Nörofizyoloji

Sural sinir iletim çalışması şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Cilt Temizliği: Test yapılacak alanlar temizlenir. 2. Elektrot Yerleştirme: Cilde veya parmak etrafına elektrotlar yerleştirilir. 3. Elektriksel Uyarı: Elektrota minik bir elektriksel dürtü verilir. 4. Yanıtın Kaydedilmesi: İlk elektrottan gelen elektriksel aktivitenin tespiti ve kaydedilmesi yapılır. 5. Hız Hesaplama: Uyarının elektrotlar arasında seyahati için geçen zaman kullanılarak sinir iletim hızı hesaplanır. Bu işlem, bir hekim tarafından yapılmalıdır.

Klinik nörofizyoloji uzmanı, sinir sistemi, kaslar ve beyin aktivitesi gibi insan vücudundaki elektriksel aktiviteleri inceleyen ve bu aktivitelerin ölçüm, izleme ve kaydını yapan bir sağlık profesyonelidir. Görevleri arasında: - Elektroensefalografi (EEG), elektromiyografi (EMG) ve sinir iletim hızı (SİH) gibi testleri yürütmek; - Testlerin sonuçlarını analiz etmek ve yorumlamak; - Bilimsel araştırmalar için veri toplamak ve makale haline getirmek; - Nörolojik hastalıkların tanısında ve takibinde yardımcı olmak. Klinik nörofizyoloji uzmanları, genellikle hastaneler, klinikler ve araştırma merkezlerinde çalışırlar.

Nörofizyolojik rehabilitasyonun temel ilkeleri şunlardır: 1. Merkezi Sinir Sisteminin Yeniden Organizasyonu: Tedavi, merkezi sinir sisteminin yeniden yapılanmasını hedefler. 2. Nöral ve Fizyolojik Yolların Kullanımı: Temel olarak nöral ve fizyolojik yolların kullanımıyla nöromusküler sistemde gelişim kazanmayı amaçlar. 3. Motor Kontrol Teorileri: Farklı motor kontrolü teorilerine dayanır ve bu teoriler üzerine geliştirilmiş çeşitli yöntemler içerir. 4. Fonksiyonel Eğitim: Nörolojik bir hasar sonrasında fonksiyonun yeniden kazanılabilmesi için aktiviteler ve hareketlerin tekrarını içerir. 5. Görsel ve İşitsel Geri Bildirim: Bilgisayar destekli egzersizler ve robotik tedavi gibi yöntemlerle hastaya geri bildirim sağlanarak hedeflenen fonksiyonun daha kolay yapılması sağlanır. 6. Ortezleme ve Yardımcı Cihaz Kullanımı: Fonksiyonu kolaylaştırmak veya ekstremiteyi doğru pozisyonlamak için ortezler ve yardımcı cihazlar kullanılır.

EEG (Elektroensefalografi) ile uyku evresi, beynin uyku sırasında elektriksel aktivitesinin kaydedilmesiyle belirlenir. Bu süreçte, uyku laboratuvarlarında polisomnografi adı verilen daha geniş bir uyku çalışmasının bir parçası olarak EEG cihazları kullanılır. Uyku EEG’sinde belirlenen uyku evreleri şunlardır: 1. NREM (Yavaş Dalgalı Uyku): Uykunun ilk 30-45 dakikasında görülen ve 4 evreden oluşan uyku. 2. REM (Hızlı Göz Hareketleri): Uykunun en derin evresi, rüya görme ve vücudun gevşemesine rağmen kas seğirmelerinin gözlendiği evre.

Sarkolemma, sinir sisteminden gelen sinyaller tarafından uyarılır.

Hollanda'da elektronörofizyoloji teknikerinin görevleri, hastalık ve yaralanmaları teşhis etmek için hastanın merkezi ve çevresel sinir sisteminin elektriksel aktivitesini kaydetmek ve değerlendirmek olarak özetlenebilir. Bu teknikerler ayrıca: Elektroensefalografi (EEG) ve basit sinir aleti çalışmaları (EMG) çekimi yapar; Uyku tetkiki (polisomnografi) ekipmanlarını kullanır; Test sonuçlarını yorumlar ve arşivler; Tanı cihazlarını hastalara bağlayarak hasta konforunu ve güvenliğini sağlar; Hekimlerin yorumlaması için test sonuçları hazırlar. Çalışma şartları genellikle vardiyalı olup, hafta sonları ve akşamları mesai kalmayı gerektirebilir.

