Kısırlık

Morfolojisi bozuk sperm, sperm hücresinin baş, boyun veya kuyruk kısımlarında yapısal bozukluklar bulunması durumudur. Sperm morfoloji bozukluklarına örnek olarak şunlar verilebilir: Baş bölgesindeki bozukluklar: İri baş, küçük baş, çift baş, yuvarlak baş, sivri uçlu baş. Boyun bozuklukları: Kısa boyun, uzun boyun, kalın boyun, ince boyun. Kuyruk bozuklukları: Kısa kuyruk, uzun kuyruk, çift kuyruk. Morfoloji bozukluğu, doğal yolla gebelik şansını azaltabilir. Sperm morfolojisi bozukluğu şüphesi durumunda, bir üroloji veya androloji uzmanına danışılması önerilir.

Türk çiftlerin bebek sahibi olamamasının bazı nedenleri: Kısırlık: Türkiye'de çiftlerin yaklaşık %15'i kısırlık nedeniyle çocuk sahibi olamıyor. Çevresel faktörler: Gübre, hormon, böcek ilacı gibi toksik maddeler, kadın ve erkeklerin üreme sağlığını olumsuz etkiliyor. Yaşam tarzı: Yoğun çalışma temposu ve stres, üreme sağlığını olumsuz etkileyebilir. Sağlık sorunları: Hormonal problemler, diyabet, çikolata kistleri gibi faktörler gebeliği zorlaştırabilir. Bu sorunların çözümü için tüp bebek gibi yardımcı üreme teknikleri kullanılabilir.

Tigonların (aklan) kısır olmasının sebebi, kedigillerde büyüklük etkenlerinin anneye bağlı olmasıdır. Kaplanlarda baba, büyümeyi durduran enzimi kodlayan bilgiyi aktarırken, aslanlarda tam tersi geçerlidir.

Sperm testinde (spermiogram) belli olan bazı hastalıklar: İnfertilite (kısırlık) nedenleri. Testis enfeksiyonları. Hormonal bozukluklar. Sperm üretiminde problemler. Ayrıca, vazektomi sonrası operasyonun başarısı, testisi etkileyen varikosel, orşit, inmemiş testis, radyoterapi veya kemoterapi gibi durumlar da sperm testi ile değerlendirilebilir. Sperm testi, tek bir seferde kesin sonuçlar vermeyebilir. Sperm testi, mutlaka uzman hekimler tarafından tam donanımlı sağlık merkezlerinde yapılmalıdır.

Klinefelter sendromu, erkeklerde kısırlığa yol açabilir. Bu sendrom, testis büyümesini ve buna bağlı olarak testosteron üretimini olumsuz etkileyebilir. Ancak, yardımcı üreme teknikleri sayesinde Klinefelter sendromlu bazı erkekler çocuk sahibi olabilmektedir.

Erkeklerde kısırlık testi şu şekilde yapılır: 1. Spermiogram (Sperm Testi). 2. Hormon Testleri. 3. Fiziksel Muayene ve Ultrason. 4. Genetik Testler. Kısırlık testi için bir üroloji uzmanına başvurulmalıdır.

Atlar ve eşekler, kromozom sayılarının uyumsuzluğu nedeniyle kısırdır. - Atların 64 kromozomu, - Eşeklerin ise 62 kromozomu vardır. At ve eşeğin çiftleşmesi sonucu oluşan katırların ise 63 kromozomu olur ve bu durum, mayoz bölünmede düzgün bölünememe sonucu kısırlığa yol açar.

Kadınlarda kısırlık teşhisi için yapılan bazı testler şunlardır: Kan testleri: Yumurtalık rezervini ve hormon seviyelerini değerlendirmek için FSH, östrojen, prolaktin ve tiroid hormonlarına bakılır. Ultrason taraması: Transvajinal ultrason ile yumurtalıklar ve rahim, sonohisterografi ile rahim içi problemler incelenir. Histerosalpingografi (HSG): Rahim boşluğunun ve fallop tüplerinin açık olup olmadığını kontrol eder. Laparoskopi: Karın içine küçük bir kamera yerleştirilerek rahim, fallop tüpleri ve yumurtalıklar incelenir. Histeroskopi: Rahim içi anomaliler veya polip gibi sorunlar için rahim içine kamera ile bakılır. Kısırlık teşhisi ve uygun tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Erkeklerde kısırlık belirtileri şunlardır: Çocuk sahibi olamama. Testislerde ağrı, şişme veya yumru. Peniste akıntı. Cinsel fonksiyon bozuklukları (örneğin, boşalmada güçlük veya iktidarsızlık). Hormonal anormallik belirtileri (örneğin, sakal-bıyık veya diğer vücut kıllarında azalma). Düşük sperm sayısı (bir mililitre menide 15 milyondan az sperm hücresi). Bu belirtiler başka bir sağlık sorunundan kaynaklanıyor olabilir, bu nedenle bir doktora başvurulması önerilir.

Kısırlık için en uygun bulgur, ince bulgur (köftelik veya kısırlık bulgur) olarak bilinir. Pilavlık bulgur, kısırlık için uygun değildir çünkü bulgurlar çok iri olur ve kısırın kıvamı bozulur. Ayrıca, son yıllarda popülerlik kazanan kısırlık siyez bulguru da tercih edilebilir. Kısırlık bulgur seçerken, kaliteli ve taze olmasına dikkat edilmelidir.

AMH (Anti-Müllerian Hormon) testinin kaç olması gerektiği, kişinin yaşı ve genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir. Tehlikeli olabilecek AMH değerleri: Çok düşük AMH değeri: 0,3 ng/ml'nin altı ve 0,5 ng/ml'nin altı. Yüksek AMH değeri: 3 ng/ml'nin üzeri ve 4 ng/ml'nin üzeri. AMH testi sonuçlarının doğru yorumlanması için bir uzmana danışılması önerilir.

