Kuvvet

Evet, hız ve ivme ters orantılıdır. Newton'un ikinci hareket yasasına göre, bir cismin ivmesi, onun kütlesi ile ters orantılıdır.

2025-2026 eğitim öğretim yılı müfredatına göre, 7. sınıf fen bilimleri dersinde kuvvet ve enerji konusu 3. ünite olarak yer almaktadır. Bu ünite, aşağıdaki konuları içermektedir: kütle ve ağırlık ilişkisi; kuvvet, iş ve enerji ilişkisi; enerji dönüşümleri.

Korunumsuz kuvvetlerin yaptığı iş, sistemin mekanik enerjisindeki değişime eşittir. Korunumsuz kuvvetlere örnek olarak sürtünme kuvveti verilebilir. Sürtünmeli yatay bir yüzeyde hareket eden bir cisim, kinetik sürtünme kuvveti nedeniyle yavaşlar ve durur. Korunumsuz kuvvetlerin yaptığı iş, seçilen yola bağlıdır.

9. sınıf fizik ders kitabının 125. sayfasında genellikle hareket ve kuvvet ile ilgili konular işlenir. Örneğin, MEB yayınlarına göre bu sayfada aşağıdaki konular yer alabilir: Kuvvetlerin sınıflandırılması: Hangi kuvvetlerin sadece çekme etkisi gösterdiği (örneğin, kütle çekim kuvveti). Hareket çeşitleri: Bir cismin hareketi sırasında görülen farklı hareket türleri (örneğin, öteleme, titreşim, dönme hareketleri). İvmeli hareketler: Sabit hızla ilerleyen veya yavaşlayıp duran araçların ivmeli hareketleri. Bu bilgiler, ders kitabının içeriğine ve yayınevine göre değişiklik gösterebilir.

Hava direnci, havada hareket eden nesnelerin yaşadığı bir tür sürtünme kuvvetidir. Hava direncinin bazı yorumları: Taşıt mühendisliği: Otomobillerde hava direncini artıran etkenler arasında geniş lastikler, açık pencereler veya tavan üzeri bagaj gibi unsurlar bulunur. Spor ve günlük yaşam: Hava direnci, dolu tanelerinin zarar vermesini azaltır ve yağmur damlalarının yüksekten düşerken can yakmamasını sağlar. Limit hız: Hava direnci, cisimlerin limit hıza ulaşmasına neden olur; bu hız, cisme etki eden direnç kuvvetinin cismin ağırlığına eşit olduğu sabit hızdır. Enerji tüketimi: Hava direnci, hızlı gitmesi istenen taşıtların daha fazla yakıt tüketmesine neden olur.

Fen bilimlerinde işin formülü şu şekildedir: İş (W) = Kuvvet (F) x Alınan Yol (X). Kuvvet birimi Newton (N), alınan yol birimi ise metre (m) olarak ifade edilir. İş birimi de Joule (J) olarak adlandırılır.

Fizikte F harfi genellikle kuvveti (force) temsil eder. Newton'un ikinci yasasına göre, bir cisme etki eden net kuvvet, cismin kütlesi ile ivmesinin çarpımına eşittir (F = ma). F harfi ayrıca şu kavramları da temsil edebilir: ısı ve işin kesin olmayan diferansiyeli; serbest enerji; elektrik alanı kuvveti.

Yerçekimi, Dünya'nın objeleri merkezine doğru çekmesini sağlayan kuvvettir. Daha geniş bir tanımla, kütle çekim kuvveti, kütleye sahip tüm nesnelerin diğer nesneleri kendine doğru çektiği bir fizik yasasıdır. Yönü bir şakul topuzuyla çakışan, gücü veya büyüklüğü ise SI birimlerinde metre bölü saniye kare (m/s²) veya kilogram başına newton (N/kg) olarak ifade edilen vektörel bir niceliktir. Dünya'nın yüzeyine yakın yerlerde, yer çekimi ivmesi yaklaşık olarak 9,81 m/s² olup, hava direnci göz ardı edildiğinde serbest düşen bir nesnenin hızı her saniye yaklaşık olarak 9,81 metre artar.

Fen bilimlerinde iş, bir cisme uygulanan kuvvetin, cisim kuvvet doğrultusunda hareket ettiğinde yapılan eylemdir. İş yapılabilmesi için üç şart gereklidir: 1. Cisme kuvvet uygulanmalıdır. 2. Cisim, kuvvet doğrultusunda yer değiştirmelidir. 3. Cisme uygulanan kuvvet, hareketle aynı doğrultuda olmalıdır. Bazı iş örnekleri: Oku fırlatmak için yayı germek. Bisiklet sürmek. Alışveriş arabasını itmek veya çekmek. El arabasıyla bir şey taşımak. Günlük hayatta kullanılan iş kavramı ile fen bilimlerindeki iş tanımı farklıdır.

Gün Yayıncılık'ın 6. sınıf fen bilimleri ders kitabının 118. sayfasında "Dengeleyici kuvvet, bileşke kuvvet ile eşit büyüklükte fakat zıt yöndedir." ifadesi yer alır. Bu sayfada, verilen görsellerdeki cisimlerin dengelenmiş kuvvetlerin etkisi altında olabilmesi için gerekli olan dengeleyici kuvvetlerin büyüklükleri bulunup şekiller üzerinde çizilerek gösterilmesi istenir. Bu içeriğe şu sitelerden de ulaşılabilir: egitim.net.tr; forumsinif.com; evvelcevap.com.

