Şive

Karadeniz'de en iyi şive hangi ilde olduğu konusunda kesin bir görüş yoktur. Karadeniz şivesi, bölgenin farklı illerinde çeşitli farklılıklar gösterir ve her ilin kendine özgü bir ağzı vardır. Bazı illerde kullanılan şivelerden örnekler: Trabzon Şivesi: "Avrat" kelimesi "kadın" anlamına gelir, "hizır" kelimesi ise "peygamber" anlamında kullanılır. Rize Şivesi: "Ander" kelimesi "kötü, fena" anlamına gelir. Ordu Şivesi: Patatese "gostil", uğur böceğine ise "pilla böcek" denir. Karadeniz şivesinin en iyisi olarak değerlendirilebilecek bir il, kişisel tercihlere göre değişebilir.

Karadeniz şivesi konuşmak için aşağıdaki özelliklere dikkat edilebilir: Sesli harfler: Kelime sonlarındaki "ı/i" harfi "u" olarak, iki "u" ard arda geldiğinde ikinci "u" "i" olarak okunur. Ünsüzler: "C" harfi "c" harfine hafif bir "z" ekleyerek, "ç" harfi "ç"ye hafif bir "s" ekleyerek, "g" harfi "c"yi hafifçe "g"ye yuvarlayarak okunur. Sentaks: Devrik cümle kullanımı yaygındır; fiil fazla ertelenemez ve en geç üçüncü kelimede gelmelidir. İşaret zamirleri: İşaret zamirlerinden önce "ha" hecesi gelir. Ünlü daralması: Fiil kökü gerekli diğer harf düzenlemelerinden sonra daralma olmadan ek alır. 3. tekil şahıs şimdiki zaman çekimi: Yor eki, "yi" olarak okunur. Yapmak ve söylemek yerine: "Yapmak" yerine "etmek", "söylemek" yerine "demek" fiilleri tercih edilir. Karadeniz şivesini daha detaylı öğrenmek için çeşitli TikTok videoları, YouTube dersleri ve forum tartışmaları mevcuttur.

Şiveli konuşan birinin nasıl anlaşılabileceğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, şiveli konuşmanın bazı özellikleri şunlardır: Kültürel ve sosyal bağlam: Şiveli konuşma, kişinin kültürel ve sosyal bağlılığını yansıtır. Bölgesel farklılıklar: Şive, bir dilin farklı coğrafyalarda gelişen varyasyonlarını ifade eder ve bu varyasyonlar, dil bilgisi kuralları ve telaffuz özellikleri açısından farklılık gösterir. Taklit ve etki: Biriyle uzun süre vakit geçirildiğinde, o kişinin konuşma tarzı taklit edilebilir. Şiveli konuşma, bazı durumlarda yanlış anlaşılmalara veya alay konusu olmaya neden olabilir.

Erzincan şivesiyle konuşmak için aşağıdaki kelimelerden bazıları kullanılabilir: Başyoharı. Bıldır. Bi pırtik. Bocçik. Cücük. Garannuh. Gıldırik. Henek. Hırtliğ. Hındik. Erzincan şivesiyle ilgili daha fazla bilgi ve örnek cümleler için aşağıdaki kaynaklar incelenebilir: dogugazetesi.com; onedio.com; eksisozluk.com.

Şive, bir dilin izlenebilen tarihlere ayrılmış olan kolu olarak kısaca tanımlanabilir. Bir diğer tanımla, bir dilin farklı kültür düzeylerine göre gösterdiği değişiklik de şive olarak adlandırılır. Şive, aynı zamanda aksan olarak da adlandırılabilir. Örnek olarak, Türkçede Karadeniz şivesi, Rumeli şivesi, Konya ağzı gibi kullanımlar verilebilir.

