YapıDenetimi

UYBS (Ulusal Yapı Denetim Sistemi) üyelik şartları, başvuru yapılacak hesap türüne göre değişiklik göstermektedir: 1. Şantiye Şefliği: Hesap başvurusunun onaylanmasının talep edildiği, başvuru sahibi tarafından imzalanan dilekçe, diploma örneği, meslek odası kayıt belgesi ve kullanım sözleşmesi ile birlikte Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'ne başvurulmalıdır. 2. Proje Müellifliği: Dilekçe, diploma örneği, büro tescil belgesi ve kullanım sözleşmesi ile birlikte aynı kuruma başvuru yapılmalıdır. 3. Yardımcı Kontrol Elemanı ve Deney Yapan Elemanlar: Hesap başvurusu için gerekli belgeler arasında diploma, meslek odası kayıt belgesi ve kullanım sözleşmesi bulunmaktadır. Genel olarak, üyelik için ilgili meslek alanında eğitim almış ve gerekli belgelere sahip gerçek kişiler başvuru yapabilir.

Yapı denetimleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından denetlenir.

Yapı denetimleri, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından denetlenmektedir. Ayrıca, ilgili idareler (belediye ve mücavir alan sınırları içindeki uygulamalar için büyükşehir belediyeleri ve diğer belediyeler) de yapı denetim sürecine dahildir.

Yapı Denetim Kanunu, 4708 sayılı kanun ile 29 Haziran 2001 tarihinde kabul edilmiştir. Kanunun amacı, can ve mal güvenliğini teminen, imar planına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılmasını sağlamak ve yapı denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kanunun kapsamı, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak yapıları kapsar; ancak kamuya ait yapılar, ruhsata tabi olmayan yapılar ve müstakil yapılar bu kapsam dışında tutulur. Yapı denetim kuruluşları, Bakanlıktan aldıkları izin belgesi ile çalışır ve yapı denetim hizmetini, yapı sahibi ile yaptıkları hizmet sözleşmesi çerçevesinde yürütür.

Yapı Denetim Kanunu'na göre yapı denetim kuruluşları, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak her türlü yapıyı denetleyebilir.

Yapı Denetim Sistemi'nde çalışan kişiler şunlardır: 1. Yapı Denetim Kuruluşları: Bakanlıktan izin almış, yapı denetimi görevini yürüten tüzel kişiler. 2. Denetçi Mimar ve Mühendisler: Yapı denetim kuruluşlarında görev yapan, meslek odalarına kayıtlı ve denetçi belgesi almış uzmanlar. 3. Yardımcı Kontrol Elemanları: Denetçi mimar ve mühendislere yardımcı olan teknik elemanlar. 4. Proje Müellifleri: Yapı projelerinin hazırlanmasından sorumlu olan gerçek veya tüzel kişiler. 5. Yapı Müteahhidi: Yapım işini üstlenen gerçek veya tüzel kişiler. 6. Laboratuvar Çalışanları: İnşaat ve yapı malzemeleri ile ilgili testler yapan laboratuvar çalışanları.

Yapı denetim sistemi, yapıların güvenli, sağlam ve yasal düzenlemelere uygun olarak inşa edilmesini sağlamak amacıyla çalışır. 1. Başvuru: Proje sahibi veya müteahhit, ilgili yerel otoritelere başvuruda bulunur ve mimari planlar, statik hesaplamalar gibi gerekli belgeleri sunar. 2. İnceleme: Yetkilendirilmiş yapı denetim kuruluşu, sunulan belgeleri detaylı bir şekilde analiz eder. 3. Onay: İnceleme süreci tamamlandıktan sonra, yapı denetim kuruluşu projeyi onaylar veya reddeder. Bu süreçte, yapı denetim kuruluşu ve proje sahibi arasında sürekli iletişim ve işbirliği önemlidir.

