Gelgit

Deniz çekilmesi en çok aşağıdaki bölgelerde görülür: 1. Ege Denizi: İzmir, Muğla, Aydın, Çanakkale gibi kıyı şehirlerinde. 2. Marmara Denizi: İstanbul, Tekirdağ, Bursa ve Balıkesir gibi bölgelerde. 3. Karadeniz: Samsun, Sinop, Trabzon ve Zonguldak kıyılarında. 4. Akdeniz: Antalya, Mersin, Adana ve Hatay gibi sahil bölgelerinde. Bu bölgelerde deniz çekilmesi, gelgit, atmosferik basınç değişiklikleri, rüzgarlar ve depremler gibi çeşitli doğal etkenlerden kaynaklanabilir.

İzmir'de deniz suyunun çekilmesinin nedeni poyraz ve gelgit etkileridir.

Denizde gelgit olayı, Ay ve Güneş'in yer çekimi kuvvetleri nedeniyle meydana gelir. Bulmacada bu durumun cevabı olarak "met ve cezir" ifadeleri kullanılabilir.

Gelgit olayı en çok okyanus kıyılarında ve büyük denizlerde görülür.

Marmaris ve Fethiye'de deniz suyunun çekilmesinin nedeni gel-git olaylarıdır. Depremlerle bir ilişkisi olmadığı belirtilmiştir.

Deniz seviyesindeki değişim çeşitli yöntemlerle hesaplanır: 1. Gelgit Ölçüm Cihazları: Dünyadaki birçok limanda bulunan bu cihazlar, yükselen ve alçalan gelgitin yüksekliğini kaydederek deniz seviyesini ölçer. 2. Uydu Radarları: Uydulardan ışınlanan radarlarla deniz seviyesindeki tepeler ve vadiler tespit edilerek küresel deniz seviyesi ölçülür. 3. Ortalama Veriler: Deniz seviyesindeki uzun vadeli değişimleri belirlemek için saatlik verilerin ortalaması alınarak 20 yıllık veriler kullanılır. Ayrıca, meteorolojik etkenler (atmosfer basıncı, sıcaklık, rüzgar) ve iklim değişikliği gibi faktörler de deniz seviyesindeki değişimlere katkıda bulunur.

Balıklar gelgitten birkaç şekilde etkilenir: 1. Beslenme ve Göç: Gelgitler, balıkların beslenme alışkanlıklarını ve göç yollarını belirler. 2. Su Akışı: Gelgit akımları, balıkların su akışını hissetmelerini sağlar ve bu da onların yönlerini belirlemelerine yardımcı olur. 3. Balıkçılık: Ticari ve rekreasyonel balıkçılar, balıkların gelgit dalgalanmaları sırasında daha konsantre olduklarını bilerek, en yüksek konsantrasyon seviyelerinde balık tutmayı tercih ederler.

Balık avı için gelgitin doğru şekilde değerlendirilmesi şu stratejilerle yapılabilir: 1. Gelgit Zamanlaması: Balıklar genellikle gelgitin yükseliş ve düşüş aşamalarında daha aktif olurlar. 2. Akıntı ve Besin Hareketi: Gelgit sırasında oluşan akıntılar, besinleri hareketlendirir ve balıkları bu akıntıların olduğu bölgelere çeker. 3. Mevsimsel Değişiklikler: Su sıcaklığındaki küçük değişimler bile balık sürülerini belirli bölgelere çekebilir. 4. Ekipman Ayarları: Gelgit durumuna göre sürükleme ayarlarını yapmak, balıkların kancaya takıldığında oltanın kopmasını veya balığın kaçmasını önleyebilir. Bu taktikler, gelgitin balık avı üzerindeki etkilerini optimize etmeye yardımcı olabilir.

İstanbul'da en büyük gelgit, Haliç bölgesinde görülmektedir.

