TürkMitolojisi

Gulyabani'nin amacı, halk inanışlarına göre, insanları korkutmak ve zarar vermektir. Bu mitolojik varlık, özellikle yalnız seyahat edenleri, geceleyin ıssız yerlerde dolaşanları ve çocukları hedef alır.

Türk Mitolojisi adlı eser, 2 cilt olarak yayımlanmıştır.

Tepegözler, Türk mitolojisinde yer alan efsanevi yaratıklardan biridir.

Türk mitolojisinin en kapsamlı kitabı olarak Bahaeddin Ögel'in "Türk Mitolojisi" eseri gösterilmektedir. Bu eser, iki ciltten oluşmakta ve Gök Tanrı, Şamanizm, kutsal varlıklar ve mitolojik kahramanları detaylıca incelemektedir.

Tepegöz'ün tek gözlü olmasının nedeni, Türk mitolojisinde ve Yunan mitolojisindeki kikloplarda olduğu gibi, alınlarının ortasında daire şeklinde tek bir göze sahip olmalarıdır.

Gök Tengri'nin özellikleri şunlardır: 1. Tek ve Sonsuz Tanrı: Gök Tengri, Türklerin kabul ettiği en yüce ve tek tanrıdır, ölümsüzdür ve tam iktidar sahibidir. 2. Yaratıcı: Evrenin ve içindeki her şeyin yaratıcısı olarak görülür. 3. Gözlemleyici: Gökleri ve insanları gözlemler, ancak günlük olaylara karışmaz. 4. Kut Verici: İnsanlara kut ve ülüg (kısmet) bağışlar. 5. Doğa ile Bağlantılı: Doğa olaylarının arkasındaki güç olarak kabul edilir, gökyüzü, rüzgar, güneş ve yağmur onun iradesinin bir yansımasıdır. 6. Gökyüzünde Var Olma: Göklerde yaşadığı ve gök gürültüsü, şimşek gibi olaylarla kendini gösterdiği düşünülür.

Ayaz Ata, Türk, Altay ve Orta Asya mitolojilerinde, özellikle Kazaklarda ve Kırgızlarda soğuk tanrısıdır. Ayaz Ata'nın bazı özellikleri: Görünümü: Beyaz sakallı, uzun paltolu, kışın tüm zorluklarına dayanıklı yaşlı bir adam olarak tasvir edilir. Faaliyetleri: Soğuk havaya neden olur. Kış aylarında doğanın zor koşulları altında yaşayan insanlara yardım eder. Çocuklara soğuk günlerde hediyeler getirir. Aç, fakir ve kimsesizlere yardım eden bir evliya olarak bilinir. Ayaz Ata'nın hikayesi, Türk kültürünün kış aylarıyla olan derin ilişkisini ve soğukla başa çıkma yeteneğini sembolize eder.

Umay'ın hikayesi, Türk mitolojisinde önemli bir yere sahip olan bir tanrıçanın serüvenini anlatır. Umay Ana, bereketin, doğurganlığın ve koruyucu annenin sembolüdür. Görevleri arasında: - Çocukları koruma. - Doğumu destekleme. - Toprağın bereketini artırma. Umay, genellikle kuşlarla ilişkilendirilir; kartal ve turna, onun ruhani varlığını temsil eder. Tarihi gelişim sürecinde, Umay'ın iyi özelliklerinin yanı sıra çocuklara ve kadınlara zarar veren bir kötülük kaynağı olarak da anılmaya başlanması, onun Kara Umay veya Al Karısı gibi isimlerle anılmasına yol açmıştır.

Türk bereket tanrısı Umay'dır.

"Devlet kuşu" deyimi, beklenmedik bir anda büyük bir şans veya mutlulukla karşılaşmak anlamına gelir. Bu deyim, Türk mitolojisinde yükseklerde uçan, asla yere değmeyen ve gölgesinin dokunduğu kişiye mutluluk getirdiğine inanılan Hüma kuşundan türetilmiştir.

Tepegöz'ün hikayesi, Dede Korkut hikayelerinde geçen bir efsaneye dayanmaktadır. Hikayeye göre, Tepegöz, kafasının tepesinde tek bir gözü olan, devasa boyutlarda, korkutucu ve güçlü bir varlıktır. Tepegöz'ün sonu, Dede Korkut Kitabı'nda geçen Basat adlı kahraman tarafından öldürülmesiyle gelir.

Umay, Türk mitolojisinde bereket tanrıçası ve koruyucu ana olarak temsil edilir. Bu figür, çocukları, kadınları ve aile ocağını kötülüklerden koruyan, aynı zamanda doğumun destekçisi olan bir iyedir. Ayrıca, Umay saflık, anneliğin sembolü ve yenilikçi bağımsızlığın temsilcisi olarak da görülür.

"Türk Mitolojisi Atlası" kitabını Bartu Bölükbaşı yazdı.

"Türk Mitolojisi Atlası" kitabı 2022 yılında yayımlandı.

Kayra, Türk mitolojisinde en yüce tanrı olarak kabul edilir. Diğer bazı anlamları: - Kayra Han: Altay, Tuva, Yakut ve Hakas mitolojilerinde de geçen, tüm tanrıların babası ve evrensel düzenin koruyucusu. - Kayra: Lütuf, iyilik, ihsan anlamına gelen bir kelime.

Kayra, Türk mitolojisinde en yüce tanrı olarak kabul edilir. Diğer bazı anlamları: - Kayra Han: Altay, Tuva, Yakut ve Hakas mitolojilerinde de geçen, tüm tanrıların babası ve evrensel düzenin koruyucusu. - Kayra: Lütuf, iyilik, ihsan anlamına gelen bir kelime.

Hüma Kuşu'nun bazı özellikleri şunlardır: Mitolojik Köken: Eski Türk mitolojisinde yer alan, görülmeyecek derecede yükseklerde uçan, dinlenmeyen, yere değmeyen ve ayakları olmayan bir kuştur. Görünüş: Güvercin büyüklüğünde yeşil kanatlı, sarı gagalı veya serçeden büyük, boz saksağanı andıran bir kuş olarak tasvir edilir. Cennet Kuşu: Cennet'e bile gidebileceğine inanıldığı için "Cennet Kuşu" olarak da anılır. Devlet Kuşu: Osmanlı döneminde "Devlet Kuşu" veya "Talih Kuşu" olarak adlandırılmıştır, çünkü gölgesinin düştüğü kişinin mutluluğa ereceği veya hükümdar olacağı inanışı vardır. Diğer İnanışlar: Hiçbir canlıya zarar vermediği, havada yumurtlayıp yavrusunu havada çıkardığı ve onu bilerek öldürenin kırk gün içinde öleceği inanışları vardır.

Bozkurt Destanı gerçek bir hikaye olarak kabul edilmez, mitolojik ve efsanevi bir anlatı olarak değerlendirilir.

Kayra ismi, büyük bir kimseden gelen iyilik, ihsan anlamına gelir. Ayrıca, eski Türk mitolojisinde tanrı anlamında da kullanılmıştır.

Gökbörü kelimesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Gökbörü Havacılık ve Uzay Takımı'nın Hikayesi: İstanbul Teknik Üniversitesi bünyesinde kurulan Gökbörü Havacılık ve Uzay Takımı, 2024 TEKNOFEST'te dikey inişli roket yarışmasında şampiyonluğu kazanarak altın madalya kazandı. 2. Türk Mitolojisinde Gökbörü: Eski Türklerde Gökbörü, 100 yılda bir veya iki kez görüldüğü düşünülen, tüyleri açık mavi (gök mavisi) olan kurt anlamına gelir.