Karaciğer

Şam'ın hastalığı ifadesi iki farklı bağlamda kullanılabilir: 1. Sinan Şamil Sam'ın hastalığı: Eski dünya kıtalararası ağır sıklet boks şampiyonu Sinan Şamil Sam'ın hastalığı, karaciğer yetmezliği ve hepatit (sarılık) olarak belirlenmiştir. 2. Şevval Sam'ın hastalığı: Şevval Sam'ın hastalığı ise influenza (grip) olarak teşhis edilmiştir.

Karaciğerin parankim epiteli hepatositler adı verilen özel bir epitel hücresi tipinden oluşur.

GGT (Gama Glutamil Transferaz) yüksekliğinde yapılan tahliller şunlardır: 1. Diğer Karaciğer Enzim Testleri: ALT, AST, ALP gibi enzimlerin seviyeleri ölçülür. 2. Ultrason, MRI veya BT: Karaciğer ve safra kanallarının görüntülenmesi için kullanılır. 3. Biyopsi: Gerektiğinde kesin teşhis için biyopsi yapılabilir. 4. İlaç ve Tedavi Takibi: Kullanılan ilaçların etkinliği veya yan etkileri değerlendirilir. GGT yüksekliği tek başına spesifik bir sağlık sorununu işaret etmez, bu nedenle detaylı bir tıbbi değerlendirme gereklidir.

Karaciğer hemanjiomunun belirtileri genellikle belirti göstermez ve uzun yıllar fark edilmeyebilir. Ancak, bazı durumlarda ortaya çıkabilen belirtiler şunlardır: Karnın sağ üst tarafında ağrı; Mide bulantısı ve kusma; İştah kaybı ve erken doyma hissi; Şişkinlik ve zayıflama; Yükselen ateş; İç kanama durumunda gelişen ağrı ve kansızlık. Bu belirtiler spesifik değildir ve başka nedenlerden de kaynaklanabilir. Kesin tanı için bir doktora başvurulması ve gerekli tetkiklerin yapılması önemlidir.

Alanin aminotransferaz (ALT) değerinin 120 olması, kandaki ALT miktarının referans aralıkların üzerinde olduğunu gösterir ve bu durum ALT yüksekliği olarak adlandırılır. ALT yüksekliği, genellikle karaciğerde bir sorun olduğunu işaret eder. Bu duruma yol açabilecek bazı nedenler şunlardır: karaciğer yağlanması; hepatit hastalıkları; siroz; diyabet; ilaç kullanımı, özellikle karaciğere zarar veren ilaçlar; alkol tüketimi; karaciğer kanseri. ALT değerinin yüksek çıkması her zaman ciddi bir hastalıktan kaynaklanmayabilir. ALT testi sonuçlarının doğru yorumlanması ve uygun tedavi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Kurt pençesi adlı bitki, çeşitli hastalıkların tedavisinde kullanılmaktadır. Bu bitkinin iyi geldiği hastalıklar şunlardır: 1. Karaciğer rahatsızlıkları: Kurt pençesi, karaciğer iltihaplanması ve dokudaki şişkinliğe karşı faydalıdır. 2. İdrar yolu sorunları: İdrar söktürücü özelliği ile böbrek, mesane ve safra kesesindeki kum ve taş oluşumunu engeller. 3. Ağrı kesici ve yatıştırıcı etkiler: Ağrı kesici ve yatıştırıcı özellikleri vardır, ayrıca çocuk pişiklerinde ve deri hastalıklarında kullanılır. 4. Diş eti tedavisi: Defne, mür, ekinezya ve tarçın ile karıştırılıp toz haline getirildiğinde, çekilen diş etlerinin tedavisinde kullanılır. Ancak, bu bitkinin kullanımı öncesinde bir uzmana danışılması önerilir.

