Sürrealizm

1977 yapımı "House" (Hausu) filmi, bir grup kızın büyükannelerinin evini ziyaret etmelerini ve bu evde bir iblisin musallat olması sonucu yaşadıkları olayları anlatıyor. Film, korku, komedi, sürrealizm ve psychedelic öğeleri bir araya getiriyor ve Japon korku klasikleri arasında yer alıyor.

"Burjuvazinin Gizli Çekiciliği" (Le Charme discret de la bourgeoisie), Luis Buñuel'in yönettiği 1972 yapımı sürrealist bir filmdir ve şöyle bir hikayeyi anlatır: Seçkin kişiliklerden oluşan bir grup, şık bir akşam yemeğinde bir araya gelmeye çalışır, ancak her seferinde türlü absürt sıkıntı ve engellerle karşılaşarak yemeğe erişmeleri gecikir. Film, gerçeküstücü simgeleri alaycı bir mizahla harmanlayarak burjuva sınıfını eleştirir ve bu sınıfın zaaflarını, korkularını birbiri ardına sıralayarak onları hicveder.

Louis Aragon, Sürrealizm akımının kurucularından biridir.

"Burun" adlı hikaye, Nikolay Gogol tarafından yazılmış ve toplumsal hiyerarşinin saçmalığını ve statü takıntısını hicvetmektedir. Hikayenin konusu, bir sabah St. Petersburg'da yaşayan Kovalev adlı bir adamın kendi burnunun kaybolduğunu fark etmesiyle başlar. Bu hikaye, Gogol'un sürrealist ve fantastik ögeleri içeren eserlerinin tipik bir örneğidir.

Sürrealizm akımının bazı önemli temsilcileri şunlardır: Salvador Dalí: Sürrealizmin en tanınmış sanatçılarından biridir, "Belleğin Azmi" adlı eseriyle bilinir. René Magritte: Gündelik nesneleri alışılmadık bağlamlarda sunarak onları sıradanlıktan çıkaran Belçikalı ressam. Max Ernst: Dadaizm ve sürrealizm arasında köprü kuran, kolaj ve otomatik yazım yöntemleriyle tanınan Alman kökenli sanatçı. Joan Miró: Soyut biçimleri ve canlı renkleri kullanarak sürrealist imgeler yaratan İspanyol sanatçı. André Breton: Sürrealizmin kurucusu ve teorisyeni, akımın manifestosunu yazmıştır. Luis Buñuel: Sürrealist sinemanın öncülerinden, Salvador Dalí ile birlikte "Bir Endülüs Köpeği" filmini yapmıştır.

"Belleğin Azmi" (Eriyen Saatler) tablosu, sürrealizm akımına aittir.

Masaaki Yuasa, alternatif anime türünde eserler üretmektedir. Yönetmenin animasyonlarında sürrealizm ve çarpık dram temaları öne çıkmaktadır.

Edebi akımlar ile ilgili çıkmış bazı sorular: 1. "Mantığın egemenliğinden kurtulamadık daha. Uygarlık, bilimsellik ve ilerleme uğruna, insan psikolojisinin ve zihninin açıklanamaz karmaşıklığı görmezden gelindi. Mantığa uygun olmayan ve belli bir amaca hizmet etmeyen tüm yöntemler aforoz edildi. Düşüncenin çıkar gözetmez oyununa, rüyanın ve çağrışımın sınırsız gücüne bugüne değin önem verilmedi; insan ruhunu ve gerçekliğini anlamak için bunlara yönelmenin zamanı geldi. Bugüne kadar şiirin görmezden geldiği bilinç dışı bütün alanları şiirin içine çekmek için buradayız." Bu parçada dile getirilen düşünceler, aşağıdaki edebi akımlardan hangisi ile ilişkilendirilebilir? (YKS 2019). Cevap: Sürrealizm. 2. "Roman yazarı, bilimsel metotları uygulayan bir deneycidir. Cevap: Natüralizm.

Dale ressam olarak bilinen iki farklı kişi bulunmaktadır: 1. Dale William Nichols: 13 Temmuz 1904'te Nebraska'da doğmuş, Amerikalı bir ressamdır. 2. Salvador Dalí: 11 Mayıs 1904'te Figueres, İspanya'da doğmuş, Katalan sürrealist ressamdır.

Salvador Dali'nin soyut eserleri arasında öne çıkanlar şunlardır: 1. "Belleğin Azmi" (Eriyen Saatler): 1931 yılında yapılan bu eser, zamanı simgeleyen eriyen saatleri tasvir eder ve sürrealizmin doruk noktalarından biri olarak kabul edilir. 2. "Yanan Zürafa": 1937 yılında yapılan bu tabloda, psikanaliz ve bilinçdışı unsurlar ön plana çıkar. 3. "Akşam Örümceği": Faşizmi ve baskıcı sistemleri eleştiren bu eser, Dali'nin en pahalı tablolarından biridir. 4. "Soft Construction with Boiled Beans" (Haşlanmış Fasulyeli Yumuşak Yapı): 1936 yılında yapılan bu tablo, İspanya'daki iç savaştan önceki bir tahmini yansıtır. 5. "Swans Reflecting Elephants" (File Yansıyan Kuğular): 1937 yılında yapılan bu eser, Dali'nin paranoyalar yaşadığı bir dönemde ortaya çıkmıştır.

