Radyoloji

Korelasyonel görüntüleme yöntemi, radyolojik korelasyon olarak da bilinir, görüntüleme yöntemlerinin klinik bilgilerle entegrasyonunu ifade eder. Bu yöntemde, radyologlar, hastanın semptomları, tıbbi geçmişi ve fizik muayene bulgularını, elde edilen görüntüleme sonuçlarıyla karşılaştırarak hastalığın seyrini daha iyi anlamaya çalışırlar. Korelasyonel görüntüleme sürecinin aşamaları genellikle şunlardır: 1. Hasta verilerinin toplanması. 2. Görüntülerin analizi. 3. Klinik ve radyolojik bulguların entegrasyonu. 4. Sonuçların hasta ile paylaşılması. 5. İzleme ve değerlendirme süreçleri.

SHG (Sonohisterografi) testi genellikle aşağıdaki nedenlerle yapılır: 1. Kısırlık Teşhisi: Hamile kalmakta zorluk yaşayan kadınlarda, kısırlığın nedenini belirlemek için SHG testi uygulanabilir. 2. Rahim ve Tüplerdeki Anormalliklerin Tespiti: Rahim içi ve fallop tüplerindeki tıkanıklıklar, polip, miyom, lifli tümörler gibi anormal yapıları tespit etmek için kullanılır. 3. Tekrarlayan Düşüklerin Nedeni: Tekrarlayan düşüklerin veya dış gebeliklerin nedenini araştırmak amacıyla yapılır. 4. Rahim İçinin İncelenmesi: Rahim içindeki lezyonları kontrol etmek ve normal olmayan kanamaları teşhis etmek için kullanılır. Test, adet dönemi bittikten hemen sonra, genellikle bir gün içinde yapılır.

Sağlıklı bir akciğer filmi raporu şu şekilde olmalıdır: Hasta bilgileri: Hastanın adı, cinsiyeti, yaşı ve görüntüleme tarihi yer almalıdır. Teknik kalite: Pozisyon, doz ve inspiryum değerlendirilmelidir. Anatomik yapılar: Trakea, kalp ve mediasten, lenf nodları, hiluslar, diyafragma ve akciğerler incelenmelidir. Normal görünüm: Sağlıklı bir akciğer filminde sadece göğüs boşluğu ve akciğer dokusu görünür olmalıdır. Örnek bir normal akciğer filmi görüntüsü şu sitelerde bulunabilir: mrtomografi.com; ayaosgb.com. Akciğer filmi raporu, radyoloji uzmanları tarafından değerlendirilir ve hastanelerden veya verem savaş dispanserlerinden temin edilebilir.

Radyolojik görüntülemenin temel prensipleri üç ana kategoriye ayrılır: emisyon, transmisyon ve refleksiyon: 1. Emisyon: Bu prensipte, enerji kaynağı vücuttadır ve vücuttan salınan enerjinin alınması ve işlenmesi gerekir. 2. Transmisyon: Enerji, vücudu geçer ve öbür taraftaki alıcıya ulaştırılır. 3. Refleksiyon: Enerji kaynağı ve alıcı hastanın aynı tarafında bulunur.

Primer tıbbi görüntüleme, insan vücudunun iç yapısının çeşitli yöntemler ile görülebilir hale getirilmesi anlamına gelir. Primer Tıbbi Görüntüleme Merkezi ise 1999 yılında Ankara'da kurulmuş, manyetik rezonans, bilgisayarlı tomografi ve dijital röntgen gibi cihazlarla hizmet veren bir tıbbi görüntüleme merkezidir.

Radyoloji alanında çeşitli siteler bulunmaktadır: 1. Türk Radyoloji Derneği (TRD): Türk radyologların mesleki gelişimine yönelik eğitimler ve bilimsel araştırmalar sunan bir platformdur. - Web sitesi: [turkrad.org.tr](https://www.turkrad.org.tr) 2. Radiopaedia.org: Dünya genelindeki radyologlar ve radyoloji kursiyerleri tarafından oluşturulmuş, radyoloji konularında makaleler, vakalar ve çoklu seçim soruları içeren bir eğitim kaynağıdır. 3. X-ray Interpreter: Radyolojik görüntülerin yapay zeka destekli ikinci görüş analizini sunan bir çevrimiçi platformdur.

