Kuvvet

Burak Yazgı, 90.97 kilo ağırlık kaldırarak Turkish Get Up (Türk Kalkışı) hareketinde dünya rekoru kırmıştır.

Katılarda basınç, basınç = kuvvet / yüzey alanı formülü ile hesaplanır. Burada: - Basınç (P), birim alan başına uygulanan kuvvet miktarını ifade eder ve Pascal (Pa) veya metrekare başına Newton (N/m²) cinsinden ölçülür. - Kuvvet (F), bir nesnenin diğerine uyguladığı itme veya çekme kuvvetidir ve Newton (N) cinsinden ölçülür. - Yüzey alanı (S), kuvvetin uygulandığı yüzey alanıdır ve metrekare (m²) cinsinden ölçülür.

Kuvvetin cisimler üzerindeki etkileri şunlardır: 1. Hareket Ettirme: Kuvvet, hareketsiz bir cismi hareket ettirebilir. Örneğin, bir topa vurulduğunda top harekete geçer. 2. Hızlandırma veya Yavaşlatma: Hareket halindeki bir cismin hızını artırabilir veya azaltabilir. Örneğin, bir arabayı itmek hızını artırırken, fren yapmak hızını azaltır. 3. Yön Değiştirme: Hareket halindeki bir cismin yönünü değiştirebilir. Örneğin, topa yana doğru vurduğumuzda, topun hareket yönü değişir. 4. Dönme Hareketi Sağlama: Kuvvet, bir cismi döndürebilir. Örneğin, bir tornavida ile vida döndürülebilir. 5. Şekil Değiştirme: Kuvvet, bir cismin şeklini değiştirebilir.

Evet, bileşke kuvvet ve net kuvvet aynı şeyi ifade eder.

Kuvvetin şekil değiştirme etkisi, cisimlere uygulanan kuvvet sonucunda onların şekillerinin değişmesi anlamına gelir. Bu etki şu şekillerde ortaya çıkar: - Bükme: Cisme kuvvet uygulanarak bükülmesi sağlanır. - Germe: Cisim iki ucundan çekilerek uzatılır. - Sıkma: Cisim avucun içinde sıkıldığında büzülür. - Vurma: Çekiç gibi bir aletle cisme vurularak şekil değişikliği oluşturulur.

Bileşke kuvvetin yönü, iki veya daha fazla kuvvetin yaptığı etkiyi tek başına yapabilen kuvvetin yönünü ifade eder. Bileşke kuvvetin yönünü bulmak için: 1. Aynı yönlü kuvvetlerde: Kuvvetlerin büyüklükleri toplanır ve bileşke kuvvetin yönü, uygulanan kuvvetlerin yönüyle aynı olur. 2. Zıt yönlü kuvvetlerde: Kuvvetlerin büyüklükleri çıkarılır; büyük kuvvetten küçük kuvvet çıkarılır ve bileşke kuvvetin yönü, büyük kuvvetin yönüne doğru olur.

Sürtünme, birbirine temas eden iki cismin arasında oluşan ve harekete karşı koyan engelleyici kuvvettir. Özellikleri: - Sürtünme kuvveti, hareketin doğal eğilimine karşı koyar. - Mikroskobik düzeyde, yüzeylerin pürüzlülüğü nedeniyle ortaya çıkar. - İki temel türü vardır: statik sürtünme (cisim hareketsizken) ve kinetik sürtünme (cisim hareket halindeyken). Etkileri: - Sürtünme, hareketli cisimlerin yavaşlamasına veya durmasına neden olur. - Enerji kaybına yol açar ve bu enerji genellikle ısı olarak açığa çıkar.

Sürtünme kuvvetine örnekler şunlardır: 1. Yürüyebilmek: Ayakkabılarımızın tabanı ile yer arasındaki sürtünme kuvveti, kaymadan yürümemizi sağlar. 2. Araçların fren yapması: Tekerlekler ile yol arasındaki sürtünme, aracın durmasını sağlar. 3. Kalemle yazmak: Kalemin kağıda sürtünmesi sayesinde yazı yazabiliriz. 4. Kapı kollarını çevirmek: Elimiz ile kapı kolu arasındaki sürtünme, kavramamızı ve çevirmemizi sağlar. 5. Bisiklet sürmek: Bisikletin tekerlekleri ile yol arasındaki sürtünme, bisikletin hareket etmesini ve dengede kalmasını sağlar. 6. Kavanoz kapaklarını açmak: Elimiz ile kapak arasındaki sürtünme, kapağı kavramamızı ve çevirmemizi sağlar. 7. Spor ayakkabıların tabanları: Kaymayı önleyici desenlerle tasarlanarak daha fazla sürtünme sağlar. 8. Araba lastiklerinin dişli yapısı: Yol ile daha fazla sürtünme sağlayarak aracın kaymasını önler. 9. Paraşütle atlama: Paraşüt ile hava arasındaki sürtünme, hızın azalmasını ve güvenli bir iniş yapılmasını sağlar. 10. Kışın araba lastiklerine zincir takılması: Sürtünmeyi artırarak aracın kaymasını önler.

Bileşkeyi bulmak için, iki veya daha fazla kuvvetin bir cisme yaptığı etkiyi tek başına yapabilen kuvveti belirlemek gerekir. Bileşkeyi bulma yöntemleri: 1. Aynı yönlü kuvvetler: Doğrultuları ve yönleri aynı olan kuvvetlerin bileşkesi, kuvvetlerin toplanmasıyla bulunur. 2. Zıt yönlü kuvvetler: Doğrultuları aynı, yönleri zıt olan kuvvetlerin bileşkesi, kuvvetlerin çıkarılmasıyla bulunur. Burada R bileşke kuvveti, F1 ve F2 ise etki eden kuvvetleri temsil eder.

