DilGelişimi

Vygotsky'nin dil gelişim dönemleri dört temel aşamada ele alınır: 1. İlkel Dönem: Bebek, koşullanma aracılığıyla öğrenmeyi gerçekleştirir ve rastgele öğrenmeler ile içgüdüsel hareketlerle öğrenir. 2. Naif Psikoloji Dönemi: 24 ile 36 ay arasında dil gelişimi başlar ve bebek dilin basit kullanımını öğrenmeye başlar. 3. Benmerkezci Konuşma Dönemi: Dil gelişimi ile birlikte problem çözme ve oyun becerileri de gelişir, bebek kendisine sorular sorar ve cevaplar verir. 4. İçeriye Büyüme Dönemi: Sesli konuşma yerini içsel düşünceye bırakır ve çocuk artık düşüncelerini sessiz olarak ifade eder.

Kidly uygulaması, çocuklara yönelik eğitici ve eğlenceli hikayeler sunarak aşağıdaki faydaları sağlar: 1. Resimli ve sesli hikayeler: Zenginleştirilmiş resimli ve sesli masallarla çocukların hayal dünyalarını genişletir. 2. Dil gelişimi: İngilizce, Fransızca, İspanyolca ve Portekizce dil seçenekleri ile çocukların yabancı dil becerilerini destekler. 3. Uyku zamanı: Sakinleştirici hikayelerle çocukların tatlı rüyalara yolculuk yapmasını sağlar. 4. Pedagojik kalite: Education Alliance Finland (EAF) sertifikalı bir ürün olup, çocukların fiziksel, bilişsel, duygusal ve sosyal becerilerini geliştirmeye yardımcı olur. 5. Karar verme becerileri: Seçimli hikayeler sayesinde çocuklar, hikayeyi yöneterek karar verme becerilerini geliştirir. 6. Ebeveyn kontrolü: Ebeveynler, çocuklarının okuma ve gelişim raporlarını alabilir, okuma listelerini kontrol edebilir.

Disleksili çocuklar ters konuşma olarak adlandırılan durumu, harfleri ve kelimeleri yanlış sıralama veya karıştırma nedeniyle yaşayabilirler. Ayrıca, disleksili çocuklar okuma ve yazma süreçlerinde genel olarak zorluk çektikleri için, bu tür hatalar yapmaları olağandır.

Türkçenin gelişim evreleri genellikle şu şekilde sıralanır: 1. Eski Türkçe Dönemi: Milattan önce 6. yüzyıldan milattan önce 13. yüzyıla kadar olan dönemi kapsar. 2. Eski Anadolu Türkçesi Dönemi: 11. yüzyıldan 13. yüzyıla kadar süren bu dönemde Anadolu'da Türkçe'nin farklı bir lehçesi kullanılmıştır. 3. Orta Türkçe Dönemi: 13. yüzyıldan 20. yüzyıla kadar olan dönemi ifade eder. 4. Yeni Türkçe Dönemi: Türk Dil Kurumu'nun kurulduğu 20. yüzyılın başlarından günümüze kadar devam eden dönemi kapsar. 5. Çağdaş Türkçe Dönemi: 20. yüzyıldan sonrasını kapsar.

G harfi ile ilgili etkinliklerden bazıları şunlardır: içinde "g" sesi bulunan görselleri bulma çalışmaları; "g" sesinin bulunduğu görselleri boyama etkinlikleri; "g" yazma çalışma kağıtları; labirent etkinlikleri; "g" harfi boyama çalışmaları; verilen resimler ile gölgelerini eşleştirme etkinlikleri; "g" sesi hissetme çalışmaları; "g" sesi okuma metni; "g" sesi başında, ortasında ve sonunda etkinlikleri; "g" sesi yazma çalışmaları; "g" sesi hece birleştirme; "g" sesi kelime oluşturma; "g" sesi cümle oluşturma; "g" sesi görsel dikte çalışmaları; "g" sesi hızlı okuma metinleri; "g" sesi kes yapıştır etkinlikleri. G harfi ile ilgili etkinliklere şu sitelerden ulaşılabilir: sonerhoca.net; turuncusinif.com; orgm.meb.gov.tr; mustafakabul.com.

