Marş

"Dağ Başını Duman Almış", bilinen ilk mısrasıyla Gençlik Marşı ya da Gençlik ve Spor Bayramı Marşı olarak bilinir. Marş, İsveçli besteci Felix Körling’in "Tre Trallande Jäntor" (Üç Şarkı Söyleyen Kız) adlı eserinin Türkçeye çevrilmesiyle oluşturulmuştur. "Dağ Başını Duman Almış" marşı, 20 Haziran 1938'de "Gençlik ve Spor Bayramı Marşı" olarak kabul edilmiştir.

Eskişehir'in marşı vardır, ancak unutulmaya yüz tuttuğu için yeterince tanınmamaktadır. Eskişehir Marşı'nın bazı sözleri: >Eskişehir Eskişehir, yalçın kaya sarp yeri Kalelerden çok kuvvetli, içindeki askerleri Annem beni yetiştirdi bu vatana yolladı Teslim etti al sancağı Allaha ısmarladı Boş oturma çalış dedi hizmet eyle vatana Sütüm sana helal olmaz saldırmazsan düşmanlara Yastığımız mezar taşı, yorganımız kar olsun Biz bu yoldan döner isek, namus bize ar olsun. Eskişehir Marşı, özellikle Eskişehir'in düşman işgalinden kurtuluş yıldönümlerinde çalınmış ve söylenmiştir. AK Parti Eskişehir Teşkilatı, son yıllarda etkinliklerinde Eskişehir Marşı'nı çalmaya başlayarak marşa sahip çıkmıştır.

"Komando Marşı" sözleri, Ömer Kurt'a aittir. Ayrıca, "Bir Kar Yağar İnce İnce" olarak bilinen rock versiyonu, Furkan Şener tarafından yazılmıştır.

"Dağ Başını Duman Almış" marşı, İsveçli besteci Felix Körling'in "Tre Trallande Jäntor" (Üç Şarkı Söyleyen Kız) adlı eserinden uyarlanmıştır. Marşın Türkçe güftesi, Ali Ulvi (Elöve) tarafından yazılmıştır.

Galatasaray'a özel marşların çıkış tarihleri şu şekildedir: Galatasaray Marşı: 1980 yılında, kulübün 75. yılını kutlamak amacıyla yazılmıştır. Emir Can İğrek'in Galatasaray Marşı: 25 Mayıs 2025 tarihinde yayınlanması planlanmaktadır. Müslüm Gürses'in "Canım da Sensin Cimbombom" Marşı: 10 Mayıs 2025 tarihinde yayınlanmıştır. Tefo & Seko'nun "Herkes Rütbesini Bilecek" Marşı: 26 Mayıs 2025 tarihinde dijital platformlarda yayına girmiştir.

Galatasaray'ın en güzel marşı olarak değerlendirilebilecek bazı marşlar şunlardır: "Şereftir Seni Sevmek". "Çıldırın Çıldırın (Aslanlar Sahada)". "Destanlar Yazan (Ciao Bella)". "Yönetim-Futbolcu-Taraftar". "Seni Sevmeyen Ölsün". "Yükseliyor Sesimiz". "Sen Gözümün Nuru". En güzel marşın hangisi olduğu kişisel tercihlere göre değişebilir.

"Dağ Başını Duman Almış" marşının hikayesi şu şekildedir: Marş, aslında İsveçli şair Gustav Fröding'in bir eseridir. 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıkan Mustafa Kemal Paşa ve silah arkadaşları, Havza'ya giderken aracın bozulması üzerine yollarına yürüyerek devam ettikleri sırada bu marşı söylemişlerdir. 20 Haziran 1938'de "Gençlik ve Spor Bayramı Marşı" olarak kabul edilmiştir. Ayrıca, marşın söz yazarı Ali Ulvi Elöve, marşı İstanbul Muallim Mektebinde tatbikat hocası olarak görev yaptığı dönemde, öğrencilere moral vermek amacıyla yazdığını belirtmiştir.

Hala Madrid marşının hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Kökeni: "Hala Madrid" ifadesinin ilk kez ne zaman kullanılmaya başlandığına dair kesin bir veri yoktur, ancak 20. yüzyılın başlarında tribünlerde popülerleştiği düşünülmektedir. Popülerleşme: Marşın popülerleşmesinde, 1952 yılında kulübün 50. yılını kutlamak için eski başkan Santiago Bernabeu'nun talimatıyla Luis Cisneros Galiane tarafından yazılan ve Jose de Aguilar tarafından kaydedilen versiyonun etkisi olmuştur. Yeni versiyon: 2014 yılında, Real Madrid'in 10. UEFA Şampiyonlar Ligi zaferini (La Decima) kutlamak amacıyla, Florentino Perez'in talimatıyla, RedOne ve Manuel Jabois tarafından yeni bir versiyon hazırlanmıştır. "Hala Madrid" ifadesi, İspanyolca'da "Go Madrid" veya "Forward Madrid" anlamına gelen, takımı teşvik etmek için kullanılan basit bir slogan olarak kabul edilir.

