KimyasalBağlar

Sekonder yapıda bulunan bağlar: Hidrojen bağları. Peptit bağları. Tersiyer yapıda bulunan bağlar: Hidrojen bağları. Disülfür bağları. İyonik bağlar ve elektrostatik etkileşimler. Van der Waal's kuvvetleri. Non-polar yan zincir etkileşimleri.

Karbonhidratlarda bulunan bazı bağlar şunlardır: Glikozidik bağ. O-glikozidik bağ ve N-glikozidik bağ. Ester bağı. Eter bağı. Şeker asitlerin bağı. Ayrıca, karbonhidratlar, karbonhidrat olmayan yapılarla glikozid bağı ile birleşerek kompleks karbonhidratları oluşturabilir.

Kimyasal türlerde itme ve çekme kuvvetleri, birbirine yaklaşan kimyasal türlerin içerdiği parçacıklar arasında oluşur. Çekme kuvvetleri: Atom çekirdeği ve elektronlar arasında meydana gelir; çekirdekler diğer kimyasal türün elektronlarını çeker. Zıt yükler arasında gerçekleşir; örneğin, bir türün çekirdeği ile diğer türün elektronları arasında çekim kuvveti oluşur. İtme kuvvetleri: Aynı yükler arasında meydana gelir; protonlar pozitif yüklüdür ve birbirini iter, negatif yüklü elektronlar birbirini iter. Güçlü etkileşimler, çekme kuvvetlerinin itme kuvvetlerinden baskın olduğu durumlarda oluşur ve kimyasal bağ olarak adlandırılır.

Yükseltgenme basamakları, aşağıdaki kurallara göre bulunur: 1. Element hâlindeki atom veya moleküllerin yükseltgenme basamakları sıfırdır. 2. 1A grubu metalleri, bileşiklerinde daima +1 yükseltgenme basamağına sahiptir. 3. 2A grubu elementleri, bileşiklerinde +2 yükseltgenme basamağına sahiptir. 4. Hidrojen, ametallerle yaptığı bileşiklerde +1 yükseltgenme basamağına sahiptir. 5. Hidrojen, metallerle yaptığı hidrür bileşiklerinde -1 yükseltgenme basamağına sahiptir. 6. Oksijen, bileşiklerinde genellikle -2 yükseltgenme basamağına sahiptir. 7. Oksijen, peroksit bileşiklerinde -1 yükseltgenme basamağına sahiptir. 8. Oksijen, flor ile yaptığı bileşikte +2 yükseltgenme basamağına sahiptir. 9. Flor, bütün bileşiklerinde -1 yükseltgenme basamağına sahiptir. 10. Bileşiklerde atomların yükseltgenme basamakları toplamı sıfıra, köklerde ise atomların yükseltgenme basamakları toplamı kökün yüküne eşittir. Bu kurallar, yükseltgenme basamaklarını hesaplamak için kullanılır.

9. sınıf kimya dersinin "Çeşitlilik" teması, maddelerin çeşitliliğini ve bu çeşitliliğin arkasındaki temel prensipleri anlamayı hedefler. Maddeler arasındaki etkileşimler, doğadaki çeşitliliğin temelini oluşturur. Başlıca kimyasal etkileşimler şunlardır: İyonik bağ. Kovalent bağ. Metalik bağ. Ayrıca, moleküller arası etkileşimler de bu temada ele alınır.

Alaşımlar, bileşik değil, karışımdır. Alaşımları oluşturan elementler, kimyasal reaksiyonlar sonucu birleşmek yerine, yüksek sıcaklıkta eritme ve karıştırma işlemleriyle bir araya getirilir.

Kimyada "valens enerji" ifadesi, değerlik elektronlarını ifade eder. Değerlik elektronları, bir elementin en dış enerji seviyesinde bulunan elektronlardır. Değerlik elektron sayısı, elementin periyodik tablodaki grup numarasını bulmaya yarar. Ayrıca, "valens enerji bandı" ifadesi de kullanılabilir. Bu, metallerin optik özelliklerinde, valens enerji bandının elektronlarla sadece kısmi olarak dolu olması durumunu ifade eder.

Karbon-karbon çift bağı (C=C), iki karbon atomu arasında, tekli bağdaki iki elektrona karşılık dört bağ elektronu içeren kovalent bir bağ olarak oluşur. Bu bağ, şu şekilde oluşur: sp2 hibritleşmesi. p-orbitali kullanımı. Karbon-karbon çift bağı en yaygın olarak alkenlerde meydana gelir.

İndüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol etkileşimlerine bazı örnekler: Soygaz atomları arasında: Argon (Ar) atomları birbirine kutupsuzdur, ancak bir Ar atomunun geçici dipolü, komşu Ar atomunda indüklenmiş bir dipol yaratır ve bu sayede sıvı argon ve katı argon oluşumu mümkün olur. Halojen molekülleri arasında: Cl₂ veya I₂ gibi apolar halojen molekülleri, birbirleri arasında London kuvvetleriyle bir arada tutulur. Hidrokarbonlar arasında: Metan (CH₄), etan (C₂H₆), bütan (C₄H₁₀) gibi apolar hidrokarbonlarda indüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol kuvvetleri, kaynama noktalarını belirleyen başlıca etkenlerden biridir. İndüklenmiş dipol-indüklenmiş dipol etkileşimleri, kutupsuz moleküller arasında oluşan, geçici elektrik dipollerinin birbirini etkilemesiyle ortaya çıkan bir kuvvet türüdür.