Dengelenmiş kuvvetlerin bileşkesi sıfırdır, çünkü bileşkeleri yani net kuvvet sıfır olan kuvvetlere dengelenmiş kuvvetler denir. Bileşke kuvvet (R) şu şekilde bulunur: Aynı yöndeki kuvvetler: Doğrultuları ve yönleri aynı olan kuvvetlerin bileşkesini bulmak için kuvvetler toplanır. Zıt yöndeki kuvvetler: Doğrultuları aynı, yönleri zıt olan kuvvetlerin bileşkesini bulmak için kuvvetler çıkarılır.

Newton'un üçüncü yasası, etki ve tepki kuvvetlerinin farklı cisimlere uygulanması nedeniyle ters yönlüdür. Bu yasaya göre, bir cisme bir kuvvet uygulandığında, cisim de o kuvvete eşit büyüklükte ve zıt yönde bir tepki gösterir.

30 Newton ile 35 Newton değerleri arasındaki kuvveti ölçebilecek bir dinamometre üretmek için daha kalın bir yay kullanılmalıdır. Dinamometrede kullanılan yayın kalınlığı, ölçüm hassasiyetini etkiler; daha kalın yaylar, daha hassas ölçümler yapılmasını sağlar. Ancak, bir dinamometreye ölçebileceğinden daha fazla kuvvet uygulanırsa, içindeki yayın esneklik özelliği kaybolur ve dinamometre kullanılamaz hale gelir.

Pençe kuvvetini artırmak için aşağıdaki yöntemler önerilmektedir: Dinamik ve izometrik antrenmanlar: Kuvvet gelişimi için dinamik çalışmalar ve ardından izometrik çalışmalar yapılabilir. Egzersizler: Parmakları bastırmak ve tenis topu sıkmak gibi egzersizler pençe kuvvetini artırabilir. Isınma: Antrenman öncesi streching (germe) egzersizleri yapılmalıdır. Doğru teknik: Ağırlık kaldırırken doğru tekniklerin kullanılması önemlidir; nefes tutulmamalı, sırt düz tutulmalı ve topuklar yerde olmalıdır. Kuvvet antrenmanlarına başlamadan önce bir uzmana danışılması önerilir.

Palanga ve makara soruları çözmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: YouTube: "8. Sınıf Palanga ve Makaralar Soru ve Çözümleri" videosu, palanga ve makara sorularının nasıl çözüldüğünü göstermektedir. Fenbilim.net: Bu sitede makaralar ve palangalar ile ilgili bilgiler ve örnek sorular bulunmaktadır. Testimiz.com: 8. sınıf fen bilimleri makaralar ve makara sistemleri konu testi, soru çözme pratiği yapmak için kullanılabilir. Ibapsatmath.com: Bu sitede 8. sınıf makaralar ve palangalar konusu ile ilgili pekiştirme soruları yer almaktadır. Derslig.com: Metin Göktürk tarafından hazırlanmış 8. sınıf makaralar yaprak testi, soru çözme ve konuyu tekrar etme imkanı sunar.

TYT fizikte kuvvet ve enerji kavramları şu şekilde açıklanabilir: Kuvvet. Enerji. Kuvvet ve enerji ile ilgili bazı kavramlar: İş. Kinetik enerji. Yer çekim potansiyel enerjisi. Mekanik enerji.

Cismin durması için, güney yönünde 3 N'luk bir kuvvet uygulanmalıdır. Çünkü, cisme etki eden kuvvetlerin bileşkesi (R) şu şekilde hesaplanır: - Kuzeye doğru 9 N - Doğuya doğru 12 N Bileşke kuvvet (R) = 9 N + 12 N = 21 N (doğu yönünde) Cismin durması için, bileşke kuvvetin sıfır olması gerekir. Bu nedenle, güney yönünde 3 N'luk bir kuvvet uygulanmalıdır. Özetle: - Kuzeye doğru 9 N - Doğuya doğru 12 N - Güney yönünde 3 N (dengeleyici kuvvet) Bu durumda, bileşke kuvvet (R) = 9 N + 12 N - 3 N = 21 N - 3 N = 18 N (sıfır) Bu şekilde, cisim dengelenmiş kuvvetlerin etkisinde kalacak ve duracaktır.

Dengelenmiş kuvvetlere 10 örnek: 1. Halat çekme oyununda ipin her iki tarafındaki kişilerin uyguladığı eşit kuvvet. 2. Yerde sabit halde duran top. 3. Duvarda asılı duran tablo. 4. Aynı hız içerisinde hareket eden iki araba. 5. Boynuzlu iki hayvanın birbirlerine eşit oranda etki yaptığı kuvvet. 6. Masanın üzerinde duran kitap. 7. Duvardaki saat. 8. Bilek güreşi. 9. Sürati değişmeden düz bir yolda hareket eden araç. 10. Havada sabit şekilde duran uçak.

24V lineer motorun kaç N olduğu, motorun modeline göre değişiklik göstermektedir. Bazı 24V lineer motorların N değerleri: SKD 24V 50mm 6000N Lineer Aktüatör Motor: 6000N yük kapasitesine sahiptir. MVS-20NP-24 Ontrol Lineer Vana Motoru: 1800N yük kapasitesine sahiptir. 24V 30w 3000N Lineer Aktüatör Motor: 3000N yük kapasitesine sahiptir. 24V 25mm Lineer Aktüatör Motor: 800N itme gücüne sahiptir. KMD601 24V 150mm 1200N Lineer Motor: 1200N yük kapasitesine sahiptir.

Bileşke kuvvet, bir cisim üzerine etki eden iki veya daha fazla kuvvetin yaptığı etkiyi tek başına yapabilen kuvvettir. Sabit süratli hareket, bir cismin birim zamanda aldığı yolun değişmediği hareket türüdür. Bu iki kavram arasında doğrudan bir ilişki bulunamamıştır. Ancak, dengelenmiş kuvvetlerin etkisinde olan cisimlerin ya hareketsiz olduğu ya da sabit süratle hareket ettiği bilinmektedir.