Sivaslıların farklı konuşmasının nedeni, kendilerine özgü bir konuşma tarzları olan Sivas ağzıdır. Sivas ağzı, şehrin yerlilerini hemen fark ettiren bir lehçeye sahiptir. Sivaslıların kullandığı bazı kelimeler şunlardır: Abrası olmak. Ağartı. Ağlanmak. Ahıldane. Ahraz. Ayrıca, Sivaslılar arasında yapılan bir araştırmada, birbirlerine "Gülüü" diye hitap ettikleri ortaya çıkmıştır.

Elazığ'ın en güzel şivesinin hangi ilçede olduğuna dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, Elazığ şivesinin genel özellikleri hakkında bilgi verilebilir. Elazığ şivesi, Doğu Anadolu Bölgesi'nde yer alan Elazığ iline özgü bir konuşma tarzıdır. Elazığ şivesiyle ilgili daha fazla bilgi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: elazigfirat.com; gunisigigazetesi.net; sozluk.memurlar.net.

Aydın şivesinin farklı olmasının birkaç nedeni vardır: Göçler: Aydın şivesinin şekillenmesinde, özellikle Aydınoğlu Beyliği döneminden itibaren Osmanlı ve Türkiye Cumhuriyeti dönemlerinin etkileri olmuştur. Yöresel farklılıklar: Anadolu'ya gelen Oğuz Türklerinin 24 boyunun kendi içindeki aşiretlerin konuşma farklılıkları, Aydın şivesinin homojen olmamasına ve bölgesel çeşitlilik göstermesine neden olmuştur. Dil özellikleri: Aydın şivesinde hece sonlarındaki bazı ünsüzlerin düşmesi ve buna bağlı olarak önlerindeki ünlülerin uzaması gibi ses özellikleri bulunur. Yabancı kökenli sözcüklerin uyarlanması: Aydın ve çevresinde, yabancı kökenli sözcükler kendi ağız yapısına uyarlanarak kullanılır.

Oflu Hoca Trakya'da filminde Trakya şivesi kullanılmıştır. Film, Kırklareli'nin Lüleburgaz ilçesinde çekilmiştir.

Azerbaycan şivesinin farklı olmasının birkaç nedeni vardır: Coğrafi çeşitlilik: Azerbaycan'da farklı şehirlere ve bölgelere özgü ağızlar bulunmaktadır. Tarihsel gelişim: Karabağ lehçesi, Karabağ topraklarında yaşayan çeşitli Türk boylarının konuşma dili esas alınarak oluşmuş ve yüzyıllar boyunca gelişmiştir. Sosyal etkileşim: Şehirlerdeki yoğunlaşmış nüfus ve sosyal etkileşim, dilin birbirine yakın özellikler göstermesine yol açmaktadır.

Karadeniz şivesi ve İstanbul şivesi arasındaki temel farklar şunlardır: Telaffuz ve vurgu: Karadeniz şivesinin telaffuz ve vurgu farklılıkları vardır. Ses uyumu ve ses değişmeleri: Karadeniz şivesinde bazı ses uyumları ve ses değişmeleri görülür. Yöresel ekler: Cümle sonlarında kullanılan yöresel ekler de farklılık gösterir. Kelime kullanımı: Bazı kelimelerde bölgesel farklılıklar olabilir; örneğin, "var" kelimesi bazen "vaa" gibi uzatılabilir. İstanbul şivesi, Türkiye Türkçesinin standart kabul edilen konuşma şeklidir.

Azerbaycan'da dört ana şive grubu bulunmaktadır: 1. Doğu grubu: Bakü, Guba, Şamahı lehçeleri ve Lenkeran, Muğan ağızları. 2. Batı grubu: Gence, Kazak, Karabağ lehçeleri ve ayırım ağzı. 3. Kuzey grubu: Şeki lehçesi, Zakatala-Gah ağızları. 4. Güney grubu: Nahcivan, Ordubad lehçeleri. Bu gruplar, hem Azerbaycan edebi diline göre hem de kendi aralarında farklılık göstermektedir. Dolayısıyla, Azerbaycan'da toplam dört şive bulunmaktadır.

