TurgutUyar

Turgut Uyar'ın 8 adet şiir kitabı bulunmaktadır. Şiir kitapları: 1. Arz-ı Hal (1949). 2. Türkiyem (1952). 3. Dünyanın En Güzel Arabistanı (1959). 4. Tütünler Islak (1962). 5. Her Pazartesi (1968). 6. Divan (1970). 7. Toplandılar (1974). 8. Kayayı Delen İncir (1982).

Turgut Uyar şiirlerinde genellikle şu temaları işler: İnsanın tali yanları: Günlük yaşam koşuşturmalarında gözden kaçan ayrıntılar ve insan ilişkilerinin yıpratıcı noktaları. Anadolu'nun toplumsal yapısı: Anadolu'nun coğrafyası, insanların yaşayışı, acıları, sıkıntıları, sömürüleri, umutları ve dirençleri. Modern yaşamın etkileri: Kapitalist üretim ve insan ilişkilerinin ortasında, kendi gerçekliğine yabancılaşmış insanın trajedisi. İç çatışmalar: Modern zamanın getirdiği açmaz, sıkıntı ve iç çatışmalar. Doğa ve insan ilişkisi: Turnalar, semahlar gibi unsurlarla Anadolu'nun kültürel özellikleri. Uyar, şiirlerinde ayrıca yaşamın trajik yönlerini ve çıkmazın çekiciliğini ele alır. Bazı önemli eserleri: "Arz-ı Hal"; "Türkiyem"; "Göğe Bakma Durağı".

Murat Kayali'nin "Göğe Bakan Adam" şiiri, genel olarak şu temaları işler: Kaçış ve genişleme arzusu. Sevme ve sevilme. Gerçekliğin yansıması. Ayrıca, "Göğe Bakan Adam" ifadesinin, Turgut Uyar'ın "Göğe Bakma Durağı" adlı şiiriyle karıştırılmaması gerekir.

Turgut Uyar, İkinci Yeni şiir anlayışının öncü şairlerindendir. Uyar'ın şiir anlayışı şu şekilde özetlenebilir: Kapalı ve açık şiir ayrımı: Uyar, kapalı ve açık şiir ayrımını gereksiz bulur; ona göre her iki durumda da söylenen sözlerin değeri önemlidir. Değişmeyen tema: Şiirde değişmez olanı aramayı önemser; Uyar'a göre şiir, zaman içinde değişse de dokunduğu konular belli bir düzlemde kalır. Biçim ve öz ilişkisi: Şiirin şeklini, söylenen şeye göre ayarlamayı tercih eder; yaşamdaki bölünmüşlük ve karmaşıklığı yansıtmak için belirsiz ve karmaşık bir biçim kullanır. Anlam ve ritim: Şiirde anlamın sağlamlığına önem verir, ancak ritim ve ahenki kelime ve ibare yinelemeleriyle artırmaya çalışır.

Bu dizeler, Turgut Uyar'ın "Acının Tarihi" şiirinden bir bölümdür. Tam metin şu şekildedir: > Ben şimdi diyorum ki bir bak şu alanlara sokaklara, köprülere, kiremitsiz damlara taşlara, sopalara, amanvermez silâhlara şehir haritasına, trafik lâmbasına, kan içinde adamlara kan içinde adamlara kan umutsuzluktur ona kendini hazırla ne kadar yalnız olduğumuzu hep hatırla açlıkları, yoklukları, kırımları -örneğin sensiz olmak ömrümün bir akşamında- bir bölgeden birine giden orduları uçaklarla yalanlar, ihanetler, karmakarışık limanlar iki şeyin apansız karşı karşıya geldiği dünyada. > > Ben şimdi diyorum ki buna inanmak gerek bir susam gibi boyuna sulamak umutsuzluğu ve direnmek hep direnmek devam etmek adına. > > Diyorum ki acılığı eksilmesin ağzımızdan boyuna tükürmek için boyuna.

Turgut Uyar şiiri üzerine yapılan incelemelerden bazıları şunlardır: ''Çok Üşümek'' Şiiri İncelemesi. ''Göğe Bakma Durağı'' Şiiri İncelemesi. ''Kurtarmak Bütün Kaygıları'' Şiiri İncelemesi. Ayrıca, Turgut Uyar'ın şiirlerinin söylemle ilişkisini, şairin şiirinde değişen söylem tavrını ve bu değişikliğin onun şiiri üzerindeki etkilerini inceleyen bir çalışma da bulunmaktadır. Turgut Uyar şiiri üzerine yapılan incelemelere şu sitelerden ulaşılabilir: soylentidergi.com; academia.edu; sosyalarastirmalar.com.

