Aşılar

Hıfzıssıhha Kurulu'nun bazı görevleri: Halk sağlığı hizmetleri: Halk sağlığı, teşhis, tedavi ve rehabilitasyon hizmetlerine yönelik birimleri kurmak, işletmek veya işlettirmek. Acil durum tedbirleri: Halk sağlığını tehdit eden olağanüstü durumlarda zamanında tüm tedbirleri almak ve gerekli kurum ve kuruluşlarla işbirliği yapmak. Epidemiyolojik çalışmalar: Halk sağlığı konularında epidemiyolojik saha çalışmaları yapmak, hastalık riski ve taşıyıcılığı konularında çalışmalar yapmak. Laboratuvar hizmetleri: Toplum ve çevre sağlığını ilgilendiren her türlü maddenin analizlerini yapmak üzere laboratuvarlar kurmak, işletmek ve işlettirmek. Denetim ve mücadele: Çevre ve insan sağlığını etkileyen her türlü denetimi gerçekleştirmek, haşere ile mücadele programlarını hazırlamak ve yürütmek. Eğitim ve bilinçlendirme: Koruyucu hekimlik ve halk sağlığı konusunda halka yönelik toplantı, sempozyum, kampanya ve kurslar düzenlemek. Araştırma ve işbirliği: Yurtiçi ve yurtdışı ilgili kurum ve kuruluşlarla bilimsel yayın, araştırma, proje hazırlama ve uygulama, eğitim konularında işbirliği yapmak.

Su çiçeğinin yayılmasını önlemek için yapılması gerekenler: İzolasyon: Su çiçeği olan kişiler, döküntüler tamamen iyileşene kadar izole edilmelidir. Hijyen: Hasta odasının iyi havalandırılması ve hijyenin sağlanması gereklidir. Temastan Kaçınma: Enfekte bireyler, diğer insanlarla temasını sınırlandırmalıdır. El Yıkama: Temel hijyen kurallarına dikkat edilmeli, özellikle eller sık sık yıkanmalıdır. Eşya Paylaşımı: Hasta bireylerin eşyalarını başkalarıyla paylaşmaması sağlanmalıdır. Aşı: Suçiçeği aşısı, hastalığın yayılmasını önlemek ve ciddi komplikasyonların riskini azaltmak amacıyla önerilir. Su çiçeği geçiren kişilerin, ateşli veya rahatsızlarsa, parasetamol gibi ateş düşürücüler kullanması önerilir. Su çiçeği belirtileri gösteren veya risk altında olan kişilerin vakit kaybetmeden uzmanlarla iletişime geçmeleri önemlidir.

Kızamık aşısını yaptırması gereken kişiler: Çocuklar: Kızamık aşısı, genellikle çocukluk döneminde yapılır ve iki doz olarak uygulanır. Yetişkinler: Daha önce kızamık geçirmemiş veya aşılanmamış yetişkinler. Bağışıklık sistemi zayıf bireyler: Doktor kontrolünde aşı yapılması önerilir. Salgın riski altındaki bölgelerde yaşayanlar veya seyahat edenler. Sağlık çalışanları: Salgın sırasında aşılanmamış veya aşılanma durumu belirsiz olan sağlık çalışanları. Hamileler kızamık aşısı olmamalıdır, çünkü canlı virüs içeren aşı fetüs üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir.

Çocuk felci aşısını ABD'li doktor ve biyolog Jonas Salk geliştirmiştir. Salk, 1952 yılında çocuk felci virüsünü formaldehid kullanarak etkisizleştirmiş ve 1955 yılında aşının güvenli ve etkili olduğunu açıklamıştır. Salk, bulduğu aşı için patent çıkarmamıştır.

Gardasil aşısı, kas içine (intramüsküler) enjeksiyon yoluyla uygulanır. Enjeksiyon için önerilen bölgeler, üst kolun deltoid bölgesi veya uyluğun üst yan kısmıdır. Gardasil aşısı hiçbir zaman damar içi (intravenöz) yoldan uygulanmamalıdır.

