Akımlar

Çağdaş 5'leri olarak anılan Ahmet Reşit Rey, Cemal Reşit Rey, Hasan Ferid Alnar, Ulvi Cemal Erkin, Ahmed Adnan Saygun ve Necil Kâzım Akses adlı besteciler, Türk Beşleri olarak bilinen ve Çağdaş Türk Müziği akımına mensuptur.

Klasisizm, Antik Yunan ve Roma sanatını temel alan, 17. yüzyıl ortalarından 18. yüzyıl sonlarına kadar etkili olmuş bir sanat ve edebiyat akımıdır. Klasisizm akımının bazı temel özellikleri: Akıl, sağduyu ve insan doğasına önem verilir. Konular, genellikle eski Yunan ve Latin edebiyatlarından alınır. Mükemmeliyetçilik ön plandadır; konuya değil, anlatıma önem verilir. Dil, seçkinlerin dili olup, anlatım süssüz ve yalındır. Sanat, sanat içindir anlayışı benimsenir. Sanatçılar, eserlerinde kişiliklerini gizlerler. Eserlerde değişmeyen, evrensel tipler oluşturulur. Fiziksel ve sosyal çevre önemli değildir; bunlar değişken olarak kabul edilir. Tiyatroda üç birlik kuralına (yer, zaman ve olay birliği) uyulur.

Nejad Melih Devrim, soyut sanat akımına mensuptur. Özellikle 1950'lerden itibaren soyut dışavurumculuk yönünde eserler vermiştir. Ayrıca, 1952'de genç sanatçıları bir araya getiren Salon d’Octobre adlı grubun kurucu üyesi ve başkanı olarak, Paris'teki soyut sanatçılar arasında yer almıştır.

Öykünmecilik (taklitçilik), Platon ve Aristoteles ile birlikte kabul edilmiş ve on dokuzuncu yüzyıla kadar önemini korumuş bir sanat kuramıdır. Bu kuram, yansıtmacı kuram ve temsilci kuram olarak da anılır. Öykünmecilik, bir sanat türü olarak, bir olay, durum ya da düşüncenin başka birinin tarzına, üslubuna ya da eserine benzetilerek yaratılması anlamına gelir. Öykünmecilik, tarihsel olarak Antik Yunan, Rönesans ve modern dönem gibi farklı dönemlerde farklı akımlarla ilişkilendirilebilir. Antik Yunan. Rönesans. Modern dönem.

"Kanlı insan resmi" olarak tanımlanan tablo, dışavurumcu (ekspresyonist) akıma aittir.

Hoca Dehhânî, herhangi bir edebî akıma mensup değildir. O, Divan şiirinin öncülerinden biri olarak kabul edilir ve Anadolu sahasında lâdinî (din dışı) klasik şiirin ilk temsilcisi olarak bilinir. Dehhânî, çağdaşları gibi dinî-tasavvufî mesajlar vermek yerine, Fars şiirindeki kalıplaşmış sanatlı ifadelerle dünya zevki, aşk ve maddî hayatla ilgili konuları işlemiştir.

Cumhuriyet döneminde ortaya çıkan bazı edebi akımlar: Beş Hececiler. Yedi Meşaleciler. Garipçiler (Birinci Yeniciler). İkinci Yeniciler. Toplumcu Şiir. Hisarcılar. Ayrıca, Cumhuriyet döneminde toplumsal gerçekçilik, varoluşçuluk, dışavurumculuk, gerçeküstücülük, gelecekçilik gibi akımların etkisinde eserler verilmiştir.

Liberalizm, çeşitli felsefi akımlara dayanır. Başlıca dayanaklar: Klasik Liberalizm: John Locke'un sözleşmeci teorisi ve bireysel özgürlük, adalet ve barış vurgusuna dayanır. Anti-rasyonalist Akım: David Hume ve Adam Smith'in çalışmalarıyla şekillenir; toplumsal kurumların soyut akıldan değil, insan doğası ve ekosistemin özelliklerinden kaynaklandığını savunur. Revizyonist Liberalizm: T. H. Green, L. T. Hobhouse ve J. Dewey gibi isimlerin çalışmalarıyla ortaya çıkar; negatif özgürlüğün yerine pozitif özgürlük kavramını ekler. Ayrıca, liberalizmin kökenleri İlk Çağ'da sofistlerin düşüncelerine ve Orta Çağ'da Saint Thomas d'Aquino ve İbn'i Haldun gibi düşünürlere kadar uzanır.

Dadaist akımın en önemli temsilcisi olarak Tristan Tzara kabul edilir. Dadaizm, 1916 yılında Tristan Tzara'nın öncülüğünde İsviçre'de ortaya çıkmış bir sanat akımıdır. Akımın diğer önemli temsilcileri arasında Jean Arp, Richard Hülsenbeck, Marcel Janco, Emmy Hennings, Marcel Duchamp ve Francis Picabia bulunur.

