SolunumSistemi

Platipne, otururken veya ayakta dururken nefes darlığı yaşanması durumudur. Platipne'nin nedenleri genellikle kalp ve akciğer ile ilgili çeşitli hastalıklardır: - foramen ovale açıklığı; - atriyal septal anevrizma; - perikardiyal efüzyon; - aort anevrizması; - pulmoner hipertansiyon; - kas-iskelet sistemi bozuklukları. Platipne teşhisi, fizik muayene ve çeşitli testlerle konur. Platipne tedavisi, altta yatan durumun tedavi edilmesi ile mümkündür.

Kar yedikten sonra çeşitli sağlık sorunları ortaya çıkabilir: 1. Üst solunum yolu enfeksiyonları: Karın, havada bulunan zararlı toksik partikülleri toplayıp yutulması, üst solunum yolu enfeksiyonlarına yol açabilir. 2. Zehirlenme: Karın üzerinde ağır metaller, kimyasal maddeler ve diğer zararlı bileşikler bulunabilir, bu da mide-bağırsak enfeksiyonlarına ve zehirlenmelere neden olabilir. 3. Bronşit ve farenjit: Karın soğuk yapısı, vücutta ani soğuma etkisi yaparak bronşit ve farenjit gibi hastalıklara davetiye çıkarabilir. Bu nedenle, kar yemesi önerilmez ve karın temiz olduğundan emin olunmalıdır.

Amfizem, akciğerlerdeki alveollerin (hava keseciklerinin) hasar görmesi sonucu genişleyerek elastikiyetini kaybetmesi ile nefes darlığına yol açan kronik bir akciğer hastalığıdır. Amfizemmatöz akciğer ifadesi, muhtemelen amfizem ile ilgili bir durumu ifade eder, ancak spesifik bir tanımı veya anlamı belgelerde yer almamaktadır. Amfizem belirtileri arasında nefes darlığı, hırıltılı solunum, sürekli öksürük, göğüs sıkışması veya ağrısı, yorgunluk ve kilo kaybı bulunur. Teşhis ve tedavi için bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Stridor, çeşitli hastalıkların belirtisi olarak görülebilir. Bunlar arasında: 1. Üst solunum yolu enfeksiyonları: Viral veya bakteriyel enfeksiyonlar, croup, epiglottitis veya larenjit gibi. 2. Konjenital anomaliler: Laringomalazi, tracheomalazi veya subglottik stenoz gibi doğumsal yapısal anormallikler. 3. Yabancı cisim aspirasyonu: Hava yoluna kaçan yabancı nesneler. 4. Tümörler ve büyümeler: Vokal kord polipleri veya laringeal tümörler gibi. 5. Travma ve yaralanmalar: Hava yoluna gelen darbeler veya yanıklar. Stridor, ayrıca anafilaksi gibi şiddetli alerjik reaksiyonlarda da ortaya çıkabilir.

Trakeostomi, yoğun bakım hastasına aşağıdaki nedenlerle takılabilir: 1. Solunum güçlüğü ve mekanik solunum desteği: Ağır inme geçiren ve yoğun bakımda tedavi edilen felçli hastalarda solunum güçlüğü nedeniyle mekanik solunum desteği sağlamak için. 2. Yutma bozukluğu: Yutma bozukluğu şiddetli olan ve tüple beslenme ile yutma rehabilitasyonu akciğerlere yiyecek veya tükürük kaçağını önleyemeyen hastalarda. 3. Beyin hasarı: Ağır beyin hasarlı hastalar ve beyindeki solunum ve yutma merkezlerinin zedelendiği inmeler gibi durumlarda.

Uzman erbaşların solunum fonksiyon bozukluğu yaşaması, Türk Silahlı Kuvvetleri Sağlık Yeteneği Yönetmeliği'ne göre "Türk Silahlı Kuvvetlerinde Görev Yapamaz" kararı verilmesine neden olabilir. Yönetmeliğe göre, uzman erbaş adaylarında kronikleşebilecek ya da zamanla artabilecek nitelikte bir hastalık ve solunum yolu hastalıkları bulunmamalıdır.

