Meşrutiyet

II. Meşrutiyet, 11 Nisan 1920'de Mebusan Meclisi'nin padişah tarafından kapatılması ile sona erdi.

Meşrutiyet, 1918 yılında fiilen bitmiştir.

II. Meşrutiyet'in I. Meşrutiyet'e göre daha demokratik olmasının sebepleri şunlardır: 1. Padişahın Yetkilerinin Sınırlandırılması: II. Meşrutiyet'te padişahın anayasaya uyacağına dair yemin etmesi ve mutlak veto yetkisinin kaldırılması gibi değişikliklerle padişahın yetkileri kısıtlanmıştır. 2. Yasama Yetkisinin Meclise Geçmesi: Yasama yetkisi meclise geçmiş, yasaların yapılması ve anlaşmaların akdi parlamentonun kontrolüne verilmiştir. 3. Yürütmenin Meclise Karşı Sorumluluğu: Yürütme yetkisi hükümetin eline geçmiş ve kabine, doğrudan vatandaşın seçtiği meclise karşı sorumlu olmuştur. 4. Kişi Hak ve Özgürlüklerinin Genişletilmesi: Sansür ve sürgün cezasının kaldırılması, haberleşme belgelerinin gizliliğinin benimsenmesi gibi demokratik gelişmeler yapılmıştır.

II. Meşrutiyet Dönemi sağlık politikaları şu şekilde özetlenebilir: 1. Karantina ve Temizlik Önlemleri: Salgın hastalıkların yayılmasını engellemek için karantina uygulaması ve genel temizlik kurallarına uyulması önemliydi. 2. Sağlık Kurumları: Devlet eliyle sivil ve askeri hastaneler kuruldu. 3. Tıbbi Eğitim ve Islah: Tıp eğitiminin ıslahı ve geliştirilmesi için Alman uzmanlar getirildi ve tıp okulları birleştirildi. 4. Yasal Düzenlemeler: Sağlık hizmetlerini düzenlemek amacıyla çeşitli nizamnameler ve kanunlar çıkarıldı. 5. Halk Bilgilendirme: Osmanlı basını, halkı hastalıklar ve korunma yöntemleri konusunda bilgilendirdi.

II. Meşrutiyet dönemi basını, birkaç önemli nedenle büyük önem taşır: 1. Toplumsal ve Zihinsel Dönüşüm: Basının, meşrutiyetin getirdiği haklar ve yeni düzen hakkında halkı bilgilendirmesi ve bilinçlendirmesi, toplumun zihniyetini dönüştürmede kritik bir rol oynamıştır. 2. İktidar Mekanizmasının Kontrolü: Basının, iktidarın faaliyetlerini denetleme ve meşruluğunu sorgulama işlevi, demokratik süreçlerin gelişimine katkıda bulunmuştur. 3. Siyasi ve Kültürel Hayatın Yansıması: Bu dönemde çıkan gazeteler, dönemin siyasi, sosyal, ekonomik ve kültürel konularını yansıtarak, o dönemin aynası olmuştur. 4. Çok Partili Hayatın Gelişimi: Çok sayıda gazetenin yayımlanması, çok partili bir hayatın ve fikir çeşitliliğinin artmasına olanak tanımıştır.

II. Abdülhamid, baskı yönetimine tepki ve İttihat ve Terakki Cemiyeti'nin baskısı sonucu 2. Meşrutiyet'i ilan etmiştir. Bu dönemde Osmanlı Devleti'nde, özellikle genç subaylar ve aydınlar arasında, II. Abdülhamid'in istibdat yönetimine karşı bir muhalefet oluşmuştu.

"Rücu Şiiri", Tevfik Fikret tarafından Meşrutiyet'in ilanından 13 gün önce, II. Selânik'teki İttihat ve Terakki yönetiminin isteği üzerine yazılmıştır. Bu marş, devrimin habercisi olarak elden ele dolaştıktan sonra, Meşrutiyet'in ilanından sonra yazılan "Rücu" şiiri ile İstanbul'a savurulan lanetler geri alınmıştır.

Osmanlı Devleti'nde ilk kez halkın yönetime katılması, I. Meşrutiyet'in ilanı ile gerçekleşmiştir.

Genç Türk veya Jön Türk, Osmanlı İmparatorluğu'nun son döneminde ortaya çıkan, meşrutiyetçi ve II. Abdülhamid döneminde muhalif olan "genç ve aydın" kuşağa verilen isimdir.

Mutlakiyetçi yönetim, Osmanlı Devleti'nde II. Abdülhamit döneminde ilan edilen I. Meşrutiyet ile sona ermiştir.

