Kafkasya

Albanlar, İndo-Kafkas, Çeçen-İnguş, Sak (İskit) boylarından biri olarak kabul edilmektedir. Ayrıca, bazı tarihçilere göre Albanlar, eski İlliryalıların soyundan gelmektedir. Albanlar, Güney Kafkasya’da, özellikle bugünkü Azerbaycan coğrafyasında yaşayan eski bir kavimdir. Albanlar hakkında farklı görüşler bulunmakla birlikte, kesin bir ırk veya köken bilgisi vermek mümkün değildir.

Nurkal Kumsuz'un "Kafdağı'nın Kırlangıcı" adlı kitabı, mitolojik dönemden büyük Kafkas göçüne, Anadolu'ya yerleşimden Çerkeslerin bugünkü hayatına kadar farklı dönemlerin kesitleri, olay, duyuş, düşünüş ve yaşayışa göre konu edildiği 8 öyküden oluşur. Kitapta ele alınan konular; Çerkes tarihinden ana olaylar, Nart Destanları’ndan bazı motifler ve Çerkes geleneği ile ince bir duyarlılıkla kaynaştırılarak zengin bir ifade gücüyle yansıtılır. Öykülerde anlatılanların bazıları: Kaf Dağı'nın Kırlangıcı. Bir Yürek Dolusu. İlk Tohumda Yeşeren Umut. Bayraktar. Hür Yüreklerde Hapsolan Umutlar. Sınır. Arpa Ekmeği. Yüreği Aşındırmak.

Çerkez sorusu, "Kim Milyoner Olmak İster?" yarışmasında 23 Aralık 2024 tarihinde sorulan bir sorudur. Soru: "TDK sözlüklerinde 'Kafkasya'da yaşayan bir boy veya bu boydan olan kimse' tanımının doğru yazılışı nedir?" şeklindedir. Cevap seçenekleri: A) Çerkes; B) Çerkez; C) Çerkas; D) Çerkis. Doğru cevap "Çerkez" olarak belirtilmiştir, çünkü Türk Dil Kurumu'na göre bu şekilde yazılmaktadır.

Türkmençay Antlaşması'nın önemi şu şekilde özetlenebilir: Azerbaycan'ın ikiye bölünmesi. Ermenistan'ın temelleri. İran'ın zayıflaması. Rusya'nın güçlenmesi. Tazminat ve ekonomik etkiler.

Çeçenler, Türk boylarından biri değildir. Çeçenler, Kafkasya’nın kuzeydoğu kesiminde, Sunja ve Argun ırmakları civarında yaşayan yerli Kafkasya halkıdır. Çeçenler, Nah kabilelerinin torunlarıdır.

"Ayı, köylü, dağlı" ifadesi, farklı bağlamlarda çeşitli hikayeleri ifade edebilir. Örneğin, "Ayı ile Köylüler" adlı masal, bir kış günü iki köylünün bir ayının inine düşmesini ve ayının onları kurtarmasını anlatır. Ayrıca, "Köylü Ayıları" (The Hillbilly Bears) adlı Hanna-Barbera yapımı çizgi film, bir dağ ayısı ailesini konu alır. Bu ifadeler, yaşam alanlarının karışması gibi durumlarda insanlar ve ayılar arasındaki etkileşimleri de ele alabilir. Belirli bir hikaye veya mesaj hakkında daha fazla bilgi için bağlamın sağlanması gerekebilir.

Maykop'ta yaşamış bazı topluluklar: Maykop Kültürü: Tunç Çağı'nda Batı Kafkasya bölgesinde hakim olmuş bir arkeolojik kültürdür. Proto-Türk Kavimleri: Kafkasya'ya geldiklerinde yerli kavimlerle karışarak Maykop ve Koban kültürlerini oluşturmuşlardır. Yamna Kültürü: Maykop kültürünün şekillenmesinde etkili olmuştur. Ayrıca, 2010 yılı nüfus sayımına göre Maykop'un nüfusu çoğunlukla Ruslardan oluşmakta olup, yerli Adigeler %24 oranındadır.

