Felsefe

İnsanın Anlam Arayışı, Avusturyalı psikiyatrist Viktor E. Frankl tarafından yazılmıştır.

Vicdan, kişinin kendi niyet ve davranışlarını ahlaki değerleri doğrultusunda ölçüp biçtiği bir kişilik özelliğidir. Vicdanın önemi: Bireysel huzur: Vicdan, bireyin iç huzurunu sağlar, suçluluk veya pişmanlık hissetmesini engeller. Etik ve ahlaki yaşam: Daha etik ve ahlaki bir yaşam sürmeyi mümkün kılar. Toplumsal adalet: Toplumsal adaletin sağlanmasına katkıda bulunur ve insan hakları ihlallerine karşı savunuculuk yapar. Karar verme: Doğru kararları almaya rehberlik eder.

İkigai felsefesi, Japonca "iki" (yaşam) ve "gai" (amaç veya değer) kelimelerinin birleşiminden oluşur ve "yaşamın anlamı" veya "sabahları yataktan kalkmak için bir neden" anlamına gelir. Bu felsefeye göre, herkesin bir ikigai'si vardır ve bu, kişinin tutkularını, becerilerini ve topluma katkı sağlama yollarını kesiştirdiği bir yolculuktur. İkigai'yi bulmak için şu dört sorunun yanıtlarını birleştirmek gerekir: 1. Neyi seviyorum? 2. Hangi konuda iyiyim? 3. Dünya benim hangi becerilerime ihtiyaç duyuyor? 4. Bana gelir sağlayabilecek şey nedir? Bu soruların kesişim noktası, kişinin ikigai'sini temsil eder. İkigai felsefesini benimsemek, günlük yaşamda daha mutlu, huzurlu ve üretken hissetmeye yardımcı olabilir.

Carpe Diem felsefesi, Romalı şair Horatius'a aittir. Bu felsefe, ilk olarak Horatius'un MÖ 23'te yayınlanan "Odes" (I.11) eserinde geçen bir dizede yer almıştır. "Carpe diem quam minimum credula postero" şeklinde ifade edilen bu dize, Türkçeye "Bir sonraki güne olabildiğince az güvenerek günü yakala" olarak çevrilebilir. Carpe Diem, "günü yakala", "anı yaşa" veya "zamanın tadını çıkar" gibi anlamlara gelir.

Konferans toplu gülme, Henri Bergson'un "Gülme" adlı eserinde komikliğin toplumsal ve psikolojik yönlerini anlatırken kullandığı bir kavramdır. Bergson'a göre, komikliğin ortaya çıkması için grup halindeki insanların tümünün duyarlıklarını susturup yalnızca zekâlarını çalıştırarak dikkatlerini aralarından birine yöneltmeleri gerekir.

Objektif (nesnel) ve subjektif (öznel) arasındaki temel fark, bir durumun veya olayın değerlendirilme biçimidir: Objektif değerlendirmeler, kişisel görüşlerden bağımsız olarak, genel kabul görmüş gerçeklere dayanır. Subjektif değerlendirmeler ise bireyin deneyimlerine, duygularına, düşüncelerine ve algılarına dayanır. Objektiflik, tarafsızlık ve evrensellik içerirken; subjektiflik, kişisel yargıların ön planda olduğu durumları tanımlar.

Paralel evrenlerin var olmasının bazı nedenleri: Kozmik Enflasyon Teorisi: Bu teoriye göre, uzay-zaman dokusu genişlerken paralel evrenler doğal olarak oluşur. Ekpirotik Model: Bu modele göre, evrenimiz iki farklı zarın çarpışmasıyla oluşmuştur ve bu zarların farklı noktalarda çarpışması, diğer evrenlerin yaratılmasına yol açabilir. Kuantum Mekaniği: Kuantum mekaniğinde, bir sistemin olası tüm durumları dalga fonksiyonu ile ifade edilir. Paralel evrenlerin varlığı bilimsel olarak ispatlanmamıştır ve bu konuda farklı bilimsel topluluklar arasında görüşler farklılık göstermektedir.

Memento mori, Latince bir deyiş olup, Türkçede "ölümü hatırla", "öleceğini hatırla" veya "fani olduğunu hatırla" anlamlarına gelir. Bu ifade, insanlara ölümlü olduklarını hatırlatarak, hayatlarını daha anlamlı bir şekilde yaşamaları gerektiğini vurgular. Memento mori, sanat eserlerinde ve felsefi metinlerde sıkça kullanılır.

Rönesans'ın üç temel ilkesi şunlardır: 1. Hümanizm. 2. Bilimsel gelişmeler. 3. Klasik mimari.

İşte bazı zor soru ve cevapları: 3 adam bir otele gider? Cevap: Yanlışlık, belboya verilen 2 liranın aslında 27 liranın içinde olmasından kaynaklanıyor. Üst katta sönük halde 3 lamba, alt katta ise 3 elektrik anahtarı var? Cevap: 1. anahtarı yakıp 5 dakika bekler, sonra söndürür. Türkiye'de olan iki ilin harfleri aynıdır? Cevap: Aksaray ve Sakarya.

Empirizm (deneycilik), bilginin duyumlar sayesinde ve deneyimle kazanılabileceğini öne süren felsefi görüştür. Bu akıma göre, insan zihni doğuştan boş bir levha (tabula rasa) gibidir ve tüm bilgiler deneyimler ve gözlemler yoluyla elde edilir.

"İtiraflar" kitabının anlattığı konular, kitabın yazarına göre değişiklik göstermektedir: Augustinus'un "İtiraflar" kitabı, bir filozofun ruh ve düşünce dünyasının anatomisini sunar. Kanae Minato'nun "İtiraflar" kitabı, öğretmen Yuko Moriguçi’nin, dört yaşındaki kızını öldüren iki ortaokul öğrencisinden aldığı intikamı konu alır. Jean-Jacques Rousseau'nun "İtiraflar" kitabı, yazarın yaşamıyla felsefesine ışık tutar.

Otonomi sahibi olmak, özerklik anlamına gelir ve şu şekillerde açıklanabilir: Bireyin kendi kendini yönetebilmesi. Birimin diğer birimlerden bağımsız olması. Uzmanlığa dayalı karar alabilme. Ahlaki ve psikolojik otonomi. Ayrıca, iş hayatında otonomi, çalışanlara kendilerini gerçekleştirebilecekleri bir hareket alanı sağlar ve daha yaratıcı, yenilikçi ve verimli çalışmayı teşvik eder.

Thomas More'un "Ütopya" adlı eseri, var olmayan kurgusal bir adada geçen ideal bir toplumsal yaşam düzenini anlatır. More, bu ütopyada şunları amaçlar: İngiltere'deki toplumsal düzeni eleştirmek. İdeal bir devlet yapısı oluşturmak. Barışçıl bir toplum yaratmak. Dini özgürlüğü sağlamak. Ütopya'da para kullanılmaz, kaynaklar eşit olarak paylaşılır ve herkes ortak depolarda biriken ürünleri ihtiyaç doğrultusunda alır.

Nasip kelimesi, Arapça kökenli olup, farklı anlamlara sahiptir: Bir kimsenin payına düşen şey, hisse, kısmet, talih, baht. Allah’ın bir kimse için önceden belirlediği mutluluk payı (dini literatürde). Günlük kazanç. Ayrıca, "nasip etmek" ifadesi, herhangi bir şeyin elde etmek istediği şeyi istemesi anlamına gelir.

Empirizmin bazı temsilcileri: İlk Çağ: Demokritos ve Epikuros. 17. ve 18. yüzyıl: John Locke, George Berkeley, David Hume, Thomas Hobbes, Francis Bacon, John Stuart Mill. 20. yüzyıl: CS Peirce, William James, Bertrand Russell, Ludwig Wittgenstein. Ayrıca, Fransız filozof Condillac da empirik felsefenin geliştirilmesinde önemli rol oynamıştır.

Empirizmin bazı temsilcileri: İlk Çağ: Demokritos ve Epikuros. 17. ve 18. yüzyıl: John Locke, George Berkeley, David Hume, Thomas Hobbes, Francis Bacon, John Stuart Mill. 20. yüzyıl: CS Peirce, William James, Bertrand Russell, Ludwig Wittgenstein. Ayrıca, Fransız filozof Condillac da empirik felsefenin geliştirilmesinde önemli rol oynamıştır.

Diyalektiğin temel ilkeleri şunlardır: Karşıtlık ilkesi. Gelişim ve değişim ilkesi. Sentez ilkesi. Ayrıca, Hegelci diyalektikte nicelikten niteliğe geçiş ve çelişkinin gelişimi gibi ek ilkeler de bulunmaktadır.

Diyalektiğin temel ilkeleri şunlardır: Karşıtlık ilkesi. Gelişim ve değişim ilkesi. Sentez ilkesi. Ayrıca, Hegelci diyalektikte nicelikten niteliğe geçiş ve çelişkinin gelişimi gibi ek ilkeler de bulunmaktadır.

Dogmatik, "deney bilgisini ve deneye dayanan kanıtları yadsıyarak, kanılarını inanç öğretilerinden çıkaran düşünce biçimi" anlamına gelir. Ayrıca, "felsefe ve din dogmalarının mantıksal ve sıralı bir yolla ortaya konuluşu" olarak da tanımlanabilir. Dogmatik kelimesi, aynı zamanda "dogmatizm" olarak bilinen, a priori ilkeler ve çeşitli öğretilerin asla değişmeyeceği kabul edilerek, bunların tartışma yahut araştırmaya ihtiyaç olmadığını savunan anlayışın da adıdır. Dogmatizmin Türkçedeki karşılığı bağnazlıktır.