SosyalTeori

James Burnham'ın "Managerial Revolution" (Yönetsel Devrim) kitabı, modern sanayi toplumlarında yöneticilerin ve teknokratların yükselişini ve geleneksel kapitalist sınıfın yerini almasını ele alır. Kitapta öne çıkan konular: - Yönetici Sınıfın Yükselişi: Burnham, yöneticilerin, üretim süreçlerinin teknik yönlendirilmesi ve koordinasyonundan sorumlu bireyler olarak tanımladığı yeni bir sınıfın, kapitalist sınıfı aşacağını savunur. - Teknolojik ve Örgütsel Değişimler: Modern ekonominin karmaşıklığı ve büyüklüğü, geleneksel kapitalistlerin tüm gerekli görevleri yerine getirememesine yol açmış, bu da yöneticilerin ortaya çıkmasına neden olmuştur. - Devletin Rolü: Burnham'a göre, yöneticilerin kontrolü ele geçirmesi, devlet tarafından üretimin sahiplenilmesini ve yönetilmesini gerektirir. - Gelecek Tahminleri: Kitap, bu değişimlerin dünya çapında gerçekleşeceğini ve otoriter yapıların yükselişine neden olacağını öngörür.

Paulo Freire'nin "Ezilenlerin Pedagojisi" adlı eseri, egemen sınıfların çıkarlarına hizmet eden geleneksel eğitim sistemine karşı bir direniş manifestosu olarak nitelendirilebilir. Freire'ye göre bu sistem, ezilenlerin pasifleşmesine ve mevcut düzenin sürdürülmesine yol açar. Freire'nin önerdiği eğitim modelinde, öğretmen ve öğrenci birlikte öğrenir, birlikte sorgular ve birlikte dönüşür.

Chicago Okulu'nun temel varsayımları şunlardır: 1. Pozitivist ve Ekolojist Yaklaşım: Doğa bilimlerinin tekniklerini kullanarak çeşitli bireyleri ve toplumsal olguları açıklamaya çalışır. 2. İnsan Davranışlarının Belirleyicileri: İnsan davranışlarını, toplumsal yapılar ve fiziksel çevre etmenlerinin belirlediği olgulara dayandırır. 3. Kentin Önemi: Kenti, insan doğasının tüm özelliklerine sahip bir alan olarak görür ve sosyoloji biliminin odak noktasına yerleştirir. 4. Etkileşimci Sosyal Psikoloji: Cooley ve Mead'in etkileşimci sosyal psikoloji anlayışı, okulun yaklaşımlarının temelini oluşturur. 5. Ampirik Çalışmalar: Ampirik çalışmalar yapar ancak kantitatif (niceliksel) tekniklerle mesafeli durur.

Liberteryen ve anarşist arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Devletin Rolü: Liberteryenler, devletin rolünü mümkün olduğunca en aza indirmeyi savunurlar ve minimal bir devlet anlayışını benimserler. 2. Ekonomik Sistem: Liberteryenler, serbest piyasa ekonomisini ve bireysel mülkiyet haklarını savunurlar. 3. Toplumsal Düzen: Liberteryenler, bireylerin kendi hayatlarını yönetme özgürlüğüne sahip olmaları gerektiğini ve bu hakkın devletin müdahalesiyle ihlal edilmemesi gerektiğini vurgularlar.

Temas hipotezi, psikolojide gruplar arasındaki önyargı ve çatışmanın, grupların üyeleri birbirleriyle etkileşime girdiğinde azalabileceğini öne süren bir teoridir. Bu hipotezi ilk olarak ortaya atan Gordon Allport'a göre, önyargıyı azaltmak için dört koşul gereklidir: 1. Eşit statü: İki grubun üyeleri aynı koşullar altında benzer fırsatlara, geçmişe, özelliklere ve yeteneklere sahip olmalıdır. 2. Ortak hedefler: Grupların benzer amaçlara sahip olması gerekir. 3. İşbirliği: Grupların hedefleri yerine getirmek için birlikte çalışması ve işbirliği halinde olması gerekir. 4. Kurumsal destek: Temas için yasa veya gelenek gibi otorite tarafından destek sağlanmalıdır. Temas hipotezi, en çok ırksal önyargı bağlamında çalışılmış olsa da, çeşitli marjinal grupların üyelerine karşı da önyargıyı azaltabildiği bulunmuştur.