Hiperkapni (kandaki karbondioksit seviyesinin artması) çeşitli hastalıklarda ve durumlarda görülebilir, bunlar arasında: 1. Akciğerlerin yetersiz havalandırılması (hipoventilasyon). 2. Metabolik bozukluklar. 3. CO2 bakımından zengin havanın solunması. 4. Aşırı yeme. Hiperkapni belirtileri ortaya çıktığında, kesin tanı ve uygun tedavi için bir doktora başvurmak önemlidir.

Astımın son evresi olarak kabul edilebilecek bir aşama bulunmamaktadır. Astım, semptomların şiddetine ve sıklığına göre dört aşamada sınıflandırılabilir: aralıklı astım, hafif kalıcı astım, orta derecede kalıcı astım ve kronik astım. Aralıklı astım: Semptomlar haftada iki veya daha az sıklıkla görülür. Hafif kalıcı astım: Semptomlar her gün olmasa da haftada birkaç kere görülmeye başlanır. Orta derecede kalıcı astım: Günlük yaşam aktiviteleri giderek kısıtlanmaya başlar. Kronik astım: Semptomlar sürekli devam eder ve akciğer kapasitesi testi normal değerlerin yarısına kadar inebilir. Astım belirtileri varsa, doğru teşhis ve tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

R4 ATC kodu, solunum sistemi ile ilgili bir ilaç sınıflandırma kodudur.

Maksiller sinüs, burun çevresinde bulunan ve kafatası kemiğindeki hava boşluklarından biridir. Başlıca işlevleri: 1. Kafatasının ağırlığını azaltmak: Bu boşluklar sayesinde kafatası daha hafiftir. 2. Solunum havasının nemlendirilmesi ve ısıtılması: Mukosilier doku sayesinde solunan hava akciğerlere uygun hale getirilir. 3. Sesin rezonansını sağlamak: Sesin yankılanmasında rol oynar. 4. Travmaya karşı koruma: Travma esnasında darbeyi sönümleyerek zararlı etkileri azaltır.

Akciğerin siyah olması, genellikle akciğer dokusunda anormal bir renk değişikliği olarak tanımlanır ve çeşitli sağlık sorunlarının bir göstergesi olabilir. Akciğerde siyah leke oluşumuna neden olan bazı faktörler: Sigara içme: Sigara dumanında bulunan toksik maddeler, akciğer dokusunda iltihaplanma ve hücresel değişikliklere yol açabilir. Hava kirliliği: Yoğun hava kirliliği, akciğer dokusunun hasar görmesine sebep olabilir. Mesleki maruziyet: Asbest, silika ve diğer zararlı maddelere maruz kalma, akciğerlerde siyah lekelerin oluşumuna yol açabilir. Enfeksiyonlar: Tüberküloz gibi hastalıklar, akciğer dokusunda hasara yol açabilir. Kanser: Kanser hücreleri, akciğer dokusunda anormal büyümelere neden olabilir. Akciğerde siyah leke oluşumu, ciddi sağlık sorunlarının habercisi olabileceğinden, bir sağlık uzmanına başvurulması önerilir.

Hidrojen sülfür (H₂S) maruziyeti çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir: 1. Düşük konsantrasyonlarda (0.1-10 ppm) göz tahrişi, baş ağrısı ve yorgunluk gibi belirtiler görülebilir. 2. Orta seviyede (10-100 ppm) maruziyet, solunum yolu irritasyonu, öksürük ve boğazda yanma hissine neden olabilir. 3. Yüksek konsantrasyonlarda (100 ppm üzeri) bilinç kaybı, solunum durması ve ölüm riski taşır. Ayrıca, uzun süreli ve tekrarlanan maruziyetlerde düşük kan basıncı, bulantı, iştah kaybı, kilo kaybı ve gözde inflamasyon gibi etkiler de ortaya çıkabilir. Hidrojen sülfürle çalışırken güvenlik önlemlerinin alınması ve uygun kişisel koruyucu ekipman kullanılması önemlidir.