Bebeklere 1 ayda yapılan aşılar şunlardır: Hepatit B aşısı. BCG (Verem aşısı). Rotavirüs aşısı. Aşı takvimi, her yıl Sağlık Bakanlığı tarafından gözden geçirilir ve ihtiyaca göre düzenlenir. Aşıların belirlenen zamanlarda uygulanması önemlidir; her dozun günü geçmeden yapılması gerekir. Aşılarla ilgili doğru bilgi ve yönlendirme için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

HPV aşısı ile ilgili bilgi edinmek için aşağıdaki kitaplar okunabilir: "Human Papillomavirus (HPV) - Human Papilloma Virus". Ayrıca, "Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği IV" kitabında da HPV aşısı ve adölesan sağlığı arasındaki ilişki incelenmektedir. Kitap seçimi kişisel tercihlere bağlıdır. Daha fazla bilgi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Kızamık aşısı sonrası döküntü genellikle 1-2 gün içinde geçer. Kızamık döküntüsü ise ortalama 4-5 gün sürer. Kızamık aşısı sonrası döküntü veya başka bir yan etki durumunda, doğru teşhis ve tedavi için bir sağlık profesyoneline başvurulması önerilir.

13 yaş aşısı, 13 yaşına kadar yapılabilir. Bu aşı, genellikle TD (Tetanos-Difteri) aşısı olarak bilinir ve ergenler için uygulanır. 13 yaş aşısı, 1 Temmuz 2007 tarihinde doğanlardan başlamak üzere tüm 13 yaş çocuklarına Aile Hekimliği birimlerinde uygulanır. Aşıların tam ve eksiksiz olarak yapılması için aşı takviminin takip edilmesi önemlidir.

Hepatit A aşısı sonrası ateş genellikle 1-2 gün içinde düşer. Ancak, birkaç gün süren yüksek ateş durumunda bir sağlık kuruluşuna başvurulması önerilir. Hepatit A aşısı sonrası görülebilecek diğer yan etkiler arasında enjeksiyon bölgesinde ağrı, kızarıklık, hassasiyet ve şişkinlik, ödem oluşumu, mide bulantısı, halsizlik yer alır. Aşı sonrası yan etkiler, bağışıklık gelişimini engellemez. Herhangi bir aşı sonrası olası yan etkiler ve uygun hareket tarzı hakkında en doğru bilgiyi bir sağlık profesyonelinin vermesi beklenir.

Nimenrix ve Bexsero aşıları, bazı durumlarda aynı anda yapılabilir. Her iki aşının da aynı anda uygulanması, bağışıklığı güçlendirebilir ve menenjit enfeksiyonlarına karşı daha kapsamlı bir koruma sağlayabilir. Bazı kullanıcılar, Nimenrix ve Bexsero aşılarını aynı anda yaptırdıklarında ateş veya ağrı gibi yan etkiler yaşadıklarını belirtmişlerdir. Meningokok aşıları, Sağlık Bakanlığı'nın rutin aşı takviminde yer almamakta olup, özel aşı kapsamındadır.

Aşı olan kişinin kaç yıl sonra tekrar aşı olması gerektiği, yapılan aşının türüne ve kişinin sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Grip aşısı: Her yıl yeniden yapılmalıdır, çünkü grip virüsü sürekli mutasyona uğrar ve her yıl farklı türler ortaya çıkar. Hepatit B aşısı: Üç doz halinde uygulanır ve ömür boyu koruma sağlamak için üç dozun tamamlanması gereklidir. COVID-19 aşısı: BioNTech aşısı için, iki dozun ardından 6-8 ay sonra üçüncü doz önerilir. Aşıların zamanında ve uygun aralıklarla uygulanması önemlidir. Aşı takvimi dışında kalan durumlarda, bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Vaxigrip ve Vaxigrip Tetra arasındaki temel fark, içerdikleri influenza virüsü suşlarının sayısında ve türündedir. - Vaxigrip: Sadece iki influenza A alt tipi ve bir influenza B virüsü suşu içerir. - Vaxigrip Tetra: Dört influenza virüsü suşu içerir; iki A alt tipi ve iki B virüsü suşu (tetra = dört). Bu nedenle, Vaxigrip Tetra daha geniş bir koruma sağlar ve daha fazla influenza türüne karşı bağışıklık geliştirir.

