Etnolinguistik

Kızılderililerin ana dilleri, iki ayrı ana grupta toplanır: 1. Na-Dene dilleri: Sibirya kökenli ve Kızılderili Na-Dene halklarının konuştuğu diller. 2. Amerind dilleri: Na-Dene dilleri dışındaki bütün Kızılderili halklarının konuştuğu diller. Ayrıca, her bir Kızılderili kabilesinin kendine özgü dilleri de bulunmaktadır.

Goranice dili, İran ve Irak sınırındaki Hawraman Dağları bölgesinde konuşulmaktadır.

Kumanlar, Türk dillerinin Kıpçak grubuna ait bir dil konuşmuşlardır.

Ganan dili, Myanmar'ın Kuzeybatı bölgesinde konuşulan bir Çin-Tibet dilidir.

Türkçenin başlıca lehçeleri şunlardır: 1. Güney-batı Oğuz Türkçesi: Anadolu, Azeri, Asya ve Irak Türkmenleri. 2. Kuzey-batı Kıpçak Türkçesi: Tatar, Başkır, Kazak, Karakalpak, Nogay, Kumuk, Karaçay-Balkar, Hazar ve Gagavuz. 3. Güney-doğu Çağatay Türkçesi: Özbek, Kırgız, Kazak. 4. Orta-Asya Türkçesi: Altay, Tuva, Sarı Uygur ve Doğu Türkistan. 5. Kuzey-doğu Türkçesi: Yakut. 6. Çuvaş Türkçesi.

Mordvinler, Mordvin (Erzya ve Moksha) dilini konuşurlar.

Çin'de Yeni Uygur Türkçesi ve Kazakça Türkçenin kullanılan lehçelerindendir.

Türk dilleri, Asya'nın büyük bir coğrafyasına yayılmış ve Orta Asya kökenli dillerdir. Dolayısıyla, Asya Türk dili ifadesi doğrudur. Türk dilleri, Doğu ve Güneydoğu Avrupa'dan Çin'e kadar uzanan bir bölgede konuşulmaktadır.

Dünyada en çok konuşulan dil grupları şunlardır: 1. Çin Dilleri: Çince, yaklaşık 1,3 milyar insan tarafından konuşulmaktadır. 2. Hint-Avrupa Dilleri: İngilizce, İspanyolca, Hintçe, Fransızca, Rusça ve Portekizce bu gruba dahildir. 3. Arap Dilleri: Arapça, 274 milyon insan tarafından konuşulmaktadır. 4. Diğer Önemli Diller: Bengalce, Japonca, Almanca ve İtalyanca da dünya genelinde yaygın olarak konuşulan diller arasındadır.

Ölüm dilleri konusu, bir dilin son ana dili konuşucusunun ölmesiyle ortadan kaybolması sürecini ifade eder. Bu durum, iki şekilde gerçekleşebilir: 1. Biyolojik ölüm: Dili konuşanların tamamen ortadan kalkması. 2. Dilin terk edilmesi: İnsanların başka bir dili tercih etmesi ve ana dillerini kullanmayı bırakması. Dünya genelinde, teknolojik ve kültürel asimilasyon gibi nedenlerle birçok dil yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır.

Dze ismi, farklı dillerde farklı anlamlara sahiptir: 1. İsim Olarak: Dze, Cameroon, Endonezya ve Nijerya gibi ülkelerde cinsiyet nötr bir isim olarak kullanılır. 2. Dil Olarak: Djiwarli, Avustralya'ya özgü soyu tükenmiş bir dildir ve Avustralya dil ailesine aittir. 3. Harf Olarak: Dze, Erken Kiril alfabesinin 9. harfi ve Makedon alfabesinin 10. harfidir.

Nagalar, 89'dan fazla farklı dil ve lehçe konuşan çeşitli etnik gruplardan oluşur.

Dünyada 7.111 tane dil olduğu kabul edilmektedir.

Türk dillerinin tasnifleri farklı kriterlere göre yapılmıştır ve çeşitli ekoller tarafından farklı adlandırmalar kullanılmıştır. İşte bazı ana tasnifler: 1. Kaşgarlı Mahmut'un Tasnifi: Türkleri doğu ve batı olmak üzere iki gruba ayırmıştır. 2. İlya Berezin'in Tasnifi: Türk dillerini Çağatay, Tatar ve Türk grupları olarak üç ana kola ayırmıştır. 3. Wilhelm Radloff'un Tasnifi: Türk dillerini fonetik ve morfolojik özelliklere göre sınıflandırmıştır. 4. Aleksandr Samoyloviç'in Tasnifi: 6 kritere dayanarak Türk dillerini gruplandırmıştır. 5. Nikolay Baskakov'un Tasnifi: Türk dillerini Batı Hun ve Doğu Hun olmak üzere iki ana kola ayırmıştır. Günümüzde en yaygın kabul gören tasnif ise üç ana kol temelinde yapılır: - Oğuz Kolu: Türkiye Türkçesi, Azerice, Türkmence, Gagavuzca. - Kıpçak Kolu: Kırım Tatarcası, Kazakça, Özbekçe, Kırgızca, Uygurca. - Karluk Kolu: Çağatayca, Uygurca, Doğu Türkistan Türkçesi.

Avustralya'da 300'den fazla dil konuşulmaktadır. Bunların arasında en yaygın olanları İngilizce, Arapça, İtalyanca, Yunanca ve Vietnamca'dır.

Çeçenler, Çeçence dilini konuşurlar.

Dünyada 7.000'den fazla dil grubu bulunmaktadır. Başlıca dil grupları ise şunlardır: 1. Hint-Avrupa Dilleri Ailesi. 2. Hami-Sami Dilleri. 3. Bantu Dilleri. 4. Çin-Tibet Dilleri. 5. Ural-Altay Dilleri.