Keçi

En çok süt veren koyun ırkları arasında Doğu Friz Koyunu, Assaf Koyunu ve İvesi (Awassi) Koyunu bulunur. Doğu Friz Koyunu: Laktasyon başına 260 günde 400-650 kg süt üretebilir. Assaf Koyunu: Süt verimi, geliştirilmiş Awassi koyunlarınınkinden biraz daha düşüktür, ancak üretkenliği daha yüksektir. İvesi (Awassi) Koyunu: Laktasyon süresi ortalama 185 gün olup, bir laktasyonda 500 kg süt verebilir. Keçi ırklarından en çok süt verenler arasında ise Türk Saanen Keçisi ve Norduz Keçisi yer alır. Türk Saanen Keçisi: Laktasyon döneminde ortalama 500 kg süt verir, bakım şartlarının iyileştirilmesi ile aynı sürüde 800 kg süt üreten hayvanlar görülebilir. Norduz Keçisi: 210-260 günde 200-300 kg süt verebilir, bazı bireylerde 950 kg süt verimi de kaydedilmiştir. Sonuç olarak, en çok süt veren hayvan türü, ırka ve bakım koşullarına bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Honamlı keçilerinin en fazla kaç kiloya ulaşabileceği ile ilgili farklı bilgiler bulunmaktadır. furkaninsaat.com sitesine göre, Honamlı keçilerinde erkekler 80-100 kg, dişiler ise 65-75 kg canlı ağırlığa ulaşabilmektedir. koyuncuk.com sitesinde ise, ergin canlı ağırlık ortalamasının erkeklerde 97 kg, dişilerde ise 72 kg olduğu belirtilmektedir. Bu bilgiler ışığında, Honamlı keçilerinin 100 kg'a kadar ulaşabileceği söylenebilir. Keçi ağırlıkları, genetik faktörler, beslenme ve yaşam koşulları gibi çeşitli unsurlara bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Saanen keçisi, laktasyon süresi olarak adlandırılan süt verme döneminde 10 aya kadar süt verebilir. Ancak, bu süre hayvanın bakımına ve diğer koşullara bağlı olarak değişebilir. Ayrıca, bir sağım döneminde (laktasyon) 280-300 gün boyunca sağılabilir ve toplam 700-900 kg süt verebilir.

Koyun ve keçi aynı yerde beslenebilir, çünkü her iki hayvan türü de meralardan etkin bir şekilde yararlanabilir ve besin madde gereksinimlerinin önemli bir kısmını doğal otlatma alanlarından karşılayabilir. Ancak, beslenme davranışları farklıdır: Keçiler, merada yukarıdan aşağıya doğru otlar, çeşitli çayır otlarını, baklagilleri ve çalımsı bitkilerin yapraklarını yer. Koyunlar, daha çok kısa otlar, yonca ve geniş yapraklı bitkileri tercih eder. Bu nedenle, beslenme sırasında rekabet yaşamamak için hayvanların otlama süreleri ve alanları iyi planlanmalıdır.

Koyun ve keçi gübresi arasındaki bazı farklar: Keçi gübresi, toprakta daha hızlı dağılır ve daha kolay çözülebilir. Keçi gübresi, daha az miktarda azot, ancak daha yüksek miktarda fosfor ve potasyum içerir. Koyun gübresi, daha yoğun ve daha uzun bir çözüm süresine sahiptir. Koyun gübresi, daha yüksek miktarda azot içerir, ancak daha düşük miktarda fosfor ve potasyum içerir. Koyun gübresi, toprakta daha yavaş çözülür ve toprakta uzun süre kalır, bu nedenle toprakta nitrifikasyon için daha fazla zaman tanır. Koyun gübresi, toprak pH düzeyini düşüren bir gübre olarak kullanılabilir ve böylece toprakta diğer minerallerin absorbasyonunu teşvik edebilir. Ayrıca, keçi gübresi hastalık etmenleri ve yabancı ot tohumlarını daha az barındırması ve içerik yönünden zengin olması sebebiyle daha kaliteli kabul edilir.

Saanen keçileri otlakta gezebilir, çünkü bu ırk, yemleme ve mera koşullarına karşı duyarlıdır ve farklı iklim koşullarına uyum sağlama yeteneğine sahiptir.

"Koza-Dereza", bir keçi hakkında olan Ukrayna kökenli bir halk masalı, peri masalı veya fabldır. Masalda, bir yaşlı adam ve kadın bir keçi satın alır ve onu büyük oğullarına emanet ederler. Masal, kişinin eylemlerinin sorumluluğunu alması ve başkalarını suçlamaması gerektiği mesajını verebilir.

Keçinin hamile olduğunu anlamak için aşağıdaki belirtiler gözlemlenebilir: Karın büyüklüğü: İkiz gebelik durumunda karın daha büyük ve geniş görünür, yanlardan dışa doğru bir şişkinlik fark edilir. İştah artışı: Keçiler daha fazla enerjiye ihtiyaç duydukları için daha fazla yemek yerler. Memelerin büyümesi: Gebeliğin ortalarından itibaren memelerde büyüme ve dolgunluk gözlemlenebilir. Davranış değişiklikleri: Keçiler genellikle daha sakin olur, hareketlerinde yavaşlama ve dinlenmeye daha fazla zaman ayırma eğilimi görülür. Kesin sonuç için ultrason muayenesi, hormon testleri veya veteriner muayenesi yapılması önerilir.

Kıl keçisi en çok Akdeniz Bölgesi'nde yetişir. Ayrıca kıl keçisi; Ege, Güneydoğu, Doğu ve İç Anadolu bölgelerinde de yaygın olarak yetiştirilir. Türkiye'de keçi yetiştiriciliğinde yaygın olarak kullanılan ırklar kıl keçisi ile tiftik keçisidir.