Eriyen Saatler (Belleğin Azmi) tablosu, sürrealizm sanat akımına aittir.

Serbest şiirde etkili olan akımlar arasında Dadaizm ve Sürrealizm öne çıkmaktadır. Ayrıca, Fütürizm akımı da serbest şiirin gelişiminde önemli bir rol oynamıştır.

Aşık Kolları Tablosu, Belçikalı sürrealist ressam René Magritte tarafından 1928 yılında yaratılmış ve iki aşık figürünü yüzleri beyaz bezle örtülü olarak öpüşürken tasvir etmektedir. Bu eser, aşkın tutkusu ve yabancılaşmanın bir arada varlığını sorgulatır ve izleyiciye gizemli bir atmosfer sunar. Ayrıca, bazı yorumlara göre tablo, en samimi ilişkilerde bile karşıdaki kişinin gerçek doğasının asla tam olarak kavranamayacağını ifade eder.

Sürrealistler, gerçekliğin ötesindeki dünyayı keşfetmek ve bilinçaltının yaratıcı gücünü açığa çıkarmak amacıyla resim yaparlar. Bu akımın sanatçıları, rüyalar, halüsinasyonlar ve otomatik çizim teknikleri gibi yöntemlerle, rasyonel düşüncenin sınırlarını zorlayarak, izleyiciyi düşünmeye ve duygularını keşfetmeye teşvik eden eserler üretirler.

"Platform" (El Hoyo) filmi, büyük bir kule tarzında dikey bir hapishanede geçen olayları anlatıyor. Konu: Her 30 günde bir kulenin katları arasında geçiş yapan mahkumlar, en üst kattan başlayıp her katta azalan yiyeceklerle besleniyor. Filmin başrol oyuncusu Goreng, sisteme dahil olduktan sonra herkesin yeterince yemek alabilmesi için sistemde değişiklik yapmaya çalışıyor.

Egzistansiyalist şiir, sürrealizm akımına aittir.

Bohem sanat ve sürrealist sanat farklı kavramlardır: 1. Bohem Sanat: Bu terim, genellikle özgür ruhlu, geleneksel normları reddeden ve sanatsal ifadede sınırları zorlayan sanatçıları tanımlamak için kullanılır. 2. Sürrealist Sanat: 1920'lerde Fransız yazar André Breton tarafından kurulan bir sanat ve edebiyat akımıdır. Sürrealist sanat eserleri, gerçeküstü imgeler ve sembollerle doludur ve izleyiciyi bilinçaltının derinliklerine davet eder.

"Altın Çağ" (L'age D'or) filmi, bir kadın ve erkeğin birbirlerine olan aşkını ve bu aşkın aileler, kilise ve burjuva sosyetesi tarafından engellenmesini konu alır. Film, nükteli kısa hikayelerin sıralamasından oluşur ve Luis Buñuel'in Sürrealist tavrını, ünlü sanatçı Salvador Dali'nin de senaryodaki rolüyle ortaya koyar.

Sürrealist resim, gerçeküstücülük (sürrealizm) akımına ait olan ve bilinçaltının imgelerini sanatın merkezine koyan eserlerdir. Bu tür resimlerde, rasyonel düşüncenin ötesine geçilerek hayal gücü serbest bırakılır ve gerçeküstü, mantıksız unsurlar kullanılır. Bazı sürrealist resim özellikleri şunlardır: Rüya analizleri: Rüyalardan ilham alınarak, mantık dışı ve sembolik imgeler kullanılır. Otomatizm: Bilinçli düşünceyi devre dışı bırakarak, kendiliğinden yazma veya çizme tekniği uygulanır. Rastlantısallık: Rastgele ve tesadüfi olaylar sanatın bir parçası olarak kabul edilir. Sembolizm: Derin ve çok katmanlı anlamlar taşıyan semboller kullanılır. Sürrealist resim akımının öncüleri arasında Salvador Dali, René Magritte, Max Ernst ve Joan Miró gibi sanatçılar bulunur.

"Sürrasyonel" kelimesi, rasyonel düşüncenin ötesinde veya aklın sınırlarını aşan anlamlarına gelebilir. Bu terim, sürrealizm akımıyla ilişkili olabilir, çünkü sürrealizm, bilinen gerçekliğin ötesine geçerek mantıksal düşünce kalıplarını kırar ve bilinçaltının özgürce ifade bulmasını savunur.