Dil çevresi, dilin kullanıldığı sosyal ve kültürel ortamı ifade eder. Dil çevresini etkileyen bazı faktörler şunlardır: Kalıtım ve öğrenme: Çocuğun dil gelişiminde genetik ve çevresel faktörlerin etkileşimi önemlidir. Sosyoekonomik durum: Üst sosyoekonomik düzeyden gelen çocuklar, dili öğrenebilecekleri ve kullanabilecekleri uygun bir çevreye sahip olurlar. Medya: Televizyon ve radyo gibi araçlar, çocuğun dil gelişimini olumlu yönde etkileyebilir. İki dillilik: Birden fazla dilin kullanıldığı ortamlarda, bu dillerin etkileşimi ve değişimi dil çevresini şekillendirir.

R harfi peltekliği, genellikle 6 yaşına kadar kendiliğinden düzelir. Tedavi, konuşma terapisi yoluyla yapılır ve bu süreçte çocuğa doğru dil hareketinin öğretilmesi ve egzersizler yaptırılması içerir.

Ş sesi hızlı okuma için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: 1. Kısa ve anlamlı metinler okumak: Ş sesini içeren kısa metinler, okuma hızını artırmak ve akıcılığı geliştirmek için idealdir. 2. Karesel okuma metinleri kullanmak: Bu metinler, tekrarlı okuma alıştırmaları yaparak okuma becerilerini hızlandırır. 3. Düzenli pratik yapmak: Ş sesi ile ilgili hızlı okuma çalışmaları, düzenli olarak yapıldığında okuma yeteneklerini güçlendirir. Bu etkinlikleri sınıf içinde veya evde yapmak, çocukların Ş sesini daha rahat okumalarını sağlar ve öğrenme süreçlerini daha eğlenceli hale getirir.

Ma dönemi, kız çocuklarında babıldama dönemi olarak adlandırılır. Bu dönemde bebek, "ba-ba", "da-da", "ma-ma" gibi heceleri tekrarlayarak konuşma kaslarını güçlendirir ve ritmik sesler çıkarır.

Okul öncesi dönemde "i" harfinin zor öğrenilmesinin birkaç nedeni vardır: 1. Sesbilgisel Farkındalık Eksikliği: Çocuklar, sözcüklerdeki sesbirimleri fark etme ve değiştirme becerisi olan sesbilgisel farkındalık konusunda yetersiz olabilirler. Bu, harfleri ve kelimeleri doğru bir şekilde tanımlamayı ve ilişkilendirmeyi zorlaştırır. 2. Benzer Harflerin Karıştırılması: "B-d", "f-v", "p-b" gibi benzer ses özelliklerine sahip harflerin karıştırılması, okuma ve yazma sürecinde sorunlara yol açabilir. 3. Yanlış Öğretim Yöntemleri: Okul öncesi dönemde harflerin yanlış öğretilmesi, çocukların okuma yazma öğrenirken temel hataları düzeltmekle zaman kaybetmelerine neden olabilir.

Türkçenin en eski dönemi İlk Türkçe olarak adlandırılır ve bu dönemde Altay dilleri olan Moğolca, Mançuca, Tunguzca, Korece ve Japonca dillerinin henüz ayrılmadığı düşünülmektedir. En gelişmiş dönemi ise Türkiye Türkçesi olarak kabul edilir ve 20. yüzyılın başlarından günümüze kadar uzanan bir süreci kapsar.

Bebekler "G" harfini genellikle 6-9 aylık olduklarında söylemeye başlarlar.

Bir insanın konuşmaya başlama yaşı genellikle 18-50 ay arasında, yani 1,5 yaş ile 4 yaş aralığında gerçekleşir. Ancak bu süreç, çocuğun genetik yapısı, çevresel faktörleri ve bilişsel yetenekleri gibi durumlara bağlı olarak değişebilir.

