Sömürgecilik

Sömürge ile ilgili makaleler, sömürgeciliğin tarihi, nedenleri, etkileri ve sömürge halklarının bağımsızlık mücadeleleri gibi konuları ele alır. İşte bazı örnekler: 1. "Batı Aydınlanmasının Bir Ürünü: Sömürgecilik Nedir?". 2. "Sömürgecilik ve Emperyalizm". 3. "İngiltere'nin Sömürgeleri ve Tarihsel Etkileri". 4. "Dekolonizasyon: Dünyada Sömürgelerin Bağımsızlaşma Süreci".

İspanya'nın sömürge dönemi, 15. yüzyılın sonlarına doğru başlamıştır.

Doğu Hindistan Şirketi'nin amacı, Hindistan alt kıtası ve Güneydoğu Asya ülkeleriyle ticaret yapmak ve İngiliz ticaretini ve etkisini genişletmek idi. Başlangıçta sadece baharat ticaretine odaklanan şirket, zamanla geniş topraklar üzerinde kontrol sahibi olmuş, ticaret üzerinde tekel kurmuş ve idari kontrolü ele geçirmiştir.

Banu Avar'ın "Zemberek" kitabı, dünya siyasetinde sahne arkasını görmeyi anlatarak, ABD'nin Orta Doğu, Libya ve Afganistan gibi bölgelerdeki terör desteklemesi ve sömürgecilik faaliyetlerini ele almaktadır. Kitapta, her kanaldan dünyaya akan yalan rüzgârının toplumları nasıl aldattığı ve maskeli aktörlerin savunucularına dönüştürdüğü vurgulanmaktadır.

2012 yapımı "Tabu" filmi iki farklı hikayeyi anlatıyor: 1. Günümüz Lizbon'unda geçen hikaye: Yaşlı bir kadın olan Aurora, hastaneye kaldırılınca yerine komşusu Pilar'ı gönderir. 2. 1960'larda Afrika'da geçen hikaye: Aurora ve kocası, Portekiz'in Mozambik'teki çay çiftliklerinde yaşarlar. Film, bu iki hikayenin kesişimi üzerinden sömürgecilik ve aşk temalarını işliyor.

"Hindistan'a Bir Geçit" adlı eser, E. M. Forster tarafından yazılmış ve iki farklı kültüre ait insanların yakınlaşma çabalarını engelleyen ön yargıları ve yanlış anlamaları anlatmaktadır. Konusu: - 1924 yılında İngiliz sömürgesi Hindistan'da geçen romanda, genç ve dikbaşlı bir İngiliz kadın olan Adela Quested, nişanlısının annesi Mrs. Moore ile birlikte Hindistan'a gelir. - Adela, burada tanışıp dost edindiği Dr. Aziz'i, mistik Marabar mağaralarına yapacağı ziyarette kendisine katılması için davet eder. - Mağaradan yara izleriyle çıkan Adela, Aziz'in kendisine saldırdığını iddia eder ve bu olay, iki ırk arasındaki düşmanlığı had safhaya ulaştırır. Temalar: - Eserde, sömürgecilik, emperyalizm, ırkçılık, önyargı, ötekilik ve inanç gibi kavramlar da işlenmektedir.

İngiltere'nin sömürge olması süreci, XV. yüzyıl sonlarından günümüze kadar uzanan bir süreçtir.

Muz cumhuriyetleri, ekonomileri tamamen tek bir ürün veya kaynağın ihracatına bağımlı olan ve siyasi açıdan istikrarsız ülkeler olarak tanımlanır. Muz cumhuriyetlerinin var olma nedenleri: 1. Sömürgecilik ve emperyalizm: Tarihsel olarak, sömürgeci güçler zayıf ve savunmasız bölgeleri sömürüp, bu bölgelerde kendi çıkarlarını koruyacak şekilde hükümetler kurdular. 2. Borç yükü ve ekonomik bağımlılık: Yeni bağımsız olan ülkelere verilen büyük krediler, ekonomilerini tek bir ürüne yönlendirdi ve onları büyük bir borç yükü altına soktu. 3. Eşitsiz servet dağılımı: Bu tür ülkelerde, zenginlik ve kaynaklar eşit olmayan bir şekilde dağıtılır ve genellikle küçük bir yönetici sınıf ile geniş bir yoksul işçi sınıfı bulunur.

