HalkEdebiyatı

Aşık atışması ve deyişme aynı şeyi ifade eder. Atışma, halk edebiyatında aşıkların karşılıklı şiir söylemesidir.

Şeyyâd Hamza, Türk tasavvuf edebiyatı ve halk edebiyatı geleneğinde önemli bir yere sahiptir çünkü: 1. Dini-tasavvufi Türk edebiyatının önemli bir temsilcisidir. 2. Hece ve aruz ölçüsünü kullanarak eserler vermiştir. 3. Türk halk şiirinin ilk örneklerinden olan mesnevileri ile Divan Edebiyatı ve halk edebiyatı arasında bir köprü oluşturmuştur. 4. Alevi-Bektaşi edebiyatının önemli bir figürü olarak kabul edilir. 5. Eserleri, dönemin halkının manevi gelişimine katkıda bulunmuştur.

"Nurseli" adlı eser, Halk Edebiyatı Dergisi Yayınları tarafından yayımlanmıştır.

Aşık tarzı halk edebiyatı deneme testi çözmek için aşağıdaki sitelerden yararlanabilirsiniz: 1. egitimsayfam.com: 10. sınıf edebiyat dersi için aşık tarzı halk edebiyatı testlerini online olarak çözebilirsiniz. 2. testcoz.hangisoru.com: Aşık tarzı halk şiiri testlerini üyeliksiz ve indirmeden çözebilirsiniz. 3. sinavtime.com: AYT edebiyat testleri kategorisinde aşık tarzı halk edebiyatı testlerini çözebilirsiniz.

Yöresel maniler çeşitli konularda yazılmış anonim halk edebiyatı nazım türleridir. İşte bazı yöresel mani türleri: 1. Ramazan Manileri: Ramazan ayı ve davulcuları ile ilgili maniler. 2. Sevda Manileri: Aşk temalı maniler. 3. Gelin-Kaynana Manileri: Gelin ve kaynana arasındaki ilişkileri konu alan maniler. 4. Kesik Maniler: Birinci dizesi 7 heceden az olan maniler.

Divan edebiyatı, halk edebiyatından sonra ortaya çıkmıştır. Divan edebiyatı, 13. yüzyılda gelişmeye başlarken, halk edebiyatı XI. yüzyılda varlığını sürdürmüştür.

Mecmua ve cönk kavramları benzer olsa da aynı şey değildir. Mecmua, Arapça kökenli bir kelime olup, farklı kişilere ait metinlerin veya metin parçalarının bir araya getirildiği eserler bütünüdür. Cönk ise, halk edebiyatında mecmuanın karşılığı olarak kullanılır ve halk şairlerinin şiirlerinin tutulduğu, yazıldığı defterlere verilen isimdir.

Atışma kelimesi iki farklı anlamda kullanılabilir: 1. Sözlü çekişme: Genellikle iki veya daha fazla kişinin birbirine karşı sözlü olarak yaptığı kısa ve keskin repliklerle dolu konuşma. 2. Halk edebiyatı terimi: Saz şairlerinin belli bir ayak üzerine karşılıklı deyiş söylemeleri.

Ahmet Çıtak, halk edebiyatı ve divan tarzı şiirler yazmıştır.

Şeref Taşlıova, halk/âşık edebiyatı şairi olarak bilinmektedir.

Gönül Tekin, Türk dünyası edebiyatı ve kültürü üzerine makaleler yazmıştır. Özellikle şu konularda yoğunlaşmıştır: Halk Edebiyatı: Türk halk hikayeleri, masalları ve destanları gibi halk edebiyatı ürünlerinin derlenmesi ve incelenmesi. Eski Türk Yazıları: Türk yazı dillerinin tarihsel gelişimi üzerine detaylı araştırmalar. Modern Edebiyat: Türkiye'nin modernleşme süreci boyunca edebiyatta meydana gelen değişikliklerin incelenmesi. Ayrıca, tasavvuf ve mitoloji gibi konularda da makaleler kaleme almıştır.

“Dostlar Beni Hatırlasın” şiiri, Cumhuriyet Devri Halk Edebiyatı akımına aittir.

Osmanlı edebiyatı, üç ana kola ayrılır: 1. Divan Edebiyatı: Osmanlı saray çevresinde gelişen ve Fars edebiyatından etkilenen edebiyat türüdür. 2. Halk Edebiyatı: Halk arasında gelişen ve sözlü gelenekle aktarılan edebiyat türüdür. 3. Tasavvuf Edebiyatı: Dinî ve tasavvufi öğelerin ön planda olduğu edebiyat türüdür.