Erkeklerde kısırlığın ne zaman belli olacağı, bireyin sağlık durumuna ve yaşam tarzına bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Erkeklerde kısırlığın en erken belli olabileceği durumlar: Cinsel fonksiyon bozuklukları. Testislerde ağrı, şişlik veya kitle oluşumu. Hormonal dengesizlikler. Kısırlık genellikle fark edilir bir belirtiye neden olmaz, ancak altta yatan sorunlara bağlı olarak bazı ipuçları ortaya çıkabilir. Kısırlık belirtileri gözlemlendiğinde, doğru teşhis ve tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Kısırlık belirtileri hem kadın hem de erkek için farklılık gösterebilir: Kadınlarda kısırlık belirtileri: Düzensiz adet döngüleri veya adet görmeme. Adet sancıları veya aşırı kanama. Hormonal dengesizlik belirtileri (tüylenme, akne, kilo alımı). Sık düşük yapma. Pelvik ağrı veya cinsel ilişki sırasında ağrı. Erkeklerde kısırlık belirtileri: Çocuk sahibi olamama. Testislerde ağrı, şişlik veya kitle. Cinsel fonksiyon bozuklukları (ereksiyon problemleri, düşük cinsel istek). Sperm kalitesinde düşüklük. Hormonal dengesizlik belirtileri (vücut kıllarında azalma, meme büyümesi). Kısırlık belirtileri varsa, doğru teşhis ve tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Erkekte sperm sayısının hamile bırakabilmesi için Dünya Sağlık Örgütü'nün (WHO) kılavuzlarına göre, mililitrede en az 15 milyon, toplam semen örneğinde ise en az 40 milyon olması gerekmektedir. Ancak sperm sayısı tek başına yeterli değildir; hareket kabiliyeti ve morfoloji gibi faktörler de önemlidir. Sperm sayısı ile ilgili doğru bilgi ve yönlendirme için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

"Skrbt" ifadesi, belgelerde veya kaynaklarda tanımlanmamış bir terimdir. Ancak, kısırlık ile ilgili bir durum için üreme endokrinolojisi veya üroloji bölümlerine başvurulabilir. - Üreme endokrinolojisi: Hem erkek hem de kadın kısırlığını değerlendirir ve tedavi eder. - Üroloji: Üreme organlarındaki hastalıkları inceler, tanı koyar ve tedavi yöntemlerini uygular.

Tüp bebek tedavisi, doğal yollarla çocuk sahibi olamayan çiftler için uygulanan bir yardımcı üreme yöntemidir. Tüp bebek tedavisinin yapıldığı bazı durumlar: 35 yaş ve üstü kadınlar. Tüplerin tıkalı veya hasarlı olması. Endometriozis. Polikistik over sendromu (PCOS). Erken yumurtalık yetmezliği. Düşük sperm sayısı (oligospermi) veya azospermi. Kanser tedavisi öncesi. Açıklanamayan infertilite. Tüp bebek tedavisi, ayrıca genetik hastalık riski taşıyan çiftler için de tercih edilebilir.

Sperm bittiğinde değil, sperm üretimi bittiğinde belirli bir durum söz konusu olabilir. Erkeklerde sperm üretimi ergenlikten başlar ve hayatın sonuna kadar sürer, bu nedenle spermin bitmesi gibi bir durum söz konusu değildir. Ancak, sperm üretiminin azaldığı durumlar olabilir. Bu durumlar arasında testis ameliyatları, enfeksiyonlar, travmalar, varikosel, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, kemoterapi veya radyoterapi sonrası gibi durumlar yer alır. Sperm üretiminin azalması veya durması durumunda, erkek kaynaklı infertilite (kısırlık) ortaya çıkabilir. Sperm üretimi ve sağlığı ile ilgili sorunlar için bir üroloji veya androloji uzmanına başvurulması önerilir.

Kısırlığın en büyük nedenleri kadın ve erkek için farklılık göstermektedir: Kadınlarda kısırlığın başlıca nedenleri: Yumurtlama bozuklukları. Tüplerin tıkanıklığı. Rahim ve rahim ağzı sorunları. İleri yaş. Erkeklerde kısırlığın başlıca nedenleri: Sperm kalitesi ve miktarı sorunları. Hormonal dengesizlikler. Varikosel. Sigara, alkol ve uyuşturucu kullanımı. Kısırlığın nedenleri arasında çevresel faktörler, yaşam tarzı ve genetik bozukluklar da bulunmaktadır.

Adet düzenliliği, kısırlık belirtisi olabilir. Düzensiz adet döngüleri, yumurtlama düzensizliklerinin de göstergesi olabilir. Kısırlığın diğer belirtileri arasında şunlar yer alır: hiç adet görmeme (amenore); adet sırasında aşırı ağrı veya yoğun kanama; cinsel ilişki sırasında ağrı; hormon değişikliklerine bağlı aşırı tüylenme veya akne; sık sık düşük yapma, rahimde ağrı veya anormal vajinal kanama. Kısırlık belirtileri varsa, doğru tanı ve tedavi için bir uzmana başvurulması önerilir.

Kısırlık, düzenli ve korunmasız cinsel ilişkiye rağmen bir yıl içinde gebelik elde edilemediğinde belli olur. 35 yaşın üzerindeki kadınlarda bu süre 6 aya düşer. Bazı durumlarda, örneğin ailede erken menopoz öyküsü veya adet düzensizliği gibi belirtiler varsa, daha erken dönemde doktora başvurulması gerekebilir.