2011 mm düzensiz sınırlı solid lezyon, ultrasonda katı bir kitle olarak görünen ve normalden düşük ses dalgasına sahip bir doku veya organdaki anormallik anlamına gelir. Solid lezyonlar, iyi huylu veya kötü huylu olabilir ve çeşitli nedenlere sahip olabilir. Kesin tanı ve uygun tedavi için bir doktora başvurulması önerilir. Bazı solid lezyon türleri: Adenomlar. Kondromlar. Fibromlar. Miyomlar. Solid lezyon belirtileri arasında ciltte yaralar, nefes almada zorluklar, baş ağrıları, istemsiz kilo kaybı ve geçmeyen ağrılar bulunabilir.

Tıbbi görüntüleme, hastaların organ, damar ve dokularının detaylı bir şekilde incelenmesini sağlayan yöntemlerin tümünü kapsayan bir tıbbi alandır. Bu alanda kullanılan bazı yaygın yöntemler şunlardır: - Röntgen (direkt radyografik): Kemik yapıları ve bazı iç organları görüntülemede kullanılır. - Ultrasonografi (US): Yüksek frekanslı ses dalgaları kullanarak iç organları inceler, radyasyon içermez. - Bilgisayarlı tomografi (BT): X ışınları ile vücudu kesit kesit görüntüleyen ileri bir teknolojidir. - Manyetik rezonans görüntüleme (MR): Manyetik alan ve radyo dalgaları kullanarak ayrıntılı görüntüler elde eder. - Mamografi: Meme dokusunun detaylı görüntülenmesini sağlayan özel bir röntgen yöntemidir.

MR'da kullanılan kontrast madde genellikle gadolinyum bazlı bir kontrast ajandır. Bu madde, damarlara enjekte edilir ve vücuttaki kan dolaşımı ile taşınarak dokularda vasküler ve patolojik değişiklikleri vurgular.

Bronşektazi AC grafisi değerlendirilirken şu unsurlar dikkate alınır: 1. Bronşların Genişlemesi: Grafide bronşların normalden daha geniş olduğu gözlemlenir. 2. Bronş Duvar Kalınlaşması: İnflamasyon nedeniyle bronş duvarında kalınlaşma görülebilir. 3. Hava Hapsi: Genişlemiş bronşlarda hava birikimi veya hapsi izlenebilir. 4. İnfiltratif Değişiklikler: Akciğer dokusunda infiltratif değişiklikler fark edilebilir. 5. Yüksek Yoğunluklu Alanlar: Enfeksiyon veya iltihap belirtisi olabilecek yüksek yoğunluklu alanlar aranır. Değerlendirme sürecinde ayrıca: - Hastanın tıbbi öyküsü incelenir. - Semptomlar ile grafik bulguları arasında ilişki kurulur. - Gerekirse, daha ileri tetkikler (bilgisayarlı tomografi gibi) önerilir. Bronşektazi tanısı ve tedavisi için bir göğüs hastalıkları uzmanına başvurulması önerilir.

Sağ lobda daha belirgin olmak üzere karaciğer her iki lobda, büyüğü segment 7'de ~2,2 cm boyutunda, T1A hipo, T2A hiperintens, postkontrast çalışmada periferik kesintili nodüler kontrast tutulumu ve sentripedal doluş gösteren lezyon, displastik nodül veya hemanjiom gibi durumları işaret edebilir. Displastik nodüller, premalign lezyonlardır ve genellikle T1A'da hiperintens, T2A'da izointens veya hipointens olarak izlenir. Hemanjiomlar ise T2A görüntülerde yüksek sinyal intensitesinde olup, postkontrast serilerde karaciğer parankimi ile izointens/izodens hale geçer. Kesin tanı için biyopsi gerekebilir.

Radyolojide SV, sievert anlamına gelir ve uluslararası radyasyon dozu birimi olarak kullanılır.