Şef olabilmek için aşağıdaki meslek gruplarından birinde eğitim almak ve deneyim kazanmak gerekmektedir: 1. Mimarlar. 2. İnşaat mühendisleri. 3. Makine mühendisleri. 4. Elektrik mühendisleri. 5. Elektrik-elektronik mühendisleri (elektrik mühendisliğine eşdeğerliği kabul edilen). Ayrıca, inşaat, makine, elektrik, yapı denetim teknikerleri ve bu alanlara ilişkin teknik öğretmenler de şef olabilirler. Şeflik görevine atanmak için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı tarafından yürütülen Yapı Denetim Sistemi (YDS) üzerinden başvuru yapılması gerekmektedir.

Yapı denetimi, 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'a tabidir.

YİBF, "Yapıya İlişkin Bilgi Formu"nun kısaltmasıdır. Bu form, her bir yapının parselde yapılacak yapım işine ait bilgileri içeren ve yapı denetim sisteminde tüm işlemlerin tanımlandığı bir belgedir.

İMO İzmir (İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi), inşaat mühendisliği ile ilgili çeşitli hizmetler ve çalışmalar yürütmektedir: Mesleki çalışmalar: Üyelerin mesleki çalışmaları ve yetkilerini kullanma sürecinde karşılaşabilecekleri yasa ve yönetmelik dışı durumlara karşı girişimlerde bulunur. Eğitim ve sertifikasyon: İnşaat mühendisliği eğitimi, sertifikasyon ve nöbet tutma standartlarını belirler ve uygular. Teknik bilgi ve standartların duyurulması: Teknik kitap, şartname, yönetmelik ve standartların üyelere ve kamuya duyurulmasını sağlar. Yapı denetimi: Yapıların iş sağlığı ve güvenliği tüzüğüne uygun olarak gerçekleşmesini denetler. Toplumsal muhalefet: Kent sorunları ve altyapı yatırımları gibi konularda çalışmalar yapar, toplumsal muhalefet rolünü üstlenir.

4708 sayılı kanun, Yapı Denetimi Hakkında Kanun olarak bilinir. Kanunun amacı, can ve mal güvenliğini teminen, imar planına, fen, sanat ve sağlık kurallarına uygun kaliteli yapı yapılmasını sağlamak ve yapı denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kapsamı, 3194 sayılı İmar Kanunu'nda belirtilen kamuya ait yapı ve tesisler ile ruhsata tabi olmayan yapılar hariç, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak yapıları kapsar. Kanunun bazı önemli maddeleri: - Yapı denetimi, Bakanlıktan aldığı izin belgesi ile çalışan yapı denetim kuruluşlarının sorumluluğundadır. - Yapı denetim kuruluşları, denetçi mimar ve mühendisler ile yardımcı kontrol elemanları istihdam eder. - Yapı denetim kuruluşları, yapının ruhsat ve eklerine aykırı yapılması durumunda yapı sahibi ve ilgili idareye karşı sorumludur. - Yapı denetim kuruluşları denetim faaliyeti dışında başka ticari faaliyette bulunamaz.

Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 23 Aralık 2022 tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Yapı Denetim Uygulama Yönetmeliği, 29 Haziran 2001 tarihli ve 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'a göre hazırlanmış bir yönetmeliktir. Bu yönetmeliğin amacı: - Yapı denetim komisyonunun, yapı denetim kuruluşlarının ve laboratuvarların kuruluş ve çalışmalarını düzenlemek; - Yapı denetim kuruluşlarında ve laboratuvarlarda görev alacak denetçi mimar ve mühendisler ile diğer görevlilerde aranacak nitelikleri belirlemek; - İlgili idare, proje müellifi, yapı müteahhidi, şantiye şefi, yapı sahibi ve yapı denetim kuruluşu ortaklarının görev ve sorumluluklarını tanımlamak; - Yapı denetimi hizmet sözleşmesinin düzenlenmesi ve hizmet bedellerinin ödenmesi ile ilgili usul ve esasları belirlemektir.

