Arıcılık

Anadolu ana arısının neden kraliçe arı olmadığına dair bilgi bulunamadı. Ancak, ana arı (kraliçe arı) hakkında genel bilgiler mevcuttur. Ana arı, bal arısı kolonilerinde bulunan, yumurta atma yeteneğine sahip yetişkin ve çiftleşmiş bir dişi arıdır. Ana arının ömrü, doğal şartlarda 3-5 yıl kadar olabilir.

Pervari balı, çıtada satılmasının nedeni, bu balın karakovan veya petekli olarak üretilmesidir. Karakovan balı, arılar tarafından peteğinin üretildiği ve doldurulduğu bir bal türüdür ve genellikle çıtalı peteklerde üretilir.

Ana arı üretimi için birkaç yöntem bulunmaktadır: İlkbahar mevsiminde ana arısı olmayan bir kovana, üzerinde henüz larva haline gelmemiş günlü yumurtalar bulunan bir çerçeve vermek. Oğula meyleden kovanlardan üzeri kapatılmış ana memeli çerçeveleri alarak, ana arısı olmayan diğer kovanlara vermek. Doğrudan yedek ana arı bulundurmak. Bir çerçeve üzerine ana memeleri yaptırıp, bu memeleri ihtiyacı olan kovanlara aşılamak. Ana arı üretimi için ilkbahar dönemi tercih edilmelidir, çünkü bu dönemde nektar ve polen kaynakları dengelidir ve en kaliteli ana arılar üretilir. Ana arı üretimi uzmanlık gerektirdiğinden, bu işlemi bir arıcılık profesyoneline bırakmak daha güvenli olabilir.

Şenkaya balı, meşhur olmasının birkaç nedeni vardır: 1. Yüksek Rakım ve Zengin Flora: Şenkaya'da 1800 metre yükseklikte, 480'den fazla çiçeğin bulunduğu zengin bir florada üretilir. Bu, balın yüksek kalitede ve aromatik olmasını sağlar. 2. Kafkas Irkı Arılar: Bölgede sadece Kafkas ırkı arılar yaşar ve bu arılar, çiçeklerin öz suları ve polenleri ile ürettikleri ballarla diğer arılardan ayrılır. 3. Doğal ve Katkısız Üretim: Bal, kesinlikle şeker içermeyen, doğal ve katkısız olarak üretilir. 4. Coğrafi İşaret Tescili: 2010 yılında "Allahuekber Dağları Çiçek Balı" adı altında marka tescili almıştır.

Evet, doğal arıcılık yapanlar bulunmaktadır. Doğal arıcılık, arı ürünleri üretiminden tüketime kadar hiçbir suni besleme ve kimyasal ilaçlama kullanılmadan, doğal alanlarda yapılan arıcılık faaliyetidir. Türkiye'de organik arıcılık, 2004 yılında yayımlanan "Organik Tarım Kanunu" ve ilgili yönetmeliklere göre yürütülmektedir.

50 kovan arıcılık, yıllık ortalama 750-1.500 kg bal üretimi ve buna bağlı olarak 150.000-300.000 TL gelir sağlayabilir. Kazanç miktarı, kovan sayısı, bölgenin florası, balın kalitesi, bakım düzeyi ve ürün çeşitliliğine göre değişiklik gösterir. Arıcılığa başlamadan önce, gerekli ekipmanları temin etmek ve arıcılık belgesi almak gibi yasal gereklilikleri yerine getirmek önemlidir.

Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli, arıcılara yönelik şu ifadeleri kullandı: "Hakiki arıcıların emeğini çalanlara asla ve asla müsaade etmeyeceğiz. Vatandaşın sağlığıyla oynayanlara karşı para cezalarının artırılması gerektiğini düşünüyorum". Ayrıca, Bakan İbrahim Yumaklı da arıcıları desteklemeye devam edeceklerini ve gezginci arıcılar ile genç kadın üreticilere kovan başına ilave destekler vereceklerini açıkladı.