Sinaptik ileti çeşitleri iki ana kategoriye ayrılır: kimyasal sinaptik ileti ve elektriksel sinaptik ileti. Kimyasal sinaptik iletinin alt türleri şunlardır: 1. Hızlı sinaptik ileti: Glutamat için AMPA ve NMDA gibi reseptörleri içerir ve hızlı iletişime olanak tanır. 2. Yavaş sinaptik ileti: G-protein bağlı reseptörlerin (GPCR'ler) aracılık ettiği, hücresel fonksiyonları daha uzun süre etkileyen. 3. Modülatör sinapslar: Dopamin veya serotonin gibi nöromodülatörleri kullanarak, iletimin gücünü davranışsal bağlama ve önceki aktiviteye göre değiştirebilen. 4. Metabotropik ve iyonotropik reseptörler: İyonotropik reseptörler doğrudan iyon kanallarını kontrol eder ve hızlı tepkilere aracılık ederken, metabotropik reseptörler ikincil bir haberci sistemi aracılığıyla daha yavaş ancak daha kalıcı etkilere yol açar. Elektriksel sinaptik iletide ise nöronlar arasında boşluk bağlantıları yoluyla doğrudan sitoplazmik bağlantılar bulunur ve bu da anlık iletişime olanak tanır.

Evet, dopamin haz verir çünkü beynin ödül merkezinde aktif rol oynar ve zevk, haz, başarı gibi duyguları motivasyon ile pekiştirir.

En önemli nörohormonlar arasında şunlar bulunur: 1. Oksitosin: Sosyal bağlanma, doğum ve emzirme süreçlerinde önemli rol oynar. 2. Vazopressin (Antidiüretik Hormon): Kan basıncını ve su dengesini düzenler. 3. Norepinefrin: Stresin düzenlenmesinde ve vücudun çeşitli koşullara adaptasyonunda görev alır. 4. Dopamin: Ruh hali, hareket, motivasyon ve dikkat gibi birçok vücut fonksiyonunda rol oynar. 5. Serotonin: Duygusal tepkileri ve davranışları etkiler. Bu hormonlar, sinir hücreleri tarafından üretilip kana karışarak vücuttaki fizyolojik süreçlerin düzenlenmesinde kritik bir rol oynarlar.

Propofolün etki mekanizması tam olarak anlaşılamamıştır, ancak beyindeki GABA aracılı klorür kanalları üzerindeki etkilerle ilişkili olduğu düşünülmektedir. Propofol şu şekilde etki eder: 1. GABA'nın Ayrışması: Propofol, GABA'nın beyindeki GABA reseptörlerinden ayrışmasını azaltarak nörotransmitterin inhibe edici etkilerini güçlendirir. 2. Klorür İletkenliği: Bu, kanalın daha uzun süre aktif kalmasını sağlayarak nöron boyunca klorür iletkenliğinde bir artışa neden olur. 3. Hücre Zarı Hiperpolarizasyonu: Sonuç olarak, hücre zarının hiperpolarizasyonu gerçekleşir ve başarılı bir aksiyon potansiyeli oluşumu zorlaşır.

Nöron Yapısı ve İmpuls İletimi Testi için aşağıdaki konular ve kavramlar önemlidir: 1. Nöron Yapısı: Nöronlar, dendrit, akson, hücre gövdesi ve sinaptik uç gibi yapılardan oluşur. 2. İmpuls İletimi: İmpuls, elektriksel uyartının kimyasal sinyale dönüştürülmesi ve bir nörondan diğerine aktarılması sürecidir. Bu süreçte: - Akson ucuna ulaşan impuls, kalsiyum iyonlarının hücre içine girmesine neden olur. - Kalsiyum, sinaptik keseciklerin plazma zarıyla kaynaşmasını sağlar ve nörotransmitter maddeler sinaptik aralığa salınır. - Nörotransmitterler, alıcı hücrenin plazma zarındaki iyon kanal proteinlerinin üzerindeki reseptörlere bağlanır ve hücre depolarize olur. - İletim gerçekleştikten sonra, sinaptik boşluktaki nörotransmitter maddeler enzimler tarafından parçalanır veya sinir hücresi tarafından tekrar alınır. 3. Sinaps: İki nöron arasındaki bağlantı bölgesine sinaps denir ve impulsların kimyasal olarak iletildiği yerlerdir.

Hızlı konuşmanın nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, çeşitli faktörlerin bir araya gelmesiyle oluştuğu düşünülmektedir: Genetik faktörler. Çevresel etkiler. Öğrenilmiş davranışlar. Nörofizyolojik etmenler. Psikolojik faktörler. Hızlı konuşma sorunu yaşayan kişilerin bir konuşma terapistine başvurmaları önerilir.

Dopamin reseptörü, omurgalı merkezi sinir sisteminde bulunan, G protein-bağlı reseptör sınıfının bir üyesidir. İşlevi: Dopamin reseptörleri, dopaminin sinyal iletimini sağlayarak farklı efektörleri aktive eder. Tipleri: Memelilerde beş tip dopamin reseptörü tanımlanmıştır: D1’den D5’e kadar.