"Çekirge: Oyun, Yaşam ve Ütopya" kitabı, Bernard Suits tarafından yazılmış ve oyunun varoluşsal bir ideal olarak ütopyanın temel öğesi olup olamayacağını tartışmaktadır. Kitapta ele alınan konular şunlardır: - Oyun Teorisi: Suits, oyunun tanımını yapmak için güçlü mantık yürütmelere dayalı argümanlar kullanır ve satrançtan spora kadar çeşitli oyunları inceler. - İktisadi Akıl Eleştirisi: Günümüzün yararcılık odaklı kültürünü reddederek, iktisadi aklın ahlaki, ekonomik ve bilimsel yoksunluğa dayalı bir kültür olduğunu vurgular. - Yeni Ütopya: Çalışma, üretim, dağıtım ve paylaşım gibi etkinliklerin çözüme kavuşturulduğu, her şeyin herkes için olduğu bir bolluk toplumu olarak yeni bir ütopya önerir. - Oyunun Anlamı: Ahlak, aşk, arkadaşlık, sanat ve cinsellik gibi kavramların oyuna göre yeni içerikler kazandığını savunur. Kitap, diyaloglardan oluşan rahat okunan bir felsefe metnidir.

"Bilim Olarak Sosyal Teori" kitabı 406 sayfadan oluşmaktadır.

"Modernliğin Sonuçları" kitabı, Anthony Giddens tarafından yazılmış ve modernliğin doğasını ve sonuçlarını ele almaktadır. Kitapta anlatılan bazı ana konular şunlardır: Modernliğin Temel Parametreleri: Kapitalizm, endüstriyalizm ve ulus-devlet gibi modernliğin temel kurumlarının hala belirleyici önemini sürdürmesi. Yeni Kavramlar: Risk-güven, zaman-uzam uzaklaşması, soyut uzmanlık sistemleri ve küreselleşme gibi modernliğe özgü kurumların insanların dünyayı ve kendilerini algılayış biçimlerini nasıl değiştirdiği. Düşünümsellik: Modernlik sürecinin, kişinin kendisi hakkında sürekli düşünce üretip bu düşünceleri kendi yapısının bir parçası haline getirmesi boyutu. Global Riskler: Modernliğin, askeri gücün büyümesi, çevre felaketi ve otoriter yönetim biçimleri gibi karşı konulamazsa insan hayatının sonunu getirebilecek global risklere sahip olması. Özgürleşme Politikaları: Modernliğin "ötesine" geçmek için özgürleşme politikalarının ve insanların kendilerini birer proje olarak inşa etmelerine dayanan yaşam politikalarının gerekliliği.

Faşizmin kitle ruhu anlayışı, faşist rejimlerin kitleleri nasıl şekillendirdiğini ve harekete geçirdiğini açıklamaya çalışır. Bu anlayışa göre: 1. Kolektivizm: Halk, kitle olarak anlaşılır ve bireylerin benlikleri kaybolur, tek bir fikir ve gövde oluşur. 2. Otoriterlik: Güç, lidere ve partiye bağlanarak merkezileştirilir, demokratik kurumlar zayıflatılır. 3. Milliyetçilik ve Irkçılık: Kendi milletinin veya ırkının üstünlüğüne vurgu yapılır, diğer halklar aşağılanır veya düşmanlaştırılır. 4. Eylem Kültü: Şiddet ve askeri güç gösterileri yüceltilir, eylemlilik hali teşvik edilir. 5. Yabancılaşma: Bireyler, gruba uyum sağlamak için kendi farklılıklarını feda ederler ve kitleye yabancılaşırlar. Bu özellikler, faşist rejimlerin kitleleri mobilize etmek ve onları mutlak bir itaatle liderin etrafında toplamak için kullandığı temel araçlardır.