Solunum yetmezliğine neden olan bazı hastalıklar şunlardır: 1. Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH): Akciğerlerde hava akışını kısıtlayan bu hastalık, solunum yetmezliğinin en yaygın nedenlerinden biridir. 2. Astım: Kontrol altına alınamayan astım atakları, solunum yollarında daralmaya neden olabilir. 3. Pnömoni (Zatürre): Akciğer enfeksiyonları, oksijen alımını engelleyebilir. 4. Pulmoner Emboli: Akciğerdeki kan damarlarının tıkanması, oksijen taşınmasını etkileyebilir. 5. Nöromüsküler Hastalıklar: Kasların zayıflamasına neden olan hastalıklar, solunum kaslarını etkileyerek solunum yetmezliğine yol açabilir. 6. Travmalar: Göğüs bölgesine alınan darbeler veya yaralanmalar, akciğer fonksiyonlarını bozabilir. 7. Narkotik veya Alkol Kullanımı: Solunum merkezlerinin baskılanmasına neden olarak solunum yetmezliğine yol açabilir. Bu durumlar dışında, sigara içmek, hava kirliliği ve bazı ilaçların yan etkileri de solunum yetmezliğine katkıda bulunabilir.

Akut ve kronik dispne, nefes darlığının (dispne) ne kadar hızlı başladığı ve ne kadar sürdüğü bakımından farklılık gösterir. Akut dispne: Hızla ortaya çıkar ve çok uzun sürmez (saatler veya günler). Alerjiler, anksiyete, egzersiz ve hastalık (soğuk algınlığı veya grip gibi) akut nefes darlığına neden olabilir. Kalp krizi, ani hava yolu daralması (anafilaksi) veya kan pıhtısı (pulmoner emboli) gibi daha ciddi durumlar da akut nefes darlığına neden olabilir. Kronik dispne: Uzun süre (birkaç hafta veya daha uzun) süren veya tekrar tekrar ortaya çıkan nefes darlığıdır. Astım, kalp yetmezliği ve KOAH gibi devam eden sağlık durumları kronik nefes darlığına neden olabilir. Dispne, tıbbi bir durum olduğundan, doğru teşhis ve tedavi için bir uzmana danışılması önerilir.

Uyku apnesi ve hipopne farklı kavramlardır, ancak birbirleriyle ilişkilidir. Uyku apnesi, uyku sırasında solunumun 10 saniye veya daha uzun süre durmasıdır. Hipopne ise, hava akımının %50 azalması ile karakterize bir klinik durumdur ve 10 saniyeden fazla sürer.

Pnömoni (zatürre), üst solunum enfeksiyonlarının en tehlikeli olanıdır. Diğer ciddi üst solunum yolu enfeksiyonları arasında epiglottit ve bronşit de bulunmaktadır.

Kaslarda enerji üretimi sırasında gerçekleşen temel süreçler şunlardır: 1. Aerobik Solunum: Kas hücreleri, oksijen varlığında glikoz ve diğer besin maddelerini kullanarak ATP (adenozin trifosfat) üretir. 2. Anaerobik Glikoliz: Oksijensiz ortamlarda kas hücreleri, glikozu parçalayarak ATP üretir. 3. Fosfokreatin Sistemi: Kas hücrelerinde bulunan kreatin fosfat, ATP üretimini hızlandırmak için kullanılır. Ayrıca, kas hücreleri enerji üretimi için glikojen, yağ asitleri ve amino asitleri de kullanabilir.

Farinks ve larinks arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Farinks: Burun ve ağız boşluklarının arkasında, yemek borusu ve gırtlağın üstünde yer alan, yaklaşık 12-14 cm uzunluğunda kas ve zarlardan oluşan bir yapıdır. 2. Larenks: Gırtlak olarak da bilinir, trakeanın üst kısmında yer alır ve kıkırdak, zar, bağ ve kaslardan oluşur.

Göğüs hastalıkları ve nefes darlığı aynı şeyler değildir, ancak birbirleriyle ilişkilidir. Göğüs hastalıkları, solunum yollarını, akciğerleri, diyaframı ve göğüs kafesi çevresindeki diğer yapıları etkileyen rahatsızlıkları kapsar. Nefes darlığı ise, kişinin yeterince nefes alamaması hissidir.

ÜSYE (üst solunum yolu enfeksiyonu), burun, boğaz, sinüsler, yutak ve bazen kulakları etkileyen enfeksiyonları ifade eder. Bu tür enfeksiyonlar genellikle viral veya bazen bakteriyel nedenlerle meydana gelir.