Soruşturma

7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun'a göre disiplin soruşturması şu şekilde yapılır: 1. Şikayet veya İnceleme Başlatma: Disiplin soruşturması, ihbar, şikayet veya disiplin amirinin re'sen incelemesi ile başlatılır. 2. Soruşturma Süreci: - Disiplin amiri veya görevlendirdiği bir soruşturmacı, lehe ve aleyhe tüm delilleri toplar. - Soruşturmacı, eğitim kurumundan çıkarılmayı gerektiren fiillerle ilgili disiplin soruşturmalarını 30 gün, diğer fiillerle ilgili hallerde ise 20 gün içinde tamamlar. 3. Savunma Alma: Hakkında soruşturma yapılan personel, savunma hakkına sahiptir. 4. Karar Verme: Soruşturma sonucunda disiplin kurulu tarafından disiplin cezasına yönelik karar verilir. 5. İtiraz: Disiplin cezalarına karşı belirli süreler içinde itiraz edilebilir. 6. Cezanın Kesinleşmesi ve Uygulanması: Disiplin cezaları, kesinleşmesini müteakip uygulanır. Disiplin soruşturmalarında, 7068 sayılı Kanun'da belirtilen usul ve esaslara uyulması zorunludur.

Fezlekenin hazırlanmasından sonra şu adımlar izlenir: 1. Soruşturma Aşaması: Fezlekenin düzenlenmesinin ardından soruşturma süreci başlar. 2. İddianame Hazırlığı: Soruşturma sürecinin tamamlanmasının ardından savcı, elde edilen delilleri değerlendirerek bir iddianame hazırlar. 3. Yargılama Süreci: İddianamenin hazırlanmasının ardından yargılama süreci başlar. Eğer savcılık, fezleke ve sunulan delillerle suçun varlığına dair yeterli kanıtlar olduğunu düşünürse ceza davası açar.

Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) hakkında soruşturmayı İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı başlatmıştır. Soruşturma, TÜSİAD Başkanı Orhan Turan ve Yüksek İstişare Konseyi Başkanı Ömer Aras'ın, 13 Şubat 2025 tarihinde gerçekleştirilen dernek genel kurulunda yaptıkları konuşmalarda, "yargıyı telkin ve yönlendirme" ile "gerçeğe aykırı, dezenformasyon içerikli" ifadeler kullandıkları iddiasıyla açılmıştır. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, soruşturmanın Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın açıklamalarından sonra başlamadığını, öncesinde de devam ettiğini belirtmiştir.

Baba ve oğulun küs olmasının birkaç nedeni olabilir: 1. Maddi sıkıntılar: Kadir Ezildi ve babası Mehmet Ezildi örneğinde olduğu gibi, babanın aile birikimlerini başkalarına yardım için harcaması, aile içinde maddi sıkıntılara yol açabilir ve bu durum baba-oğul ilişkisini olumsuz etkileyebilir. 2. İletişim sorunları: Sakinleşip rasyonel bir şekilde iletişim kurulamaması, duyguların ifade edilememesi küslüğe neden olabilir. 3. Kişisel anlaşmazlıklar: Neşet Ertaş ve babası Muharrem Ertaş'ın durumunda olduğu gibi, Leyla isminde bir kıza aşık olma gibi kişisel nedenler de baba-oğul arasında gerginliğe yol açabilir.

Hayır, "hayalet nişancı" gerçek bir hikaye değildir. Bu terim, İzmir'de 5 kişiyi yaraladığı iddiasıyla aranan bir kişiyi tanımlamak için kullanılmıştır. Ancak, bu kişinin gerçekten var olduğuna veya herhangi bir gerçek olaya dayandığına dair bir kanıt bulunmamaktadır.

Fezlekede yer alabilecek suçlar, suçun işlendiğine dair şüphelerin ortaya çıktığı durumlarda cumhuriyet savcılığı emriyle başlatılan soruşturma sürecine göre belirlenir. Fezlekede genellikle aşağıdaki suç türleri yer alır: - Bilişim sistemindeki verileri bozma, yok etme, erişilmez kılma, sisteme veri yerleştirme; - Devletin güvenliğine ilişkin gizli belgeleri temin etme; - Terör örgütü propagandası yapma; - Halkı yanıltıcı bilgiyi alenen yayma.

Kadın cinayeti soruşturmasında gizlilik kararı, soruşturma dosyalarının içeriğinin avukatların, katledilen kadınların ailelerinin ve kamuoyunun erişimine kapatılması anlamına gelir. Gizlilik kararının amaçları: Etkin soruşturma yürütme: Kararın, soruşturmanın etkili bir şekilde yürütülmesini sağlamak için alındığı iddia edilir. Failin korunması: Gizlilik kararının faili korumak amacıyla alındığı ihtimali de bulunmaktadır. Toplumsal tepkinin azaltılması: Gizlilik kararlarının, var olan toplumsal tepkiyi sönümlemek amacıyla alındığı da öne sürülmektedir. Gizlilik kararına itiraz edilebilir.