"Yelkenler Biçilecek", Yıldırım Gürses tarafından bestelenmiş bir marştır.

"Selam Fermande", Hz. Mehdi'ye hitaben bestelenmiş bir marştır. Ayrıca, "Selam Fermande" ifadesinin "Selam Ey Mevla" veya "Selam Komutan" olarak da kullanıldığı bilinmektedir.

Fenerbahçe 100. yıl marşı sözleri, Kıraç'a aittir. Ayrıca, Zonguldaklı sanatçı Ergin Erdem de Fenerbahçe'nin 100. yılı için bir marş bestelemiştir.

"Ey Şanlı Ordu, Ey Şanlı Asker" dizelerinin yer aldığı Eski Ordu Marşı, İsmail Hakkı Bey tarafından bestelenmiştir.

Gençlik Marşı, 20 Haziran 1938 tarihinde "Gençlik ve Spor Bayramı Marşı" olarak kabul edilmiştir ve her yıl 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramı'nda söylenmesinin nedeni, bu bayramın simgesi ve Türk gençliği ile sporcusunun marşı olmasıdır. Marş, aslında İsveçli şair Gustav Fröding'in "Tre trallande jäntor" adlı şiirinin melodisine dayanmaktadır. Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşlarının 19 Mayıs 1919'da Samsun'a çıktıktan sonra yolda bu marşı söylemeleri, marşa olan ilgiyi artırmıştır.

En çok sevilen marş hakkında kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Ancak, Cumhuriyet'in 100. yılı için bestelenen marşlar arasında Norm Ender'in "Parla" marşı halk tarafından en çok benimsenenlerden biri olmuştur. Diğer sevilen marşlar arasında İstiklal Marşı, Harbiye Marşı ve Türk Silahlı Kuvvetleri marşları da yer almaktadır. Marşların sevilme derecesi kişisel tercihlere göre değişiklik gösterebilir.

"İzmir'in dağlarında" ifadesi, Kurtuluş Savaşı sırasında 9 Eylül 1922'de gerçekleşen İzmir'in kurtuluşu ile ilişkilidir. 26 Ağustos 1922'de Türk Ordusu tarafından başlatılan Büyük Taarruz, 9 Eylül'de İzmir'in kurtuluşu ile sonuçlanmış ve Milli Mücadele sona ermiştir. Bazı kaynaklarda ise "İzmir'in dağlarında" ifadesinin, İzzeddin Hümayi Elçioğlu tarafından I. Dünya Savaşı'nın Kafkasya Cephesi için 1914 yılında bestelenen "Kafkasya Marşı" ile bağlantılı olduğu belirtilmektedir.

Piyade Marşı'nda güneşin doğmasının nedeni, marşın sözlerinde geçen "güneş doğar, dağları gölgeler bu renk" dizesidir. Marşın sözleri şu şekildedir: > Güneş doğar, dağları gölgeler bu renk, Gümüş sularda yanar, altın bir çelenk, Hasret dolu bir sıla, gönlümüzde cenk, Süngüler parlasın ufkun üstünde. Piyade Marşı, Türk Silahlı Kuvvetleri'nde piyade sınıfı askerleri anlatan bir askeri marştır.

"Demir Ağlarla Ördük Anayurdu Dört Baştan" dizesi, Onuncu Yıl Marşı'nda yer almaktadır. Onuncu Yıl Marşı, Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 10. yılı kutlamaları için 1933 yılında yazılmıştır.

"Ey Şanlı Ordu, Ey Şanlı Asker" dizeleri, Eski Ordu Marşı'na aittir. Marşın sözleri: > Ey şanlı ordu, ey şanlı asker Haydi gazanfer, umman-ı safter Bir elde kalkan, bir elde hançer Serhadde doğru ey şanlı asker. Marşın bestecisi: İsmail Hakkı Bey.

"Fetih Marşı" Arif Nihat Asya tarafından yazılmıştır.

İzmir Marşı'nın sözleri ve bestecisi kesin olarak bilinmemektedir. Bazı kaynaklar, marşı bestecisinin İzzettin Hümayi Elçioğlu olduğunu belirtse de bu bilgi kanıtlanmamıştır. Ayrıca, marşı Alman besteci Kurt Striegler'in bir bestesinden uyarlama olarak değerlendiren kaynaklar da bulunmaktadır. Muammer Sun ismi de marşı düzenleyen isimlerden biri olarak bazı kaynaklarda geçmektedir.