Epidemiyoloji

Sporadik terimi tıpta, hastalığın bir memleketin sadece tek tük yerlerinde görülmesi, geniş sahalara yayılmamış olması anlamına gelir.

2001 yılında Türkiye'de 40 HIV pozitif vaka tespit edilmiştir.

Epidem ve endem terimleri, bulaşıcı hastalıkların farklı yayılma derecelerini ifade eder: 1. Epidem: Belirli bir coğrafi bölgedeki popülasyonda, rapor edilen yıllık vaka sayısının hızla artması durumudur. 2. Endem: Bir enfeksiyon etkeninin veya hastalığın belirli bir coğrafyada veya toplulukta sürekli görülmesi durumudur.

DEPH kısaltmasının açılımı "Department of Epidemiology and Public Health" (Epidemiyoloji ve Halk Sağlığı Bölümü) olarak bilinmektedir.

İnsidans hızı, belirli bir nüfusta belirli bir zaman dilimi içerisinde yeni hastalık vakalarının sayısını ifade eder. Bu hızın yorumu şu şekilde yapılabilir: 1. Yüksek insidans, hastalığın hızla yayıldığını ve yüksek bir bulaşma riski taşıdığını gösterir. 2. Düşük insidans, hastalığın zor ve yavaş yayıldığını, ancak kronikleşebileceğini veya uzun süre devam edebileceğini işaret eder. 3. İnsidans hızının hesaplanması, risk altındaki nüfus ve yeni vaka sayısının bilinmesi gerektirir ve genellikle 1000 kişi başına düşen vaka sayısı olarak ifade edilir. Bu gösterge, epidemiyoloji ve tıbbi istatistiklerde hastalıkların yayılmasını izlemek ve halk sağlığı stratejilerini planlamak için kullanılır.

Farmakoepidemiyoloji, ilaçların toplum üzerindeki etkilerini ve güvenliğini inceleyen bir bilim dalıdır. Bu bilim dalı, epidemiyolojik analiz tekniklerini farmakolojiye uygulayarak, ilaçların yan etkilerini, etkileşimlerini ve nadir görülen yan etkilerinin toplumlarda dağılımını araştırır. Farmakoepidemiyolojinin temel hedefleri arasında, yeni ilaçların geliştirilmesine katkı sağlamak ve halk sağlığını tehdit eden ilaçların tespit edilerek pazardan çekilmesi yer alır.

Hastalık etkenini vücudunda barındıran fakat kendisi hasta olmadan diğer canlılara bulaştıran taşıyıcı canlılara "portör" adı verilir.

2025 yılı itibarıyla ABD'de kuş gribinden ilk ölüm vakası kaydedilmiştir. Dünya genelinde ise 2003 yılından bu yana 464 kişi kuş gribi nedeniyle yaşamını yitirmiştir.

2025 yılı itibarıyla ABD'de kuş gribinden ilk ölüm vakası kaydedilmiştir. Dünya genelinde ise 2003 yılından bu yana 464 kişi kuş gribi nedeniyle yaşamını yitirmiştir.

Pandemi, dünya geneline yayılmış epidemi anlamına gelir. Daha geniş bir tanımla, pandemi; birden fazla ülkede veya kıtada, çok geniş bir alanda yayılan ve etkisini gösteren salgın hastalıklara verilen genel isimdir.

Sigmoid eğrisi çeşitli alanlarda kullanılır: 1. Makine Öğrenimi ve Sinir Ağları: Sigmoid fonksiyonu, makine öğreniminde ve yapay sinir ağlarında yaygın olarak kullanılan bir aktivasyon fonksiyonudur. 2. Görüntü İşleme: Sigmoid fonksiyonu, görüntü işlemede piksel değerlerini dönüştürmek ve görüntü kalitesini artırmak için kullanılır. 3. Ekonomi ve Epidemiyoloji: Sigmoid eğrisi, ekonomik ajanların uyaranlara tepkisini modellemek ve epidemiyolojik verileri analiz etmek gibi alanlarda da uygulanır. 4. Biyoloji: Doğal süreçlerin modellenmesinde ve popülasyon büyümesinin incelenmesinde kullanılır.

