Protokol

Yemekhane ek protokolü, kamu kurumlarındaki toplu iş sözleşmelerinin yemek yardımı maddelerinde değişiklik yapmak amacıyla imzalanan ek bir anlaşmadır. Örneğin, 2022 yılında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından imzalanan ek protokolle, kamu kurumlarında çalışan işçilerin günlük yemek ücretleri 55 TL'ye yükseltilmiştir.

Türkiye'de devlet protokolü sıralaması, Dışişleri Bakanlığı Protokol Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan ve Cumhurbaşkanının onayı ile yürürlüğe giren "Devlet Protokolü Listesi"ne göre belirlenir. Bazı sıralama örnekleri: TBMM Başkanı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı. Bakanlar (bakanlık adlarının alfabetik sırasına göre). Genelkurmay Başkanı. Kuvvet Komutanları. YÖK Başkanı. Ankara Valisi. Ankara Büyükşehir Belediye Başkanı. Türkiye'de devlet protokolü listesinde Cumhurbaşkanı yer almaz; çünkü Cumhurbaşkanı doğal olarak protokolün ilk ismidir.

İmzalı protokolün geçerliliği, protokolün türüne ve içeriğine bağlı olarak değişir. Anlaşmalı boşanma protokolü: Bu protokolün geçerli olabilmesi için yazılı ve ıslak imzalı olması, ayrıca mahkeme tarafından onaylanması gereklidir. Elektronik protokol: Türkiye'de güvenli elektronik imza ile imzalanan protokoller, ıslak imza ile aynı hukuki sonuçları doğurur. Protokolün geçerliliği hakkında kesin bilgi almak için bir avukata danışılması önerilir.

İstanbul Valisi, protokolde birinci sırada yer alır. Protokol sıralaması, resmi unvan, rütbe ve statüye göre belirlenir ve bu liste anayasa, yasalar, teamüller ile ulusal ve kurumsal geleneklere göre oluşturulur.

İstanbul il protokol listesi şu kişilerden oluşur: Mahallin en büyük mülki idare amiri (ilçe kaymakam, il ise vali). Türkiye Büyük Millet Meclisi üyeleri. Yerin en büyük komutanı, general ve amiraller, garnizon komutanı. Büyükşehir belediye başkanı ve bakan yardımcısı. Cumhuriyet başsavcısı, adli yargı adalet komisyonu başkanı, bölge adliye ve bölge idare mahkemesi başkanları. Üniversite rektörleri ve baro başkanı. Vali yardımcıları, kaymakamlar, il genel kolluğunun en üst amirleri, il genel meclisi başkanı ile ilçe belediye başkanları. Rektör yardımcıları, fakülte dekanları, enstitü ve yüksekokul müdürleri. Genel ve özel bütçeli kuruluşların üst yöneticileri. Hakimler, savcılar ve noter odası başkanı. Bu liste, "Ulusal ve Resmi Bayramlar ile Mahalli Kurtuluş Günleri, Atatürk Günleri ve Tarihi Günlerde Yapılacak Tören ve Kutlamalar Yönetmeliği"ne göre düzenlenmiştir.

Ek-9 mahsuplaşma protokolü şu şekilde yapılır: 1. Protokolün İmzalanması. 2. Sisteme Tanıtılması. 3. Ödeme ve Onay. 4. Mahsup veya İade. Ek-9 mahsuplaşma protokolü ve ilgili diğer belgeler mevzuatkulubu.com ve denet.com.tr sitelerinde bulunabilir.

IrDA (Infrared Data Association), kablosuz veri iletimi için tasarlanmış bir protokol paketidir. IrDA protokol yığını, uyumlu bir sistem tasarlamak için donanım ve yazılım mimarisi yönergeleri sağlar. Bazı IrDA protokolleri: IrLAP (Infrared Link Access Protocol). IrLMP (Infrared Link Management Protocol). IrOBEX (Object Exchange Protocol). IrLAN. IrDA, daha yeni ve gelişmiş teknolojiler olan Bluetooth gibi protokoller nedeniyle kullanımdan kaldırılmıştır.

İl protokolünde vali, kaymakamdan üstündür. Kaymakam, ilçede hükümetin temsilcisi ve en üst yönetici iken; vali, ilde görev yapar ve valinin doğrudan yardımcısı olan vali yardımcıları bulunur.

Ankara Üniversitesi'nde özel kalem, üst düzey yönetimin günlük işlerini kolaylaştırmak için gereken tüm organizasyon ve koordinasyon görevlerini üstlenir. Özel kalemin bazı görevleri: Randevu ve toplantıların düzenlenmesi. Yazışmaların takibi. Önemli belgelerin ve raporların hazırlanması. Seyahat düzenlemelerinin yapılması. Yöneticinin ajandasının takip edilmesi. Şirket içi iletişimin yönetilmesi. Özel kalem ayrıca, rektörlük makamının etkin ve verimli çalışabileceği ortamı sağlamak, günlük çalışma programını hazırlamak ve yurt içi-yurt dışı görevlerini organize etmekle de sorumludur.

