UykuBozuklukları

Gece terörü, uyku sırasında aniden ortaya çıkan ve korku, panik hâliyle karakterize edilen bir uyku bozukluğudur. Gece terörünün belirtileri arasında çığlık atma, hızlı kalp atışı, terleme, göz bebeklerinin genişlemesi, hızlı nefes alıp verme ve etrafı tekmeleme gibi durumlar yer alır. Gece terörünün nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, solunum sorunları, psikolojik faktörler (depresyon, anksiyete gibi), yorgunluk, uyarıcılar, alkol ve madde kullanımı gibi çeşitli etkenlerin bu duruma yol açabileceği düşünülmektedir. Tedavi yöntemleri arasında uyku ortamının güvenli hale getirilmesi, düzenli uyku düzeni, elektronik cihazların odadan çıkarılması ve gerekirse bir uzmana başvurulması yer alır.

Birini sık sık görmenin birkaç nedeni olabilir: 1. Psikolojik Nedenler: Stres, kaygı, depresyon gibi durumlar bilinçaltını aktif hale getirerek sık rüya görmeye ve bu kişinin rüyalarda daha sık görülmesine neden olabilir. 2. Hormonel Değişimler: Gebelik, adet dönemi veya menopoz gibi hormonel dalgalanmalar, beyin aktivitesini artırarak rüya görme sıklığını etkileyebilir. 3. Travmatik Deneyimler: Travma sonrası stres bozukluğu gibi durumlar, tekrar eden kabuslar veya travmatik anıların rüyalarınıza yansımasına neden olabilir. 4. Beslenme ve Alışkanlıklar: Yatmadan önce ağır yemek yemek veya kafein, alkol tüketimi de rüya görme sıklığını artırabilir. 5. Uyku Bozuklukları: Uyku apnesi veya huzursuz bacak sendromu gibi uyku bozuklukları, rüya görme döngüsünü artırabilir.

Arax (hidroksizin) çeşitli tıbbi amaçlarla kullanılan bir ilaçtır: Anksiyete ve gerginlik tedavisi. Alerjik reaksiyonlar ve kaşıntı giderici. Uyku bozuklukları (insomni). Ameliyat öncesi yatıştırıcı (sedatif). Mide bulantısı ve kusma. Arax'ı kullanmadan önce bir doktora danışmak önemlidir, çünkü ilacın yan etkileri olabilir ve bazı durumlarda kullanımı sakıncalı olabilir.

Türk Uyku Tıbbı Derneği (TUTD), uyku bozukluklarından şikayet eden ve uyku ile ilişkili rahatsızlıkları olan hastaları aydınlatmayı amaçlar. Derneğin yaptığı bazı faaliyetler şunlardır: - Eğitim ve sertifikasyon: Uyku tıbbı uzmanlarının eğitimi ve sertifikasyon süreçlerini organize eder. - Araştırma: Uyku hastalıkları üzerine epidemiyolojik araştırmalar yapar. - Uluslararası üyelik: Avrupa Uyku Araştırmaları Derneği, Asya Uyku Araştırmaları Derneği ve Dünya Uyku Tıbbı Birliği gibi uluslararası kuruluşlara üyedir. - Kamuoyu bilgilendirmesi: Uyku sağlığının önemi ve yetersiz uykunun yol açtığı sağlık sorunları hakkında toplumu bilgilendirir.

Epworth Ölçeği, gündüz uykululuğunu değerlendirmek ve uyku bozukluklarını teşhis etmek için kullanılır. Özellikle aşağıdaki hastalıklarda yardımcı bir araç olarak kullanılır: Uyku apnesi: Epworth Ölçeği, obstrüktif uyku apnesinin tespitinde başarılı olmuştur. Narcolepsi: Bu nörolojik bozukluğun teşhisinde yüksek hassasiyet ve özgüllük gösterir. İdiopatik hipersomni: Uyku ile ilgili diğer bozuklukların yanı sıra bu durumda da kullanılır. Ayrıca, ilaç tedavisinin veya uyku terapisinin etkinliğini izlemek için de kullanılabilir.

