Protokol

2025 yılı itibarıyla protokol tribününde oturabilmek için Taraftar Kart'ın sisteme işletilmiş olması veya elektronik bilet uygulaması kullanılması zorunludur. Daha önce, protokol tribününe girişlerde görevlilerin elinde bulunan isim listelerindeki kişiler, Taraftar Kart'larını göstermeden veya elektronik bilet işletmeden protokolde maç izleyebiliyordu. Protokol tribünlerine giriş için ayrıca 6222 sayılı "Sporda Şiddet ve Düzensizliğin Önlenmesine Dair Kanun" kapsamında yasal düzenlemeler de bulunmaktadır.

UDS kısaltması farklı alanlarda farklı anlamlara gelebilmektedir: UDS QR Kod Ürün Doğrulama Sistemi. Uçak Durdurucu Sistem (UDS). Unified Diagnostic Services (UDS). Ayrıca, 2009 yılına kadar kullanılan Üniversitelerarası Kurul Yabancı Dil Sınavı (ÜDS) da UDS kısaltmasıyla anılmaktaydı.

Anlaşmalı boşanma protokolünde bulunması gereken temel unsurlar şunlardır: Boşanma hususu: Tarafların boşanmayı karşılıklı olarak kabul ettikleri ve evlilik birliğinin temelden sarsıldığı belirtilmelidir. Müşterek çocuk: Eğer çocuk varsa, velayetin kime bırakılacağı, iştirak nafakası miktarı ve ödeme şekli, diğer ebeveynle kişisel ilişkinin düzenlenmesi gibi konular açıkça ifade edilmelidir. Nafaka ve tazminat: Maddi ve manevi tazminat ile yoksulluk nafakası talepleri ve bu haklardan feragat edilip edilmediği protokolde yer almalıdır. Mal paylaşımı: Evlilik süresince edinilen malların nasıl paylaşılacağı detaylı şekilde belirtilmelidir. Diğer hususlar: Ödeme tarihleri, mal paylaşımındaki özel durumlar gibi tarafların anlaşmaya vardığı diğer şartlar da protokole eklenmelidir. Protokolün, tarafların serbest iradeleriyle imzalandığının ve Türk Medeni Kanunu hükümlerine uygun olduğunun mahkemede açıkça ifade edilmesi gereklidir.

Masa bayrağı, genellikle sağ veya sol köşeye yerleştirilir ve çift olarak kullanılır, biri Türk bayrağı diğeri ise kurum, kuruluş, dernek veya vakfın bayrağıdır.

Boşanma protokolü, boşanmak isteyen çiftlerin anlaşarak belirlediği tüm maddi ve manevi düzenlemeleri kapsar. Bu protokolde yer alması gereken bazı unsurlar şunlardır: Boşanma iradesi. Mal paylaşımı. Nafaka. Çocukların velayeti ve görüş düzeni. Ziynet ve kişisel eşyalar. Borç ve krediler. Dava masrafları.

Protokolde yer alması gereken bazı temel maddeler şunlardır: Organizasyon (düzen). Kılık/kıyafetler. Davranışlar. Öncelik ve sıralama. Konuşma kuralları. Protokol kuralları, sosyal, özel ve kamusal alanları kapsayan geniş bir çerçeveye sahiptir.

IRC (Internet Relay Chat) ve IRCX (Internet Relay Chat eXtensions) arasındaki temel farklar şunlardır: IRC: Temel IRC protokolüdür ve yaygın olarak kullanılan bir sohbet protokolüdür. IRCX: IRC protokolünün bir uzantısıdır ve Microsoft tarafından geliştirilmiştir. Ek özellikler sunar: Kanal özellikleri ve metadata: Kanalların ek bilgilerle tanımlanması. Çoklu dil desteği: Geliştirilmiş "LISTX" komutu ile kanalların farklı dillerde bulunabilmesi. Tiered kanal izin seviyeleri: Sahip, yönetici ve konuşmacı gibi üç farklı izin seviyesi. UTF-8 desteği: Nickname ve kanal adlarında UTF-8 karakterlerinin kullanılması. SASL kimlik doğrulama: Sunucuya güvenli kimlik doğrulama imkanı. IRCX, IRC ile tam geriye dönük uyumludur; yeni özellikler standart bir IRC istemcisinin görebilmesi için bir şeylere düşürülmüştür.

URL'deki protokol, tarayıcının bir kaynağa nasıl erişeceğini belirleyen bölümdür. En yaygın kullanılan protokoller arasında HTTP (HyperText Transfer Protocol) ve HTTPS (HyperText Transfer Protocol Secure) yer almaktadır. HTTP, internet üzerinden veri aktarımın temel, şifrelenmemiş yoludur. HTTPS, veri aktarımı için daha güvenli, şifreli bir protokoldür. URL'nin protokol kısmı genellikle "http://" veya "https://" şeklinde başlar.