Kitinde β-1,4 glikozit bağı bulunur. Bu bağ, her monomerde bir hidroksil grubunun bir asetilamin grubu ile yer değiştirmiş olduğu selülozdaki glikoz birimleri arasındaki bağa benzer. Ayrıca, kitinde ikinci karbon atomuna bağlı hidroksil grubu yerine asetamid grubu, kitosanda ise amin grubu bulunur.

Bileşik atom, kimyasal bağlarla bir arada tutulan iki veya daha fazla farklı elementin atomlarının birleşmesiyle oluşur. Atomlar, elektron alışverişi yaparak veya elektronları ortak kullanarak bileşik oluşturabilir. İyonik bağ: Atomlar elektron verip alarak bağ oluşturur. Kovalent bağ: Atomlar elektronları ortak kullanarak bağ oluşturur.

HCN (hidrojen siyanür) molekülünün Lewis yapısını çizmek için aşağıdaki adımlar izlenebilir: 1. İskelet yapısını çizme. 2. Toplam değerlik elektron sayısını hesaplama. 3. Bağ elektronlarını hesaplama. 4. Bağları oluşturma. 5. Geri kalan bağ elektronlarını hesaplama. 6. Yalın çiftleri ekleme. HCN molekülünün Lewis yapısıyla ilgili daha detaylı bilgi ve görseller için chemuza.org sitesi ziyaret edilebilir.

Alkenlerde sigma (σ) ve pi (π) bağı sayısını bulmak için şu yöntemler kullanılabilir: Açık zincirli moleküller için: (Atom sayısı - 1) formülü sigma bağ sayısını verir. Halkalı yapılı moleküller için: Atom sayısı, sigma bağı sayısını verir. Örnek olarak, 4 karbon ve 6 hidrojenden oluşan bir molekülde toplam 10 atom bulunur. Daha ayrıntılı bilgi ve hesaplama yöntemleri için kimya kaynaklarına başvurulması önerilir.

Yanlış. Uyarılmış halde yarı dolu orbital sayısı, temel hale göre daha fazla olabilir. Uyarılmış atomlarda elektronlar daha yüksek enerji seviyelerine çıkar ve bu seviyelerde yarı dolu orbitaller oluşabilir. Açıklama: - Temel halde, elektronlar en düşük enerji seviyelerine yerleşir ve genellikle orbitaller tam dolu veya yarı dolu olur. - Uyarılmış halde, elektronlar daha yüksek enerji seviyelerine çıkar ve bu seviyelerde Hund Kuralı gereği yarı dolu orbitaller oluşabilir.

Valans kabuğu, bir atomun en dış kabuğudur. Valans elektronları, bir atomun en dış kabuğunda bulunan elektronlardır. Valans kabuğu, neredeyse tamamen dolu olan atomlar (örneğin, periyodik tablonun on yedinci grubunda yer alan halojenler) kimyasal tepkimelerde dışarıdan elektron alarak valans kabuklarını tamamen doldurmaya çalışırlar.

Kovalent bağ ve ikili bağ aynı şey değildir. Kovalent bağ, ametal atomları arasında iki veya daha fazla elektronun ortaklaşa kullanılması ile oluşan bağ türüdür. İkili bağ ise, iki atomun iki elektron çiftini paylaştığı çoklu bağ türüdür.

3. enerji düzeyi ve daha üst enerji seviyelerinde bulunan, kompleks şekillere sahip olan, eş enerjili 5 tane orbitalden oluşan orbital türüne ait sınır düzey diyagramının nasıl çizileceğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, d orbitalleri hakkında bilgi verilebilir. d orbitalleri, üçüncü enerji seviyesinden itibaren her enerji düzeyinde bulunan beş eş enerjili orbitalden oluşur.

Metan molekülünün çizimi için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: ogmmateryal.eba.gov.tr. sitecenneti.com. Metan molekülünün şekli, düzgün dörtyüzlüdür (tetrahedron).

Nitrik asit (HNO3) molekülünde üç bağ bulunur: Bir bağ, azot (N) atomu ile bir hidroksi grubu (OH) arasındadır. İki bağ, azot atomu ile iki oksijen (O) atomu arasındadır. Bu bağlar, rezonans yapıları nedeniyle eşdeğerdir ve çift bağ karakteri gösterir.

Fosfodiester bağını nükleaz enzimleri hidrolize eder. DNA'daki fosfodiester bağlarını parçalayan enzime deoksiribonükleaz, RNA'daki fosfodiester bağlarını parçalayan enzime ise ribonükleaz adı verilir.