Denetim

Hijyen denetimi, yılda en az bir kez yapılmalıdır.

Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumu (TİTCK), Sağlık Bakanlığına bağlı olarak aşağıdaki görevleri yerine getirir: 1. Ürün Ruhsatlandırması: İlaç, tıbbi cihaz ve ürünlerin ruhsatlandırılması, üretimi, depolanması, satışı, ithalatı ve ihracatı ile ilgili kuralları belirlemek. 2. Klinik Araştırmalar: Bu ürünlere ilişkin klinik araştırmaları düzenlemek, izin vermek ve denetlemek. 3. Piyasa Gözetimi ve Denetimi: Ürünlerin piyasa gözetimi ve denetimini yapmak, gerektiğinde toplatmak, imha etmek veya ettirmek. 4. Farmako-ekonomik Değerlendirme: İlaç fiyatlarının belirlenmesi için farmako-ekonomik değerlendirmeler yapmak. 5. Uluslararası İşbirliği: Ulusal ve uluslararası kuruluşlarla bilimsel ve teknik işbirliği yapmak. 6. Personel İşlemleri: Kurum personelinin atama, nakil, özlük, ücret ve emeklilik işlemlerini yürütmek.

SGK, aşağıdaki durumlarda teftiş yapar: 1. Kurumun merkez ve taşra teşkilatı ile personelinin idari, mali ve hukuki işlemleri hakkında teftiş ve incelemeler. 2. Kayıt dışı istihdamı ve sosyal güvenlik suiistimallerini önlemeye yönelik denetimler. 3. Sosyal güvenlik mevzuatının uygulanması ile ilgili işlemlerin, mevzuat hükümlerine uygun biçimde yürütülüp yürütülmediğinin kontrolü. 4. İş kazaları, meslek hastalıkları ve diğer sigorta olayları ile ilgili inceleme ve soruşturmalar. 5. İhale konusu işler ve özel bina inşaatları ile ilgili asgari işçilik uygulamalarının denetimi. 6. Sağlık hizmet sunucuları (eczane, hastane, tıp merkezi gibi) ile ilgili denetimler.

Okul servis araçlarına sıkı denetim yapılmasının birkaç nedeni vardır: 1. Öğrenci Güvenliği: Denetimler, öğrencilerin okullarına güvenli ve konforlu bir şekilde ulaşmalarını sağlamak için yapılır. 2. Kural İhlali Önleme: Aşırı hız, fazla öğrenci taşıma gibi kural ihlallerini tespit ederek trafik kazalarını önlemek amaçlanır. 3. Suç Unsurlarını Ele Geçirme: Okul çevrelerinde bulunan umuma açık yerlerde yapılan denetimlerle aranan şahıslar yakalanır ve suç unsurları ele geçirilir. 4. Eğitim Ortamının Korunması: Öğrencilerin eğitim ve öğretimlerini daha güvenli ortamlarda sürdürmeleri sağlanır.

Fuarların denetimi, iki farklı kurum tarafından gerçekleştirilebilir: 1. Dış Ticaret Müsteşarlığı (Müsteşarlık), yurt dışında düzenlenen fuarların denetimini yapar. 2. Sanayi ve Ticaret Bakanlığı, yurt içinde düzenlenen fuarların denetiminden sorumludur.

Türkiye'de ve dünyada denetim standartlarının oluşumu şu şekilde özetlenebilir: Dünyada: - Denetim standartlarının oluşturulması, Uluslararası Denetim ve Güvence Standartları Kurulu (IAASB) tarafından yürütülmektedir. - Bu kurul, Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (IASB) bünyesinde yer almakta olup, Uluslararası Muhasebe Standartları (UMS-IAS) ve Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (UFRS-IFRS)'nı yayınlamaktadır. Türkiye'de: - 3568 sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci ve Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu ile bağımsız denetim mesleği kanun nezdinde tanımlanmıştır. - Sermaye Piyasası Kanunu ve Türk Ticaret Kanunu'nda yapılan düzenlemelerle, denetim kalitesi artırılmaya çalışılmış ve uluslararası denetim standartlarına uyum sağlanmıştır. - Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK), Türkiye'de denetim standartlarının uygulanmasından sorumlu kurumdur.

KGK denetimi, sürdürülebilirlik denetimi açısından en az altı yılda bir yapılır.

Belediyeleri iki farklı bakanlık denetler: 1. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, belediyelerin şehir planlaması, trafik düzenlemeleri ve kamu düzeni gibi konularda denetim yapar. 2. İçişleri Bakanlığı, belediyelerin idari işlemlerini ve mali hariç diğer faaliyetlerini denetler.

2559 sayılı Polis Vazife ve Salâhiyet Kanunu'nun 6. maddesi, umuma açık istirahat ve eğlence yerlerine yönelik idari para cezalarını düzenler: Faaliyetten men cezası: Faaliyetten geçici olarak men edildiği halde süresinden önce açılan iş yerlerine 500 milyon TL ile 1 milyar TL arasında para cezası verilir. Saatlere uyma cezası: Açık ve kapalı bulunacağı saatlere uymayan iş yerlerine aynı ceza uygulanır. Yasaklara uymama cezası: 12. maddede belirtilen yasaklara uymadığı tespit edilen iş yerlerine aynı ceza verilir. Mevzuat aykırılığı cezası: Mevzuat hükümlerine aykırı olarak işletilen iş yerlerine aynı ceza uygulanır. Bu cezalar, belediye sınırları içinde belediye encümeni, belediye sınırları dışında il daimi encümeni tarafından verilir.

Sağlık kurumlarında yönetim beş temel fonksiyona ayrılır: 1. Planlama: Neyin, nasıl yapılacağının karar verilmesi. 2. Örgütleme: Faaliyetlerin tanımı ve gruplandırılması, kaynakların bir araya getirilmesi. 3. Yöneltme (Yürütme): İnsan, makine, araç ve gereçlerin amaca yönelik harekete geçirilmesi. 4. Eşgüdümleme (Koordinasyon): Farklılaştırılmış eylemlerin uyum içinde birleştirilmesi. 5. Denetim (Kontrol): Planlanan ile gerçekleşen arasındaki farkın ortaya konulması ve düzeltici önlemlerin alınması.

Tam tasdik ve bağımsız denetim arasındaki temel farklar şunlardır: 1. Amaç: - Tam tasdik: Vergi mevzuatına uygun olarak işletmelerin finansal kayıtlarının incelenmesi ve vergiye ilişkin yükümlülüklerin doğru şekilde yerine getirildiğinin tasdik edilmesi. - Bağımsız denetim: İşletmelerin finansal tablolarının uluslararası veya ulusal muhasebe standartlarına uygun olarak hazırlanıp hazırlanmadığını incelemek ve finansal raporların güvenilirliğini artırmak. 2. Yürütücü: - Tam tasdik: Yeminli mali müşavirler (YMM) tarafından gerçekleştirilir. - Bağımsız denetim: Bağımsız denetim şirketleri tarafından yapılır. 3. Kapsam: - Tam tasdik: İşletmenin tüm finansal süreçlerini değil, yalnızca vergiyle ilişkili işlemleri denetler. - Bağımsız denetim: İşletmenin tüm finansal ve operasyonel süreçlerini kapsar. 4. Standartlar: - Tam tasdik: Vergi Usul Kanunu (VUK) ve diğer mali mevzuatlara göre yapılır. - Bağımsız denetim: Türkiye Finansal Raporlama Standartları (TFRS) veya Uluslararası Finansal Raporlama Standartları (IFRS) gibi uluslararası standartlara uygun olarak yapılır.

Tütün ve Alkol Dairesi Başkanlığı, Türkiye'de tütün ve alkol ürünlerinin üretimi, satışı ve dağıtımı ile ilgili aşağıdaki görevleri yerine getirir: 1. Yasal Düzenlemeler: Tütün ve alkol piyasasındaki faaliyetleri düzenleyen yasal düzenlemeleri takip eder ve uygular. 2. Denetim ve Kontrol: Sektördeki faaliyetleri denetler ve gerekli kontrolleri gerçekleştirir. 3. Vergi Tahsilatı: Tütün ve alkolle ilgili vergi tahsilatını yürütür. 4. İzin İşlemleri: Tütün ve alkol ürünlerinin üretimi ve ithalatı için izinleri düzenler. 5. Tüketici Bilinci: Tütün ve alkol tüketiminin zararları konusunda kamuoyunu bilinçlendirme çalışmaları yapar. Bu görevler, halk sağlığını korumak ve devlet gelirlerini güvence altına almak amacıyla gerçekleştirilir.

Hiyerarşi kontrolü, aynı tüzel kişilik içerisinde, üst kademedeki yöneticilerin, astların eylem ve işlemlerini hukukilik ve yerindelik bakımından denetlemesi sürecidir.

Seyahat Acentaları Dairesi Başkanlığı aşağıdaki görevleri yerine getirir: 1. Seyahat acentalarının kuruluş, izleme ve denetimlerini sağlamak. 2. Haksız rekabeti önlemek. 3. Eğitim programları düzenlemek. 4. Turizm sektörünün gelişimi için projeler hazırlamak ve uygulamak. 5. Ülke turizminin tanıtımı ve pazarlanması faaliyetlerinde bulunmak. 6. Bakanlıklara, valiliklere ve belediyelere önerilerde bulunmak. 7. Diğer turizm işletmeleri ile standart oluşturma ve denetleme çalışmalarına katılmak.

İcra İşleri Dairesi Başkanlığı aşağıdaki görevleri yerine getirir: 1. Gözetim ve Denetim: İcra ve iflas dairelerini daimi gözetim ve denetim altında tutar. 2. İdari İşler: İcra ve iflas dairelerinin idari işlerine bakar. 3. Verimlilik ve Koordinasyon: Dairelerin verimli, uyumlu ve düzenli çalışmasını sağlar, gerekli tedbirleri alır ve koordinasyonu sağlar. 4. İş Bölümü: İcra ve iflas dairelerinin iş bölümünü onaylar. 5. Faaliyet Raporu: Her yılın Ocak ve Temmuz aylarında icra dairelerinin etkinliğinin ve verimliliğinin artırılmasına yönelik faaliyet raporu düzenler. 6. Lisanslı Yediemin Depoları: Lisanslı yediemin depolarını denetler. 7. Diğer Görevler: Bakanlık tarafından verilen diğer görevleri yerine getirir.