Resmi protokol yazımı için dikkat edilmesi gereken bazı kurallar şunlardır: Kağıt ve yazı tipi: Protokol, bilgisayar ortamında Windows işletim sistemi altında çalışabilen gelişmiş kelime işlem paket programları ile hazırlanmalıdır. Metin düzeni: Metin, sol ve sağ sınırlara göre hizalanmalıdır. Başlıklar: Başlıklar, sayfanın son satırı olarak yazılamaz. İmza: Makam sahibinin adı, soyadı ve unvanı yazı alanının en sağına yazılır ve imza, ad ve soyadın üzerinde bırakılan boşluğa atılır. Bitirme ifadeleri: Alt makamlara yazılan yazılar "rica ederim", üst veya aynı düzey makamlara yazılan yazılar "arz ederim", üst ve alt makamlara birlikte dağıtımı yapılacak yazılar ise "arz ve rica ederim" biçiminde bitirilir. Resmi protokol yazımı hakkında daha detaylı bilgi için "Resmî Yazışmalarda Uygulanacak Esas ve Usuller Hakkında Yönetmelik" incelenebilir.

Protokolün giriş kısmında aşağıdaki unsurlar yer almalıdır: Başlık. Tarih ve saat. Katılımcıların listesi. Açılış ve karşılama. Ayrıca, protokol yazarken kısa ve öz olmak, doğru dille yazmak ve mantıklı bir sırayla düzenlemek önemlidir.

SMTP (Simple Mail Transfer Protocol), internet üzerinden e-posta mesajları göndermek ve almak için kullanılan bir iletişim protokolüdür. SMTP'nin temel işlevleri: E-posta yönlendirme. Güvenlik sağlama. Hata bildirimleri. SMTP, özellikle e-posta göndermek isteyen iki bilgisayarın aynı dili konuşmasını sağlayan bir sistem olarak da tanımlanabilir. E-posta almak için ise POP3 ya da IMAP protokolleri kullanılır.

Protokolde bazı temel kurallar şunlardır: Saygı ve Nezaket: Protokol, başkalarına karşı saygılı ve nazik davranmayı gerektirir. Tanıtma ve Tanıştırma: Özel ortamda kişi kendini adıyla, sosyal ve resmi ortamda ise unvanı ve soyadıyla tanıtır. Konuşma Sırası: Tören ve toplantılarda konuşma sırası asttan üste doğrudur. Selamlaşma: Protokolde küçük büyüğe, bayan erkeğe, ast üste selam verir. Masa Düzeni: Toplantılarda masa düzeni, fikir alışverişi için yuvarlak, kısa ve öz görüşmeler için kare, otorite altında toplantılar için dikdörtgen gibi farklı anlamlar taşır. Yazışma Kuralları: Resmi yazılarda metin içinde yabancı kelimelerden kaçınılır, alt makamlara "rica ederim", üst ve aynı düzey makamlara "arz ederim" ifadesi kullanılır. Bu kurallar, sosyal, özel ve kamusal alanlarda tanışma, selamlaşma, telefon görüşmeleri, yazışma ve hitap gibi konuları kapsar.

Teşrifat etmek, Osmanlı Devleti'nde protokol kurallarına göre davranmak anlamına gelir. Ayrıca, resmi günlerde veya toplantılarda devlet büyüklerinin mevki ve makamlarına göre kabul edilmesi de teşrifat olarak ifade edilir. Teşrifat, aynı zamanda "şereflendirme" anlamında da kullanılmıştır; örneğin, Eflak ve Boğdan voyvodalarına, Kırım hanına, elçilere ve bazı muteber misafirlere yapılan harcamalar bu terimle anılmıştır. Teşrifatçılık, Osmanlı'da sarayın düzenini sağlayan, protokol işlerini yürüten önemli bir görevdi.

Protokolde oturma düzeni, hiyerarşik sıraya göre belirlenir. Protokole dahil kişiler: Onur konuğu. Protokole dahil diğer davetliler. Protokolde oturma düzeninde dikkat edilen bazı kurallar: Üst-ast ilişkisi. Toplantı ve törenlerde konuşma sırası. Protokolde oturma düzeni, resmi toplantılar, törenler ve davetlerde titizlikle uygulanır.