Evet, aksonda miyelin kılıf bulunur. Miyelin kılıfı, sinir hücresinin (nöron) aksonunu çevreleyen ve yalıtan bir örtüdür.

N-geri görevi, psikolog V. K. Kirchner tarafından 1958 yılında geliştirilen, sürekli performans görevi olarak bilinir. Bu görevde, bir kişiye arka arkaya bir dizi görüntü (görsel, sesli veya diğerleri) sunulur ve kişiden, sunulan görüntünün 1 konum önce, 2 konum önce veya 3 konum önce olup olmadığını belirlemesi ve belirtmesi istenir. N-geri görevi, çalışma belleğini, mantıksal düşünmeyi, konsantre olma yeteneğini ve akıcı zekayı değerlendirmek ve geliştirmek için nörofizyolojik araştırmalarda ve psikolojide kullanılır.

Aksiyon potansiyelini başlatan nokta, nöronun aksonunun başlangıcı veya başlangıç segmenti olarak bilinir.

Sinir hasarı monitörizasyonu, cerrahi müdahaleler sırasında sinir fonksiyonlarını korumak için yapılan bir nörofizyolojik izleme yöntemidir. Bu işlem şu adımlarla gerçekleştirilir: 1. Cihaz Kurulumu: Operasyon öncesinde uygun cihazlar kurulur ve elektrotlar belirli sinir bölgelerine yerleştirilir. 2. Elektromiyografi (EMG) Kaydı: Sinirler elektriksel olarak uyarılır ve uyarıya karşılık olarak ilgili kaslarda meydana gelen yanıtlar kaydedilir. 3. Veri Analizi: Elde edilen veriler anlık olarak monitör ekranına yansıtılarak cerraha bilgi sunar. 4. Gerçek Zamanlı Geri Bildirim: Cerrah, sinire yakın ya da doğrudan temas edilen durumlarda sinir hasarı riskini erkenden tespit edebilir ve önlem alabilir. Bu yöntem, anestezi yönetimi ve elektrofizyolojik ölçümlerle uyumlu şekilde yürütülmelidir.

EMG (Elektromiyografi) ve sinir iletim çalışmaları şu şekilde yapılır: 1. Sinir İletim Çalışmaları: - Elektrotların Yerleştirilmesi: Cilt üzerine yerleştirilen yüzey elektrotları aracılığıyla sinirlerin elektriksel iletim hızları ölçülür. - Elektriksel Uyarılar: Sinirlerin belirli bir noktadan uyarılmasıyla başlayan elektriksel sinyal, başka bir noktada kaydedilir. - Veri Kaydı: İletim hızı, tepki süresi, dalga formunun şekli ve amplitüdü gibi veriler kaydedilir. 2. İğneli EMG: - Elektrotların Yerleştirilmesi: Çok ince bir iğnenin ucunda bulunan elektrot, kas içine yerleştirilir. - Kas Aktivitesinin Ölçülmesi: Kasın istirahat sırasındaki ve kasılma esnasındaki elektriksel aktiviteleri kaydedilir. - Hasta İsteği: Doktor, hastadan kaslarını hafifçe kasmasını ister ve bu sırada motor ünite aksiyon potansiyelleri kaydedilir. Bu işlemler genellikle bir doktor veya teknisyen tarafından gerçekleştirilir ve test 30 dakika ila 1 saat arasında sürebilir.

Median inching çalışması, karpal tünel sendromunun (KTS) teşhisinde kullanılan bir yöntemdir. Bu çalışmada, median sinirin el bileğindeki duyusal iletimine kademeli olarak palmar stimülasyon uygulanır ve bu, sinirin entrapman bölgesine yakın ve uzak segmentlerinin değerlendirilmesini sağlar. Ayrıca, ultrasonografi (US) ile median sinirin kesitsel alanlarının ölçülmesi de bu çalışmaya benzer bir tekniktir ve NCS (sinir iletim çalışması) sonuçları ile klinik semptomların süresi karşılaştırılır.

Şeker bulunduğunda sevinmenin birkaç nedeni vardır: 1. Dopamin Salgılanması: Şeker tüketildiğinde, beynin ödül yolunda dopamin salınımı artar, bu da kişinin kendini iyi hissetmesini sağlar. 2. Açlık Hormonları: Ghrelin gibi açlık hormonlarının seviyeleri şeker alımına yanıt olarak artar ve bu da şeker isteğini tetikler. 3. Serotonin Seviyeleri: Serotonin seviyesinin düşük olması, şeker arzusunun yanı sıra ruh hali bozukluklarına da yol açabilir ve şeker, bu durumu iyileştirmeye yardımcı olabilir. Ancak, aşırı şeker tüketimi sağlık sorunlarına yol açabileceği için dengeli bir diyet ve ölçülü tüketim önemlidir.