Türkiye'de doğrudan bir Kafkas ülkesi bulunmamaktadır. Ancak, Kafkasya bölgesinden göç etmiş çeşitli etnik gruplar Türkiye'de yaşamaktadır. Bu gruplar arasında Çerkesler, Osetler, Karaçaylar, Azeriler, Gürcüler ve Ermeniler gibi topluluklar yer almaktadır. Özetle, Türkiye'de doğrudan bir Kafkas ülkesi değil, çeşitli Kafkas etnik grupları bulunmaktadır.

Türkiye'de yaşayan Gürcüler, genellikle Karadeniz Bölgesi ve Marmara Bölgesi'nde yoğunlaşmıştır. Karadeniz Bölgesi: Başta Artvin, Ordu, Samsun, Giresun, Amasya, Sinop ve Tokat olmak üzere bu bölgede yer alan iller ve ilçelerde yaşarlar. Marmara Bölgesi: Sakarya, Bursa, Kocaeli, Düzce, Balıkesir, Yalova gibi illerde ve çevresinde bulunurlar.

"Kafkasya Dağlarında Çiçekler Açar" dizesi, Kafkasya Marşı'nın ilk dizesidir. Marşın hikayesi şu şekildedir: Yazılış Amacı: Marş, dönemin Harbiye Nazırı Enver Paşa'nın Kafkasya'ya bir fetih hareketi düzenleyeceği inancıyla, Kaptanzade Ali Rıza Bey'e yazdırılmıştır. Tarihsel Bağlam: Marş, 18. yüzyılda yazılmıştır. Kullanım: Cumhuriyet döneminde sözleri değiştirilerek İzmir Marşı olarak bilinir hale gelmiştir.

Ubıhların soyunun nereden geldiğine dair bazı görüşler şunlardır: Procopius'un iddiası. Macar dil bilimci Mesharosh'un iddiası. Tarihçi Ord. Prof. Zeki Velidi Togan'ın iddiası. Ubıhlar, Kuzey Kafkasya’nın batı ucunda yerleşik bir Çerkes halkıydı. Ubıhların kökeni hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır.

Kafkasların kökeni, tarih boyunca bölgeye gelen çeşitli kavim ve medeniyetlerin etkileşimiyle şekillenmiştir. Eski Anadolu ve Mezopotamya kabileleri, Yunan, Roma ve Ceneviz ticaret kolonileri, Kimmer, İskit ve Sarmat gibi Güney Rusya bozkır kavimleri ile Hun, Bulgar, Hazar, Kıpçak gibi Türk kavimleri, Kafkas sosyo-kültürel yapısının temel taşlarını oluşturmuştur. Proto-Türk kavimlerinden Kimmerler, kuzey bozkırlarının kurgan kültürü ve medeniyetini Kafkasya'ya taşıyarak buradaki Maykop ve Koban kültürlerinin gelişmesine katkı sağlamışlardır. İskitler, Kafkasya'nın etnik yapısının oluşumunda ve şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Ayrıca, Kafkasya adının kökeni hakkında farklı görüşler bulunmaktadır; örneğin, antik dönem yazarı Plinius, Kafkas adının kökeninin İskit dilinde "ak kar" anlamına gelen "Gracaucasus"tan geldiğini belirtmiştir.

Şeşen dansı, Kafkasya kökenli bir halk dansıdır. Türkiye, Suriye, Ürdün ve İsrail'de yaşayan Çerkesler arasında tarihi vatandan getirilmiş çok eski bir dans olarak bilinmektedir. Dansın adı, Çerkeslerin Çeçenlere verdiği addan gelmektedir. Bazı yöreler: Kabardey stili: "Kabardey İslamey" olarak adlandırılır. İnguş stili: "İnguş oyunu" veya "Maggalon kaft" olarak bilinir. Çeçen stili: "Çeçenag kaft" olarak adlandırılır.