Şikayet dilekçesinde olması gereken deliller şunlardır: Güvenlik kamerası kayıtları. Görgü tanığı ifadeleri. Doktor raporu. WhatsApp yazışma kayıtları. Elinizde bulunan veya bildiğiniz diğer deliller. Delil olmasa da suç duyurusu yapılabilir; ancak deliller suçu ispatlamada önemli rol oynar. Ayrıca, bazı suç türleri bakımından uzman görüşü alınması gerekebilir. Şikayet dilekçesi ve eklerinin hazırlanması konusunda bir avukata danışılması önerilir.

Şüpheli bir kişinin gözaltına alınması, kanun tarafından verilen yetkiye göre, yakalanan kişinin hakkındaki işlemlerin tamamlanması amacıyla, yetkili hakim önüne çıkarılmasına veya serbest bırakılmasına kadar geçen kanuni süre içinde, sağlığına zarar vermeyecek şekilde özgürlüğünün geçici olarak kısıtlanıp alıkonulması anlamına gelir. Gözaltına alma nedenleri: Suç işlediği şüphesini gösteren somut delillerin varlığı. Soruşturmanın tamamlanması için gözaltı kararının zorunlu olması. Bu iki şartın birlikte bulunmaması halinde, savcılık ifade alma veya diğer işlemleri tercih etmelidir; aksi halde gözaltına alma kararı hukuka aykırı olur.

Orhan Turan, Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği (TÜSİAD) Başkanı olarak, 13 Şubat 2025'te düzenlenen genel kurul konuşmasında hükümet ve yargı sistemine yönelik eleştirileri nedeniyle soruşturma geçirmiştir. İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, Turan'ın konuşmasında yargıyı telkin ve yönlendirme, gerçeğe aykırı bilgi yayma ve kamu barışını bozma potansiyeli olan ifadeler kullandığı gerekçesiyle "yanıltıcı bilgiyi alenen yayma" ve "adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs" suçlarıyla resen soruşturma başlatmıştır.

Savcıların bazı görevleri: Suç soruşturması: Suçun işlendiği şüphesiyle başlatılan süreçte delil toplar ve gerekirse iddianame hazırlar. Kamu davası açma: Şikayetçi olsun ya da olmasın soruşturma yaparak kamu davasını açar. Sanıkları sorgulama: Gerekli durumlarda sanıkları sorgular. Otopsi ve adli tıp işlemleri: Ölümlü suç veya kazalarda ölen kişilerin adli muayenesini yaptırır, adli tıp raporlarını inceler. İddianame hazırlama: Adli tıptan gelen raporları değerlendirerek iddianamenin hazırlanmasını sağlar. Yargı kararlarını uygulama: Yargı kararlarını uygular. Mağdur haklarını savunma: Hem kamu hem de mağdurların haklarını savunur. Araştırma ve soruşturma: Araştırma ve soruşturma yapar, soruşturmayı sonlandırır. Adliye sorunları: Adliyede ortaya çıkan sorunlarla ilgilenir.

Polis, aşağıdaki hallerde soruşturma başlatabilir: İhbar veya şikayet. Disiplin amirinin re’sen inceleme başlatması. Soruşturma, yetkili amirden alınan soruşturma onayı ile başlatılır.

Evet, müdafi (avukat), soruşturma evresinde dosya içeriğini inceleyebilir ve istediği belgelerin bir örneğini harçsız olarak alabilir. Ancak, müdafiin dosyayı inceleme veya belgelerden örnek alma yetkisi, soruşturmanın amacını tehlikeye düşürebilecek ise Cumhuriyet savcısının istemi üzerine sulh ceza hâkiminin kararıyla kısıtlanabilir. Bu kısıtlama, yalnızca belirli suçlara ilişkin yürütülen soruşturmalarda uygulanabilir. Yakalanan kişinin veya şüphelinin ifadesini içeren tutanaklar, bilirkişi raporları ve adı geçenlerin hazır bulunmaya yetkili oldukları diğer adli işlemlere ilişkin tutanaklar hakkında kısıtlama kararı uygulanmaz.

Ferhan Şensoy'un "Çok Tuhaf Soruşturma" oyunu, bir hata sonucu hapse düşen ve 6 yıl sonra suçsuzluğu anlaşılarak salıverilen üç arkadaşın başından geçen tutuklanma, soruşturma ve hapis sürecini mizahi bir dille anlatır. Oyun, Türkiye'deki adalet mekanizmasının işleyişindeki çarpıklıkları, hapishanelerdeki uygulamaları ve insan hakları sorunlarını kara mizah yoluyla ele alır. Ayrıca, 2004 yılında bu oyun, "Pardon" adıyla sinemaya uyarlanmıştır.

