Gelgit

Med ve cezir, Arapça kökenli bir kelime olup "gelgit" anlamına gelir. Med, denizdeki su seviyesinin yükselmesi, Cezir ise su seviyesinin alçalması anlamına gelir. Bu terimler, sadece fiziksel bir olayı değil, aynı zamanda insan hayatındaki duygusal dalgalanmaları ve toplumsal değişimleri de ifade etmek için kullanılır.

Denizin çekilmesi, doğal bir afet olarak kabul edilmez. Deniz çekilmesi, kıyı şeridinde su seviyesinin normalden daha fazla düşmesi ve denizin geri çekilmiş gibi görünmesi olayıdır. Deniz çekilmesinin başlıca nedenleri şunlardır: Gelgit olayları. Meteorolojik faktörler. Depremler ve sismik hareketler. Ancak her deniz çekilmesi, mutlaka deprem habercisi değildir.

Medcezir, Arapça kökenli bir kelime olup "gelgit" anlamına gelir. Denizdeki medcezir, Ay ve Güneş'in yerçekimi etkisiyle deniz seviyesindeki düzenli yükselme ve alçalmaları ifade eder. İnsan yaşamındaki medcezir, duygusal dalgalanmaları ifade eder. Toplumsal medcezir, toplumda yaşanan büyük değişimleri, belirli bir süreç içinde yükselip alçalmasını tanımlar.

Deniz ve göllerde suların çekilmesine "gelgit çekilmesi" veya "su kaybı" denir. Eğer çekilme ani ve büyük ölçekliyse, bu durum genellikle tsunami gibi doğa olaylarının habercisi olabilir.

Gece denizde dalganın olmamasının birkaç nedeni vardır: Rüzgarın hızı ve yönü. Sıcaklık değişimleri. Gelgit etkisi. Meteorolojik koşullar. Yerel coğrafi koşullar.

Dalga en çok okyanus ve deniz gibi büyük su kütlelerinde olur. Dalgaların oluşmasında etkili olan faktörler arasında şunlar yer alır: Rüzgar. Gelgit. Fırtınalar. Depremler ve volkanik patlamalar. Okyanus akıntıları.

Watt ve haliçli kıyılar, gelgitli kıyılarda farklı şekillerde oluşur: Watt kıyıları, gelgit olayının etkili olduğu yerlerde suların yükseldiği dönemlerde sular altında kalan, suların geri çekildiği dönemlerde ise karalaşan balçıklı kıyılardır. Haliçli kıyılar, gelgit genliğinin fazla olduğu okyanus kıyılarında, akarsu ağızlarının gelgit tarafından aşınması ile denizin akarsu vadisi boyunca karaya doğru girinti yapmasıyla oluşur. Türkiye'de haliçli ve watt kıyı tipleri görülmez.

"Spring Tide" (2019) filmi, üç farklı kuşaktan kadınların hayatını ve aralarındaki kaçınılmaz çatışmaları anlatıyor. Filmde, 40 yaşındaki gazeteci Guo Jianbo, annesi Minglan ve kızı Wanting aynı evde yaşamaktadır. Film, Yang Lina'nın 2013 yılında uluslararası festivallerde ödül kazanan "Longing for the Rain" adlı filminin ardından, modern Çin'deki kadınlar hakkında planladığı üçlemenin ikinci filmidir. Ayrıca, "Spring Tide" adlı, 2018 yapımı bir İskandinav dizisi de bulunmaktadır.

Gece denizin sakin olmasının birkaç nedeni vardır: Rüzgarın zayıflaması. Sıcaklık değişimleri. Gelgit hareketleri. Meteorolojik koşullar.

Gelgit (med cezir) en fazla okyanuslarda görülür. Ayrıca, Kanada'nın doğusundaki Fundy Körfezi bilinen en yüksek gelgit aralığına sahiptir ve burada bir gün içinde 15 metreye varan bir gelgit meydana gelir. Türkiye'de ise gelgit olayı çok az hissedilir, bu nedenle enerjiyle ilgili bir santral bulunmamaktadır.

Haliçli kıyı tipinin Türkiye'de hatalı olarak değerlendirilmesinin nedeni, Türkiye'de gelgit genliğinin yüksek olmamasıdır. Türkiye'de ayrıca, geniş ve sığ nehir ağızlarının bulunmaması, nehirlerin hızlı akışı ve taşıdığı alüvyonların deniz kıyısında birikmesine olanak tanımaması gibi coğrafi ve hidrolojik özellikler de haliçli kıyı oluşumunu engeller.