Turgut Uyar'ın "Kayayı Delen İncir" adlı şiir kitabı, şairin Marmara Adası'ndaki Kole Plajı'nda bir incir ağacından etkilenerek yazdığı şiirlerden oluşur. Kitap, sınıfsal mücadelelerin yansımalarını ve bireyin iç dünyasını ele alır. Ayrıca, kitabın adında geçen "kayayı delen incir" ifadesi, azimli ve kararlı bir varlığın engelleri aşma gücünü sembolize edebilir.

"Çok Üşümek" şiiri, Turgut Uyar'a aittir.

Bu dizeler, Turgut Uyar'ın "Acıyor" adlı şiirinden bir bölümdür. Şiirin tamamı şu şekildedir: > Mutsuzluktan söz etmek istiyorum Dikey ve yatay mutsuzluktan Mükemmel mutsuzluğundan insansoyunun Sevgim acıyor > Biz giz dolu bir şey yaşadık Onlar da orada yaşadılar Bir dağın çarpıklığını Bir sevinç sanarak > En başta mutsuzluk elbet Kasaba meyhanesi gibi Kahkahası gün ışığına vurup da Öteden beri yansımayan > Yani birinin solgun bir gülden kaptığı frengi Öbürünün bir kadından aldığı verem Bütün işhanlarının tarihçesi Bütün söz vermelerin tarihçesi Sevgim acıyor > Yazık sevgime diyor birisi Güzel gözlü bir çocuğun bile O kadar korunmuş bir yazı yoktu Ne denmelidir bilemiyorum Sevgim acıyor > Gemiler gene gelip gidiyor Dağlar kararıp aydınlanacaklar Ve o kadar > Tavrım bir çok şeyi bulup coşmaktır Sonbahar geldi hüzün Kış geldi kara hüzün Ey en akıllı kişisi dünyanın Bazen yaz ortasında gündüzün Sevgim acıyor > Kimi sevsem Kim beni sevse Eylül toparlandı gitti işte Ekim filan da gider bu gidişle Tarihe gömülen koca koca atlar Tarihe gömülür o kadar.

Turgut Uyar'ın "Göğe Bakma Durağı" şiirinden bazı alıntılar: "İkimiz birden sevinebiliriz göğe bakalım, şu kaçamak ışıklardan şu şeker kamışlarından...". "Senin bu ellerinde ne var bilmiyorum göğe bakalım, tuttukça güçleniyorum, kalabalık oluyorum". "Bu senin eski zaman gözlerin yalnız gibi ağaçlar gibi, suların ısınsın diye bakıyorum ısınıyor". "Ne kadar hüzün geçmişse dünyadan, ne kadar acı geçmişse yaşayacağız, hepsini yeniden, bir bir dünyada". "Eylül toparlandı gitti işte, ekim filan da gider bu gidişle". "Sayısız penceren vardı bir bir kapattım, bana dönesin diye bir bir kapattım". "Şimdi otobüs gelir biner gideriz, dönmeyeceğimiz bir yer beğen, başka türlüsü güç". "Bir ellerin bir ellerim yeter belliyelim yetsin". "Seni aldım bu sunturlu yere getirdim". "Durma kendini hatırlat, durma göğe bakalım".

Bu dizeler, Turgut Uyar'ın "Kimsede Görmediğim" adlı şiirinden bir bölümdür.

Bu dizeler, Turgut Uyar'ın "Büyük Saat" veya "Kayayı Delen İncir" adlı eserinden bir alıntıdır. Alıntının tamamı şu şekildedir: > "Her şeyden biraz kalır" diyor birileri, çoğulluk haklılıktır. Kavanozda biraz kahve, Kutuda biraz ekmek, İnsanda biraz acı, İnsanda biraz mutluluk Ama en geçerli söz, İnsan en çok sabahları arar sevdiği kadını. Türkiye'de ve dünyada ifadesi, alıntının orijinalinde yer almamaktadır.

