Mezopotamya

Sümerli Ludingirra kitabı, yazar, öğretmen ve şair Ludingirra'nın Mezopotamya'daki bir Sümer şehir devletinde yaşadığı dönemi anlatmaktadır. Kitapta yer alan konular arasında: - Ludingirra'nın çocukluk yılları, evliliği ve mesleği; - Şehir, mahalle ve ev hayatı; - Sümerlerin hukuk sistemi, gelenekleri ve uygarlık seviyesi; - Çok tanrılı inanışlar ve günlük yaşam tarzı; - Bilgiye ve okumaya verilen önem. Ayrıca, Ludingirra'nın yazılarıyla kültürünü gelecek kuşaklara aktarma çabası da eserde vurgulanmaktadır.

Atların ilk evcilleştirilmesinin hangi uygarlığa ait olduğu konusunda kesin bir görüş bulunmamaktadır. Ancak, atların yaklaşık olarak M.Ö. 3500 civarında Avrasya steplerinde, özellikle Kazakistan'ın Akmola Eyaleti'ndeki Botai yerleşimlerinde evcilleştirildiği hipotezi desteklenmektedir. Diğer bazı görüşler ise evcilleştirmenin M.Ö. 4200 civarında günümüz Ukrayna ve Rusya topraklarında başladığını veya M.Ö. 5500-4500 yılları arasında Orta Asya'nın kuzeyinde gerçekleştiğini öne sürmektedir. Atların evcilleştirilmesi süreci, farklı kültürler tarafından farklı zaman dilimlerinde gerçekleştirilmiştir; örneğin, Asya'da Moğollar ve diğer Türk halkları, Avrupa'da ise Keltler ve diğer milletler tarafından.

Mezopotamya dönemine ait mobilya örnekleri şunlardır: 1. Sandalye ve Tabureler: Mezopotamya'da yapılan arkeolojik kazılarda, aslan pençesi ve kozalak şeklinde ayaklara sahip, bronz kelepçelerle süslenmiş sandalyeler ve tabureler bulunmuştur. 2. Masalar: Ahşap ve fildişi finials ile süslenmiş, bazen metallerle süslenmiş masalar kullanılmıştır. 3. Sandıklar ve Kutular: Zengin insanlar, eşyalarını saklamak için özenle oyulmuş sandıklar ve kutular kullanmışlardır. 4. Yatak Mobilyaları: Yatakların ahşap çerçeveleri ve şilteleri, bez, keçi kılı, yün veya keten ile doldurulmuştur.

Mezopotamyadan önce var olan uygarlıklar şunlardır: 1. Sümerler: MÖ 3500 civarında ortaya çıkan Sümerler, Mezopotamya'nın ilk bilinen uygarlığıdır. 2. Akadlar: MÖ 2334 civarında Büyük Sargon tarafından kurulan Akad İmparatorluğu, Mezopotamya'daki ilk büyük imparatorluktur. 3. Asurlular: MÖ IX-VII. yüzyıllarda güçlü bir imparatorluk haline gelen Asurlular, Mezopotamya'nın kuzeyinde hüküm sürmüşlerdir. Ayrıca, Hititler ve Lidyalılar da Mezopotamya'dan önceki önemli uygarlıklardan bazılarıdır.

İlk yazılı kanun, Sümerler uygarlığına aittir.

Mezopotamya'da kullanılan kil tabletler Sümerlere aittir.

MÖ 3000 yılında var olan bazı devletler şunlardır: 1. Sümerler: Mezopotamya'da şehir devletleri kurmuşlardır. 2. Akad Krallığı: Sümerlerin Kuzeyine yerleşen Sâmi asıllı Akadlar tarafından kurulmuştur. 3. Babil Devleti: Sâmi ırkından gelen Amurrular tarafından Babil şehri merkez olmak üzere kurulmuştur. 4. Hititler: MÖ 1800 yılında Babil Krallığı'na son vermişlerdir.

Hitit sanatı, Mezopotamya ve Mısır uygarlıklarından etkilenmiştir.

"Babil Simyası ve Kozmolojisi" kitabı, Mircea Eliade tarafından yazılmış ve kadim Mezopotamya kültürünü konu almaktadır. Kitapta anlatılan konular arasında: - Babillilerin metalürjik törenleri ve derin simya bilgileri; - Hekimlik ve büyü sanatları; - Madenlerin, taşların ve bitkilerin cinselliği; - Asya kozmolojisi ve Doğu kültürünün zenginliği. Eliade, bu eserde insanlığın kozmosa bakışını ve zihinsel gelişiminin arketipini ele almakta, dinsel evrenin bir yorumbilgisini sunmaktadır.