Medcezir terimi, farklı bağlamlarda çeşitli nedenlerle kullanılır: Coğrafya ve astronomi: Deniz seviyesinin Ay ve Güneş'in çekim kuvvetleriyle periyodik olarak yükselip alçalmasını ifade eder. Metaforik kullanım: İnsan yaşamında duygusal dalgalanmaları veya toplumsal dönüşümleri anlatmak için bir metafor olarak kullanılır. Popüler kültür: "Medcezir" aynı zamanda, gençlik dramalarını konu alan bir Türk televizyon dizisinin adıdır.

Muğla'da deniz çekilmesinin kaç gün süreceğine dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır. Deniz çekilmesi, genellikle gelgit olayları, rüzgar ve hava basıncı değişiklikleri gibi doğal nedenlerle meydana gelir ve bu durumlar geçici olabilir. Örneğin, 2023 yılında Akyaka sahilinde yaşanan deniz çekilmesi 20 gün sürmüştür. Ancak, her yıl ve her bölgede bu süre farklılık gösterebilir. Eğer deniz çekilmesi olağan dışı bir şekilde devam ediyorsa, bir uzmana veya ilgili kurumlara danışılması önerilir.

Fundy Körfezi'ndeki gelgitlerin yüksekliği, ortalama olarak 12 metreyi aşabilir.

Kuşadası'nda denizin çekilmesinin nedeni, mevsimsel rüzgarlar ve gelgit olayları olabilir. Deniz çekilmesi, Kuşadası'nda tarihi yapıların ortaya çıkmasına da neden olmuştur. Bu tür doğa olayları genellikle endişe verici bir durum yaratmaz ve belirli dönemlerde tekrarlanabilir.

Deniz çekilmesi, farklı nedenlerle kıyılarda sıkça gözlemlenebilen bir doğa olayıdır. Deniz çekilmesinin en çok görüldüğü bazı bölgeler: Ege Denizi: İzmir, Muğla, Aydın, Çanakkale. Marmara Denizi: İstanbul, Tekirdağ, Bursa, Balıkesir. Karadeniz: Samsun, Sinop, Trabzon, Zonguldak. Akdeniz: Antalya, Mersin, Adana, Hatay. Deniz çekilmesinin nedenleri arasında gelgit, atmosfer basıncı değişiklikleri, rüzgarlar, depremler ve tsunami öncesi durumlar bulunur.

İzmir'de deniz çekilmesinin nedeni, sert esen poyraz rüzgarı olarak belirtilmiştir. Türkiye Bilimler Akademisi (TÜBA) Çevre, Biyoçeşitlilik ve İklim Değişikliği Çalışma Grubu Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, bu durumun deprem veya Santorini'deki depremlerle bir ilgisi olmadığını, her yıl şubat ve mart aylarında benzer deniz çekilmelerinin yaşandığını ifade etmiştir. Poyraz rüzgarı, kuzeyden gelen suyu Akdeniz'e doğru iterek kıyılarda çekilme yaşanmasına neden olur.

Denizde gelgit olayı, Ay ve Güneş'in kütleçekim kuvvetlerinin bir arada etkisi ve Dünya'nın kendi etrafındaki hareketi nedeniyle oluşur. Bulmaca cevabı: Yerçekimi.

Deniz seviyesindeki değişim, çeşitli yöntemlerle hesaplanabilir: GNSS-IR Yöntemi: Deniz kıyısındaki GNSS antenlerinin, deniz yüzeyinden yansıma alabilecek kadar yeterli açık görüş açısına sahip olması durumunda, GNSS-IR yöntemine dayalı olarak deniz seviyesi değişimleri belirlenebilir. Formüller: Deniz seviyesindeki değişim, atmosfer basıncındaki değişimlere ve rüzgar etkisine bağlı olarak da hesaplanabilir. Uydu Ölçümleri: Uydu radar ölçümleri, deniz seviyesindeki hızlanan artışları tespit etmek için kullanılır. Deniz seviyesindeki değişimlerin hesaplanmasında kullanılan yöntemler, tam olarak aynı şeyi ölçmeyebilir.

Balıklar gelgitten çeşitli şekillerde etkilenir: Beslenme: Yükselen gelgit sırasında balıklar kıyıya yaklaşarak daha fazla yem arar. Saklanma: Alçak gelgitte balıklar derin sulara çekilir, bu da onları daha az erişilebilir hale getirir. Göç: Gelgitler, balıkların göç yollarını ve beslenme alışkanlıklarını etkiler. Su Sıcaklığı ve Oksijen: Gelgitler, haliçlerde suyun sıcaklığını ve oksijen seviyesini değiştirebilir. Gelgitlerin balık üzerindeki etkisi, balık türüne ve yaşam alanına göre değişiklik gösterebilir.