Anksiyete

Anksiyetesi olan bir kişinin davranışları, fiziksel, psikolojik ve davranışsal belirtiler şeklinde üç ana grupta incelenebilir. Fiziksel belirtiler: kalp çarpıntısı ve hızlı kalp atışı; terleme, titreme veya üşüme; nefes darlığı veya solunumda hızlanma; kas gerginliği, özellikle boyun ve omuzlarda; baş dönmesi, sersemlik hissi veya bayılacak gibi olma; mide bulantısı, karın ağrısı veya bağırsak sorunları. Psikolojik belirtiler: sürekli ve kontrol edilemeyen endişe hali; huzursuzluk, konsantrasyon zorluğu ve sinirlilik; kötü bir şey olacakmış duygusuyla kaygı ve korku; takıntılı düşünceler; kaygıyı tetikleyen etkenlerden kaçma, kaçınma dürtüsü. Davranışsal belirtiler: stresli ortamlardan kaçmak; yapılan şeyi tekrar tekrar kontrol etmek; tırnak yemek gibi huzursuzluk belirtileri göstermek; sınav veya iş görüşmelerine gitmemek gibi günlük rutinleri bozan adımlar atmak. Anksiyetesi olan bir kişinin nasıl davrandığını gözlemlemek için bir uzmana danışmak önemlidir.

Overthinking (aşırı düşünme) durumunun bazı nedenleri: Mükemmeliyetçilik ve yüksek beklentiler. Geçmişte yaşanan olumsuz deneyimler ve travmalar. Geleceğe dair belirsizlik ve korku. Düşük özsaygı ve özgüven eksikliği. Yoğun stres. Hormonal dengesizlikler. Kontrol etme ihtiyacı. Overthinking, depresyon, anksiyete ve obsesif-kompulsif bozukluk gibi ruhsal sağlık sorunlarının bir belirtisi olarak da ortaya çıkabilir.

Ati242'nin hastalığı hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, 2023 yılında yaptığı bir açıklamada, psikolojik olarak iyi bir dönemden geçmediğini ve bu nedenle müziğe ve albüme odaklanamadığını belirtmiştir. Ati242'nin gerçek adı Atilla Serin'dir ve Türkçe rap sahnesinin önemli isimlerinden biridir.

Sosyal anksiyetesi olan biri şu şekillerde davranabilir: Sosyal ortamlardan kaçınma. Fiziksel belirtiler sergileme. İzlenme ve yargılanma korkusu. Özsaygı problemleri yaşama. Konsantrasyon problemleri yaşama. Sosyal izolasyon yaşama. Sosyal anksiyete belirtileri yaşanıyorsa, bir ruh sağlığı uzmanına başvurulması önerilir.

Şema terapi ile tedavi edilen bazı hastalıklar şunlardır: Kişilik bozuklukları. Kronik depresyon ve anksiyete. Yeme bozuklukları. Çocukluk travmaları. Madde kullanımı. Çift çalışmaları. Şema terapinin uygulanabileceği hastalıklar, bireyin ihtiyaçlarına göre değişebilir. Şema terapi veya herhangi bir psikolojik tedavi yöntemi için bir uzmana danışılması önerilir.

Anksiyöz kişilik testi, kişinin anksiyete düzeyini ölçmek için kullanılan bir psikolojik testtir. Anksiyöz kişilik testlerinin bazı türleri: Beck Anksiyete Envanteri (BAI). Hamilton Anksiyete Ölçeği (HAM-A). Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (STAI). Zung Kendini Değerlendirme Anksiyete Ölçeği. Anksiyöz kişilik testleri, anksiyete bozukluğunun teşhisinde ve tedavisinde kullanılabilir. Anksiyete belirtileri yaşanıyorsa, bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Anksiyete belirtileri şu şekilde sıralanabilir: Psikolojik belirtiler: sürekli ve kontrol edilemeyen endişe hali; gerginlik, huzursuzluk veya panik hali; odaklanma güçlüğü; uyku bozuklukları; kontrolü kaybetme veya çıldırma korkusu; yaklaşan bir tehlike veya felaket duygusu; ölüm korkusu; kendine veya bulunduğu ortama yabancılaşma hissi. Fiziksel belirtiler: çarpıntı veya hızlı kalp atışı; terleme; titreme; nefes darlığı veya hızlı nefes alma; mide bulantısı veya karın ağrısı; baş ağrısı; kas gerginliği veya ağrıları; göğüs ağrısı veya sıkışma hissi; ağız kuruluğu. Bu belirtilerin bir veya birkaçını zaman zaman hissetmek normaldir. Ancak belirtiler şiddetliyse, sık sık tekrarlıyorsa ve günlük yaşamı olumsuz etkiliyorsa, bir anksiyete bozukluğu olabilir. Anksiyete belirtileri gözlemleniyorsa, bir ruh sağlığı uzmanına danışılması önerilir.