Çalışma protokolünün kaç sayfa olması gerektiğine dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, protokol metninde yer alması gereken bazı temel maddeler şunlardır: Projenin adı ve önemi. Araştırmanın yeri ve zamanı. Araştırmanın evreni, örneklemi ve araştırma grubu. Araştırmanın tipi. Araştırma yöntemi ve veri toplama araçları. Verilerin toplanması ve analizi. İstatistiksel yöntemler. Araştırmacıların imzaları. Bu maddelerin detaylı açıklaması, protokolün sayfa sayısını etkileyebilir.

Yurt dışı protokollerine bazı örnekler: Madrid Protokolü: Marka sahiplerinin tek bir başvuru ile birden fazla ülkede marka tescil hakkı elde etmesini sağlayan, Dünya Fikri Mülkiyet Örgütü (WIPO) tarafından yürütülen bir sistemdir. İşbirliği Protokolleri: Örneğin, TASAM'ın Bangladeş Uluslararası Stratejik Araştırmalar Merkezi ve Demokratik Kongo Cumhuriyeti Kinshasa Üniversitesi ile yaptığı işbirliği protokolleri. Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi Ek 7 No’lu Protokol: Yabancıların sınır dışı edilmesi işlemlerinde usule ilişkin güvenceler sağlayan bir protokoldür. Bu protokoller, uluslararası işbirliği, marka tescili ve insan hakları gibi çeşitli alanlarda uygulanabilir.

Sözleşmede protokol maddesi, asıl sözleşmeyi açıklama amacı güden ve sözleşme maddelerinin değiştirilmesini veya süresinin uzatılmasını sağlayan bir belgedir. Protokol, sözleşmelerin uygulanmasına dair kısa ve öz bir özet olarak kabul edilir ve tarafların karşılıklı olarak onayladığı anlaşmalardan oluşur. Protokol sözleşmelerinin de, Türk Borçlar Kanunu’nda sözleşmeler için öngörülen kurallara bağlı olduğu ve ahlaka, kamu düzenine, insan haklarına ve kanunun emredici hükümlerine aykırı olarak kurulamayacağı belirtilmiştir.

Türkiye Cumhuriyeti devlet protokolünde Cumhurbaşkanı, ilk sırada yer alır.

Ankara il protokol listesi şu kişilerden oluşur: Mahallin en büyük mülki idare amiri (ilde vali, ilçede kaymakam). TBMM üyeleri. Mahallin en büyük komutanı, general ve amiraller, garnizon komutanı. Büyükşehir belediye başkanı, bakan yardımcısı, il belediye başkanı. Cumhuriyet başsavcısı, adli yargı adalet komisyonu başkanı, idare ve vergi mahkemeleri başkanları. Üniversite rektörleri. Baro başkanı. Ayrıca, vali yardımcıları, kaymakamlar, il jandarma komutanı, il emniyet müdürü, il genel meclisi başkanı ve ilçe belediye başkanları da protokol listesinde yer alır.

Mahkeme tokmaklarının kullanım amaçları: Otorite ve düzeni simgeleme. Kararın kesinleştiğini bildirme. Dikkat çekme ve sessizlik sağlama. Türkiye'de mahkeme usulleri gereği tokmak kullanımı yaygın değildir; hakimler kararları sözlü olarak ilan eder.

Protokolde konuşma sırası asttan üste doğrudur. Astlar daha çok teknik ve ayrıntılı konularda konuşur. Üstler ise stratejik, genel nitelikte ve politik konularda, amaç ve hedeflerden söz eder.

16 Devlet Tablosu, Cumhurbaşkanlığı Forsu'nda yer almaktadır. Bu fors, Türkiye'yi, Türkiye Cumhurbaşkanlığı'nı ve cumhurbaşkanını temsil eden resmî bir simgedir. Ayrıca, 2015 yılında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın Filistin Lideri Mahmud Abbas'ı karşıladığı protokolde, bu 16 devlete ait askeri üniformalar da kullanılmıştır.

2025 yılı itibarıyla Edirne Valisi, il protokol listesinde ilk sırada yer almaktadır.

Taşınır devrine ilişkin protokol, devredilen taşınırların teslimatı öncesinde imzalanır. Protokol, genellikle devreden ve devralan kamu idareleri arasında taşınırların bedelsiz olarak devredilmesi amacıyla düzenlenir ve taraflarca taşınırların tesliminden önce imzalanır. Örneğin, resmi bir protokol, "Devreden kamu idaresi adına Harcama Yetkilisi / Üst Yönetici Adı ve Soyadı" ve "Devralan kamu idaresi adına Harcama Yetkilisi / Üst Yönetici Adı ve Soyadı" tarafından .../.../.... tarihinde imzalanır.

NTP (Network Time Protocol - Ağ Zaman Protokolü), bilgisayar sistemlerinin saatlerini paket anahtarlamalı veri ağları üzerinden senkronize etmek için kullanılan bir ağ protokolüdür. NTP'nin temel işlevleri: Zaman senkronizasyonu: Ağa bağlı cihazların saatlerini Koordinatlı Evrensel Zaman'a (UTC) göre senkronize eder. Gecikme yönetimi: Ağdaki gecikmeleri ve cihazların kendi saat sapmalarını minimize etmeye çalışır. Hiyerarşik yapı: Güvenilirliği ve doğruluğu artırmak için "Stratum" adı verilen katmanlarla temsil edilen hiyerarşik bir yapı kullanır. NTP, TCP/IP ağlarında kullanılır ve dünya çapında dağıtılmış zaman referansları aracılığıyla zaman senkronizasyonu sağlar.