Yapı denetimi, aşağıdaki kişiler ve kurumlar tarafından denetlenebilir: 1. Yapı Denetim Kuruluşları: Bakanlıktan aldığı izin belgesi ile yapı denetimi görevini yürüten, ortaklarının tamamı mimar ve mühendislerden oluşan tüzel kişiler. 2. Denetçi Mimar ve Mühendisler: İlgili mühendis ve mimar meslek odalarına üyeliği devam eden ve Bakanlıkça denetçi belgesi verilmiş kişiler. 3. İlgili İdare: Belediye ve mücavir alan sınırları içindeki uygulamalar için büyükşehir belediyeleri ve diğer belediyeler, bu alanlar dışında kalan alanlarda ise valilikler. 4. Yapı Sahibi: Yapı üzerinde mülkiyet hakkına sahip olan gerçek ve tüzel kişiler.

Yapı denetiminin güvenilirliği, yüzde 91 olarak belirlenmiştir.

Yapı denetim hakediş ödemesi, Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü'nün son kontrolünü yapıp başvuru tarihinden itibaren en geç yedi iş günü içinde hak ediş raporlarında gösterilen denetim hizmet bedelini onaylaması ve gerekli talimatları il muhasebe birimine vermesi üzerine yapılır.

E-devlet üzerinden şantiye şefi belgesi almak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. YDS (Yapı Denetim Sistemi) Kullanıcı Hesap Başvurusu: https://yds.csb.gov.tr/pages/login adresinden e-devlet şifresi ile giriş yapılarak "YDS kullanıcı hesap başvurusu" yapılmalıdır. 2. Başvuru Onayı: Başvuru, sistem üzerinden Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüklerine iletilir ve onay beklenir. 3. Fiziksel Belgelerin Teslimi: Onaylandıktan sonra, aşağıda belirtilen belgelerin dilekçe ekinde ilgili il müdürlüğüne teslim edilmesi gerekmektedir: - Dilekçe; - Kimlik fotokopisi; - Noter onaylı veya üniversiteden "aslı gibidir" onaylı diploma veya e-devletten alınmış mezun belgesi; - Meslek odasından son 3 ay içerisinde alınmış "Oda Kayıt Belgesi aslı" (mimar ve mühendisler için); - Yapı Denetim Sistemi Kullanım Sözleşmesi (hesap başvurusu yapıldıktan sonra, başvuru ekranından çıkarılacak, tüm sayfaları imzalanacak). Şantiye şefi belgesi, ayrıca İnşaat Mühendisleri Odası (İMO) üzerinden de alınabilir.

4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'a tabi yapılar şunlardır: 1. Kamuya ait yapı ve tesisler ile 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 27. maddesinde belirtilen ruhsata tabi olmayan yapılar. 2. Bodrum katı dışında en çok iki katlı ve yapı inşaat alanı toplam 200 metrekareyi geçmeyen müstakil yapılar. 3. Entegre tesis niteliğinde olmayan tarım ve hayvancılık amaçlı yapı ve tesisler. 4. Köy yerleşik alanlarında, belediye ve mücavir alan sınırları içinde olmayan iskân dışı alanlarda ve nüfusu 5000'in altında olan belediyelerin sınırları içinde bodrum katı ve çatı arası dışında en çok iki katlı yapılar. Bu kanun kapsamına girmeyen yapılarda denetime yönelik fennî mesuliyet, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun ilgili maddelerine göre mimar ve mühendisler tarafından üstlenilir.

Yapı Denetim Kanunu'nun süresi 3 yıl uzatılmamıştır. 4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un yürürlüğe girdiği tarihten itibaren üç ay süreyle geçerli olduğu, ancak bu süre içerisinde kanun hükümlerine uygun olarak yenilenmeyen yapı denetim izin belgelerinin geçersiz sayılacağı belirtilmiştir.