23 Temmuz 1908 tarihinde İkinci Meşrutiyet ilan edildi.

2. Meşrutiyet, İttihat ve Terakki Cemiyeti tarafından ilan edilmiştir.

Birinci Meşrutiyet'in ilanına neden olan olaylar şunlardır: 1. Ekonomik ve Siyasal Bunalım: Osmanlı Devleti, 17. yüzyıldan itibaren toprak kaybetmeye başlamış, bütçe açıkları ve dış borçlarla ekonomik ve siyasal olarak zor duruma düşmüştür. 2. Milliyetçilik Akımı: Fransız Devrimi ile başlayan milliyetçilik akımı, Osmanlı Devleti'nin elinde bulunan yerlerde isyanlara yol açmış, bu isyanlar Avrupalı devletler ve Çarlık Rusya tarafından desteklenmiştir. 3. Genç Osmanlılar Hareketi: Namık Kemal, Ziya Paşa gibi aydınlar, Avrupa'daki anayasal yönetimlerden etkilenerek Osmanlı Devleti'nde meşrutiyet ile yönetilmeyi savunmuşlardır. 4. Sultan Abdülaziz'in Tahttan İndirilmesi: Sultan Abdülaziz, siyasi ve ekonomik açıdan zor durumda kalınca, Jön Türkler tarafından tahttan indirilmiş ve yerine II. Abdülhamit geçirilmiştir. 5. İstanbul Konferansı: II. Abdülhamit, Balkan sorununu görüşmek üzere toplanan İstanbul Konferansı'nda, Osmanlı'nın reformlar yaptığını göstermek için 23 Aralık 1876'da Kanun-i Esasi'yi ilan etmiştir.

Osmanlı'da ilk meşrutiyet döneminde halk, yönetime seçimle meclise temsilci göndererek katılmaya başlamıştır. I. Meşrutiyet'in özellikleri: - İki meclisli bir yapı kurulmuştur: Meclis-i Mebusan (halkın seçtiği vekiller) ve Meclis-i Ayan (padişahın atadığı üyeler). - Padişahın yetkileri genişti; meclisi açma-kapama ve anayasa üzerinde değişiklik yapma hakkı bulunuyordu. Ancak bu sistem çok uzun sürmemiş, 1877-78 Osmanlı-Rus Savaşı'nı bahane eden II. Abdülhamid, meclisi kapatarak anayasal düzene son vermiştir.

1. Meşrutiyet ile 2. Meşrutiyet arasında 32 yıl vardır. 1. Meşrutiyet 23 Aralık 1876'da ilan edilmiş, 1878'de sona ermiştir.

İlk kez padişahın yanında halkın da yönetime ortak olduğu yönetim şekli meşrutiyettir.

II. Meşrutiyet ile birlikte Türk kadınına verilen bazı haklar şunlardır: 1. Eğitim Hakkı: Kız ve erkek çocuklar için eşit miras hakkı tanınmış ve kızlar için ilk kez sürekli yayınlar yapılmaya başlanmıştır. 2. Çalışma Hayatı: Kadınlar, iş hayatına ilk olarak ücretli işçi olarak atılmış ve daha sonra devlet memuru olabilmişlerdir. 3. Yasal Statü: 1926 yılında kabul edilen Türk Medeni Kanunu ile kadınlara boşanma hakkı, velayet hakkı ve malları üzerinde tasarruf hakkı tanınmıştır. 4. Siyasi Haklar: 1930 yılında belediye seçimlerinde seçme ve seçilme hakkı, 1933 yılında ise köylerde muhtar olma ve ihtiyar meclisine seçilme hakları verilmiştir.

Meşrutiyet ve Cumhuriyet arasındaki ilişki, her iki yönetim biçiminin de hükümdarın yetkilerinin sınırlandığı ve halkın yönetime katıldığı sistemler olmasıdır. Meşrutiyet, hükümdarın başkanlığı altında parlamento yönetimine dayanan bir yönetim biçimidir. Cumhuriyet ise, devlet başkanının seçimle işbaşına geldiği bir yönetim biçimidir.

Jön Türkler, 2. Abdülhamid'e karşı çıktılar çünkü meşruti bir rejim ve özgürlük arayışındaydılar. Ayrıca, 2. Abdülhamid'in otokrat yönetimine ve devlet harcamalarından tasarruf yapmak amacıyla memur ve ordu kadrolarını azaltmasına da tepki gösterdiler. Jön Türklerin bir diğer şikayeti ise, Panislamizm siyaseti idi; bu politika, Osmanlı dışındaki Müslüman ülkelerle temas kurarak, onların Batı ülkelerine karşı bağımsızlık mücadelesi vermelerini teşvik ediyordu ve bu durum, Jön Türklerin Batı destekli hedeflerine ters düşüyordu.

2. Meşrutiyet'in sona ermesiyle Osmanlı Devleti'nde mutlakıyetçi yönetim başlamıştır.