Arıların ücretsiz olarak temin edilmesi mümkün değildir. Ancak, arıcılık destekleri kapsamında kovan başına devlet destekli sigorta ve teşvikler bulunmaktadır. - Devlet Destekli Sigorta: Arıcılık Kayıt Sistemi'ne (AKS) kayıtlı arıcılar, arılarını %50'si devlet destekli olmak üzere sigortalayabilirler. - Kovan Desteği: 2024 yılı için arılı kovan desteği 100 TL'dir ve bu destek, arıcılar birliğine üye olanlar ve olmayanlar için farklı oranlarda uygulanmaktadır.

Karakovan arısı, her destede 10 adet karakovan kasnak çerçeve ile gelir.

Ballık, arı kolonilerinin gelişimi ve çoğalması için basılmalıdır. Bunun nedenleri: - Çalışma alanı ihtiyacı: Koloni, petek inşa ederek ve yuvasındaki alanı genişleterek daha fazla yere ihtiyaç duyar. - Oğul davranışını önleme: Ballık verilmesi, arının oğula eğilim göstermesini engeller. - Petek takviyesi: Nektar akımı döneminde arıların yeni peteklere ihtiyacı vardır.

Mum kazanı, mum eritme işlemi için kullanılan bir ekipmandır. Çalışma prensibi şu şekildedir: 1. Mumların Kazan İçine Konulması: Çerçevelerden ayrılmış mumlar, kazan içindeki bölmelere yerleştirilir. 2. Su Buharının Etkisi: Alt kısımda kaynayan suyun buharı, mumun erimesini sağlar. 3. Saf Mumun Ayrılması: Eriyen mumun saf kısmı, orta bölümdeki musluktan alınabilirken, mum dışındaki tel, larva gömlekleri ve çerçeve parçaları üst kısımda kalır. 4. Eritilmiş Mumun Kullanımı: Eritilmiş mumlar, arılarda kullanılacak plakalar haline getirilerek işlenebilir. Bu süreçte kazanın susuz kalmamasına dikkat edilmelidir, aksi takdirde kazan yanabilir.

Hemba arı yetiştiriciliği sertifikası almak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS)'ne kayıt olmak: Bu kayıt, yaşadığınız bölgedeki İl/İlçe Tarım Müdürlükleri tarafından yapılır. 2. Arıcılık kurslarına katılmak: Halk Eğitim Merkezleri veya Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından düzenlenen eğitim programlarına başvurulmalıdır. 3. Kurs sertifikasını almak: Eğitimi başarıyla tamamlayan katılımcılara Arıcılık Sertifikası verilir. 4. İl/İlçe Tarım Müdürlüklerine başvurmak: Sertifikayı aldıktan sonra, bağlı bulunulan İl/İlçe Tarım Müdürlüğü'ne başvuru yapılmalıdır. 5. Arı Kayıt Sistemi (AKS)'ne kayıt olmak: Başvurunun onaylanmasının ardından, sahip olunan arı kovanlarının sistemde takip edilmesi için AKS kaydı yapılmalıdır. Bölgesel farklılıklar olabileceğinden, başvuru sürecinde detaylı bilgi almak için bağlı bulunulan İl/İlçe Tarım Müdürlüğü'ne danışılması önerilir.

Arıya oksalik asit uygulaması, her koloni için haftada bir kez olmak üzere, 2-3 hafta üst üste yapılabilir. Oksalik asit uygulamasının en etkili olduğu dönemler, kapalı gözlü kuluçkanın en az olduğu erken ilkbahar ve bal hasadı yapıldıktan sonra geç sonbahardır. Oksalik asit, yüksek dozda ve birden fazla tekrarlanması durumunda kolonide ana arı ve ergin arı populasyonu kaybına neden olabilir. Oksalik asit uygulaması sırasında, solüsyon hazırlanırken ve kolonilere uygulama anında burun ve ağzı kapatan maske, gözler için ise gözlük kullanılması gereklidir.