İşitme cihazı takan bir bebeğin ne zaman konuşmaya başlayacağı, işitme kaybının derecesine, türüne ve müdahale yaşına bağlıdır. İlk 3 ay içinde işitme kaybının tanılanması, ilk 6 ay içinde cihazlandırılması ve işitsel rehabilitasyona başlanması önerilir. Eğer bebekte ses kaynağına yönelim olmaması, 6. aydan sonra ses kaynağına dönmeme, konuşma sesi çıkaramama veya konuşma becerisinde gecikme gibi belirtiler varsa, bir uzmana başvurulması önerilir.

Bebeklerde ilk çıkan sesler, 3-6 aylık dönemde çıkardıkları dudak ünsüzlerinden oluşan seslerdir. Ayrıca, 2. ayda başlayan ve "agu" olarak adlandırılan sesler de bebeklerin ilk çıkardığı sesler arasında yer alır.

T sesi öğretimi için aşağıdaki etkinlikler ve çalışmalar kullanılabilir: 1. Görsel Bulma: İçinde "t" sesi bulunan görselleri bulma ve boyama çalışmaları. 2. Harf Yazma: "T" harfini yazma ve kılavuz çizgilere dikkat ederek yazma çalışmaları. 3. Hece ve Kelime Oluşturma: "at", "et" gibi heceleri ve "tan", "tat" gibi kelimeleri yazma ve okuma çalışmaları. 4. Cümle ve Metin Okuma: "Talat mutlu ol.", "Meltem kaliteli koltuk al." gibi cümleleri ve metinleri okuma ve yazma çalışmaları. 5. Kes Yapıştır Etkinlikleri: Harfleri çalışma kağıdı ile ilişkili olup dikkati geliştiren kes yapıştır etkinlikleri. Bu etkinlikler, öğrencilerin hem psikomotor gelişimlerini hem de okuma yazma becerilerini destekler.

Melodi Bebek genel olarak 12-18 ay arasında konuşmaya başlar.

Dil gelişiminde kullanılan bazı temel kavramlar şunlardır: 1. Fonoloji: Konuşma seslerinin yapısı ve sırası ile ilgili kuralları içerir. 2. Anlambilim: Kelime dağarcığından ve kavramların kelimelerle nasıl ifade edildiğinden oluşur. 3. Sözdizimi: Kelimelerin cümle halinde düzenlendiği kurallardır. 4. Morfoloji: Dilbilgisi belirteçlerinin kullanılmasıdır (gergin, aktif veya pasif ses vb.). 5. Edimbilim: Uygun ve etkili iletişim için kullanılan kuralları içerir. 6. Pragmatik: Selamlama, talep etme vb. için dil kullanımı, kiminle konuşulduğuna bağlı olarak farklı konuşma gibi becerileri içerir. 7. Benmerkezci Dil: Çocuğun iletişim kurma amacı taşımadan, kendi eylemlerine yönelik konuşmasıdır. 8. Alıcı Dil: Çocuğun çevresindeki kişilerin dilini anlama becerisidir. 9. İfade Edici Dil: Çocuğun kendisini anlatabilme becerisidir.

18 aylık bir bebeğin konuşmamasının birkaç nedeni olabilir: İşitme veya zeka ile ilgili sorunlar. Gelişimsel farklılıklar. Çevresel faktörler. Televizyon etkisi. Diğer sağlık sorunları. Eğer bebek 18 ayda henüz konuşmaya başlamadıysa, bir uzmana danışılması önerilir.

2 yaşındaki bir çocuğun kurması gereken cümle sayısı hakkında kesin bir kural yoktur, ancak genel olarak bu yaştaki çocukların iki kelimelik basit cümleler kurması beklenir. Bazı örnekler: "Anne gel"; "Baba gitti"; "Top at"; "Su ver". Ayrıca, bu dönemde çocuklar üç kelimelik cümleler de kurmaya başlayabilirler. Çocuğun dil gelişimi bireysel farklılıklara bağlı olarak değişebilir, bu nedenle bir uzmana danışmak faydalı olabilir.