Kızamık, kızamık virüsünün neden olduğu, oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Belirtileri: yüksek ateş; öksürük; burun akıntısı; gözlerde kızarıklık (konjonktivit); ciltte kırmızı lekeler ve döküntüler. Bulaşma yolları: hasta bir kişinin öksürmesi, hapşırması veya konuşması sonucunda havaya yayılan virüs partiküllerinin solunması; hasta bir kişinin tükürük veya burun akıntıları ile doğrudan teması; hasta bir kişinin temas ettiği yüzeylere dokunup, ardından ağza, buruna veya gözlere temas edilmesi. Komplikasyonları: orta kulak enfeksiyonu; pnömoni; ensefalit (beyin enfeksiyonu); gebelik komplikasyonları; bağışıklık sisteminin zayıflaması. Tedavi: spesifik bir tedavisi yoktur; semptomları hafifletmek ve komplikasyonları önlemek için destekleyici tedavi uygulanır. Korunma: kızamık aşısı ile bağışıklık kazanmak, hastalıktan korunmanın en etkili yoludur.

Grip aşısından sonra yaşlıların yatması gerektiğine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, grip aşısı sonrası yaygın yan etkiler arasında baş ağrısı, ateş, kas ağrıları ve yorgunluk gibi hafif belirtiler yer alır. Bu nedenle, yaşlıların bu belirtileri dinlenerek atlatmaları önerilir. Grip aşısı sonrası herhangi bir ciddi yan etki veya rahatsızlık hissedilirse, bir sağlık uzmanına danışılması tavsiye edilir.

Faz 3 klinik deneme, bir aşının veya ilacın güvenliğini ve etkinliğini daha büyük bir insan grubunda değerlendirmek için yapılan üçüncü ve son aşamadır. Bu aşamada, binlerce gönüllü üzerinde deneme yapılır ve bu kişiler, aşıyı almayan benzer bir grup insanla karşılaştırılır. Faz 3 denemeleri, genellikle birkaç ülkede ve ülkenin farklı bölgelerinde yürütülür. Deneme süreci, aylar veya yıllar alabilir.

Tetanoz aşısı olduğunuzu anlamanın kesin bir yolu yoktur. Ancak, tetanoz aşısı olduktan sonra genellikle enjeksiyon bölgesinde kızarıklık, şişlik ve ağrı, hafif ateş, halsizlik, baş ağrısı, bulantı ve kusma gibi hafif yan etkiler görülebilir. Tetanoz aşısı olup olmadığınızı öğrenmek için en doğru yöntem, sağlık geçmişinizi kontrol etmek veya aşıyı yaptırdığınız sağlık kuruluşuna başvurmaktır. Eğer tetanoz aşısı olduğunuzdan emin değilseniz, özellikle derin ve kirli yaralanmalar sonrası tıbbi yardım almanız önerilir.

Çocuk felci aşısı zorunlu değildir, ancak aşı takviminde yer alır ve Aile Sağlığı Merkezlerince takibi yapılır. Çocuk felci aşısı, hastalığı önlemede en etkili yöntemdir ve aşılanma, toplum sağlığı açısından büyük önem taşır.

İnterhas Hayvan Sağlığı, veteriner ilaçları ve aşıları alanında faaliyet gösteren bir firmadır. Başlıca hizmetleri: Ürün tedariki: Türkiye pazarına yönelik, pazarın ihtiyaç ve beklentilerine uygun ürünler sunar. Bilimsel ve teknolojik takip: Dünya genelindeki sektörel gelişmeleri ve yenilikleri takip eder. GMP standartlarına uyum: 2016 yılında zorunlu hale getirilen GMP (İyi Üretim Uygulamaları) standartlarını ilk günden itibaren uygular. Müşteri memnuniyeti: Ürünlerin veteriner hekimlere ulaştırılmasında gerekli tüm standartları sağlar ve müşteri memnuniyetini ön planda tutar. Eğitim ve seminerler: Veteriner hekimlere yönelik eğitim ve seminerler düzenler.

4'lü karma aşı, T.C. Sağlık Bakanlığı'nın belirlediği aşı takvimine göre şu zamanlarda yapılır: 2. ay: İlk doz. 4. ay: İkinci doz. 6. ay: Üçüncü doz. 18. ay: Pekiştirme dozu. Ayrıca, 11 Temmuz 2016 ve sonrasında doğan çocuklar için 4'lü karma aşının pekiştirme dozu, ilkokul 1. sınıfta yapılır.