Anksiyete testi, genellikle bir psikolog veya psikiyatrist tarafından uygulanır ve bir anket formunda yapılır. Bazı yaygın anksiyete testleri: GAD-7 (Generalized Anxiety Disorder 7). Beck Anksiyete Envanteri (BAI). Hamilton Anksiyete Ölçeği (HAM-A). Durumluk-Sürekli Kaygı Envanteri (STAI). Online anksiyete testleri de mevcuttur, ancak bu testler kesin teşhis için yeterli değildir. Anksiyete belirtileri yaşıyorsanız, bir sağlık uzmanına başvurmanız önerilir.

Anksiyetesi olan bir kişinin geçmesi gereken testler şunlardır: Klinik görüşme. Psikolojik testler. Fiziksel muayene. Kan testleri. Hormon testleri. Elektrokardiyogram (EKG). Uyku testi. Beyin görüntüleme (MR/BT). Anksiyete testi, yalnızca uzman hekimler tarafından değerlendirilir ve tek başına bir teşhis vermez.

David Burns'ün "İyi Hissetmek" kitabı, bilişsel davranışçı terapi uygulamaları içeren bir kendine yardım kitabıdır. Kitapta ele alınan bazı konular: Bilişsel çarpıtmalar. Duygusal rahatsızlıkların nedenleri. İletişim becerileri. David Burns, hiçbir kendine yardım kitabını profesyonel terapi yerine önermemektedir.

Overthinking (aşırı düşünme), genellikle aşağıdaki kişilik bozukluklarıyla ilişkilendirilir: Anksiyete bozuklukları: Genel anksiyete bozukluğu, sosyal anksiyete bozukluğu. Obsesif-Kompulsif Bozukluk (OKB). Depresyon. Overthinking, ayrıca mükemmeliyetçilik, geçmişte yaşanan travmalar, düşük özsaygı ve belirsizlik korkusu gibi durumlarla da tetiklenebilir. Overthinking bir hastalık olarak kabul edilmez, ancak bir belirti olarak depresyon veya anksiyetenin bir parçası olabilir. Overthinking belirtileri gözlemlendiğinde, bir uzmana danışılması önerilir.

Secita, etken maddesi essitalopram oksalat olan bir antidepresandır ve aşağıdaki durumların tedavisinde kullanılır: Majör depresif durumlar. Agorafobili veya agorafobisiz panik bozukluğu. Sosyal anksiyete bozukluğu (sosyal fobi). Yaygın anksiyete bozukluğu. Obsesif-kompülsif bozukluk (OKB). Secita, 18 yaş ve üzeri hastalarda kullanılır ve 12 yaşın altındaki çocuklarda kullanılmamalıdır. İlacın kullanımı mutlaka doktor tarafından kişiye özel olarak yazılmış reçeteye göre yapılmalıdır.

GAD (Genelleştirilmiş Anksiyete Bozukluğu), kişinin günlük yaşamının farklı yönlerine dair sürekli, aşırı ve kontrol edilmesi zor bir endişe durumu olarak tanımlanır. GAD'ın bazı belirtileri: huzursuzluk; kas gerginliği; uyku problemleri; odaklanma güçlüğü; yorgunluk; irritabilite; mide problemleri. GAD, genellikle ergenlik veya erken yetişkinlik döneminde başlar, kadınlarda daha yaygındır ve yaşam boyu tekrarlayabilir. GAD'ın bazı nedenleri: genetik faktörler; beyin kimyasındaki dengesizlikler; çocuklukta yaşanan travmalar; uzun süreli stres; kronik fiziksel hastalıklar. GAD teşhisi, bir sağlık uzmanı tarafından yapılır.