Günümüzde dünya genelinde 16 tane sömürge bulunmaktadır.

"The Sleeping Dictionary" filminin konusu, 1930'larda Malezya Borneo'suna İngiliz sömürge temsilcisi olarak gönderilen genç bir İngiliz'in hikayesine dayanmaktadır. Bu memur, ormanın derinliklerinde, kendisine yerel dili ve geleneği öğretmesi için görevlendirilen güzel bir yerli kadınla tanışır.

Singapur'un kuruluş amacı, Britanya İmparatorluğu'na bağlı bir ticaret merkezi olarak Hindistan-Çin ticaretini geliştirmek ve Güney Asya'da antrepo ticaretini canlandırmaktı. Bu amaç, 1819 yılında İngiliz sömürge yetkilisi Sir Stamford Raffles tarafından gerçekleştirilmiştir.

1914'te dünya haritası, Avrupa ve Asya'da büyük imparatorlukların egemenliği altında olan bir yapıyı yansıtıyordu. Osmanlı İmparatorluğu, modern Türkiye'nin yanı sıra Arap Yarımadası ve Mezopotamya'ya kadar uzanıyordu. Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, günümüzde İtalya, Slovenya, Hırvatistan ve Ukrayna gibi ülkelerin bulunduğu bir bölgede hüküm sürüyordu. Britanya İmparatorluğu, diğer Avrupa ülkelerinden daha geniş bir alana yayılarak, tüm kıtalarda toprak sahibi idi. Fransa, sömürge topraklarını Afrika ve Güneydoğu Asya'da yoğunlaştırmıştı. Almanya, Afrika'da Burundi, Rwanda, Tanzanya ve Namibya gibi bölgeleri talep etmişti. Ayrıca, ABD, Filipinler ve Guam'ı kontrol ediyordu. 1914 dünya haritasına şu sitelerden ulaşılabilir: historicalmapchart.net; nationalgeographic.com; commons.wikimedia.org.

Yeni Granada Kral Vekilliği, Kolombiya ve Venezuela topraklarında yer alan bir İspanyol sömürge devletiydi.

Fransa, sömürge döneminde Afrika, Asya ve Amerika'da birçok ülkeyi sömürgeleştirdi. Afrika'da sömürge yaptığı bazı ülkeler: Cezayir, Gabon, Moritanya, Senegal, Gine, Fildişi Sahili, Kongo, Mali, Madagaskar, Benin, Burkina Faso, Togo, Çad, Nijer. Asya'da sömürge yaptığı bazı ülkeler: Vietnam, Kamboçya, Laos, Çinhindi, Lübnan, Suriye. Amerika'da sömürge yaptığı ülkeler arasında ise Kanada, Haiti, Fransız Guyanası ve Martinik bulunmaktadır.

Avatar serisi, genellikle iki ana temayı işler: 1. Kolonizasyon ve Direniş: Seri, insan türünün kolonizasyon arzusu ile yerli türlerin bu duruma karşı gösterdiği direnişi konu alır. 2. Seçim ve Kimlik: Karakterler, kendi türleri ile yerli halk arasında bir seçim yapmak zorunda kalırlar. Ayrıca, "Avatar: Son Hava Bükücü" adlı çizgi dizi, doğadaki dört elementi büken insanların yaşadığı fantastik bir dünyayı anlatır.