Dinamometrenin çalışma prensibi, uygulanan kuvvetin etkisiyle yay veya elastik bir elemanın uzamasına dayanır. Süreç şu şekilde gerçekleşir: 1. Kuvvet Uygulaması: Ağırlığı veya kuvveti ölçmek için dinamometrenin alt kancasına bir nesne asılır. 2. Yay Uzaması: Bu işlem, dinamometrenin içindeki yayın uzamasına neden olur. 3. Ölçüm: Yayın uzaması, dinamometrenin ölçeğinde kuvvet değerini gösterir. Bu prensip, Hooke yasası ile açıklanır; bu yasa, bir yayın uzamasının ona uygulanan kuvvetle doğru orantılı olduğunu belirtir.

Sürtme kuvveti, hem yararlı hem de zararlı işlevlere sahiptir: Yararları: 1. Yazı yazma, ayakta durma ve yürüme gibi temel hareketleri mümkün kılar. 2. Fren sistemlerinin çalışmasını sağlar, taşıtların durmasını kolaylaştırır. 3. Kamaların ve vidaların gevşemesini önler. Zararları: 1. Kapı menteşeleri ve bazı makinelerin zamanla aşınmasına neden olur. 2. Aşırı sürtünme, motorun verimini azaltarak enerjiyi ısıya dönüştürür.

Hareket ve kuvvet arasındaki ilişki şu şekilde özetlenebilir: kuvvet, bir cismi hareket ettiren veya hareketini değiştiren etkendir. Bu ilişki şu şekilde gerçekleşir: 1. Duran bir cismi hareket ettirmek için ona bir kuvvet uygulamak gerekir. 2. Hareket eden bir cismin hızını artırmak veya azaltmak için de kuvvet uygulamak gereklidir. 3. Kuvvetin etkisiyle cisim, kuvvet yönünde ivme kazanır.

Kuvvet, bir cismi harekete geçiren, hareket halindeki cismi durduran, cisimlerin şeklini, yönünü ve hızını değiştirebilen etkidir.

Katı basıncı iki değişkene bağlıdır: kuvvet ve yüzey alanı. 1. Kuvvet: Uygulanan kuvvet arttıkça katı basıncı da artar. 2. Yüzey alanı: Cismin yüzeyle temas ettiği alanın büyüklüğüdür.

Kuvvetin üç temel özelliği şunlardır: 1. Uygulama Noktası: Kuvvetin uygulandığı cisimdir. 2. Doğrultusu: Kuvvetin yönü ve zıttı doğrultusunu verir. 3. Şiddeti (Büyüklüğü): Kuvvetin dinamometre ile ölçülen büyüklüğüdür.

Kuvvet ve güç arasındaki temel fark şudur: - Kuvvet, bir cismi çeken veya iten etkiye denir ve kasın gerilme ve gevşeme yoluyla bir dirence karşı koyma özelliğidir. - Güç ise, birim zamanda yapılan işi tanımlar; yani işin gerçekleştirilme hızını ifade eder.

Sürtünme kuvveti, hareketli cisimlerle temas ettiği yüzey arasında gerçekleşen, cismin hareketini zorlaştıran etkiye verilen isimdir. Özellikleri: - Genellikle hareket yönüne zıttır. - Temas gerektiren bir kuvvettir. - Hareket eden cisimleri yavaşlatır ve durdurur. - Duran cisimlerin hareket etmesini zorlaştırır. Yüzeyin cinsine bağlı olarak değişir ve pürüzlü yüzeylerde daha fazla, kaygan yüzeylerde ise azdır.

Bileşke kuvvet, iki veya daha fazla kuvvetin bir cisme yaptığı etkiyi tek başına yapabilen kuvvettir. Bileşke kuvvetin sembolü R'dir.

Yerçekimi, kütlesi olan nesnelerin birbirini çekmesini sağlayan kuvvettir. Anlatmak istediği temel noktalar: - Dünya'nın objeleri merkezine doğru çekmesi: Tüm nesneler, onları tutan bir şey olmadıkça kendiliğinden yere düşer. - Kütle ile ilişkisi: Bir nesnenin kütlesi ne kadar büyükse, çekim kuvveti de o kadar artar. - Günlük hayattaki etkileri: Yerçekimi sayesinde gezegenler yörüngede kalır, su aşağı doğru akar ve ağırlık kavramı ortaya çıkar. - Keşfeden kişi: Yerçekimini keşfeden kişi, Sir Isaac Newton'dur.

Sürtünmenin bağlı olduğu değişkenler şunlardır: 1. Yüzeylerin Pürüzlülüğü: Pürüzlü yüzeyler arasında daha fazla sürtünme kuvveti oluşur. 2. Normal Kuvvet: Yüzeyleri birbirine iten kuvvet arttıkça, sürtünme kuvveti de artar. 3. Malzeme Türü: Farklı malzemeler, farklı moleküler yapılara sahip oldukları için farklı sürtünme katsayılarına sahiptir. 4. Cismin Hızı: Cismin hızı arttıkça, sürtünme kuvveti de genellikle artar. 5. Cismin Kütlesi: Daha ağır cisimler, daha fazla sürtünme kuvvetine maruz kalır.