İsmail Hami Danişmend, Türkçülük akımına aittir. Danişmend, Türk tarihi ve diliyle ilgili araştırmalarıyla tanınan bir tarihçi ve Türk dili araştırmacısıdır.

Mustafa Kutlu'nun "Uzun Hikaye" adlı eseri, belirli bir akıma dahil edilmekten ziyade, klâsik Türk edebiyatı ve öykü türlerinde değerlendirilir. Eser, dram türünde olup, toplumsal eleştiri ve adalet teması üzerine kuruludur.

Faruk Duman, toplumcu gerçekçi, postmodern ve büyülü gerçekçi akımların içinde değerlendirilebilir. Toplumcu gerçekçi: Eserlerinde insana ait hâlleri ve duyguları işlemesi, onu toplumcu gerçekçi akımın bir temsilcisi olarak değerlendirilmesini sağlayabilir. Postmodern: Romanlarında postmodernizmin imkânlarından faydalanması, bu akımın bir temsilcisi olarak görülmesine yol açabilir. Büyülü gerçekçi: Eserlerindeki büyülü gerçekçi unsurlar, bu akımın bir temsilcisi olarak değerlendirilmesini destekleyen bir faktördür. Ancak, Faruk Duman'ın hangi akıma mensup olduğu konusunda kesin bir görüş birliği bulunmamaktadır.

Alman Dışavurumculuğu, I. Dünya Savaşı sonrası Almanya'da ortaya çıkan bir sinema akımıdır. Akımın bazı özellikleri: Dekor ve aydınlatma: Gerçeküstü setler, abartılı ve çarpık perspektifler, gölgeli aydınlatmalar. Oyunculuk: Abartılı ve teatral mimikler. Temalar: Toplumun burjuva kesiminde akıl yoluyla denetlenemeyen her şeyin kuşku uyandırması, ölüm, düşük yaşam kalitesi, güç mücadeleleri. Etkisi: Korku sineması ve kara film türlerini etkilemiştir. Tanınmış örnekler: Dr. Caligari'nin Muayenehanesi (1920); Nosferatu, Bir Dehşet Senfonisi (1922); Metropolis (1927). Akım, sesli film sektörünün genişlemesi, Nazi hükümetin iktidara gelmesi ve Amerikan filmlerinin etkisiyle 1939'da sona ermiştir.

Cemal Oğuz Öcal, Türkçülük akımına mensuptur.

Modernizmi esas alan sanatçılar, modernizmin kendisine tepki olarak doğmuştur. Modernizm, 19. yüzyılın sonlarında ve 20. yüzyılın başlarında, klasik sanat ve edebiyat anlayışlarına karşı bir tepki olarak ortaya çıkmıştır. Modernizmi esas alan sanatçılar, özellikle I. ve II. Dünya Savaşlarının insanlık üzerindeki yıkıcı etkilerine tepki olarak, geleneksel ve yerleşik roman anlayışını reddetmiş ve bireyin iç dünyasına, kozmik yalnızlığına, bireysel ve toplumsal huzursuzluğuna odaklanmaya başlamışlardır. Ayrıca, modernizmi esas alan sanatçılar, varoluşçuluk gibi felsefi akımlardan etkilenmişlerdir.

"Kardeş Akımı" hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, bazı edebi akımların birbirlerine tepki olarak ortaya çıktığı bilinmektedir. Romantizm, 18. yüzyılda klasisizm akımına tepki olarak doğmuştur. Realizm, 19. yüzyılın ikinci yarısında romantizme tepki olarak ortaya çıkmıştır. Parnasizm, 19. yüzyılda romantizme tepki olarak doğmuş bir şiir akımıdır. Sembolizm, parnasizm akımına tepki olarak ortaya çıkmıştır.

Realizm (Gerçekçilik), çağdaş yaşamı ve toplumun gerçeklerini doğru ve tam olarak vermeyi amaçlayan, duygu, coşku ve hayallerle örülü idealizme ve ferdiyetçiliğe karşı koyan edebiyat akımıdır. Realizm, 19. yüzyılın ikinci yarısında Fransa'da romantizme tepki olarak doğmuş ve günlük yaşamı ön yargısız, bilimsel bir tutumla incelemeyi savunmuştur.

Renkli anlayışa sahip bazı sanat akımları: Fovizm. Pop Art.

"Resim Sevinci" (Joy of Painting) dizisinde başrol oyuncusu Bob Ross'tur.

Birlik şiiri, toplumcu-gerçekçi veya milli edebiyat akımlarına ait olarak değerlendirilebilir. Toplumcu-gerçekçi akım, toplumsal sorunları ve dayanışmayı ön plana çıkaran şiirleri kapsar ve Mehmet Akif Ersoy'un "Birlik" şiiri bu akımın örneklerinden biridir. Milli edebiyat akımı ise, milli kimliği ve birliği vurgulayan şiirleri içerir ve "Birlik" şiiri bu akımın da önemli bir temsilcisidir. Bu nedenle, "Birlik" şiiri hem toplumcu-gerçekçi hem de milli edebiyat akımlarına ait özellikler taşımaktadır.