Şikayetten vazgeçme, suçun takibi şikayete bağlı olup olmamasına göre farklı sonuçlar doğurur: Şikayete bağlı suçlar: Soruşturma aşamasında: Dosya kapanır. Kovuşturma aşamasında: Dava düşer. Sanık, vazgeçme beyanını kabul etmeyebilir; bu durumda yargılama devam eder. Şikayete bağlı olmayan suçlar: Şikayetten vazgeçilse bile dava devam eder. Şikayetten vazgeçme, kararın kesinleşmesine kadar olan süreçte kullanılabilir; kesinleştikten sonra yapılan vazgeçme herhangi bir sonuç doğurmaz. Şikayetten vazgeçme beyanı kesindir ve geri alınamaz; aynı olay ve kişiler hakkında tekrar şikayetçi olunamaz.

Şüpheli ve sanık arasındaki temel fark, hukuki sürecin hangi aşamasında bulunduklarıdır: Şüpheli, soruşturma evresinde, suç şüphesi altında bulunan kişidir. Sanık, kovuşturmanın başlamasından itibaren hükmün kesinleşmesine kadar, suç şüphesi altında bulunan kişidir. Özetle: - Şüpheli, soruşturma aşamasındadır; sanık, kovuşturma aşamasındadır. - Şüpheli, hakkında dava açılana kadar bu sıfatı taşır; sanık, dava açıldıktan sonra bu şekilde anılır.

GBT (Genel Bilgi Toplama) kontrolü, kamu düzeni ve güvenliği gibi nedenlerle yapılır. Bu kontrolün yapılma amaçları şunlardır: Suç veya kabahatin önlenmesi. Suç işlendikten sonra faillerin tespit edilmesi. Yakalama veya zorla getirme kararı bulunan kişilerin bulunması. Kamu güvenliğinin sağlanması. GBT kontrolü, genellikle havaalanları, toplu taşıma araçları ve sokaklar gibi kamuya açık yerlerde, kimlik ibrazı üzerine polis veya jandarma tarafından yapılır.

Savcılığa suç duyurusunda bulunulduğunda süreç şu şekilde ilerler: 1. Dosya İncelemesi ve Ön Değerlendirme: Savcılık, suç duyurusu dosyasını ilk etapta "soruşturmaya yer olup olmadığı" açısından değerlendirir. 2. Delil Toplama Aşaması: Savcı, soruşturmayı derinleştirmek için şüpheli ve müşteki ifadeleri alır, bilirkişi atamaları yapar ve gerekli durumlarda arama ve el koyma kararı alır. 3. Bilirkişi Süreci: Özellikle marka ve telif davalarında eserin veya markanın ihlal edilip edilmediğine dair teknik değerlendirme yapılır. 4. İfade Süreci ve Savunma Hakkı: Şüpheliye, ifade alınmadan önce avukat yardımı alma hakkı hatırlatılır. 5. İddianamenin Hazırlanması veya KYOK Kararı: Yeterli şüphe varsa savcı iddianame hazırlar, yoksa "Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar" (KYOK) verilir. Sonuçlar: İddianame: Kamu davası açılır ve yargılama süreci başlar. KYOK: Dosya kapanır, dava açılmaz. Yetki ve Görev Alanına Girmeme: Dosya yetkili ve görevli başka bir savcılığa veya mahkemeye intikal ettirilir. Uzlaştırmaya Tabi Suçlar: Taraflar uzlaştırma sürecine yönlendirilir.

Enes Batur'un "Hayal mi Gerçek mi?" filminin kaldırılmasının sebebi, yapımcı firmanın, Batur hakkında başlatılan soruşturma nedeniyle filmin çekimlerini iptal etmesidir. Batur, 20 Ekim 2018 tarihinde kanalında yayınladığı bir videoda amcasına hakaret etmiş, bu video büyük tepki çekmiş ve hakkında "halkı kin ve düşmanlığa alenen tahrik etme", "kişilerin huzur ve sükununu bozma" ve "sesli yazılı veya görüntülü bir ileti ile hakaret" suçlarından soruşturma başlatılmıştı.

KYOK (Kovuşturmaya Yer Olmadığına Dair Karar), bir ceza soruşturması sonucunda kamu davası açılmamasını ifade eden resmi bir karardır. KYOK kararının bazı nedenleri: Yeterli delil bulunmaması. Kovuşturma olanağının bulunmaması. Failin belli olmaması. KYOK kararının sonuçları: Soruşturmanın kapanması. Şüphelinin haklarının korunması. KYOK kararına itiraz edilebilir; itiraz hakkı, kararın tebliğinden itibaren 15 gün içinde, kararın verildiği savcının yargı çevresinde görev yaptığı ağır ceza mahkemesinin bulunduğu yerdeki sulh ceza hâkimliğine yapılır.