Kim Jung-hyun'un hastalığı hakkında farklı bilgiler bulunmaktadır. Depresyon ve uykusuzluk. İntihar girişimi şüphesi. Kim Jung-hyun'un hastalığı ile ilgili kesin bir bilgi bulunmamaktadır.

Yetişkinlerde normal dışı davranışlar, kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyen ve işlevselliği azaltan davranışlardır. İşte bazı örnekler: Duygudurum bozuklukları ve depresyon: Umutsuzluğa, isteksizliğe, hayattan zevk alamamaya yol açan durumlar. Anksiyete bozuklukları: Şiddetli ve sürekli endişe halinde olma durumu. Yeme bozuklukları: Aşırı yeme veya yetersiz beslenme ile karakterize durumlar. Obsesif-kompulsif bozukluk (OKB): Sürekli endişe yaratan düşünceler veya davranışlar. Bipolar bozukluk: Depresif ve manik dönemler arasında değişen ani ruh halleri. Alkol veya madde bağımlılığı: Belirli bir maddeye düzenli olarak ihtiyaç duyma ve madde kullanımının normal işlevleri yerine getirmeyi engellemesi. Davranış bozukluğu: Başkalarının temel haklarına saldırı, toplumsal değer ve kuralları hiçe sayma, agresif ve yıkıcı davranışlar sergileme. Normal dışı davranışların nedenleri arasında çevresel faktörler, genetik yatkınlıklar, travmalar ve beyin kimyası dengesizlikleri yer alabilir.

Kalabalık fobisinin (agorafobi) bazı nedenleri: Travmatik olaylar. Panik ataklar. Genetik yatkınlık. Kontrol kaybı korkusu. Kalıtımsal ve çevresel faktörler. Geçmiş deneyimler. Kalabalık fobisi yaşayan kişilerin bir uzmana danışması önerilir.

Matt Haig'in depresyona girmesinin nedeni, 24 yaşındayken yaşadığı derin psikolojik krizdir. Haig, bu durumu şu şekilde anlatmıştır: "Bir düşünce ile her şeyin kötüye gittiğini hatırlıyorum." Haig, depresyon ve anksiyeteyi deneyimlemeye adapte olma sürecinde, zamanın geçişiyle ilgili karmaşık duygular yaşadığını da belirtmiştir. Yazar, Yaşama Tutunmak İçin Nedenler adlı kitabında, kendi deneyimlerinden yola çıkarak, zor zamanlarda bile yaşama sevincini keşfetmenin yollarını araştırmaktadır.

Duygusal arazlar, bireyin duygusal sağlığını etkileyen çeşitli durumları ifade eder. İşte bazı duygusal arazlar: Stres. Depresyon ve anksiyete. Yalnızlık hissi. Baş ağrıları. Yeme alışkanlıklarında değişiklik. Duygusal arazların tedavisi için bir uzmana danışmak önemlidir.

Psikolojide ajitasyonun bazı nedenleri: Altta yatan sağlık bozuklukları. Çevresel faktörler. Stres ve bilişsel değişiklikler. Depresyon. Ajitasyon belirtileri gözlemlendiğinde, doğru tanı ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Amerikan Psikiyatri Birliği'nin yayımladığı DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders) sınıflamasına göre, 300'den fazla farklı psikiyatrik bozukluk tanımlanmıştır. Bu bozukluklar, temel olarak şu ana başlıklar altında gruplandırılır: anksiyete bozuklukları; duygudurum bozuklukları; psikotik bozukluklar; gelişimsel bozukluklar; cinsel işlev bozuklukları; yeme bozuklukları; kişilik bozuklukları. Her kategorinin altında çok sayıda alt tür yer alır ve bu durum tanı sürecini karmaşık hale getirebilir.