Hipersomi, birincil (primer) ve ikincil (sekonder) olmak üzere iki ana gruba ayrılan bir uyku bozukluğunun belirtisidir. İkincil hipersomi, aşağıdaki hastalıkların veya durumların bir sonucu olarak ortaya çıkabilir: - Depresyon; - Uyku apnesi; - Nörolojik hastalıklar (Parkinson, epilepsi, multipl skleroz gibi); - Kronik yorgunluk sendromu; - Bazı ilaçların yan etkileri. Teşhis ve tedavi için bir doktora başvurulması önerilir.

Işık terapisi (fototerapi) çeşitli rahatsızlıkları olan kişiler için kullanılabilir: Mevsimsel duygudurum bozukluğu (SAD). Depresyon ve anksiyete bozuklukları. Uyku bozuklukları. Bipolar bozukluk. Işık terapisi kullanmadan önce bir doktora danışmak önemlidir, çünkü bu tedavi bazı durumlarda kontrendikedir: cilt ışığa duyarlıysa; güneş ışığı ile etkileşen ilaçlar alınıyorsa; gözü göz hasarına meyilli yapan bir göz rahatsızlığı varsa.

Uykuda "s" sesi duymak, patlayan kafa sendromu olarak adlandırılan bir uyku bozukluğunun belirtisi olabilir. Diğer olası nedenler arasında stres, depresyon, ruhsal bozukluklar, uyku apnesi, migren öncesi değişimler gibi durumlar yer alır. Eğer bu tür sesler sürekli tekrarlıyorsa, bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir.

Aktigrafi cihazı, uykudaki hareketleri zamana bağlı olarak kaydederek çeşitli amaçlarla kullanılır: Uyku bozukluklarının teşhisi: Uykusuzluk, uyku apnesi, sirkadiyen ritim bozuklukları gibi uyku sorunlarının tespitinde yardımcı olur. Tedavi planlaması: Uyku tedavisinin ne derece yararlı olduğunun değerlendirilmesini sağlar. Uyku alışkanlıklarının belgelenmesi: Doğal uyku ortamındaki uyku düzeni hakkında bilgi edinilmesini sağlar. Gündüz uykululuğunun değerlendirilmesi: Laboratuvar uyku gecikme testine alternatif olarak kullanılabilir. Aktigrafi cihazı, sadece hareketleri algılar ve beyin aktiviteleri gibi diğer fizyolojik verileri ölçmez.

Rüyada uykudan uyanamamak, çeşitli psikolojik ve fiziksel etkenlerle ilişkili olabilir. Bazı olası nedenler: Stres ve kaygı: Günlük yaşamda yaşanan stres ve kaygı, rüyada uyanamama hissine yol açabilir. Uyku bozuklukları: Uyku apnesi gibi durumlar, uyku sırasında nefes alamama ve dolayısıyla rüyadan bağırarak uyanma ile sonuçlanabilir. Depresyon ve diğer ruhsal sorunlar: Depresyon ve bipolar bozukluk gibi sağlık sorunları, rüyada uyanamama sembolünün ortaya çıkmasına neden olabilir. Huzursuz bacak sendromu: Bu durum, uyku sırasında bacaklarda rahatsızlık hissi yaratarak uyanmayı zorlaştırabilir. Eğer bu tür rüyalar sık sık tekrarlıyorsa, bir uzmana danışmak faydalı olabilir.

Faz bozukluğu iki farklı bağlamda ortaya çıkabilir: luteal faz bozukluğu ve sirkadiyen ritim bozukluğu. 1. Luteal Faz Bozukluğu: Bu durum, adet döngüsünün luteal fazının anormal şekilde kısa olması anlamına gelir ve genellikle progesteron üretimindeki bir eksiklik ile ilişkilidir. 2. Sirkadiyen Ritim Bozukluğu: Bu, vücudun uyku ve uyanıklık döngüsünün bozulması durumudur ve nörolojik kaynaklı bir uyku bozukluğudur.

Apne, tıpta solunumun durması anlamına gelir. Uyku apnesi ise uyku sırasında üst solunum yolundaki hava akışının tıkanması sonucu solunumun tekrar tekrar durup başladığı ciddi bir uyku bozukluğudur. Uyku apnesi iki ana tipe ayrılır: 1. Obstrüktif (Tıkayıcı) Uyku Apnesi: Boğaz kaslarının gevşemesi nedeniyle hava yollarının daralması veya kapanması sonucu oluşur. 2. Santral Uyku Apnesi: Beynin solunum kaslarına doğru sinyalleri gönderememesi nedeniyle ortaya çıkar.

