damlaya göl olur". Örnek cümle: "Bu kadar para ile bireysel emeklilikten ne olur deme, damlaya damlaya göl olur demişler". 3. Deyim: "Ağzını açıp gözünü yummak". Örnek cümle: "Çocuk arkadaşına cevabı yapıştırdı, karşısındaki donakaldı".

"Hırsız içerden olursa, kapı kilit tutmaz" atasözü, kötülük edecek kişinin dışarıdan değil de içeriden olması durumunda bunu önlemenin zor olduğunu ifade eder. Bu durumda kişi, özel durumları bildiği için nasıl zarar vereceğini ve hangi yolları kullanacağını daha iyi bilir ve bu nedenle akla hayale gelmeyen, imkansız sanılan yollarla hırsızlığını yapar.

"Öfkeyle kalkan zararla oturur" atasözü, Türk toplumunda nesilden nesle aktarılan kültürel bir miras olarak ortaya çıkmıştır.

"Hoppâla Paşam, Malkara Keşan" sözü, Tahsin Yücel'in "Kumru ile Kumru" romanında geçen bir atasözüdür.

"Keskin bıçak olmak için çok çekiç yemek gerek" atasözü, keskin bir bıçak olmak için çok çalışmak ve sıkıntı çekmek gerektiğini ifade eder.

"Her koyun kendi bacağından asılır" ifadesinin İngilizcesi "every man for himself" olarak çevrilebilir.

“Her sabah Afrika’da bir ceylan uyanır” sözü, Afrika atasözü olarak bilinmektedir.

Kanuni Sultan Süleyman'ın en güzel sözlerinden biri şu şekildedir: "Kılıcın yapamadığını adalet yapar.".

Tecrübe ile ilgili bazı atasözleri şunlardır: 1. "Tecrübe olmazsa, fikir olmaz". 2. "Akıl yaşta değil, baştadır". 3. "Tecrübe en iyi öğretmendir". 4. "Her ziyan bir öğüttür". 5. "Sanatını ustadan öğrenmeyen (görmeyen) öğrenemez".

"El el ile, değirmen yel ile" atasözünün devamı "pusuya yatmak" şeklindedir.

Türk atasözleri biçim ve anlam özellikleri olmak üzere iki ana kategoriye ayrılır: 1. Biçim Özellikleri: Atasözleri, en fazla iki kelimeden oluşan ve duygu ile düşüncenin tek bir cümlede ifade edildiği özlü sözlerdir. 2. Anlam Özellikleri: Atasözleri, bir yaşam felsefesi gibi evrensel duyguları yansıtan ve kullanıldığı anlam bakımından ortak niteliklere sahip olan sözlerdir.

Kötülükle ilgili bazı atasözleri şunlardır: 1. "Kazma elin kuyusunu, kazarlar kuyunu". 2. "Alma mazlumun âhını, çıkar aheste aheste". 3. "Az kaz, uz kaz, boyunca kaz". 4. "Kaşıkla yedirip sapıyla gözünü çıkartmak". 5. "Soysuza beylik vermişler, önce babasını asmış". 6. "El yahşi, biz yaman; el buğday, biz saman". 7. "Kötü komşu insanı hacet sahibi eder". 8. "Kötü haber tez duyulur".

Mısır ile ilgili bazı deyim ve atasözleri şunlardır: 1. "Aç domuz, mısır tarlasından çıkmaz". 2. "Bez alırsan Mısır'dan, kız alırsan asilden". 3. "Mısır ekmeği". 4. "Mısır özü". 5. "Mısır yağı".

"Bülbülü altın kafese koymuşlar, ah vatanım demiş" atasözü, kişinin yurdu dışında ne kadar iyi bir yaşama ortamı bulunursa bulunsun, yine de kendi yurdunu özleyeceğini ifade eder. "Bülbül yuvası altın kafeste" ifadesi, bu atasözüyle doğrudan bağlantılı değildir.

"Kurt ayazda" ifadesi, "kurt kışı geçirir ama yediği ayazı unutmaz" atasözünde geçmektedir. Dolayısıyla, "kurt ayazda" ifadesi doğrudan bir eylem belirtmez, daha çok bir durumu veya deneyimi anlatır.

Avcılık ile ilgili bazı özlü sözler: "Avcı tane saçar ama acımasından değil, avlanmak için" (Mevlana). "Avcı çoğu zaman hayvanların dostudur; ama avcı iyi nişancı ise, keklikler bu sevgiye güvenmemelidir" (Emile Alain). "Avcı, avının ne olacağını bilebilir mi? Tavşan mı, kurt mu? Kaz mı, tilkimi?" (Resul Hamzatov). "Yaşam, milyonlarca farklı türün hayatlarını geçirebilmek için ilerledikleri yol değil, sadece av ve avcının raksındaki ölüm kalım savaşıdır" (Öykü Odabaş Kanneci). "Hiçbir ferdi hatta her topluluğu, hoşlandığı yem ile avlarlar" (Hüseyin Rahmi Gürpınar). "Ava giden avlanır" (Atasözü). "Şahin ile deve avlanmaz" (Atasözü). "Kuru pantolon ile balık tutulmaz" (Cervantes). "Av avlayanın, kemer bağlayanın" (Atasözü). "Avcının dönüşünü bekleyenler, önce onun köpeğini görürler" (Resul Hamzatov).

"Baldız baldan tatlıdır" atasözü, Türk toplumundaki evlilik ve akrabalık ilişkilerine dayanmaktadır. Asıl hali "daldız baldan tatlıdır" olan bu söz, zamanla "baldız baldan tatlıdır" şeklinde kullanılmaya başlanmıştır.

"Çalma elin kapısını, çalarlar kapını" atasözünün hikayesi şu şekildedir: Bir gün Ali adında bir çocuk, arkadaşı Mehmet'e şaka yapmak için onun geçtiği yollara iğneler yerleştirir.

"Çevir kazı yanmasın" atasözü, toplulukta bir pot kıran kişinin sözünü çevirip olayı hafifletmek istemesi üzerine alaycı bir şekilde söylenir.