Varoluş

Turgut Uyar'ın "Sonsuzluk Şiiri", varoluş, zaman ve mekan gibi evrensel temaları ele alır. Şiirde geçen imgeler, okuyucuyu zamanın ötesine taşıyan bir atmosfer yaratır ve doğayı, insanı ve evreni birbirine bağlayan bir dil kullanılır. Uyar, okuyucusuna hayatın geçici doğasını ve bununla birlikte sonsuz olanın peşinde koşmayı öğretir. Şiirin tam metnine aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: turkdiliveedebiyati.com; onedio.com.

Aşk ve ölüm arasında bazı benzerlikler olduğu söylenebilir: Derin duygular uyandırmaları. Değişim yaratmaları. Korkutuculuk ve çekicilik. Varoluşsal sorgulama. Ayrıca, Osho'ya göre aşk küçük bir ölüm, ölüm ise uçsuz bucaksız bir aşktır. Bu benzerlikler, kişisel yorumlara ve farklı bakış açılarına göre değişebilir.

Murathan Mungan'ın "Yedi Kapılı Kırk Oda" kitabı, varoluşun ve kendini var etmenin yedi kapısına işaret etmeyi, giz düşürmeyi amaçlayan yedi öyküden oluşur. Kitapta yer alan öyküler şunlardır: "Dumrul ile Azrail"; "Kan Kalesi"; "Robenson ile Cruose"; "Mavisakal"; "Hamlet ile Hitler"; "Wagner Körfezi"; "Güvercin Gömleği". Kitap, yazarın "Kırk Oda" serisinin üçüncü kitabıdır.

Albert Camus'ye göre varoluşun anlamı, saçmanın kabulüyle birlikte yaşama tutunmak ve ona meydan okumaktır. Camus'nün felsefesinin temelinde, insanın varlığının araştırılması gereken ve araştırılabilecek tek gerçeklik olduğu düşüncesi yatar. Camus'ye göre: İntihar etmek, saçmanın üstesinden gelmek için bir çözüm değildir. Dini veya metafizik bir inanca sarılmak, dünyanın absürtlüğünü reddetmek anlamına gelir. Camus, absürtizmin kaçınılmaz olduğunu kabul etmek gerektiğini savunur. Camus, bu mücadelede izlenmesi gereken üç temel tutumdan bahseder: 1. Sürekli isyan etmek. 2. Sonsuz özgürlüğün olmadığını kabul etmek. 3. Tutkuyla yaşamak.

Theodore Zeldin, kitaplarında günümüz insanının, kendi kişisel geçmişine olduğu kadar, insanlığın topyekün siciline de yepyeni bir gözle bakabilmesinin mümkün olduğunu anlatır. Zeldin, her bölüme gerçek bir insanın portresini anlatarak başlar ve bu kişinin yaşamı üzerinden bireysel sorunların aslında hepimizin yaşadığı ortak sorunlar olduğuna dikkat çeker. Kitaplarında ele aldığı bazı konular: umut, varoluş, yalnızlık, aşk, arzu, saygı, merak; hiyerarşik ve hegamonik ilişkiler; korku, kaçınma, tüketim, inançlar ve aile. Zeldin, insanların tarih boyunca aşka, dostluğa, sekse, korkuya, mutluluğa, zamana ve yalnızlığa karşı pek çok farklı bakış açısı geliştirdiğini ve yeni bakış açılarının, yeni düşünce biçimlerinin ve yeni yaklaşımların insanlığın gelişiminde önemli bir rol oynadığını vurgular. Zeldin'in öne çıkan kitapları: İnsanlığın Mahrem Tarihi; Hayatın Gizli Hazları.

Edip Cansever'in "Masa da Masaymış Ha" şiiri, gündelik yaşamın sıradan unsurlarından yola çıkarak, insanın bütün varoluş hallerini kapsayan bir anlam evreni kurar. Şiirde masanın üzerine konan her nesne, dönemin bireyselci ve içe dönük bakış açısının bir yansımasıdır. Şiirin ana temasında, hem somut hem de soyut yükleri taşıyan "masa" imgesi etrafında, insan yaşamının bütünlüklü bir resmi sunulur. Şiirde masa, aynı zamanda hayatın tüm yükünü taşıyan bir merkez metaforudur. Edip Cansever, bu şiiriyle okura hem kendi yaşamına bakma hem de varoluşun ağırlığını hissetme fırsatı verir. Şiirin tamamına aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: soylentidergi.com; edebievren.com; eksisozluk.com.

