Etnolinguistik

Bretonya'nın resmi dili, Bretonca olarak bilinmektedir.

Evet, "Didou Nana" Lazca bir ifadedir.

Hadzalar, kendi dilleri dışında konuşmuyorlar çünkü Hadza dili oldukça farklı bir fonetiğe ve sese sahip olduğundan, bu dili konuşan kişiler kekelermiş gibi konuşurlar ve pek çok sesli harfi eksik kullanırlar.

Yaşayan Diller ve Lehçeler Dersi, Milli Eğitim Bakanlığı'na bağlı ortaokullarda 5-8. sınıflar arasında seçmeli ders olarak sunulan bir derstir. Bu ders kapsamında Abazaca, Adiğece, Arnavutça, Boşnakça, Gürcüce, Kurmancca, Lazca ve Zazaca dilleri öğretilmektedir.

Dünyanın en ilginç dillerinden bazıları şunlardır: 1. Baskça: Avrupa’daki en eski ve en gizemli dillerden biri olarak kabul edilir, diğer hiçbir Avrupa diliyle bağlantılı değildir. 2. Silbo Gomero: İspanya’nın Kanarya Adaları’nda kullanılan bir ıslık dilidir, kelimeleri ıslık tonları ile iletir. 3. Pirahã: Brezilya’daki Amazon bölgesinde konuşulan bu dil, sadece üç sesli harf ve sekiz sessiz harften oluşur, renkler ve sayılar için kelimeler yoktur. 4. Taa: Afrika’da konuşulan bu dil, 160 farklı fonem (ses birimi) içerir ve bunların 110’u tıklama seslerinden oluşur. 5. Nüshu: Çin’de sadece kadınlar tarafından kullanılan tek yazılı dildir, evlilik, aile ve günlük yaşamla ilgili yazılar içerir.

Dünyada yaklaşık 20 standart Türk dili bulunmaktadır. Bunların en önemlileri arasında Türkçe, Azerice, Türkmence, Kazakça, Karakalpakça, Kırgızca, Özbekçe, Uygurca, Tuvaca, Yakutça, Tatarca, Başkurtça ve Çuvaşça yer almaktadır.

Koba adı, iki farklı bağlamda kullanılmaktadır: 1. Koba Dili: Endonezya'nın Aru Adaları'nda konuşulan bir dildir ve Orta Malayo-Polinezya dil ailesine aittir. 2. Küba Dili: Küba'da konuşulan resmi dil, İspanyolca'dır.

Sabuan dili, Filipinler'de konuşulur.

Tektiteko dili, Guatemala'nın Tectitán bölgesinde, Huehuetenango belediyesinde, Meksika sınırına yakın dağlık bir bölgede konuşulur. Ayrıca, Meksika'nın Chiapas eyaletinde de Tektiteko konuşan bazı bireyler bulunmaktadır.

Filipinler'de 186 farklı dil bulunmaktadır, bunlardan 182 tanesi hâlen konuşulmaktadır.

Evet, Zaza dilinde şiir vardır. Zaza edebiyatı, sözlü ve yazılı edebiyat türleriyle zengindir ve şiirler bu türlerin önemli bir parçasıdır. Zaza dilinde yazılmış bazı şiirler şunlardır: - Mehmet Demirbaş'ın Divanı: 300 sayfalık, Zazaca şiir ve kasidelerden oluşan bir el yazması. - Modern Zazaca Şiirler: Dilin yaşatılmasına katkı sağlayan, geleneksel ve modern temaları işleyen şiirler. - Çeşitli Yazarlar: Abdulkadir Arslan, Kamil Pueği, Muhammed Muradan ve Cuma Özusan gibi yazarların mevlid ve siyer içerikli dini şiirleri.

Doğu ve Güneydoğu'da iki ana Türk dili grubu konuşulmaktadır: 1. Doğu Grubu Lehçeleri: Orta Asya ve Sibirya'da konuşulan lehçeleri içerir ve bunlar arasında Kazakça, Özbekçe, Uygurca ve Türkmence bulunur. 2. Güneydoğu Grubu Lehçeleri: Türkiye, Azerbaycan, Irak, İran ve Suriye'de konuşulan lehçeleri içerir ve bunlar Türkçe, Azerice ve Türkmence'dir.

