YapıDenetimi

UYDS (Ulusal Yapı Denetim Sistemi) sistemine üye olabilecek kişiler ve kuruluşlar şunlardır: yapı denetim kuruluşları; laboratuvar kuruluşları; denetçiler; kontrol elemanları; yardımcı kontrol elemanları; deney yapan elemanlar; numune alma toplama elemanları; şantiye şefleri; proje müellifleri. Bu meslek kuruluşları ve kişiler, sisteme üye olarak işlem yapabilirler.

Yapı Denetimi Hakkında Kanun, 29/6/2001 tarihinde kabul edilmiş olup, 13/7/2001 tarihinde Resmî Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Kanunun amacı, can ve mal güvenliğini teminen, imar planına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılmasını sağlamak için proje ve yapı denetimini gerçekleştirmek ve yapı denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Kanun, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak yapıların denetimini kapsar. Yapı denetim kuruluşları, denetçi mimar ve mühendisler ile yardımcı kontrol elemanları istihdam eder ve yapının mevzuata uygun olarak yapılmasını denetler.

Yapı Denetim Sistemi'nde çalışan kişiler şunlardır: Denetçi Mimar ve Mühendisler: Proje ve uygulama denetçisi mimar ve mühendisler, projelerin mevzuata uygunluğunu ve yapının her safhasında bu projelere uygun yapılıp yapılmadığını denetler. Uygulama Denetçisi İnşaat Mühendisi: Yapı denetimini yapar. Proje ve Uygulama Denetçisi Makine ve Elektrik Mühendisleri: Proje ve yapı denetimini gerçekleştirir. Yardımcı Kontrol Elemanı: Denetçi mimar ve mühendislerin sevk ve idaresi altında görev yapar. Şantiye Şefi: Konusuna ve niteliğine göre yapım işlerini yapı müteahhidi adına yönetir ve uygular. Ayrıca, yapı denetim kuruluşlarında teknik öğretmenler, yüksek teknikerler, teknikerler ve teknisyenler de yardımcı kontrol elemanı olarak görev yapabilir.

Yapı denetim sistemi, inşaat projelerinin planlama aşamasından tamamlanmasına kadar olan süreçte, belirlenen standartlara uygunluğunu kontrol eden bir sistemdir. Yapı denetim sisteminin çalışma şekli: 1. Proje incelemesi. 2. Ruhsat işlemi. 3. Şantiye denetimi. 4. İnşaat kontrolü. 5. Son kontroller. Yapı denetim sistemi, can ve mal güvenliğini sağlamak, kontrolsüz yapılaşmayı önlemek ve yapıların kalitesini artırmak amacıyla çalışır.

Şef olabilmek için aşağıdaki niteliklere sahip olmak gerekir: Mesleki eğitim: Yemek pişirme teknikleri, mutfak hijyeni, menü planlaması ve yiyecek sunumu gibi konuları kapsayan bir mutfak okulu veya enstitüsünden eğitim almak önemlidir. Deneyim: Restoran veya otel mutfaklarında çalışarak pratik deneyim kazanmak gereklidir. İletişim becerileri: Diğer çalışanlarla, garsonlarla ve müşterilerle etkili iletişim kurabilmek önemlidir. Yaratıcılık ve sürekli öğrenme: Yeniliklere açık olmak, güncel trendleri takip etmek ve yaratıcı yemekler yaratmak şeflik için önemlidir. Liderlik: Bir mutfak ekibini yönetebilmek ve insanları motive edebilmek gerekir. Şef olmak için tercih edilebilecek bazı bölümler: Gastronomi ve Mutfak Sanatları; Otelcilik ve Turizm Yönetimi; Aşçılık ve Mutfak Sanatları; Gıda Mühendisliği; Beslenme ve Diyetetik.

YİBF, "yapıya ilişkin bilgi formu"nun kısaltmasıdır.

İMO İzmir (İnşaat Mühendisleri Odası İzmir Şubesi), inşaat mühendislerine yönelik çeşitli faaliyetler yürütmektedir. Bu faaliyetler arasında: Mesleki etkinlikler ve çalıştaylar düzenleme: Mesleğin sorunlarını tartışmak, çözüm önerileri geliştirmek ve geleceğe yönelik planlar yapmak amacıyla etkinlikler düzenler. İş ilanları ve CV oluşturma platformu sunma: Üyelerin iş ilanlarına ulaşmasını ve özgeçmişlerini oluşturmasını sağlayan bir platform sunar. İndirimli hizmetler sağlama: Üyelere özel indirimler sunar, örneğin sağlık hizmetlerinde ve akaryakıtta indirimler. Eğitim ve kurslar düzenleme: Mesleğe yeni başlayan mühendisler için hazırlık kursları düzenler. Daha fazla bilgi için İMO İzmir'in resmi web sitesi olan izmir.imo.org.tr ziyaret edilebilir.

