Sufizm

Şems-i Tebrizi'nin oğlu Sultan Veled olduğu bilinmektedir.

Eşrefoğlu Rumi'nin "Adı Aşk" şiiri, ilahi aşkın serencamını ve aşkın yüce bir değer olarak sunulmasını anlatır. Şiirde işlenen bazı temalar: - Aşkın yok edici gücü: Aşk için nefsin ve onun kalıbı olan maddi varlığın yok olması gerektiği vurgulanır. - Aşkın yükselişi: Aşk, kişiyi bu alçak dünyadan yücelere yükseltir, aşkın sonunda Allah'a ulaşılır. - Dünya gurbettir: Dünya, aşık için gurbettir; gönül, ayrıldığı ebedi alemine, dostun diyarına gitmek için çırpınır. - Aşkın çeşitli halleri: Aşık, maşuk ve aşkın sıfatları üzerine düşünceler yer alır.

Ârif-i Rîvgerî, Hâcegân silsilesine mensup bir mutasavvıftır. Öne çıkan özellikleri: - Buhara yakınlarında bulunan Rîvger köyünde doğmuş ve burada ölmüştür. - Abdülhâliḳ-ı Gucdüvânî’nin dört büyük halifesinden biri ve Mahmûd-ı Fağnevî’nin şeyhi olarak bilinir. - Nakşibendiyye tarikatının kurucusu Bahâeddin Nakşibend’in tarikat silsilesi, Rîvgerî vasıtasıyla Gucdüvânî’ye ulaşır. - Herkese yumuşak davranan, kimsenin kalbini kırmayan ve haramlardan şiddetle kaçan bir kişiliğe sahiptir.

Rumi iki farklı kişi için kullanılan bir isimdir: 1. Kadızade Rumi: 15. yüzyılda yaşamış, matematik, astronomi ve geometri alanlarında önemli katkılarda bulunmuş bir bilim insanıdır. 2. Mevlana Celaleddin-i Rumi: 1207 yılında Belh'te doğmuş, 1273 yılında Konya'da vefat etmiş büyük bir Sufi mistik ve şairdir.

Riyazetin kaç gün yapılması gerektiği konusunda farklı görüşler bulunmaktadır. Tasavvufta riyazet genellikle 40 gün süren bir uygulama olarak kabul edilir. Tıbbi açıdan ise riyazet, derin kolon ve kan temizliği için yılda birkaç kez uygulanması önerilen bir detoks programıdır.

Şebüsteri iki farklı kişi olabilir: 1. Muhammed Müctehid Şebüsteri: İran'da Devrim sonrası siyasetten çekilen ve Tahran Üniversitesi'nde İslami felsefe profesörü olarak görev yapan bir alimdir. 2. Mahmud Şebüsteri: 13. yüzyılda yaşamış, Farsça konuşulan dünyada etkili olmuş bir mutasavvıf ve şairdir.

"Aynayı Tuttum Yüzüme" ifadesi, Muzaffer Ozak'ın da yer aldığı bir tasavvufi eserde geçen bir cümledir. Bu cümlenin anlamı, nefesin sözlerinde şu şekilde açıklanmaktadır: > "Aynaya bakınca Ali'yi nasıl görebilirim?" sorusunun birkaç cevabı vardır: > > 1. Sâlik, seyr u sülûkün belli bir mertebesinde, mürşidinde fenâ bulur, onda yok olur. > 2. Aşkta bir makam vardır, veleh makamı derler ona, o makama erişen âşık, her neye baksa maşukunu görür. > 3. İnsan yüzünde, Allah'ın isimlerinden biri olan "Aliyy" yazılıdır. Bu eserde geçen "Ali" kelimesi, genellikle Hz. Ali'yi ifade etmektedir.

"Mabette Bir Gece" adlı eser, Sâmiha Ayverdi tarafından yazılmış ve otuz dört hikayeden oluşmaktadır. Kitapta yer alan hikayeler, evliya menkıbelerini düşündürmekte ve aşk velilerinin maceralarını anlatmaktadır. Ayrıca, zahirî güzelliğin daima ruh güzelliğine refakat etmesi, beşerî aşkların ilâhî olduğu müjdesini de beraberinde taşımaktadır.

Mevlânâ'ya göre en büyük düşman, insanın kendi nefsidir.

Niyâzî-i Mısrî'nin "Vâkıât" adlı eseri, dervişlerin gördüğü rüyaların ve bunların yorumlarının anlatıldığı bir tabirname olarak bilinir. Mısrî, bu eserde nefsin yedi mertebesine göre rüyaları farklı şekillerde yorumlamış ve bu yorumlar, yedi gezegen ve Allah'ın yedi ismine göndermeler içermiştir.

"Rüyalar Alemi" adlı kitaplar, farklı yazarlar tarafından farklı konuları ele almaktadır: 1. M. Fatih Çıtlak'ın "Rüyalar Alemi" kitabı, sufi perspektifinden rüyaları ele alır ve rüya yorumlamanın psikolojik ve kültürel boyutlarını inceler. 2. Uğur Arıkan'ın "Rüyalar Âlemi" kitabı ise bilimkurgu türünde bir eserdir.