Uykuda kusmanın birkaç olası sebebi vardır: 1. Fiziksel Sağlık Problemleri: Mide rahatsızlıkları (gastrit, ülser, reflü), iç kulak enfeksiyonları, metabolik bozukluklar (diyabet, hipoglisemi) gibi durumlar kusmaya yol açabilir. 2. Psikolojik Faktörler: Stres, anksiyete ve travma gibi psikolojik durumlar da uykuda kusmayı tetikleyebilir. 3. Beslenme Alışkanlıkları: Gece geç saatlerde ağır veya baharatlı yiyecekler yemek, alkol tüketimi mide asidinin artmasına ve kusma refleksinin tetiklenmesine neden olabilir. 4. Uyku Bozuklukları: Uyku apnesi ve huzursuz bacak sendromu gibi uyku bozuklukları da uykuda kusmaya katkıda bulunabilir. Sürekli olarak uykuda kusma sorunu yaşanıyorsa, bir sağlık profesyoneline başvurulması önerilir.

Validebağ Ek Hizmet Binası'nda Haydarpaşa Numune Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nde aşağıdaki bölümler bulunmaktadır: Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon; Uyku Polikliniği.

Uykuda EEG, beyindeki anormal elektriksel aktivitenin ortaya çıkmasına yardımcı olmak için çekilir. Bu test, özellikle epilepsi teşhisinde kullanılır ve uyanıklık halinde 20 dakika süren EEG'nin yeterli bilgi vermediği durumlarda uygulanır. Ayrıca, uyku bozuklukları şikayetiyle gelen hastalarda da uyku EEG'si öncelik tanıyan bir test türüdür.

Parasomnia, uyku sırasında meydana gelen istenmeyen davranışlar, olaylar ve fenomenlerin genel adıdır. Parasomnia türleri arasında en yaygın olanlar şunlardır: - Uyurgezerlik: Kişinin uykuda yürüyüş yapması veya çeşitli fiziksel aktiviteler gerçekleştirmesi. - Uykuda konuşma: Anlamsız konuşmalar veya mırıldanmalar. - Uyku terörü: Yoğun korku ile uyanma, çığlık atma ve bilinçsiz bir panik durumu. - Kabus bozukluğu: Korkutucu rüyalar görme ve bu rüyaları detaylı bir şekilde hatırlama. - REM uyku davranış bozukluğu: Kişinin rüyalarını fiziksel olarak canlandırması. - Diş gıcırdatma: Uyku sırasında dişlerin sıkılması veya gıcırdatılması. - Patlayan kafa sendromu: Kişi uykuya dalarken bir patlama sesi veya yoğun bir ışık algıladığını hisseder. Parasomnia, uyku kalitesini doğrudan etkilediği için rahatsız edici ve sinir bozucu olabilir.

Rüyadan uyanamama durumu, uyku terörü olarak adlandırılan bir uyku bozukluğundan kaynaklanabilir. Diğer olası nedenler arasında stres, depresyon, bipolar bozukluk ve anksiyete gibi psikolojik hastalıklar yer alır. Eğer bu tür bir sorunla karşılaşılıyorsa, bir uzmana başvurulması önerilir.

Evet, hipoglisemi uyku bozukluklarına neden olabilir. Hipoglisemi, kan şekerinin düşmesi durumudur ve bu durum, uyku sırasında fark edilmeden gelişebilir. Ayrıca, hipoglisemi korkusu da uyku kalitesini olumsuz etkileyebilir.

Gece terörü, genellikle 3-4 yaş civarında başlayıp ergenliğe kadar devam edebilir.

Parasomni (uyku bozuklukları) çeşitli nedenlerden kaynaklanabilir: Genetik yatkınlık. Stres ve travma. Uyku yoksunluğu. Alkol ve ilaç kullanımı. Diğer sağlık sorunları. Parasomninin kesin nedeni belirlenemediğinden, bir uyku bozuklukları uzmanına başvurmak ve gerekli testleri yaptırmak önemlidir.