4708 sayılı kanun, Yapı Denetimi Hakkında Kanun'dur. Bu kanunun amacı; can ve mal güvenliğini teminen, imar planına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılması için proje ve yapı denetimini sağlamak ve yapı denetimine ilişkin usul ve esasları düzenlemektir. Bu kanun, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 26. maddesinde belirtilen kamuya ait yapı ve tesisler ile 27. maddesinde belirtilen ruhsata tabi olmayan yapılar hariç, belediye ve mücavir alan sınırları içinde ve dışında kalan yerlerde yapılacak yapıların denetimini kapsar.

Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, 12 Haziran 2025 tarihinde yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Yönetmeliğin 14. maddesine göre, bu yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.

Yapı denetimini denetçi mimar ve denetçi mühendisler yürütür. Denetçi belgesi almak için gerekli şartlar: Türkiye Cumhuriyeti tabiiyetinde olmak; Görevini yapmaya engel bir durumu olmadığını gösteren sağlık raporu; İlgili meslek odasına kayıt; T.C. kimlik numarası; Adli sicil kaydının bulunmaması. Denetçi türleri: Proje ve uygulama denetçisi: Mimari ve mühendislik projelerin mevzuata uygunluğunu ve yapı denetimini yapar. Uygulama denetçisi: Yapı denetimini gerçekleştirir. Proje ve uygulama denetçisi makine ve elektrik mühendisi: Proje ve yapı denetimini yapar.

Yapı denetiminin güvenilirliği yüzde 91 olarak belirlenmiştir. Yapı denetimi, yapıların iş sağlığı ve güvenliği tüzüğüne uygun olarak gerçekleşmesini denetler ve can ile mal güvenliğini teminen, imar planına, fen, sanat ve sağlık kurallarına, standartlara uygun kaliteli yapı yapılmasını sağlar. Ancak, yapı denetim kuruluşlarının sorumluluğu, yapı kullanım izninden itibaren taşıyıcı sistemler için 15 yıl, taşıyıcı olmayan sistemler için 2 yıl ile sınırlıdır.

E-devlet üzerinden şantiye şefi belgesi almak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. T.C. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Mesleki Hizmetler Genel Müdürlüğü’nün 05.03.2024 tarihli yazısı doğrultusunda, şantiye şefliği hizmeti vermek isteyen kişilerin (mevcut sistemde kayıtlı olsun veya olmasın) bir defaya mahsus olmak üzere e-Devlet üzerinden sisteme şahsen kaydolmaları gerekmektedir. 2. 08.03.2024 tarihi itibarıyla devreye alınan uygulama kapsamında, e-Devlet kapısı üzerinden "Şantiye Şefliği Başvurusunun ve Başvuru Durumunun Sorgulanması" hizmeti sunulmaktadır. 3. Bu hizmetten faydalanmak için, aşağıdaki kimlik doğrulama yöntemlerinden uygun olan bir tanesi kullanılarak sisteme giriş yapılması gerekmektedir: e-Devlet şifresi; mobil imza; elektronik imza; T.C. kimlik kartı; internet bankacılığı. e-Devlet üzerinden şantiye şefi belgesi alma süreciyle ilgili daha fazla bilgiye aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: imo.org.tr; izmimod.org.tr.

4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'a tabi yapılar şunlardır: Kamuya ait yapı ve tesisler. Müstakil yapılar. Tarım ve hayvancılık amaçlı yapı ve tesisler. Konut yapıları. Ruhsata tabi olup, bu kanun hükümlerine tabi olmayan yapılarda denetime yönelik fennî mesuliyet, 3194 sayılı İmar Kanunu'nun 26. ve 28. maddelerine göre mimar ve mühendislerce üstlenilir.