MCP (Model Context Protocol), yapay zeka modellerinin harici veri kaynakları ve araçlarla sorunsuz bir şekilde entegre olmasını sağlayan açık bir standarttır. MCP'nin bazı kullanım alanları: Kurumsal veri asistanları: Şirket verilerine ve servislere güvenli erişim sağlayarak soruları yanıtlayabilir veya görevleri otomatikleştirebilir. Yazılım geliştirme ve kodlama asistanları: Kod bağlamını çekme ve dokümantasyona erişim gibi konularda yardımcı olur. Kişisel üretkenlik asistanları: Farklı uygulamalar arasında görev yürütme imkanı tanır. Veri analiz araçları: Tablo, grafik ve veri analizleriyle entegre olarak daha etkin kullanım sağlar. MCP, geliştiricilerin her model veya veri kaynağı için özelleşmiş arabirimler oluşturmak zorunda kalmadan AI uygulamaları geliştirmelerini kolaylaştırır.

Mihmandar, genellikle turizm, otelcilik veya organizasyonel etkinliklerde görev yapan, misafirleri karşılayan, rehberlik eden ve onlara yardımcı olan kişidir. Mihmandarın temel görevleri: Misafirlerin ihtiyaçlarını karşılamak. Misafirleri doğru bir şekilde yönlendirmek. Konukseverlik hizmeti sunmak. Toplantı, fuar, kongre gibi etkinliklerde gezi planlarını düzenlemek. Misafirlerin sorularını yanıtlamak. Misafirleri ilgili birimlere yönlendirmek. Mihmandarlar, Kültür ve Turizm Bakanlığı veya ilgili devlet kurumları bünyesinde de çalışabilirler.

SMTP (Simple Mail Transfer Protocol), e-posta göndermek ve almak için kullanılan bir iletişim protokolüdür. Uzman Posta bağlamında SMTP, e-posta mesajlarını bir e-posta hesabından bir veya daha fazla e-posta adresine göndermek için kullanılan bir protokol olarak tanımlanabilir. SMTP, e-posta gönderim sürecinde üç temel aşamaya dayalı bir işlem modeli ile çalışır: 1. E-posta istemcisinden (örneğin: Outlook, Gmail, Webmail) bir mesaj gönderimi için SMTP protokolü kullanılır. 2. Gönderici e-posta sunucusu, mesajı alıcı e-posta sunucusuna iletir. 3. Alıcı sunucu, gelen e-postayı bir e-posta istemcisi kullanarak IMAP veya POP3 yoluyla indirir ve alıcının gelen kutusuna yerleştirir. SMTP, 25, 465 ve 587 numaralı portları kullanır.

Protokolde öndegelme ve öncelik sıralaması iki ana ölçüye göre yapılır: 1. Kurumsal sıralama: Kurumun statüsü önemlidir, kişinin kıdemi, rütbesi, unvanı, yaşı ve cinsiyeti dikkate alınmaz. 2. Bireysel sıralama: Kişilerin kendi unvanı ve kıdemleri esastır. Öndegelme sıralaması dikey (hiyerarşik), öncelik sıralaması ise yatay olarak düzenlenir. Bazı öndegelme ve öncelik sıralaması örnekleri: Öndegelme: Genelkurmay Başkanı, Türkiye’de devlet protokolünde 3. sırada yer alırken, Fransa’da 16. sıradadır. Öncelik: Aynı unvan, rütbe ve meslekte göreve önce başlayan (kıdemli) grup içinde amir olur. Protokol sıralaması, ulusal ve kurumsal geleneklere göre anayasa, yasa ve teamüllere dayanarak belirlenir.

Batman İl Sağlık Müdürü Uzm. Dr. Semih Canpolat, Batman Valisi Ekrem Canalp ile arasında yaşanan protokol krizi nedeniyle 10 Ocak 2025 tarihinde istifasını sundu. Canalp, Araştırma Hastanesi ziyareti sırasında hazır bulunmayan Canpolat’a sert söylemlerle yüklenmiş, bunun üzerine Canpolat istifasını açıklamıştır. Canpolat, istifasında "Sağlık Bakanlığımıza ve hekimlik onurumuza yapılan bu ayıptan ötürü Batman Sağlık Müdürlüğü görevimden ayrılıyorum" ifadelerini kullanmıştır. İstifa nedeni olarak ayrıca, sağlık kulislerinde çeşitli iddialar da yer almaktadır.

HÜDA-PAR, Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ile protokol imzalamıştır. 26 Kasım 2024 tarihinde imzalanan protokol, MEB’e bağlı okullarda öğrencilere İslam Peygamberi ve sahabelerin hayatlarını öğretmeyi ve ahlaki-manevi değerleri benimseyen bireyler yetiştirmek amacıyla çeşitli etkinlikler ve yarışmalar düzenlenmesini kapsamaktadır. Protokolü, MEB Ortaöğretim Genel Müdürü Halil İbrahim Topçu ve Peygamber Sevdalıları Vakfı Başkanı Mehmet Beşir Şimşek imzalamıştır.