Karadeniz şivesi ile konuşmak için aşağıdaki özelliklere dikkat edilebilir:
- "a" ve "e" harflerinin "ı" veya "i" olarak telaffuz edilmesi 13. Örneğin, "geleceğim" yerine "geleeceğum" denir 3.
- "mek" fiil ekinin yerine "-mak" ekinin kullanılması 1. Örneğin, "yapmak" yerine "yapmak" denir 3.
- "di" geçmiş zaman ekinin yerine "-dı" ekinin kullanılması 1. Örneğin, "geldi" yerine "geldi" denir 3.
- "miş" geçmiş zaman ekinin yerine "-muş" ekinin kullanılması 1. Örneğin, "görmüş" yerine "görmüş" denir 3.
- Cümlelerin kısa ve öz olması 1.
- "ki" bağlacının yerine "ki" ekinin kullanılması 1.
- "mı, mi, mu, mü" soru eklerinin yerine "mıyım, miyim, muyum, müyüm" soru eklerinin kullanılması 1.
Ayrıca, Karadeniz şivesinin Pontos Helence ve Lazca gibi diğer dillerden etkilendiği ve bu dillerin bazı özelliklerinin şivede yer aldığı da belirtilmektedir 4.
5 kaynaktan alınan bilgiyle göre: