Felsefe

Carpe Diem felsefesi, Romalı şair Horatius'a aittir. Bu felsefe, ilk olarak Horatius'un MÖ 23'te yayınlanan "Odes" (I.11) eserinde geçen bir dizede yer almıştır. "Carpe diem quam minimum credula postero" şeklinde ifade edilen bu dize, Türkçeye "Bir sonraki güne olabildiğince az güvenerek günü yakala" olarak çevrilebilir. Carpe Diem, "günü yakala", "anı yaşa" veya "zamanın tadını çıkar" gibi anlamlara gelir.

Konferans toplu gülme, Henri Bergson'un "Gülme" adlı eserinde komikliğin toplumsal ve psikolojik yönlerini anlatırken kullandığı bir kavramdır. Bergson'a göre, komikliğin ortaya çıkması için grup halindeki insanların tümünün duyarlıklarını susturup yalnızca zekâlarını çalıştırarak dikkatlerini aralarından birine yöneltmeleri gerekir.

Objektif (nesnel) ve subjektif (öznel) arasındaki temel fark, bir durumun veya olayın değerlendirilme biçimidir: Objektif değerlendirmeler, kişisel görüşlerden bağımsız olarak, genel kabul görmüş gerçeklere dayanır. Subjektif değerlendirmeler ise bireyin deneyimlerine, duygularına, düşüncelerine ve algılarına dayanır. Objektiflik, tarafsızlık ve evrensellik içerirken; subjektiflik, kişisel yargıların ön planda olduğu durumları tanımlar.

Paralel evrenlerin var olmasının bazı nedenleri: Kozmik Enflasyon Teorisi: Bu teoriye göre, uzay-zaman dokusu genişlerken paralel evrenler doğal olarak oluşur. Ekpirotik Model: Bu modele göre, evrenimiz iki farklı zarın çarpışmasıyla oluşmuştur ve bu zarların farklı noktalarda çarpışması, diğer evrenlerin yaratılmasına yol açabilir. Kuantum Mekaniği: Kuantum mekaniğinde, bir sistemin olası tüm durumları dalga fonksiyonu ile ifade edilir. Paralel evrenlerin varlığı bilimsel olarak ispatlanmamıştır ve bu konuda farklı bilimsel topluluklar arasında görüşler farklılık göstermektedir.

Memento mori, Latince bir deyiş olup, Türkçede "ölümü hatırla", "öleceğini hatırla" veya "fani olduğunu hatırla" anlamlarına gelir. Bu ifade, insanlara ölümlü olduklarını hatırlatarak, hayatlarını daha anlamlı bir şekilde yaşamaları gerektiğini vurgular. Memento mori, sanat eserlerinde ve felsefi metinlerde sıkça kullanılır.

İşte bazı zor soru ve cevapları: 3 adam bir otele gider? Cevap: Yanlışlık, belboya verilen 2 liranın aslında 27 liranın içinde olmasından kaynaklanıyor. Üst katta sönük halde 3 lamba, alt katta ise 3 elektrik anahtarı var? Cevap: 1. anahtarı yakıp 5 dakika bekler, sonra söndürür. Türkiye'de olan iki ilin harfleri aynıdır? Cevap: Aksaray ve Sakarya.

Empirizm (deneycilik), bilginin duyumlar sayesinde ve deneyimle kazanılabileceğini öne süren felsefi görüştür. Bu akıma göre, insan zihni doğuştan boş bir levha (tabula rasa) gibidir ve tüm bilgiler deneyimler ve gözlemler yoluyla elde edilir.

"İtiraflar" kitabının anlattığı konular, kitabın yazarına göre değişiklik göstermektedir: Augustinus'un "İtiraflar" kitabı, bir filozofun ruh ve düşünce dünyasının anatomisini sunar. Kanae Minato'nun "İtiraflar" kitabı, öğretmen Yuko Moriguçi’nin, dört yaşındaki kızını öldüren iki ortaokul öğrencisinden aldığı intikamı konu alır. Jean-Jacques Rousseau'nun "İtiraflar" kitabı, yazarın yaşamıyla felsefesine ışık tutar.

Otonomi sahibi olmak, özerklik anlamına gelir ve şu şekillerde açıklanabilir: Bireyin kendi kendini yönetebilmesi. Birimin diğer birimlerden bağımsız olması. Uzmanlığa dayalı karar alabilme. Ahlaki ve psikolojik otonomi. Ayrıca, iş hayatında otonomi, çalışanlara kendilerini gerçekleştirebilecekleri bir hareket alanı sağlar ve daha yaratıcı, yenilikçi ve verimli çalışmayı teşvik eder.

Thomas More'un "Ütopya" adlı eseri, var olmayan kurgusal bir adada geçen ideal bir toplumsal yaşam düzenini anlatır. More, bu ütopyada şunları amaçlar: İngiltere'deki toplumsal düzeni eleştirmek. İdeal bir devlet yapısı oluşturmak. Barışçıl bir toplum yaratmak. Dini özgürlüğü sağlamak. Ütopya'da para kullanılmaz, kaynaklar eşit olarak paylaşılır ve herkes ortak depolarda biriken ürünleri ihtiyaç doğrultusunda alır.