Sosyolojik demokrasi kuramı, toplumsal eşitliği demokratik yollarla ve aşamalı bir şekilde sağlamayı hedefleyen bir görüştür. Bu kuramın temel ilkeleri şunlardır: - Eşitlik: Herkesin ekonomik, sosyal ve politik alanlarda eşit fırsatlara sahip olması. - Sosyal adalet: Toplumsal adaletin sağlanması ve herkesin temel ihtiyaçlarını karşılayabilmesi. - Demokrasi: Demokratik bir sistemin benimsenmesi ve insanların katılımının teşvik edilmesi. - Sosyal yardım ve güvence: İnsanların sosyal güvenliğinin ve refahının sağlanması. Sosyolojik demokrasi, sosyal korporatizm gibi uygulamalarla da ilişkilidir ve bu sistem, sermaye ve emek ile pazar ve devlet arasındaki çift anlaşmaya dayanır.

Platon, devlette özel mülkiyeti bekçiler ve yöneticiler sınıfının görevlerini yerine getirirken kişisel çıkar düşüncesine kapılmalarını ve toplumun iyiliğinden uzaklaşmalarını önlemek amacıyla yasaklamıştır. Bu sınıfların, özel mülkiyete sahip olmaları durumunda, devleti koruma ve yönetme görevlerini unutup, kendi servetlerini artırma peşine düşebilecekleri düşünülmüştür.

Inglehart ve Norris'in evrimsel modernleşme teorisi, II. Dünya Savaşı sonrası doğan nesillerin materyalist değerlerden ziyade post-materyalist değerleri benimsemeleri üzerine kuruludur. Bu teoriye göre, artan ekonomik refah ve güvenlik, materyalist değerleri zayıflatırken post-materyalist değerleri güçlendirir. Ayrıca, Inglehart ve Norris, otoriter popülizmin yükselişini de bu kültürel değişimle ilişkilendirir.

Devlet, yapay bir varlık olarak kabul edilir çünkü bu yaklaşıma göre insanlar tarafından kendi ihtiyaçlarını karşılamak üzere oluşturulmuştur. Bu görüşü savunan filozoflar, doğal durumda yaşayan insanların, mülkiyet fikrinin ortaya çıkmasıyla birlikte bir güvence arayışına girdiklerini ve bu nedenle devlet düşüncesini geliştirdiklerini öne sürerler.

Anthony Giddens'in yapısalcılık anlayışı, yapı ve eylemin birbirine bağımlı olduğunu öne sürer. Temel kavramları şunlardır: - Dualite (ikilik): Sosyal yapılar, hem araçların hem de sonuçların bir arada olmasıdır. - Refleksivite: Bireyler, eylemlerini toplumun beklentilerine göre şekillendirir ve bu eylemleri üzerinden sosyal yapıları değiştirirler. - Sosyal pratikler: Belirli yapı ve kaynaklarla bağlantılı olan eylemlerdir. Giddens, ayrıca zaman ve mekanın sosyal dinamiklerin anlaşılmasında önemli olduğunu vurgular.

Militarizm ve militarist terimleri farklı anlamlara sahiptir: 1. Militarizm: Bir ülkenin askeri gücünü ön planda tutan, askeri faaliyetlerin diğer tüm faaliyetleri belirlediği siyasi, ekonomik ve sosyal sistemi ifade eder. 2. Militarist: Militarizmi savunan, askeri gücün ülke politikalarında ve toplumda merkezi rol oynaması gerektiğine inanan kişi veya grup anlamına gelir.