Karaciğerde parankimal bozukluk, karaciğer hücrelerinin (hepatositlerin) hasar görmesi sonucu ortaya çıkar. Bu durumun başlıca nedenleri şunlardır: 1. Alkol Tüketimi: Aşırı ve düzenli alkol tüketimi, karaciğer hasarına yol açarak alkolik hepatit ve siroz gibi hastalıklara neden olabilir. 2. Virüsler: Hepatit A, B, C, D ve E gibi virüsler, karaciğer enfeksiyonlarına neden olarak parankimal hasara yol açabilir. 3. Metabolik Bozukluklar: Diyabet, obezite ve lipid metabolizması bozuklukları, yağlı karaciğer hastalığına (steatohepatit) yol açabilir. 4. İlaçlar ve Toksinler: Bazı ilaçlar ve endüstriyel toksinler, karaciğer hücrelerinde hasara neden olabilir. 5. Otoimmün Hastalıklar: Otoimmün hepatit gibi durumlar, bağışıklık sisteminin karaciğer hücrelerine saldırmasına yol açarak hasara neden olur. Ayrıca, konjenital koşullar da karaciğer parankiminde bozukluklara yol açabilir.

Batın USG (ultrasonografi) ile bazı kanser türleri tespit edilebilir: Karaciğer kanseri ve siroz: Karaciğerdeki tümör veya kistik yapılar USG ile görülebilir. Böbrek kanseri: Böbreklerde taş, kum, kist veya kitlelerin varlığı araştırılır. Prostat kanseri: Prostat bezindeki yapısal bozukluklar ve tümörler USG ile incelenebilir. Bu görüntüleme yöntemi, karın bölgesindeki diğer organların da detaylı incelenmesini sağlar ve kanser şüphesi taşıyan durumların teşhisinde yardımcı olur.

Alkolün en az zarar verdiği organ hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, alkolün vücutta en fazla zarar verdiği organlar arasında karaciğer, beyin ve kalp yer alır. Karaciğer: Alkol, karaciğerde yağlanma, hepatit ve siroza yol açabilir. Beyin: Alkol, beyin hücrelerine zarar vererek doku küçülmesine, hafıza ve hareket fonksiyonlarının bozulmasına neden olabilir. Kalp: Alkol, kalp kasını zayıflatabilir, ritim bozukluklarına ve damar tıkanıklıklarına yol açabilir. Alkolün sindirim sistemi, pankreas, sinir sistemi ve bağışıklık sistemi üzerinde de olumsuz etkileri vardır.

Karaciğerin üç ana damarı şunlardır: 1. Portal Ven: Karaciğere kan taşıyan en önemli damardır ve sindirim sistemindeki organlardan gelen besin açısından zengin kanı toplar. 2. Karaciğer Arterleri: Karaciğere oksijen açısından zengin kan taşır ve kalpten çıkan aorttan köken alır. 3. İnferior Vena Kava: Karaciğerin alt kısmından kanı toplayarak kalbe geri ileten damardır.

Gülbeşeker, Osmanlı tıbbında mide ve karaciğer hastalıklarına faydalı bir ilaç olarak kullanılmıştır. Ayrıca, gülbeşeker balgamı ve safrayı söktürücü ve salgı bezlerini açıcı özelliklere sahiptir. Günümüzde ise gülbeşeker, tatlı ve reçel yapımında da kullanılan bir malzeme olarak değerlendirilmektedir.

Karaciğer sağ lobda hemanjiom, karaciğerin sağ lobunda bulunan, kan damarlarının kontrolsüz çoğalmasıyla oluşan iyi huylu bir tümördür. Özellikleri: - Genellikle 5 cm'den küçüktür ve birden fazla sayıda olabilir. - Kapsüllüdür (kılıfları vardır). - Sıklıkla ameliyat sırasında veya görüntüleme yöntemlerinde tesadüfen tespit edilir. Belirtileri: - Büyük hemanjiomlar, etraflarındaki organlara baskı yaparak mide bulantısı, sarılık, karın ağrısı gibi belirtilere yol açabilir. Tedavisi: - Kanser şüphesi olmayan ve küçük hemanjiomlar genellikle takip edilir. - Semptomatik veya hızla büyüyen hemanjiomlar cerrahi müdahale ile çıkarılabilir.

Mallory cisimciği, karaciğer parankim hücrelerinde oluşan, hiyalin özelliğinde, pembe renkli, oval sitoplazmik inklüzyon cisimciğidir.

AST/ALT oranının 1'den büyük olması, genellikle alkol kaynaklı karaciğer hastalığını işaret eder. Bu durumun diğer nedenleri arasında: Siroz; Kolestaz (safra akımının engellenmesi); Fulminan Wilson hastalığı (karaciğerde bakır birikimi) yer alır. AST/ALT oranının 1'den küçük olması ise genellikle non-alkolik steatohepatit veya kronik viral hepatit gibi durumları gösterir. AST/ALT oranının yorumlanması, kişinin genel sağlık durumu ve diğer test sonuçlarıyla birlikte değerlendirilmelidir. Kesin tanı ve tedavi için bir sağlık uzmanına danışılması önerilir.