"Sonbahar geldi hüzün, kış geldi kara hüzün" dizeleri, Turgut Uyar'ın "Acıyor" adlı şiirinde yer almaktadır. Şiirin tamamı şu şekildedir: > Acıyor > Mutsuzluktan söz etmek istiyorum Dikey ve yatay mutsuzluktan Mükemmel mutsuzluğundan insansoyunun Sevgim acıyor > Biz giz dolu bir şey yaşadık Onlar da orada yaşadılar Bir dağın çarpıklığını Bir sevinç sanarak > En başta mutsuzluk elbet Kasaba meyhanesi gibi Kahkahası gün ışığına vurup da Ötede beride yansımayan > Yani birinin solgun bir gülden kaptığı frengi Öbürünün bir kadından aldığı verem Bütün işhanlarının tarihçesi Bütün söz vermelerin tarihçesi > Sevgim acıyor > Yazık sevgime diyor birisi Güzel gözlü bir çocuğun bile O kadar korunmuş bir yazı yoktu Ne denmelidir bilemiyorum > Sevgim acıyor > Gemiler gene gelip gidiyor Dağlar kararıp aydınlanacaklar Ve o kadar > Tavrım bir şeyi bulup coşmaktır Sonbahar geldi hüzün Kış geldi kara hüzün > Ey en akıllı kişisi gündüzün Sevgim acıyor > Kimi sevsem Kim beni sevse > Eylül toparlandı gitti işte Ekim falan da gider bu gidişle Tarihe gömülen koca koca atlar Tarihe gömülür o kadar.

Turgut Uyar'ın "Göğe Bakma Durağı" şiirinde kime yazdığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, şiirde sevgiliye yönelik bir hitap ve onunla birlikte gökyüzüne bakmanın güzelliği vurgulanır. Şiirde, sevgilinin elleriyle yalnızlıktan kurtulunması, gözlerine baktıkça huzur bulunması ve birlikte uzak, huzurlu bir yer hayal edilmesi anlatılır. "Göğe Bakma Durağı" halk arasında "Göğe Bakalım" olarak da bilinir.

Turgut Uyar'ın "Sonsuzluk Şiiri", varoluş, zaman ve mekan gibi evrensel temaları ele alır. Şiirde geçen imgeler, okuyucuyu zamanın ötesine taşıyan bir atmosfer yaratır ve doğayı, insanı ve evreni birbirine bağlayan bir dil kullanılır. Uyar, okuyucusuna hayatın geçici doğasını ve bununla birlikte sonsuz olanın peşinde koşmayı öğretir. Şiirin tam metnine aşağıdaki kaynaklardan ulaşılabilir: turkdiliveedebiyati.com; onedio.com.

"Sonsuz ve Öbürü", Turgut Uyar'ın bir şiiridir.

"Her şeyi düzeltmeye kalkışmanın yok ettiği" sözü, Turgut Uyar'ın "Terziler Geldiler" adlı şiirinden bir dizedir. Bu dize, İsmet Özel'in sesiyle de bilinir. Ayrıca, bu sözün Nuri Bilge Ceylan'ın "Mayıs Sıkıntısı" filmindeki bir sahneyle birlikte kullanıldığı da bilinmektedir.

"Keşke bir şiir okumuş, bir kedi sevmiş olsaydınız. Belki bu kadar kirletmezdiniz birbirinizi." sözü Turgut Uyar'a aittir. Ancak, bu bir şiir değil, bir alıntıdır.

Turgut Uyar'ın "Kaçak Yaşama Yergisi" şiiri, modern hayatın insanları yitikleştirmesi ve özgürlük algısı yaratma sancısını anlatır. Şiirde, kişinin kalabalıklar içinde yalnızlaşması ve bu yalnızlığın getirdiği kaçış arzusu işlenir. Ayrıca, şiirde özgürlük ve mahremiyetin kaybı, "karısı metres tutmuş" ifadesiyle vurgulanır. Şiirde, düşlere ve bilinçaltına sığınma, kaçış ve özgür olmanın bir ön koşulu olarak sunulur. Şiirin tamamına şu sitelerden ulaşılabilir: eksisozluk.com; blog.ufuk.io; yatagakusgirmeyin.wordpress.com.

"Göğe Bakalım" şiiri, Turgut Uyar'a aittir. Şiir, halk arasında "Göğe Bakma Durağı" olarak da bilinir.