Künte kabilesinin ve bu kabileye mensup olan Küntilerin bazı özellikleri şunlardır: Kabilenin Kökeni: Künte kabilesi, Batı Sahrâ’da Araplaşmış Zenâte Berberîleri’nden Morlar’ın bir koludur ve sahâbî Ukbe b. Nâfi‘ el-Fihrî’nin soyundan geldiği kabul edilir. Tasavvufi Faaliyetler: XV-XVI. yüzyıllarda Kādiriyye tarikatını Batı Sahrâ’da yayan Sîdî Ahmed el-Bekkâ el-Küntî ve oğlu Sîdî Ömer eş-Şeyh el-Küntî gibi önemli şahsiyetler yetiştirmiştir. İlme Katkılar: XVIII ve XIX. yüzyıllarda Sîdî Muhtâr el-Küntî, oğlu Sîdî Muhammed ve torunu Ahmed el-Bekkâ, ilim ve tasavvuf ehli olarak tanınmışlar ve birçok öğrenci yetiştirmişlerdir. Ticaret ve Ekonomi: Muhtâr el-Küntî, Nijer, Mali, Moritanya, Senegal ve Nijerya gibi ülkelerden gelen öğrencilerin ihtiyaçlarını karşılamış, ayrıca tuz ve tütün ticaretinden gelir elde etmiştir. Barışçıl Yaklaşım: Muhtâr el-Küntî, çevresindeki sultanlıklar ve emirlikler arasındaki savaşlarda barışı kurma yönünde gayret göstermiştir.

“Melami-Bektaşi Metaforunda İrşad Paradigması Mürg-i Dil” eseri, Şevki Koca tarafından yazılmıştır.

Davud-i Kayseri, önemli bir şahsiyettir çünkü: 1. İlk Osmanlı Medresesi'nin Başmüderrisi: 1336 yılında Orhan Gazi tarafından kurulan ilk Osmanlı medresesine başmüderris olarak atanmıştır ve bu görevi ölümüne kadar sürdürmüştür. 2. Çok Yönlü Alim: Dinî ilimler (fıkıh, hadis) ve aklî ilimler (felsefe, mantık) alanlarında iyi bir öğrenim görmüş, tasavvuf alanında da derin bilgi sahibi olmuştur. 3. Vahdet-i Vücûd Anlayışı: İbnü’l-Fârız, İbnü’l-Arabî ve Abdürrezzâk el-Kâşânî gibi büyük sûfîlerin geliştirip sistemleştirdikleri vahdet-i vücûd nazariyesini benimsemiş ve bu anlayışı felsefî mahiyette yorumlayan ilk sûfî müellif olmuştur. 4. Bilimsel Mirasın Aktarımı: Merâğa matematik-astronomi okulunun birikimini Osmanlı'ya aktarmış ve bu sayede Selçuklu-Osmanlı medrese geleneği ile tasavvuf geleneği arasında bir uyum sağlamıştır. 5. Etkisi: Eserleri ve düşünceleri, Osmanlı bilginlerini ve Altın Ordu, İran, Arap dünyası ile Hin Altkıtası'ndaki bilim insanlarını etkilemiştir.

"Aldananlar" kitabı, İmam Gazali tarafından yazılmış olup, dört ana bölümde farklı insan gruplarının nasıl aldandıklarını ele almaktadır: 1. Aldanan Âlimler: Gazali, alimlerin bazen doğru bildikleri şeylerin aslında yanlış olabileceğini ve bu durumun onları nasıl aldattığını anlatır. 2. Aldanan İbadet ve Amel Sahipleri: Tesbih ve ibadetlerin faziletine dalıp, gıybet, yalan ve söz taşıma gibi günahları görmezden gelmenin bir aldanma olduğunu vurgular. 3. Aldanan Zenginler: Zenginlerin, mal ve mülklerinin onları nasıl yanılttığını ve asıl mutluluğun maddi varlıklarda değil, manevi gelişimde olduğunu açıklar. 4. Aldanan Sufiler: Tasavvuf yolunun yanlış anlaşılmasını ve bu yolda düşülen hataları eleştirir. Kitap, genel olarak insanın nefsine aldanmasını ve bu aldanmalardan kurtulmak için hakikati nasıl araması gerektiğini anlatır.

Sufizm temalı yayınlar, "Radyo 7 Tasavvuf" kanalında yapılmaktadır.

Kasımpaşa'da iki önemli tekke bulunmaktadır: 1. Hüsâmeddin Uşşâkī Tekkesi: Halvetiyye-Uşşâkıyye tarikatının âsitânesi olarak bilinir ve XVI. yüzyılın son çeyreğinde kurulmuştur. 2. Yenikapı Mevlevihanesi: Mevlevî tarikatının merkezi olarak faaliyet göstermiştir.

Tayfur Bayezid Bistami'nin babası, Îsâ'dır.

“Müziğin ve Sesin Gizemciliği” eseri, Hazrat Inayat Khan tarafından yazılmıştır.

Kimya-yı Saadet 4 cilt, 11. yüzyılın büyük sûfî âlimi İmam Gazâlî tarafından kaleme alınmış ve İslam dünyasında büyük ilgi görmüş bir eserdir. Ana başlıklar arasında: - Şeriat, tarikat ve hakikat konuları; - Kur’an ve Sünnet’e tâbi olmanın gerekliliği; - İslam’ın çeşitli alanlarına dair kapsamlı bilgiler. Eser, Selçuklu ve Osmanlı’dan günümüze miras kalan unutulmaz bir kitap olarak kabul edilmektedir.