Hirschsprung hastalığı, tedavi edilmezse hayati tehlike yaratabilir. Bu hastalığın en ciddi komplikasyonları arasında enterokolit, megakolon, bağırsak tıkanıklığı ve bağırsak perforasyonu bulunur. Hirschsprung hastalığının tedavisi cerrahi müdahaledir ve genellikle başarılı sonuçlar verir. Bu nedenle, hastalığın belirtileri fark edildiğinde bir sağlık kuruluşuna başvurmak önemlidir.

DSA (Dijital Substraction Anjiyografi), tıpta damar yapılarının detaylı görüntülenmesi için kullanılan ileri bir radyolojik yöntemdir. DSA'nın kullanım alanları: - Kalp damar hastalıkları. - Beyin damar anomalileri (anevrizma, AVM gibi). - Periferik damar hastalıkları (bacak veya kollardaki damar daralmaları). - Böbrek damar stenozu. DSA işlemi: 1. Hasta en az 6 saat aç kalır. 2. Damar yolu açılarak kontrast maddeye alerji öyküsü sorgulanır. 3. Kateter adı verilen ince bir tüp, kasık veya kol atardamarından girilerek hedef bölgeye ilerletilir. 4. Kontrast madde enjekte edildiğinde X-ışını ile anlık görüntüler alınır ve bu görüntüler bilgisayar tarafından işlenerek arka plan unsurları çıkarılır. 5. İşlem genellikle 30-60 dakika sürer ve lokal anestezi altında yapılır. DSA'nın avantajları: - Damarların yüksek çözünürlüklü ve 3 boyutlu görüntülenmesini sağlar. - Minimal invaziv bir yöntemdir, cerrahi kesi gerektirmez. Riskler: - Kontrast madde alerjisi. - Böbrek fonksiyonlarında bozulma. - Kanama veya hematom.

Radyoloji teknikerlerinin çalışma süresi haftalık 35 saat ile sınırlıdır. Bu nedenle, 12 saatlik bir çalışma günü yasal olarak mümkün değildir.

Radyoloji uzmanı Dr. Serap Yücel iki farklı yerde çalışmaktadır: 1. Muş Devlet Hastanesi. 2. Acıbadem Üniversitesi Özel Acıbadem Atakent Hastanesi.

Akciğer filmi (grafisi) derin nefes tutma halinde çekilir. Çekim sırasında hasta, teknisyenin yönlendirmesiyle pozisyon alır ve kısa süre nefesini tutar.

Grafi sonuçları çıkma süresi, yapılan grafi türüne ve çekim koşullarına göre değişiklik gösterebilir: - Akciğer grafisi: Acil durumlarda 30 dakika içinde, rutin kontrollerde ise 1-2 iş gününde raporlanır. - Bilgisayarlı tomografi (BT): Standart çekimlerde sonuçlar genellikle aynı gün veya birkaç saat sonra hazır olabilir. - Baryumlu kolon grafisi: Biyopsi sonuçları genellikle 2-5 gün içinde elde edilir.

Tükürük bezi taşları radyolojide genellikle radyoopak olarak görünür, yani röntgen filmlerinde net bir şekilde görülebilirler. Ancak, tüm taşlar standart radyografilerde izlenemeyebilir çünkü taşların kalsifikasyon derecelerine göre radyoopasite düzeyleri değişebilir. Tükürük bezi taşlarının tanısında ayrıca ultrason, bilgisayarlı tomografi (BT) ve manyetik rezonans (MR) tetkikleri de kullanılabilir.

Ağız, diş ve çene hastalıkları ve ağız diş ve çene radyolojisi kavramları farklı anlamlar taşır: 1. Ağız, diş ve çene hastalıkları: Bu, ağız ve çene bölgesinde meydana gelen çeşitli hastalıkların genel adıdır ve bu hastalıkların teşhisi ve tedavisi için farklı diş hekimliği branşları (örneğin, periodontoloji, endodonti) kullanılır. 2. Ağız diş ve çene radyolojisi: Bu ise, ağız, diş ve çene bölgesindeki hastalıkların tanısının ve yapılacak tedavilerin klinik ve radyolojik olarak belirlendiği diş hekimliği ana bilim dalıdır.