Palinda müfettiş ifadesi, belgelerde yer alan genel müfettiş tanımlarına uymamaktadır. Ancak, müfettiş genel olarak şu görevleri yerine getirir: 1. Denetim ve İnceleme: Kurum içindeki faaliyetleri detaylı bir şekilde denetler ve inceler, finansal kayıtlar ve prosedürler üzerinde çalışarak eksiklikleri veya hukuka aykırılıkları belirler. 2. Raporlama: Denetim sonuçlarını raporlar ve yöneticilere sunar, bu raporlar iyileştirme önerilerini de içerir. 3. Uygunsuzlukları Tespit: Mevzuata aykırı hareket eden süreçleri, uygulamaları veya kişileri tespit eder ve gerekli düzeltici eylemlerin alınmasını sağlar. 4. Eğitim ve Danışmanlık: Kurum içindeki personeli mevzuata uygun bir şekilde eğitmek ve danışmanlık sağlamakla sorumludur. Müfettişler, devlet kurumları, sağlık sektörü, finansal kuruluşlar ve özel sektörde görev yapabilirler.

Belgelendirme firmaları, işletmelerin ürünlerinin, hizmetlerinin veya yönetim sistemlerinin belirli standartlara uygun olduğunu doğrulamak için belgelendirme süreci yürütürler. Bu süreç şu adımları içerir: 1. Başvuru: İşletme, belgelendirme kuruluşuna başvurarak süreci başlatır. 2. Sözleşme: Belgelendirme kuruluşu ile işletme arasında detaylı bir sözleşme yapılır. 3. Ön Değerlendirme: Kuruluş, işletmenin standartlara uygunluğunu belirlemek için ön değerlendirme yapar. 4. Denetim: Belgelendirme kuruluşu, işletmenin standartlara uygunluğunu denetleyerek bir rapor hazırlar. 5. Belgelendirme: Denetim sonucunda işletmenin standartlara uygunluğu onaylanırsa, belgelendirme yapılır ve ilgili belge işletmeye verilir. Belgelendirme firmaları ayrıca, belgelendirme sürecinin devamını sağlamak için periyodik gözetim denetimleri ve yenileme denetimleri de gerçekleştirirler.

Kat mülkiyetinde yönetici, aşağıdaki yöntemlerle denetlenebilir: 1. Kat Malikleri Kurulu Denetimi: Temel kural olarak, yönetim organları kat malikleri kuruluna hesap vermekle mükelleftir ve bu nedenle denetim kat malikleri kuruluna aittir. 2. Denetçi veya Denetim Kurulu Atanması: Yönetim planında aksi kararlaştırılmamışsa, blok kat malikleri kurulu blok yönetimini, toplu yapı temsilciler kurulu ise toplu yapının tamamını denetlemek üzere denetçi atar. 3. Denetim Raporu: Denetçi veya denetim kurulu, yönetim planında belirtilen sürelerde veya belirtilmemişse her yılın ocak ayında denetim raporu hazırlar ve bu raporu kat malikleri kuruluna sunar. 4. Suçun Bildirilmesi: Denetçiler, bir usulsüzlük tespit ettiklerinde durumu kat maliklerine bildirmeli ve suç unsuru gördüklerinde savcılığa suç duyurusunda bulunmalıdır.

Avrupa Birliği'nde finansal denetim, makroihtiyati ve mikroihtiyati denetim olmak üzere iki ana sütuna dayanır. Makroihtiyati denetim, finansal sistemdeki genel dengesizlikleri ve riskleri inceleyerek, finansal ve ekonomik sistemin bir bütün olarak korunmasını hedefler. Mikroihtiyati denetim ise ayrı ayrı finansal kuruluşları izleyerek, tüketicinin korunmasını ve şirketlerin finansal sağlamlığının gözetilmesini sağlar. Avrupa Birliği'nde finansal denetim yapan bazı kurumlar: Avrupa Merkez Bankası (AMB). Avrupa Denetleme Otoriteleri. Avrupa Birliği, finansal denetim sistemini 2008 tarihli "Larosière Raporu" önerileri doğrultusunda yeniden yapılandırmıştır.

İç kontrol ve iç denetim kavramları birbiriyle ilişkili olsa da farklı anlamlar taşır: 1. İç Kontrol: İşletmenin devamlılığını sağlamak ve hedefleri doğrultusunda ilerlemesini garanti altına almak için tasarlanan politika, prosedür ve süreçlerin bütünüdür. 2. İç Denetim: İç kontrol sistemlerinin etkinliğini değerlendirmek, iyileştirme önerileri sunmak ve organizasyonun risk yönetimi ile yönetişim süreçlerini güçlendirmek için yapılan bağımsız ve objektif bir denetim faaliyetidir.