4708 sayılı Yapı Denetimi Hakkında Kanun'un 3 yıl uzatıldığına dair bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, bu kanun kapsamında yapılan bazı düzenlemeler 12 Haziran 2025 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Örneğin, Yapı Denetimi Uygulama Yönetmeliği'nde yapılan değişikliklerle, 500 m²'ye kadar olan yapılar elektronik dağıtıma tabi olmayacak ve bu yapılarda denetim hizmeti yapı sahibinin belirleyeceği bir yapı denetim kuruluşu ile yapılacaktır. Daha fazla bilgi için resmi gazete ve ilgili yönetmeliklerin incelenmesi önerilir.

UYDS (Ulusal Yapı Denetim Sistemi) başvurusu yapmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Arama motoruna uyds.csb.gov.tr yazılarak açılan sayfada sağ üstte yer alan "yds giriş" sekmesinden e-devlet şifresiyle sisteme giriş yapılır. 2. Hesap başvurusu sekmesine tıklanır ve başvuru yapılmak istenen hesap türü (şantiye şefliği, proje müellifliği vb.) seçilir. 3. İstenen bilgiler doldurularak başvuru yapılır. 4. Başvuru sonrası hesap otomatik aktifleşirse sistemi kullanmaya başlanabilir. 5. Başvuru "onay bekliyor" durumuna gelirse, hesap başvurusu yapılan ekrandan kullanım sözleşmesinin çıktısı alınarak kullanıcı yazan kısım imzalanır. 6. Dilekçe ekinde kullanım sözleşmesi ve istenilen diğer evraklar (diploma, meslek odası kayıt belgesi vb.) ilgili il müdürlüğünün evrak kayıt birimine teslim edilir. Hesap onay işlemleri, başvuru sahibinin ikametgahının bulunduğu ilin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü tarafından yapılır.

YİBF'in (Yapıya İlişkin Bilgi Formu) süresi, işin tamamlanması için öngörülen hizmet süresi kadardır. YİBF'in feshi veya işin bitirilmesi durumunda, YDK'nın m² sorumlulukları sona erer.

UYDS (Ulusal Yapı Denetim Sistemi) belgesi, Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlükleri tarafından onaylanmaktadır. Başvuru adımları: 1. Arama motoruna "yds.csb.gov.tr" yazılarak sisteme giriş yapılır. 2. Hesap başvurusu sekmesine tıklanır ve istenilen bilgiler doldurulur. 3. Başvuru onaylandığında, sistem üzerinden "Kullanım Sözleşmesi" indirilir ve imzalanır. 4. Dilekçe ekinde kullanım sözleşmesi ve diğer gerekli belgelerle il müdürlüğüne başvurulur. Gerekli belgeler: Diploma örneği veya e-devlet üzerinden alınan barkodlu mezun belgesi; Meslek odası kayıt belgesi; Kimlik fotokopisi.

UYDS'ye (Ulusal Yapı Denetim Sistemi) başvuru yapabilecek kişiler şunlardır: Şantiye şefleri. Proje müellifleri. Yardımcı kontrol elemanları ve deney yapan elemanlar. Sisteme kayıt olmak için başvuru sahibinin ikametgahının bulunduğu ilin Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği İl Müdürlüğü'nden onay alınması gerekmektedir.

3 katlı apartmanlar, depreme dayanıklılık açısından düşük katlı yapılar oldukları için avantajlıdır. Depreme dayanıklı bir apartmanın özellikleri arasında: Simetrik ve rijit tasarım. Betonarme yapı (doğru donatı ve mühendislik kurallarına uygunluk şartıyla). Çelik konstrüksiyon kullanımı. Sismik izolatörlerle desteklenme. Onaylı projeye uygunluk. yer alır. Depreme dayanıklılık konusunda kesin bir değerlendirme için uzman bir inşaat mühendisi ile çalışılması önerilir.

YDK (Yüksek Disiplin Kurulu) üyesi olmak için gerekli koşullar, kuruluşun türüne göre değişiklik gösterebilir. Örneğin, Fenerbahçe Yüksek Divan Kurulu üyeliği için 25 yılını dolduran kongre üyeleri bu unvana sahip olabilir. Genel olarak, YDK üyesi olabilmek için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. İlgili kuruluşun kurallarına ve yönetmeliklerine hakim olunmalıdır. 2. Gerekli niteliklere sahip olunmalıdır. Örneğin, kamu kurumlarında memur olmak veya belirli meslek gruplarına mensup olmak gibi. 3. Başvuru süreci takip edilmelidir. Bu, genellikle kuruluşun genel sekreterliği veya ilgili birimi aracılığıyla yapılır. Daha spesifik bilgiler için, ilgili kuruluşun resmi web sitesi veya yönetmelikleri incelenmelidir.