2002-2003 yılları arasında yaşanan SARS salgınında Dünya Sağlık Örgütü'nün verilerine göre, çoğunluğu Çin'de olmak üzere 774 kişi hayatını kaybetti.

Fransa'da en yüksek günlük vaka sayısı 24 Aralık 2021 tarihinde kaydedilmiştir ve bu sayı 91 bin 608 olarak belirlenmiştir.

Kuduz saha rehberi, kuduz hastalığının önlenmesi ve tedavisi için sağlık profesyonelleri, hayvan sahipleri ve topluma yönelik hazırlanan kapsamlı bir kaynaktır. Bu rehberde yer alan bazı konular: Kuduzun epidemiyolojisi. Belirtiler ve tanı. Önleme stratejileri. Acil tedavi protokolleri.

Ebola salgınlarında kurtulan kişilerin sayısı hakkında kesin bir veri bulunmamaktadır. Ancak, 2021 yılında Kongo'da yaşanan Ebola salgınında, hastalıktan kurtulan bazı vakalar olduğu belirtilmiştir.

Domuz gribi salgınının başlama zamanı her yıl değişiklik gösterebilir, çünkü virüsün yayılma mevsimi genellikle sonbahar ve kış aylarıdır.

Vaka-kontrol ve kohort araştırmaları, epidemiyolojik araştırmalarda yaygın olarak kullanılan iki gözlemsel çalışma yöntemidir. Temel farkları şunlardır: 1. Zamanlama: Kohort çalışmasında, bireyler ilgilenilen hastalığa yakalanıp yakalanmayacaklarını belirlemek için izlenirken, vaka-kontrol çalışmasında bireyler zaten hastalığa sahiptir. 2. Nedensellik: Kohort çalışmasında, maruziyet veya müdahale hastalığın nedenidir ve çalışma ikisi arasında nedensel bir bağlantı olup olmadığını belirleyecektir. 3. Veri Toplama: Kohort çalışmalarında veriler, uzun bir süre boyunca düzenli ve ayrıntılı olarak toplanır.

Epidemiyolojide sıklık ölçütleri, sağlık sorunlarının dağılımını ve görülme sıklığını değerlendirmek için kullanılır. Başlıca sıklık ölçütleri şunlardır: 1. Kaba Doğum Hızı: Belirli bir zamandaki canlı doğumların, aynı süredeki nüfus içindeki payını ifade eder. 2. Genel Doğurganlık Hızı: Belirli bir zaman zarfında meydana gelen toplam canlı doğum sayısının, aynı toplumdaki doğurgan çağdaki kadın nüfusuna bölünmesiyle elde edilir. 3. Prevalans: Belirli bir anda veya sürede, belirli bir toplumda saptanan eski ve yeni vaka sayısının, risk altındaki kişi sayısına bölünmesiyle elde edilir. 4. İnsidans: Belirli bir sürede belirlenen yeni vaka sayısının, aynı süredeki risk altındaki kişi sayısına bölünmesiyle elde edilir. 5. Atak Hızları: İnsidans hızının bulaşıcı hastalıklar alanında kullanılan özel bir şeklidir. 6. Mortalite Hızı: Belirli bir süre içinde ölenlerin sayısının nüfusa oranıdır.

Prevalans, belirli bir popülasyon içinde, belirli bir süre aralığında eski ve yeni olguların birlikte görülme oranı veya yaygınlığıdır. Bu terim, epidemiyoloji ve sosyal tıp bilimlerinde sıklıkla kullanılır.

Türkiye Ruh Sağlığı Profili, Türkiye'de ruhsal hastalıkların yaygınlığını ve ilişkili faktörleri belirlemek amacıyla yapılan ulusal ölçekli ilk psikiyatrik epidemiyoloji çalışmasıdır. Bu çalışma, 1998 yılında Prof. Dr. Cengiz Kılıç ve ekibi tarafından yürütülmüştür.