Hurri halkı, MÖ 3. binyıldan itibaren Mezopotamya ve Yukarı Dicle bölgelerinde hüküm süren, Asya kökenli kabul edilen bir antik halktır. Özellikleri: - Dil: Hurrice olarak adlandırılan dilleri, sondan eklemeli ve ergatif bir yapıya sahiptir. - Tarihsel Göçler: MÖ 2500'lerde artan nüfus nedeniyle güney yönünde göçler gerçekleştirmiş, bu göçler iki ana hat üzerinden olmuştur. - Devletler: Hurri halkı, Hurri-Mitanni Devleti ve Kizzuvatna Devleti gibi devletleri kurmuştur. Etkileşimler: Hititler ve Mısır gibi büyük uygarlıklarla etkileşim içinde olmuş, bu uygarlıkları dini ve kültürel açıdan etkilemiştir.

Mezopotamya uygarlıklarının en eskisi Sümerler olarak kabul edilir.

Sin (Nanna), Mezopotamya mitolojisinde ay tanrısı olarak bilinir.

Dünyanın ilk başkenti olarak kabul edilen yer Mezopotamya'da bulunan Ur şehridir. Bu şehir, MÖ 3000 civarında Sümerler tarafından başkent olarak seçilmiştir.

Mezopotamya uygarlıkları, ziggurat adı verilen tapınakları yapmışlardır. Bu tapınaklar, ibadet dışında depo, okul ve rasathane olarak da kullanılmıştır.

5. sınıf sosyal bilgiler dersi Sümerler konusu, Mezopotamya'da yaşamış olan Sümerler uygarlığının tarihini, sosyal yapısını, ekonomik faaliyetlerini ve kültürel katkılarını içerir. Sümerler ile ilgili bazı önemli bilgiler: Şehir devletleri: Site denilen şehir devletleri şeklinde yaşamışlardır. Yönetim: Patesi adı verilen rahip krallar tarafından yönetilmişlerdir. Mimari: Ziggurat adı verilen 7 katlı tapınaklar inşa etmişlerdir. İcatlar: Tekerleği bulmuş, yazıyı icat etmiş ve ilk yazılı kanunları (Urugakina Kanunları) yapmışlardır. Kültürel eserler: En önemli destanları Gılgamış Destanı'dır. Bilimsel katkılar: Ay yılı esasına dayalı takvim bulmuş, dört işlemi kullanmışlardır.

Eski Mezopotamya'da oturma mobilyaları arasında tabureler, sandalyeler ve tahtlar bulunmaktaydı. Özellikleri: - Sandalyeler: Genellikle palmiye ağacı veya dokuma sazlıklardan yapılırdı. - Tahtalar: İnsan vücuduna uyum gözetilmeden, ağır ve hantal bir görünüme sahipti. - Ayak koyma tabureleri: Masif ahşap veya kaplamalı ahşaptan yapılırdı.

Kılıç, ilk olarak Mezopotamya ve Mısır uygarlıklarında kullanılmıştır.

Mezopotamya ve Hipopotamya farklı kavramlardır. Mezopotamya, Dicle ve Fırat nehirleri arasında kalan, Orta Doğu'da yer alan tarihi bir bölgedir. Hipopotamya ise, neresi olduğu merak edilen ve tarihsel olarak Mezopotamya'nın farklı bir bölgesi olabileceği düşünülen bir isimdir.

Asurlular, hammadde ihtiyaçlarını karşılamak ve ekonomik kazanç elde etmek amacıyla ticaret kolonileri kurmuşlardır. Bazı nedenler: Hammadde temini: Asurlular, Mezopotamya'da bulunmayan kalay, altın, gümüş ve bakır gibi hammaddeleri Anadolu'dan temin etmişlerdir. Organize ticaret: Anadolu ile Mezopotamya arasında organize bir ticaret ağı oluşturarak, bu ticaretin getirdiği ekonomik kazançtan faydalanmışlardır. Siyasi ve ekonomik güç: Ticaret, Asurlular için siyasi ve ekonomik güç kazanma aracı olmuştur. Asur Ticaret Kolonileri Çağı, Anadolu'da yazının kullanılmaya başlandığı dönem olarak da önemlidir.

Mezopotamya uygarlıkları, MÖ 12.000 civarında Neolitik Devrim döneminde ortaya çıkmaya başlamıştır.