Sakarya'daki Kafkas kökenli halklar, 19. yüzyılda Rusya'nın Kafkasları işgal etmesi nedeniyle Osmanlı topraklarına göç etmiştir. Göç eden başlıca Kafkas halkları: Çerkesler; Abhazlar; Gürcüler; Lazlar. Bu göçmenler, Sakarya'nın yanı sıra Kocaeli, Düzce, Bolu gibi Marmara illerine de yerleşmişlerdir.

Papak, genellikle Kafkasya, Doğu Anadolu Bölgesi ve Orta Asya gibi bölgelere aittir. Azerbaycan: Papak, Azerbaycan Türkçesinde "papaq" olarak adlandırılır. Türkmenistan: Türkmencede "papak" olarak bilinir. Nogayca: Nogaycada "papak" veya "papak börk" kullanılır. Karapapaklar: Bu topluluk, siyah renkli papakları nedeniyle bu adı almıştır. Papak, sadece bir başlık değil, aynı zamanda bu bölgelerde yaşayan halkların kültürel kimliklerini yansıtan bir simgedir.

Megrellerin kökeni, tarih öncesi ortak bir proto-halka dayanmaktadır. Megrellerin etnik oluşumu, Kolheti topraklarında pekiştirilmiştir. Ayrıca, Karaçaylar arasındaki Aydabul soyunun Megrel kökenli olup zamanla Karaçaylaştığı iddia edilmektedir. Megreller, günümüzde çoğunlukla Gürcistan'daki Megrelya bölgesinde yaşamaktadır.

Dul Hemşinliler hakkında bilgi bulunamadı. Ancak, Hemşinlilerin yaşadığı bazı bölgeler şunlardır: Doğu Hemşinlileri. Batı Hemşinlileri. Hemşinliler, tarih boyunca çeşitli göçler nedeniyle Türkiye'nin yanı sıra Abhazya, Soçi ve Rusya gibi farklı coğrafyalarda da bulunmaktadır.

Lezginka dansı yapmak için aşağıdaki adımlar izlenebilir: Ayak hareketleri: Hızlı ve dinamik ayak hareketleri, zıplamalar ve dönüşler içerir. Diz bükme: Dizlerin bükülmesi karakteristik bir özelliktir. Kol ve vücut hareketleri: Güçlü ve keskin kol ile vücut hareketleri yapılır. Yalnız ve çift dansı: Lezginka, hem yalnız hem de çift dansı olarak yapılabilir. Dansı öğrenmek için aşağıdaki kaynaklar kullanılabilir: YouTube: "Kafkas Dansı Öğren (Lezginka Dersler)" oynatma listesinde 14 video bulunmaktadır. HSM Dance: Lezginka erkek başlangıç seviyesi için çeşitli videolar sunmaktadır. Ayrıca, TikTok platformunda da Lezginka dans dersleri mevcuttur.

Kafkasları ilk gezen Avrupalı gezgin hakkında kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, Julianus (Julius) von Klaproth'un 1807 ve 1808 yıllarında gerçekleştirdiği Kafkasya seyahati ile bu bölgede önemli gözlemler yapan ilk Avrupalı gezginlerden biri olduğu kabul edilir. Klaproth, seyahatnamesinde Kafkas dilleri üzerine çalışmalar ve Rus-Çin sınırındaki seyahatlerine dair notlar da yer vermiştir.

Gürcüler, tarihsel olarak İberler ve Kolhlar gibi Kartveli halkları ile ilişkilendirilir. İberler, modern Kartveli ulusunun etnik ve kültürel oluşumunda önemli bir rol oynamıştır. Kolhlar, Gürcistan'da bulunan en eski Kartveli devleti olarak kabul edilir. Gürcüler ayrıca Svanlar, Megreller ve Lazlar ile aynı kökenden gelen bir halk olarak da kabul edilir. Bazı bilim insanları ise Gürcülerin Kafkas otoktonu olmadığını düşünmektedir.