Ernest Renan, çeşitli konularda farklı görüşler savunmuştur: 1. İslam ve Bilim: Renan, 1883 yılında Sorbonne'da verdiği "İslam ve Bilim" konferansında, İslam'ın terakkiye (ilerlemeye) engel olduğunu iddia etmiştir. 2. Millet Tanımı: Renan, "Millet Nedir?" başlıklı konferansında, milletin ırk, dil, din gibi unsurlardan ziyade ortak bir geçmişe sahip bireylerin gönüllü birlikteliği temelinde oluştuğunu öne sürmüştür. 3. Sömürgecilik: Renan, sömürgeleştirmenin birinci dereceden siyasi bir zorunluluk olduğunu ve aşağı ırktan ülkelerin üstün ırklar tarafından fethedilmesi gerektiğini savunmuştur. 4. Din ve Felsefe: Renan, dininin ilim olduğunu ve insanın sorunlarını ilmin çözeceğini savunmuş, ayrıca İbn Rüşd ve felsefesi üzerine çalışmalar yapmıştır.

Sömürgecilikten küresel kapitalizme geçiş, 19. yüzyılın sonlarına doğru sömürgecilik sisteminin zayıflaması ve modern kapitalizmin yükselişiyle birlikte dünya ekonomik düzeninde yaşanan değişimi ifade eder. Bu süreçte yaşanan temel gelişmeler şunlardır: 1. Endüstri Devrimi ve Teknolojik Gelişmeler: Üretim yöntemlerinin değişmesi ve fabrikaların yaygınlaşması, hammadde ihtiyacını artırdı ve yeni pazarlar arayışına yol açtı. 2. Sömürgecilik Karşıtı Hareketler: Sömürge altındaki ülkelerde bağımsızlık mücadeleleri başladı ve sömürgeci güçlerin hakimiyeti zayıfladı. 3. Küresel Ticaretin Gelişmesi: Sermaye ve iş gücünün ulusal sınırları aşarak dünya genelinde daha serbest hareket etmesi, küresel ticaretin büyümesine olanak tanıdı. 4. Çok Uluslu Şirketlerin Yükselişi: Küresel pazarlarda faaliyet gösteren çok uluslu şirketler, ekonomik etkinliklerin ulusal sınırları aşmasını sağladı. 5. Finansal Küreselleşme: Bankalar ve finansal kuruluşlar aracılığıyla sermayenin sınır ötesi hareketi hızlandı, bu da kapitalizmin dünya genelinde egemen olmasına yol açtı.

İngiltere, tarih boyunca çok sayıda sömürge kurdu. Bazı önemli sömürge bölgeleri şunlardır: Kuzey Amerika: Virginia ve Newfoundland ilk sömürgecilik merkezleriydi. Batı Hint Adaları: Karibik adaları ve Surat'la başlayan Hint altkıtası. Afrika: Mısır, Sudan, Kenya, Uganda, Güney Afrika, Gambiya, Sierra Leone, Kuzeybatı Somali. Asya: Hindistan, Myanmar, Sri Lanka. Ayrıca, günümüzde hala 14 İngiliz Denizaşırı Toprakları olarak adlandırılan egemenlikler altında sömürge bölgeleri bulunmaktadır.

"Generations of Resistance" adlı yapımlar farklı bağlamlarda farklı hikayeler anlatmaktadır: 1. Vimeo On Demand platformunda yayınlanan "Generations of Resistance" filmi, Güney Afrika'daki Afrikalıların sömürgeciliğe karşı mücadelesini konu almaktadır. 2. IMDb'de yer alan "Generations of Resistance" (1980) belgeseli ise Siyah Güney Afrikalıların ekonomik viability ve bireysel özgürlük arayışını belgelemektedir.

“Siyah Deri, Beyaz Maskeler” (Peau noire, masques blancs) Frantz Fanon’un sömürgecilik, ırkçılık ve kimlik üzerine yazdığı bir kitaptır. Eserde, siyah insanın sömürgeci düzen içinde nasıl yabancılaştığı, kendine ve çevresine nasıl yabancı hale geldiği anlatılmaktadır. Ayrıca kitapta, sömürgeciliğin birey üzerindeki yıkıcı etkisi psikolojik bir düzlemde ele alınırken, özgürleşme ve gerçek bir kimlik bulma arayışı da sorgulanır.