En yağlı keçi ırkları arasında şunlar yer alır: Anglo-Nubian Keçisi: Sütündeki yağ oranı %5 civarındadır. Nubiya Keçisi: Sütündeki yağ oranı %7-8'dir. Malta (Maltız) Keçisi: Sütündeki yağ oranı %3,5-4,5'tir. Ayrıca, yüksek süt verimi ve yağ oranı ile öne çıkan bazı diğer ırklar: Saanen Keçisi: Yüksek protein içeriği ve aroması ile bilinir. Alpine Keçisi: Sütü hem yağ hem de protein açısından dengelidir. Toggenburg Keçisi: Yüksek yağ ve protein oranına sahip sütü, gurme ürünlerin yapımında tercih edilir.

Keçiler için uygun sağım sistemleri şunlardır: Manuel sağım: Genellikle küçük ölçekli sürülerde tercih edilir ve sağım yapan kişinin el hijyenine dikkat etmesi gerekir. Sağım makineleri: Daha büyük sürülerde zaman ve emek tasarrufu sağlar. Ayrıca, Fullwood Packo gibi markalar, keçi çiftlikleri için özel sağım sistemleri geliştirmiştir. Sağım sistemi seçimi, sürü büyüklüğü, işletme türü ve kişisel tercihlere bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Keçilerde gebelik süresi ortalama 5 ay (144-157 gün) sürer. Bu süre, keçinin yaşına, ırkına veya doğacak oğlağın doğum tipine göre değişiklik gösterebilir.

Maltız keçisinin en iyisi olarak belirli bir ırk veya tip öne çıkmamaktadır. Maltız keçileri, iri yapılı olup renkleri kırmızıdan siyaha, beyazdan kahverengine ve alaca olarak değişiklik gösterir. Maltız keçisi yetiştiriciliğinde en iyi seçenek, yerel koşullara ve piyasa taleplerine en uygun olan ırkı belirlemektir.

Doğum yapan keçinin rahminin dışarı çıkmasının birkaç nedeni olabilir: Doğum sırasında aşırı zorlama. Kalsiyum eksikliği. Hormonal dengesizlikler. Aşırı büyük yavru veya yavru sayısı. Genetik yatkınlık. Yanlış beslenme. Rahim çıkması, acil bir veteriner müdahalesi gerektirir.

Evde beslenebilecek keçi ırkları arasında Alpin, Anglo-Nubian, Damaskus, Saanen ve Toggenburg gibi yüksek verimli sütçü keçi ırkları bulunmaktadır. Keçi beslerken dikkat edilmesi gerekenler: Mera ve kaba yem: Düşük kaliteli mera otları kullanılabilir, ancak fosfor ve tuz yönünden yetersiz, vitamin A, kalsiyum ve iz elementler açısından orta derecede zengin olabilirler. Konsantre yemler: En çok kullanılan ticari yemler arasında buğday, yulaf, soya ve güneşte kurutulmuş yonca bulunur. Mineral ve bitkisel takviyeler: Keçilerin beslenmesine kabartma tozu, mineral ve bitkisel takviyeler eklenebilir. Su: Keçilerin barınağında 24 saat erişilebilir su bulunmalıdır. Keçi besleme konusunda deneyimi olmayan bir çiftçi, yerel uzmanlara veya veterinerlere danışmalıdır.

Ezine peyniri, keçi, koyun ve inek sütlerinin karışımından üretilir. Koyun sütü, daha yağlı bir yapıya sahip olduğu için peynire sarımsı bir renk verir ve daha kıvamlı bir yapı kazandırır. İnek sütü, daha az yağ içerir ve peynire beyaz bir renk verir. Keçi sütü, kendine has aroması ve baskın tadıyla diğer sütlerden ayrılır. Resmi tanıma göre karışımda keçi sütü en az %40, koyun sütü yaklaşık %35-45 oranında olmalı, inek sütü ise %25’i geçmemelidir.

Karakul koyunu, birkaç nedenden dolayı değerlidir: Kürkü: Karakul koyununun kürkü, sıkı bukleleri ve parlak yüzeyi nedeniyle üst düzey moda kıyafetler için popüler bir seçimdir. Dayanıklılığı: Karakul koyunları, sert iklim koşullarına dayanıklıdır ve zorlu çevre şartlarında rahatça hayatta kalabilirler. Çok amaçlı kullanım: Süt, et ve deri üretimi için yetiştirilir. Yüksek kalite: Yünleri çok kaliteli olup, yılda 6-12 cm uzar. Annelik içgüdüleri: Kolay doğum yaparlar ve annelik içgüdüleri çok iyidir.

Bağıran keçinin neyi temsil ettiğine dair bilgi bulunamadı. Ancak, keçinin genel olarak neyi sembolize ettiğine dair bazı bilgiler mevcuttur. Keçi, kararlılık, beceriklilik, hırs, dayanıklılık ve kendi kendine yeterlilik gibi özellikleri sembolize eder. Bunun yanı sıra, keçiler Antik Yunan ve Antik Roma'da doğurganlık, cinsellik ve zafer ile ilişkilendirilmiştir. Keçi sembolizmi, farklı kültürlerde ve mitolojilerde değişiklik gösterebilir.

2 yaşındaki bir süt keçisinin günlük süt verimi, ırkına, beslenme durumuna ve bakım şartlarına bağlı olarak 2-5 litre arasında değişebilir. Örneğin, Saanen ırkı keçiler günde 800-1000 litre, Alpin keçileri ise günde ortalama 2,32 litre süt verebilir. Keçi yetiştiriciliği ile ilgili en doğru bilgileri almak için bir veteriner hekime danışılması önerilir.

Tiftik keçisi (Capra hircus), ortalama 12-15 yıl yaşar.