Arılar için en uygun kat sayısı, koloni mevcudu ve nektar akım süresi gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Günlük ortalama 1-1,5 kg kovan ağırlık artışı olan bir bölgede, koloniye bir ballık verilmesi yeterlidir. Günlük 3 kg düzeyinde ağırlık artışı olan durumlarda ise iki ballık uygun olabilir. Ayrıca, 6-9 yöntemi gibi farklı kat yerleştirme teknikleri de bulunmaktadır. Arıların kaç kat olması gerektiği konusunda kesin bir sayı vermek mümkün değildir. En doğru karar, yerel koşullar ve koloni ihtiyaçları göz önünde bulundurularak verilmelidir.

Bal ayı, yani bal hasadı genellikle Temmuz ayında gerçekleşir.

Anzer balı yiyen ayılardan biri, fazla bal tüketince şeker komasına girdi. Düzce'nin Yığılca ilçesinde, 2022 yılında, arıcıların kovanlarından Anzer balı yiyen yavru bozayı baygınlık geçirdi. Ayının sağlık durumunun iyi olduğu ve bir-iki gün içinde Doğa Koruma ve Milli Parklar ekiplerince tekrar doğaya salınacağı öğrenildi. Ayrıca, Trabzon'da arıcılıkla uğraşan İbrahim Sedef'in tesisine dadanan ayılarla yaptığı testte, ayıların ilk tercihinin kilosu bin lira olan dünyaca ünlü Anzer balı olduğu tespit edilmiştir.

Kafkas arısı, ana vatanı olan Orta Kafkasya'nın yüksek vadilerinde en çok bulunur. Türkiye'de ise Kuzey Doğu Anadolu Bölgesi'nde, özellikle Ardahan ve Artvin illerinde yaygın olarak görülmektedir.

Serik'te bombus arısı üretimi, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'nın yönetmeliklerine göre yapılır. Üretim süreci şu adımları içerir: 1. Proje Hazırlığı: Firma, kapasite durumu, üretim aşamaları ve yatırımın terminini içeren bir proje hazırlar. 2. Ön İzin Alımı: Yatırım tamamlandıktan sonra komisyon, işletmeyi inceler ve üretim laboratuvarı alt yapısı ile materyal temini konularında değerlendirme yapar. 3. Koloni Üretimi: Firmalar, işletmelerinde ürettikleri ana arıları kullanarak koloni üretimine geçmek zorundadır. 4. İhracat ve İthalat: Bombus arısı ithali ve ihracı, 5996 sayılı Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanunu ve ilgili mevzuat çerçevesinde yapılır. Serik'te bombus arısı üretimi yapan firmalar, aynı zamanda Avrupa Birliği Erasmus+ Mesleki Eğitim Projesi kapsamında da çalışmalar yürütmektedir.

En iyi arı kovanı malzemesi olarak kuru sarı çam kerestesi önerilmektedir. Diğer dayanıklı ve yaygın arı kovanı malzemeleri şunlardır: - Ahşap: Doğal malzeme olması ve arıların bu malzemeyi tercih etmesi nedeniyle idealdir. - Plastik: Hafif ve taşınması kolaydır, ancak yeterli havalandırma sağlanması gerekir. - Metal (galvanizli çelik veya alüminyum): Dayanıklı ve yangın riskine karşı dirençlidir.

100 kovan arının yıllık getirisi, balın kilogram fiyatına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Örneğin, balın kilogramı 500 TL olduğunda, bir kovandan 20 kg bal alınıp satıldığında 10.000 TL kazanç elde edilir. Bu durumda, 100 kovan için yıllık getiri 1.000.000 TL olur. Ancak, arıcılığın kazancı; kovan sayısı, bölgenin florası, balın kalitesi, bakım düzeyi ve ürün çeşitliliğine göre değişiklik gösterebilir. Arıcılık yapmadan önce, yerel koşulları ve güncel fiyatları araştırmak önemlidir.