Hermann Hesse'nin "Ağaçlar" adlı kitabı, ağaçların insan için ne anlattığını ele alır. Kitapta, ağaçların şu anlamları taşıdığı ifade edilir: Vaiz: Yazar için ağaçlar, en etkileyici vaizlerdendir. Dost: Ağaçlar, bir dost gibi dinleyebilir. Tanrı: Beethoven ve Nietzsche gibi büyük, konuşulacak kadim bir tanrı olarak görülebilir. Tapınak: Ağaçlar, bir tapınaktır; onlarla konuşmayı ve onları dinlemeyi bilen, gerçeği öğrenebilir. Hesse'ye göre ağaçlar, derin düşüncelere sahiptir ve huzur dolu uzun süre nefes alırlar. Kitapta, ağaçların tanıklıkları üzerinden dünyanın döngüsü, insanın varlık amacı ve doğaya dair bir manifesto işlenir.

Bedri Rahmi Eyüboğlu'nun "Çakıl" şiiri, farklı temaları işler: Aşk. Doğa ve insan ilişkisi. Şiirde ayrıca, sevgilinin varlığını simgeleyen imgeler de kullanılır: çakıl taşı sıcaklığı, kuş huzuru, gelincik ise güzelliği ve zarafeti temsil eder.

Felsefi soru örneklerine bazı örnekler: Varoluşun anlamı nedir?. Özgür irade var mıdır?. Doğru ve yanlış nasıl belirlenir?. Ölümden sonra yaşam var mı?. Ben kimim?. Evrensel ahlak yasası var mı?. Tanrı var mı?. Rakamlar tam olarak neyi ifade eder?. Yaşamakta olduğumuz evren gerçek mi?. Hiçlik nedir?.

"A Pigeon Sat on a Branch Reflecting on Existence" (2014), Roy Andersson'un "Living" üçlemesinin üçüncü filmi olup, insanın varoluşunu ve yalnızlığını konu alır. Film, iki seyyar satıcı olan Jonathan ve Sam'in, şaka ürünleri satarak müşteriler kazanmaya çalışırken yaşadıkları başarısızlıkları ve onların etrafında dönen olayları gevşek bir şekilde takip eder. Andersson, bu filmle insanın birbirine empati kuramayan, bencil ve yorgun halini eleştirirken, aynı zamanda izleyicilere duyarlı olmaları için bir uyarı verir. Filmin adı, Pieter Bruegel'in "Karda Avcılar" adlı tablosuna bir gönderme olup, bu tabloda kuşların insanları izleyip ne yaptıklarını merak ettiğini hayal eder.

Varolma sürecinin ne kadar sürdüğü hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, varoluş ve varolma kavramları hakkında bilgi verilebilir. Varoluş, bir şeyin var olduğunu bildirir ve öz'ün karşıtıdır. Varolmak, insanın kendi varlığını sorgulaması, hayatta bir anlam araması ve kendini gerçekleştirmesiyle ilgilidir. Varoluş ve varolma kavramları, bireyin yaşamı boyunca sürekli bir arayış ve sorgulama sürecini ifade eder.

Nietzsche'ye göre üstinsan, insanın eksikli ve tamamlanmamış bir varlık olduğunu, yanılgılardan ve yücelttiği yanılsamalardan kurtulduğunda kendisini tamamlayabileceğini ifade eder. Üstinsanın bazı özellikleri: Kendini geliştirmekten alıkoymamalı ve başarıyı kendi sağlamalıdır. Yeryüzüne sadık kalmalı, doğaüstü umutlardan söz edenleri reddetmelidir. Acı çekmeyi benimsemeli, acıyı iyinin bir gereği olarak görmelidir. Alçakgönüllülük, eşitlik ve dürüstlük gibi kavramları yok saymalıdır. Hayal gücü kuvvetli, yaratıcı, cesur ve meraklı olmalıdır. Nietzsche'ye göre üstinsan, bir idealdir ve bu ideale ulaşmak için insanın Tanrı'yı öldürmesi ve onunla ilgili olan tüm ahlaki değerlerden kurtulması gerekir. Nietzsche'nin üstinsan kavramı, ırkçı ideolojiler tarafından da yorumlanmış, ancak birçok düşünür tarafından bu yorum reddedilmiştir.