Venedik'te çöp sorunu, gelgitler sayesinde kendiliğinden çözülmüştür. Yüzyıllar boyunca Venedik'te kanalizasyon sistemi yoktu ve atıklar doğrudan kanallara dökülüyordu. Günümüzde ise her evde septik tanklar bulunmaktadır.

Gelgitin en yüksek olduğu yere "medcezir" veya "yüksek gelgit" denir.

Türkiye çevresindeki denizlerde gelgitin az olmasının nedeni, bu denizlerin iç deniz olmasıdır.

Küçükçekmece'de gelgit olayı etkili değildir, çünkü Türkiye'nin çevresindeki denizler iç denizler olup gelgit genliği azdır.

Watt tipi ve haliç tipi kıyılar farklı oluşum süreçlerine sahiptir: 1. Watt Tipi Kıyılar: Gelgit sonucunda suların geri çekilmesiyle deniz diplerinin ortaya çıktığı kıyılardır. 2. Haliç Tipi Kıyılar: Akarsu vadilerinin gelgit sonucunda sular altında kalmasıyla oluşur.

Watt tipi kıyılar, gelgit sonucunda suların geri çekilmesiyle deniz diplerinin ortaya çıktığı kıyılar olarak tanımlanır. Bu kıyı tipi, Kuzey Avrupa'da ve özellikle İngiltere'de yaygın olarak görülür.

Gelgitin faydaları şunlardır: 1. Ekosistemler İçin Önemi: Gelgitler, deniz yaşamı üzerinde büyük etkiye sahiptir ve kıyı bölgelerinde yaşayan bitki ve hayvan türlerinin yaşamını sürdürmesine yardımcı olur. 2. Deniz Taşımacılığı ve Balıkçılık: Gelgitler, limanlar ve kıyılardaki gemi hareketlerini etkiler ve balıkçıların avlanma saatlerini belirlemelerine yardımcı olur. 3. Enerji Üretimi: Gelgit enerjisi, yenilenebilir enerji kaynakları arasında yer alır ve bazı bölgelerde elektrik üretimi için kullanılır. 4. İnsanların Günlük Hayatı: Gelgitler, deniz kenarında yaşayan insanlar için sel riskine karşı uyarı sağlar ve tatilcilerin denizde güvenli bir şekilde yüzmelerini mümkün kılar.

Gelgit (git gel) olayı, günde iki kez gerçekleşir.

Coğrafyada "gelgit" ve "kabarma" terimleri, deniz sularının Ay'ın çekimi nedeniyle kabarıp çekilmesi olayını ifade eder. Gelgit (medcezir) olarak da bilinen bu durum, okyanuslarda ve denizlerde suların alçalıp yükselmesi hareketleridir. Kabarma ise gelgit olayının bir parçası olup, Ay ve Güneş'in çekim güçlerinin birbirine eklenmesi sonucu su seviyesinin daha fazla yükselmesi durumunu ifade eder.

"The Wave" adlı eser, iki farklı bağlamda gelgit dalgalarını anlatabilir: 1. Bilimsel Bağlam: Gelgit dalgası, Güneş, Ay ve Dünya arasındaki yerçekimi etkileşimlerinden kaynaklanan sığ su dalgası olarak tanımlanır. 2. Film Bağlamı: "The Wave" aynı zamanda 2019 yapımı bir bilim kurgu ve gerilim filmi olarak da bilinir.

Haliçli kıyının özellikleri şunlardır: 1. Gel-git Sonucu Oluşum: Akarsu ağızlarında, gelgit sonucunda suların yükselmesi ile oluşur. 2. Okyanus Kıyılarında Yaygınlık: Genellikle gelgit olayının belirgin olduğu okyanus kıyılarında görülür. 3. Deniz Diplerinin Yüzeye Çıkması: Sular çekildiğinde deniz dipleri yüzeye çıkar. 4. Doğal Liman Oluşumu: Bu kıyılarda doğal liman oluşumu kolaydır. 5. Örnekler: Kuzeybatı Avrupa kıyılarındaki limanlar (örneğin, İngiltere) bu tip kıyılara örnektir.