Anonim halk edebiyatında yapı, genellikle sözlü geleneğe dayalı olup, eserler yazıya geçirilmeden önce halk arasında şifahi olarak anlatılmıştır. Temel yapı unsurları şunlardır: 1. Nazım Türleri: Mani, türkü, destan, halk hikayesi gibi şiir ve düzyazı türleri kullanılır. 2. Hece Ölçüsü: Şiirlerde hece ölçüsü tercih edilir ve genellikle 7’li, 8’li ve 11’li kalıplar kullanılır. 3. Kafiye ve Tekrar: Eserlerde yarım ve cinaslı uyak, tekrarlar ve ritmik yapı önemlidir. 4. Sade Dil: Kullanılan dil, halkın günlük yaşantısını yansıtan, sade ve anlaşılır bir dildir. 5. Evrensel Temalar: Aşk, kahramanlık, doğa, sosyal adalet gibi evrensel temalar işlenir.

Anonim halk edebiyatı ve aşık tarzı halk edebiyatı arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Söyleyen Kişi: Anonim halk edebiyatında ürünlerin söyleyeni belli değildir, zamanla topluma mal olur. 2. Nazım Birimi: Her iki edebiyat türünde de nazım birimi dörtlüktür. 3. Ölçü ve Kafiye: Anonim halk edebiyatında genellikle hece ölçüsü ve yarım kafiye kullanılırken, aşık tarzı halk edebiyatında hem hece hem de aruz ölçüsü kullanılmış ve daha çok tam ve cinaslı kafiye tercih edilmiştir. 4. Konu: Anonim halk edebiyatında aşk, doğa, ayrılık gibi konular işlenirken, aşık tarzı halk edebiyatında ayrıca kahramanlık, toplumsal aksaklıklar gibi temalar da ele alınmıştır. 5. Gelenek: Anonim halk edebiyatı, İslamiyet öncesi Türk kültürüne dayanırken, aşık tarzı halk edebiyatı, İslamiyet'in kabulünden sonra gelişmiştir.

Tam kafiye, şiirde divan edebiyatında ve halk edebiyatında sıkça kullanılır.

Ninni edebi özellikleri şunlardır: 1. Anonim Halk Edebiyatı Ürünü: Ninniler, anonim halk edebiyatı içinde yer alır ve söyleyeni belli değildir. 2. Melodik ve Ritmik Yapı: Genellikle ritmik bir yapıya sahiptir ve melodik bir ezgiyle söylenir. 3. Hece Ölçüsü: Hece ölçüsüyle yazılır ve en yaygın kullanılan ölçü 8’li hece ölçüsüdür. 4. Sade Dil Kullanımı: Dili basit ve anlaşılırdır, çocukların kolayca anlayabileceği kelimeler kullanılır. 5. Temalar: Sevgi, güven, huzur, doğa, aşk ve özlem gibi temalar işlenir. 6. Dörtlükler Halinde: Ninniler çoğunlukla dörtlükler halinde yazılır ve her dörtlük 8 heceden oluşur. 7. Kalıplaşmış Sözler: "Ninni yavrum ninni" gibi kalıplaşmış sözlere yer verilir.

Selis ve selaset terimleri edebiyatta farklı anlamlar taşır: 1. Selis: Halk edebiyatında aruzun "Feilatün feilâtün feilâtün feilün" vezniyle yazılan bir nazım şeklini ifade eder. 2. Selaset: Bir yazıda cümle ve kelimelerin akıcı, ahenkli, kolay ve anlaşılır olması durumunu tanımlar.

Düz kafiye, hem divan edebiyatında hem de halk edebiyatında kullanılan bir şiir düzenidir. Özellikle beyitlerde ve dörtlüklerde görülür ve şu şekillerde kullanılır: - aa- bb -cc veya aaab- cccb-dddb şeklinde. - Mesnevi, kaside ve gazel türlerinde sıkça tercih edilir.

18. yüzyılda yaşamış bazı önemli sanatçılar şunlardır: Divan edebiyatı sanatçıları: - Nedim (öl. 1730). - Şeyh Gâlip (öl. 1799). - Koca Ragıp Paşa (öl. 1765). - Nahifî (öl. 1778). - Fıtnat Hanım (öl. 1780). - Sümbülzâde Vehbî (öl. 1809). - Enderunlu Fâzıl (öl. 1810). Halk edebiyatı sanatçıları: - Erzurumlu İbrahim Hakkı. - Âşık Ravzî, Âşık Mustafa, Âşık Kâmil, Âşık Nuri.