Edip Cansever'in "Gelmiş Bulundum" şiiri, varoluş, zaman, kimlik ve yalnızlık gibi temaları işler. Şiirde "gelmiş bulundum" ifadesi, bir yere ulaşmanın yanı sıra hayatın akışı içindeki kaybolmuşluk hissini de temsil eder. Yalnızlık teması ise hem fiziksel bir yalnızlığı hem de bireyin kendi iç dünyasında yaşadığı boşluk ve anlaşılmama hissini kapsar. Şiirdeki ironi, bireyin varoluşsal sorgulamaları ve hayatın getirdiği zorluklar karşısında duyulan umutsuzluk gibi duyguları alaycı bir dille harmanlar. "Gelmiş Bulundum", Türk edebiyatında varoluşçu anlayışı en iyi anlatan bir başyapıt olarak kabul edilir.

Neşet Ertaş, "Yolcu" türküsünü insanoğlunun hayat yolculuğunu sorgulamak amacıyla yazmıştır. Ayrıca, Ertaş bu türküyü yazarken "Ben insanlar öğüt alsın diye yazdım, onlar oyun oynamayı seçti." demiştir.

Ters A (∀) harfi mantıkta "evrensel niceleyici" anlamına gelir. Bu sembol, bir ifadenin tüm elemanlar için geçerli olduğunu belirtir ve "her" ya da "bütün" diye okunur. Örneğin, "∀x ∈ ℕ, x + 1 > x" ifadesi, "Her doğal sayı (x) için, (x + 1) daima (x)'den büyüktür" anlamına gelir.

Beşinci boyut, matematikte soyut bir kavram olup, fiziksel bir varlığı olup olmadığı tartışmalıdır. Beşinci boyutun nasıl görünebileceğine dair bazı yaklaşımlar: Fizikte: Beşinci boyut, var olan üç boyut ve zamanın ötesinde, ekstra farazi bir boyuttur. Spiritüel bakış açısı: Beşinci boyut, daha yüksek frekansların ve çok boyutlu gerçekliğin hissedildiği bir bilinç seviyesi olarak tanımlanır. Beşinci boyutu görselleştirmek için, dört boyutlu uzaylar hakkında bilgi kullanılabilir. Bu konuda kesin bir görüş veya görsel yoktur, çünkü beşinci boyut kavramı bilimsel olarak kanıtlanmamıştır.

"Varoluş: Psikoloji ve Psikiyatride Yeni Bir Boyut" kitabı, insan varoluşunun zorlukları ve potansiyel anlamlarını tartışır. Kitapta ele alınan bazı konular: Varoluşsal kaygı. Özgürlük ve sorumluluk. İçsel çatışma ve kendilik. İnsanın anlam arayışı. Kitap, psikiyatri ve psikoloji alanlarında çalışanlar için rehber niteliğinde olup, varoluşçu yaklaşımın temel taşlarını ortaya koyar.

Brian Garrett'in "Metafizik Nedir?" kitabı, metafiziğin varoluşla ilgili temel meselelerle ilgilenen bir felsefe dalı olduğunu açıklar. Kitapta ele alınan bazı konular: zaman, mekân, nedensellik ve benlik gibi kavramların tanımlanması; evrenin oluşum süreci; Tanrı'nın varlığı; özgür irade ve determinizm; yoktan var olma olasılığı; geçmiş ve geleceğin sonsuzluğu. Garrett, bu konuları açık ve net bir üslupla ele alırken, anahtar kavramlar ve filozoflar hakkında bilgiler, örnekler, çalışma soruları ve ileri okuma önerileri sunar.

Ferit Edgü'nün şiirlerinde işlediği bazı temalar: Gerçeküstücülük ve varoluşçuluk. İnsan gerçeği. Anlam arayışı. Sosyal gerçekçi anlayış ve 12 Mart sarsıntısı. Ferit Edgü, şiirlerinin yanı sıra öykü, roman, deneme, oyun, eleştiri, biyografi ve aforizma alanlarında da eserler vermiştir.

Filozofun temel amacı, mevcudiyetlerine dair oluşan soruları çözüme ulaştırmak ve kendileri için nihai yolu bulmaktır. Filozofların diğer amaçları arasında: Bilgelik arayışı. Toplumsal sorunların çözümü. Eleştirel düşünme. Felsefe, kesin cevapları olmayan sorular üzerine kurulu bir düşünme etkinliğidir.