Nasip kelimesi, Arapça kökenli olup, farklı anlamlara sahiptir: Bir kimsenin payına düşen şey, hisse, kısmet, talih, baht. Allah’ın bir kimse için önceden belirlediği mutluluk payı (dini literatürde). Günlük kazanç. Ayrıca, "nasip etmek" ifadesi, herhangi bir şeyin elde etmek istediği şeyi istemesi anlamına gelir.

Empirizmin bazı temsilcileri: İlk Çağ: Demokritos ve Epikuros. 17. ve 18. yüzyıl: John Locke, George Berkeley, David Hume, Thomas Hobbes, Francis Bacon, John Stuart Mill. 20. yüzyıl: CS Peirce, William James, Bertrand Russell, Ludwig Wittgenstein. Ayrıca, Fransız filozof Condillac da empirik felsefenin geliştirilmesinde önemli rol oynamıştır.

Empirizmin bazı temsilcileri: İlk Çağ: Demokritos ve Epikuros. 17. ve 18. yüzyıl: John Locke, George Berkeley, David Hume, Thomas Hobbes, Francis Bacon, John Stuart Mill. 20. yüzyıl: CS Peirce, William James, Bertrand Russell, Ludwig Wittgenstein. Ayrıca, Fransız filozof Condillac da empirik felsefenin geliştirilmesinde önemli rol oynamıştır.

Diyalektiğin temel ilkeleri şunlardır: Karşıtlık ilkesi. Gelişim ve değişim ilkesi. Sentez ilkesi. Ayrıca, Hegelci diyalektikte nicelikten niteliğe geçiş ve çelişkinin gelişimi gibi ek ilkeler de bulunmaktadır.

Diyalektiğin temel ilkeleri şunlardır: Karşıtlık ilkesi. Gelişim ve değişim ilkesi. Sentez ilkesi. Ayrıca, Hegelci diyalektikte nicelikten niteliğe geçiş ve çelişkinin gelişimi gibi ek ilkeler de bulunmaktadır.

Dogmatik, "deney bilgisini ve deneye dayanan kanıtları yadsıyarak, kanılarını inanç öğretilerinden çıkaran düşünce biçimi" anlamına gelir. Ayrıca, "felsefe ve din dogmalarının mantıksal ve sıralı bir yolla ortaya konuluşu" olarak da tanımlanabilir. Dogmatik kelimesi, aynı zamanda "dogmatizm" olarak bilinen, a priori ilkeler ve çeşitli öğretilerin asla değişmeyeceği kabul edilerek, bunların tartışma yahut araştırmaya ihtiyaç olmadığını savunan anlayışın da adıdır. Dogmatizmin Türkçedeki karşılığı bağnazlıktır.

Fütürizm, 20. yüzyılın başlarında İtalya'da ortaya çıkan, modern sanat ve toplumsal hareketleri kapsayan bir akımdır. Temel ilkeleri: makine ve makineleşme; hız; radikal değişim. Fütüristler, sanatın toplumu ve dünyayı değiştirebileceğini savunmuşlardır.

Ömer Hayyam'ın şarap içmesinin nedeni, şarabı bir sembol olarak kullanmasıdır. Hayyam'ın şiirlerinde şarap, sadece maddi bir zevk değil, aynı zamanda manevi bir arayışın ifadesidir. Bu nedenle, onun şarap tüketimi somut bir düşkünlükten ziyade, tasavvufi ve felsefi bir anlam taşır.

Özerk ve otonom kavramları benzer anlamlar taşısa da aralarında ince farklar vardır. Otonom, kendi kendine yeten, bağımsız ve dış etkilere bağlı olmadan hareket edebilen anlamına gelir. Özerk ise genellikle belirli sınırlar içinde kendi kararlarını alma anlamındadır ve daha çok hukuk ve idari yönetim bağlamında kullanılır. Bu bağlamda, otonomi daha geniş bir kavramdır ve kendi yasalarını koyabilme, dış etkilerden tamamen bağımsız olma durumunu ifade eder.

Rebis, simyacıların "Felsefe Taşı" olarak bilinir ve çeşitli felsefi kavramları sembolize eder. Rebis felsefesinin bazı temel unsurları: Zıtlıkların birleşimi: Rebis, eril ve dişil, ruh ve madde gibi zıtlıkların uyum içinde birleşimini temsil eder. Aydınlanma ve orta yol: Birlik arayışını ve aydınlanmayı simgeler. Bütünlük ve yeniden doğuş: Ruhun ve bedenin, dişinin ve erkeğin tek vücutta birleşmesi halini ifade eder. Evrensel denge: Işık ve karanlık, güneş ve ay gibi zıtlıkların bir araya gelmesiyle evrensel dengeyi gösterir. Yaratılış simgesi: Eril ve dişil unsurların birleşimi, kozmik veya spiritüel bir yaratılışı temsil eder. Rebis, aynı zamanda Hermafroditus'u da çağrıştırır; çünkü her iki cinsiyete ait özellikleri bünyesinde barındırır.