Portal hipertansiyon ve kistik fibrozis farklı hastalıklardır: 1. Portal Hipertansiyon: Karaciğer toplardamarında (portal ven) basıncın artması durumudur. 2. Kistik Fibrozis: Solunum ve sindirim sistemlerini etkileyen kalıtsal bir genetik bozukluktur. Bu iki hastalığın birbiriyle doğrudan bir bağlantısı yoktur.

Kronik hepatosit hasarı, karaciğer hücrelerinin (hepatositler) uzun süreli ve tekrarlayan şekilde zarar görmesi durumudur. Bu durum, genellikle aşağıdaki süreçlerle karakterizedir: 1. İltihaplanma (Steatohepatit): Karaciğerde yağ birikiminin yol açtığı iltihaplanma. 2. Fibrozis: Karaciğerde bağ doku artışı, bu durum karaciğer sirozuna dönüşebilir. 3. Nekroz: Hepatositlerin ölümü ve hücre kaybı. Kronik hepatosit hasarına yol açabilecek nedenler arasında alkol kullanımı, viral hepatitler, metabolik sendrom, obezite, diyabet ve bazı ilaçlar bulunur.

Safra yolu hastalıkları, karaciğerden safra kesesine ve oradan da bağırsaklara taşınan safrayı etkileyen çeşitli sağlık sorunlarıdır. İşte bazı yaygın safra yolu hastalıkları: 1. Safra Taşları (Kolesistit): Safra kesesinde oluşan taşlar, safra akışını engelleyebilir ve safra kesesinin iltihaplanmasına neden olabilir. 2. Safra Yolu Tıkanıklığı: Safra yollarında taş, tümör veya başka nedenlerle tıkanıklık oluşabilir, bu durum sarılık ile sonuçlanabilir. 3. Safra Kesesi Kanseri: Nadir görülen bir kanser türüdür, erken evrelerde semptomsuz olabilir, ilerlediğinde karın ağrısı ve kilo kaybı gibi belirtiler görülür. 4. Safra Kesesi Polipleri: Safra kesesinde benign (iyi huylu) tümöral büyümelerdir, genellikle semptomsuzdur. 5. Primer Sklerozan Kolanjit (PSC): Safra yollarının iltihaplanması ve daralmasıyla karakterize bir hastalıktır. 6. Safra Kesesi Enfeksiyonları: Safra kesesine bakteriyel enfeksiyonlar veya iltihaplanma gelişebilir, tedavi genellikle antibiyotiklerle yapılır.

Ursodeoksikolik asit (UDCA) çeşitli sağlık sorunlarının tedavisinde kullanılır: 1. Safra Taşları: Kolesterol bazlı safra taşlarının çözülmesinde etkilidir, safra içerisindeki kolesterol seviyelerini düşürerek taşların boyutunu küçültür veya tamamen çözünmelerini sağlar. 2. Karaciğer Yağlanması: Karaciğerin yağ metabolizmasını iyileştirerek yağların karaciğerden atılmasına yardımcı olur. 3. İnflamatuvar Barsak Hastalıkları: Bağırsak iltihabını azaltma potansiyeline sahiptir, bu da semptomların hafifletilmesine yardımcı olabilir. 4. Primer Biliyer Siroz: Karaciğerdeki safra kanallarının iltihaplanması ve hasar görmesi durumunda hastalığın ilerlemesini yavaşlatabilir. 5. Yenidoğan Bebeklerde Safra Bozuklukları: Safra bozukluğu olan yenidoğan bebeklerde kullanılır. UDCA kullanmadan önce bir sağlık profesyoneline danışmak önemlidir, çünkü yan etkiler ve kullanım öncesi dikkat edilmesi gereken hususlar bulunmaktadır.

Karaciğer boyutunun 160 mm olması, normal kabul edilen aralığın üzerindedir. Yetişkin bir insanda karaciğerin uzun aks boyutu ortalama 150-160 mm'dir.

Kupffer hücreleri, karaciğerde bulunur.