Erzurum şivesinin farklı olmasının birkaç nedeni vardır: Coğrafi ve kültürel farklılıklar: Erzurum şivesi, Türkiye'deki diğer ağızlardan farklı olarak, Azeri ve Türkmen şivelerine benzerlik gösterir. Tarihsel gelişim: Erzurum'un tarihi boyunca farklı medeniyetlere ev sahipliği yapması, dilin şekillenmesinde etkili olmuştur. Lengüistik özellikler: Erzurum şivesinin vurguları ve tonlamaları, diğer ağızlardan farklıdır. Ayrıca, ağızların oluşumunda birçok farklı etken bulunur ve yakın bölgelerde bile farklı ağızlar görülebilir.

Trakya ağzı, Doğu Trakya ağızları grubuna girer. Trakya ağzı, Batı Trakya göçlerinin etkisiyle şekillenmiştir.

İzmir'in şivesinin farklı olmasının nedeni, şehrin tarihî ve kültürel çeşitliliğidir. İzmir şivesi, bölgenin kozmopolit yapısından ve farklı etnik grupların etkileşiminden beslenerek şekillenmiştir. Ayrıca, Afrikalı toplulukların ve farklı etnik grupların varlığı da İzmir'in şive yapısında iz bırakmış ve şehrin kültürel çeşitliliğine katkı sağlamıştır.

Kıbrıs ağzı ve Kıbrıs şivesi terimleri farklı anlamlara sahiptir. Kıbrıs ağzı, Kıbrıs Türkleri tarafından konuşulan Türkçe'nin yerel farklılıklarını ifade eder. Kıbrıs şivesi terimi ise dilbilimsel olarak doğru değildir; çünkü şive, dilin sistematik olarak değişime uğramış bir biçimi olup, genellikle daha geniş coğrafi bölgelerde veya topluluklarda görülür. Dolayısıyla, doğru terim "Kıbrıs ağzı"dır.

Azerice, Türkçenin bir şivesidir. Şive, bir dilin bilinen bir zaman diliminde ayrılmış, ancak çok fazla ses ve biçim farkı göstermeyen kollarıdır. Lehçe ise, dilden ayrılma sürecinde daha büyük değişiklikler gösterir ve ses, biçim ve kelime açısından önemli farklılıklar içerir.

Gaziantep'in en güzel şivesinin hangi ilçede olduğuna dair bir bilgi bulunamamıştır. Ancak, Gaziantep şivesiyle ilgili bazı örnekler şu şekildedir: Helbet (elbet). Amarat (hamarat). Cenderme (jandarma). Galın (kalın). Gırtasiye (kırtasiye). Güçcük (küçük). Göv (gök). Döven (dükkan). Baalım (bakalım). Yozza (yoksa). Ayrıca, Gaziantep şivesiyle kullanılan bazı kelimeler ve ifadeler şu şekildedir: Rafık (dost, arkadaş). Şapşak (su kabı). Angeslek (bilerek, kasıtlı). Bahteniz (maydanoz). Döş (göğüs). Hanek (laf, söz). Cüdele (ince yorgan). Süllüm (merdiven). Kercetmek (taklit etmek). Kele.

Cem Yılmaz, "Oflu Hoca Trakya'da" filminde Trakya şivesiyle konuşmamaktadır. Bu filmde Çetin Altay, Oflu Hoca ve Haspi adında iki karakteri canlandırmakta ve her iki karakter de farklı şivelerle konuşmaktadır.

Aksan ve şive arasındaki fark şu şekilde açıklanabilir: Şive, bir dilin izlenebilen tarihlere ayrılmış olan koludur. Aksan, belli bir çevreye yönelik söyleyiş biçimidir. Örnekler: "Karadeniz şivesi" kullanımı, ses, şekil, söz dizimi ve anlamca farklılıklar görülmediği için doğru bir kullanım olarak kabul edilir. "Yakutça ve Çuvaşça bir zamanlar lehçe iken artık farklı dillere dönüşmüşlerdir." Aksan ve şive kavramları halk arasında zaman zaman birbirinin yerine de kullanılabilir.