Altay dili üzerine çalışan bazı Türk araştırmacılar şunlardır: 1. Ahmet Temir: "Türkçe ile Moğolca Arasındaki İlgiler" adlı yazısıyla Altay dilleri teorisini Türkiye'de ilk ele alan araştırmacılardan biridir. 2. Osman Nedim Tuna: "Altay Dilleri Teorisi" adlı kapsamlı çalışmasıyla konuya en kapsamlı yaklaşımı sunmuştur. 3. Talat Tekin: Altayistik alanında birçok makale ve katkı yapmış, özellikle zetasizm ve sigmatizm üzerine çalışmıştır. 4. Tuncer Gülensoy: "Altay Dillerinde Akrabalık Üzerine Notlar" adlı makalesi ile Altay dilleri üzerine önemli bir çalışma yürütmüştür.

Lazca'nın temel olarak iki şivesi vardır: 1. Doğu Şivesi: Fındıklı, Arhavi, Hopa ve Borçka'da konuşulur. 2. Batı Şivesi: Pazar, Ardeşen ve Çamlıhemşin'de konuşulur. Ayrıca, Marmara Bölgesi'ndeki Laz yerleşimlerinde Marmara Şivesi de yaygındır ve bu şive, Doğu Şivesi'ne yakındır.

Sinhala ve Tamil dilleri aynı değildir. - Sinhala, Sri Lanka'nın resmi dili olup, Indo-Aryan dil ailesine aittir ve çoğunlukla Budist olan Sinhalese halkı tarafından konuşulur. - Tamil, Dravidian dil ailesine ait olup, Sri Lanka'da ve Hindistan'ın Tamil Nadu eyaletinde ağırlıklı olarak Hindu olan Tamiller tarafından konuşulur. Her iki dil de kendi yazı sistemlerine sahiptir: Sinhala için Sinhala yazısı, Tamil için ise Tamil yazısı kullanılır.

Türkiye'de 6 ana Türkçe lehçesi bulunmaktadır: 1. Güney-batı Oğuz Türkçesi (Anadolu, Azeri, Asya ve Irak Türkmenleri). 2. Kuzey-batı Kıpçak Türkçesi (Tatar, Başkır, Kazak, Karakalpak, Nogay, Kumuk, Karaçay-Balkar, Khazar ve Gagavuz). 3. Güney-doğu Çağatay Türkçesi (Özbek, Kırgız, Kazak). 4. Orta-Asya Türkçesi (Altay, Tuva, Sarı Uygur ve Doğu Türkistan). 5. Kuzey-doğu Türkçesi (Yakut). 6. Çuvaş Türkçesi.

Dünya dilleri sıralaması, UNESCO ve Ethnologue gibi kuruluşların verilerine göre yapılmaktadır. İşte en çok konuşulan diller sıralamasında ilk 10 dil: 1. Mandarin Çincesi - 1,1 milyar kişi. 2. İspanyolca - 460 milyon kişi. 3. İngilizce - 379 milyon kişi. 4. Hintçe - 341 milyon kişi. 5. Arapça - 322 milyon kişi. 6. Bengalce - 215 milyon kişi. 7. Rusça - 144 milyon kişi. 8. Portekizce - 140 milyon kişi. 9. Japonca - 128 milyon kişi. 10. Almanca - 98 milyon kişi. Bu sıralama, dillerin coğrafi, tarihsel ve dini faktörlerle olan ilişkisini yansıtmaktadır.

Dünyadaki yedi büyük dil ailesi şunlardır: 1. Hint-Avrupa Dil Ailesi: Avrupa, Güney Asya ve Orta Asya'nın büyük bir bölümünde konuşulan dilleri içerir. 2. Sino-Tibet Dil Ailesi: Çin'den Hindistan'a kadar uzanan geniş bir coğrafyada konuşulan dilleri kapsar. 3. Afro-Asyatik Dil Ailesi: Orta Doğu, Kuzey Afrika ve Sahra altı Afrika'da konuşulan dilleri içerir. 4. Nijer-Kongo Dil Ailesi: Afrika'nın büyük bir kısmında, özellikle Sahra'nın güneyinde konuşulan dilleri kapsar. 5. Avustronezya Dil Ailesi: Güneydoğu Asya, Okyanusya ve Pasifik Adaları'nda konuşulan dilleri içerir. 6. Ural-Altay Dil Ailesi: Kuzey Asya, Doğu Avrupa ve Orta Asya'da konuşulan dilleri içerir. 7. Bantu Dil Ailesi: Orta ve Güney Afrika'da konuşulan 400'den fazla dili kapsar.

Karamanlıca ve Karamanlı Türkçesi aynı şeyi ifade eder. Karamanlıca, Osmanlı döneminde ana dili Türkçe olan Anadolu Rumları (Karamanlılar) tarafından konuşulan ve Karamanlılar tarafından Yunan alfabesi ile yazılmış bir Orta Anadolu Türkçesi türüdür.

UNESCO'ya göre, 1950 yılından bu yana dünya çapında 200'den fazla ölü dil bulunmaktadır.