Büyükİskender

"Büyük İskender: Nasıl Büyük Oldu?" (Orijinal adı: "Alexander: The Making of a God"), 2024 yapımı bir belgesel dramadır. Konu: Büyük İskender'in Pers İmparatorluğu'nu fethederken yaşadıklarını mercek altına alır. Yayın Platformu: Netflix'te izlenebilir. Süre: 39 dakika. Ülke: Birleşik Krallık.

Üsküp'teki Büyük İskender heykelinin yüksekliği 14,5 metredir. Heykelin bulunduğu silindirik mermer kaide ise 10 metre yüksekliğindedir.

Büyük İskender, Pers İmparatorluğu'nu fethetmek ve Asya'nın efendisi olmak amacıyla doğuya gitmiştir. İskender, babasının başlattığı ancak tamamlayamadığı Pers İmparatorluğu’nun fethi projesini devralmış ve bu doğrultuda: M.Ö. 334 yılında 35 bin kişilik ordusuyla Anadolu’ya geçmiş ve Pers ordusunu Granikos Nehri’nde yenmiştir. M.Ö. 333 yılında Suriye’ye ilerleyip Pers kralı III. Darius’un 100 bin kişilik ordusuyla İssos’ta karşılaşmış ve galip gelmiştir. Daha sonra Fenike, Filistin ve Mısır’ı fethedip Mısır’da kendisini firavun ilan ettirmiştir. M.Ö. 331 yılında Mezopotamya’ya yönelip Darius’un son kez karşısına çıktığı Gaugamela Savaşı’nda Pers ordusunu tamamen dağıtarak Pers İmparatorluğu’nun tümünü ele geçirmiştir. İskender, Pers İmparatorluğu’nu fethettikten sonra, Doğu’ya doğru ilerlemeye devam ederek İran, Afganistan, Özbekistan ve Tacikistan’ı geçip Hindistan’a ulaşmıştır.

Milat öncesi 324-323 yılları arasında yaşanan bazı önemli olaylar: Büyük İskender'in Pers Kralı III. Darius ile karşılaşması. Atina demokrasisinin sona ermesi. Ayrıca, bu dönemde Aristoteles'in doğumu da gerçekleşmiştir (MÖ 384).

Kapadokya Krallığı, Makedonya Kralı İskender tarafından fethedilmiştir. MÖ 334 ve 332 yıllarında Pers İmparatorluğu'na karşı düzenlediği seferler sonucunda Kapadokya'yı ele geçirmiştir. Daha sonra, Kapadokya halkı İskender'in komutanlarından Sabiktas'ın bölgeyi denetim altına alma girişimine karşı çıkmış ve eski Pers soylularından Ariarathes'i kral ilan ederek bağımsızlığını kazanmıştır.

Büyük İskender ve Diyojen olayı, MÖ 4. yüzyılda, Büyük İskender'in Korint'e ziyareti sırasında gerçekleşmiştir. İskender, Diyojen'e bir dileği olup olmadığını sormuş, Diyojen ise "Gölge etme, başka ihsan istemem" yanıtını vermiştir. Bu olayın farklı anlatımları da bulunmaktadır: Bir anlatıma göre İskender, Diyojen'e "Bu çöplükte ne arıyorsun?" diye sormuş, Diyojen ise "Babamın kemiklerini arıyorum, ama onları bir kölenin kemiklerinden ayıramıyorum" demiştir. Bir diğer anlatıma göre ise Diyojen, İskender'e "Benden bana veremeyeceğin şeyi esirgeme" demiştir. İskender, Diyojen'in bu cevabına hayran kalmış ve "İskender olmasaydım, Diyojen olmak isterdim" demiştir.

Büyük İskender, Pers Kralı III. Darius'u (Dara) birkaç önemli savaşta yenerek mağlup etmiştir: Granikos Nehri Muharebesi. İssos Savaşı. Gaugamela Savaşı. İskender, bu zaferlerle Pers İmparatorluğu'nu ele geçirmiş ve Asya'da geniş bir imparatorluk kurmuştur.

Büyük İskender, Pers İmparatorluğu'nu fethetmiştir. İskender, MÖ 334 yılında Anadolu'ya geçerek Pers ordusunu Granikos Nehri'nde yenmiş ve ardından Suriye, Filistin, Mısır gibi bölgeleri ele geçirmiştir.

Adana, 332 yıl önce, yani M.Ö. 333 yılında Büyük İskender'in elindeydi. Bu dönemde Adana, Helenistik kültürün etkisi altındaydı ve Büyük İskender'in ölümünden sonra Selevkoslar'ın kontrolüne geçmişti.

Evet, İskender ve Isgender aynı kişidir. Büyük İskender olarak bilinen Makedonyalı III. Aleksandros, Türkçe kaynaklarda genellikle "İskender" olarak anılır. Arapça'dan Türkçeye geçen "İskender" adı, zamanla yaygın kullanım haline gelmiştir.

Üsküp'te Büyük İskender heykelinin bulunmasının nedeni, Makedon kimliğinin inşası ve ülkenin antik çağlara uzanan geçmişine vurgu yapma isteğidir. Makedonya Meydanı'nın tam ortasına 2011 yılında dikilen 15 metre uzunluğundaki heykel, İskender'in atı üzerinde kılıcını çekmiş vaziyette ve Vardar Nehri'nin diğer kenarında yer alan babası II. Philip'in heykelini selamlar şekilde konumlandırılmıştır. Ayrıca, Yunanistan ile Kuzey Makedonya arasında tarihsel ve siyasi gerginliğe sebep olan bu heykel, milliyetçi Makedonlar için hayati bir değere sahiptir.

Makedonya'nın en büyük imparatoru, Büyük İskender olarak kabul edilir.

Afganistan, Helenistik dönemde Büyük İskender'in kurduğu Helenistik uygarlığın etkisi altında kalmıştır. Büyük İskender, MÖ 328'de Afganistan'ı işgal etmiş ve başkenti Baktriya (Belh) yaparak burada Helenistik bir imparatorluk kurmuştur.

Antik Yunan'ın fethettiği bölgeler arasında şunlar bulunmaktadır: Anadolu: Batı Anadolu'daki İyon, Aiol ve Dor kavimleri, Karadeniz'in güney kıyılarında Sinope (Sinop), Kerasus (Giresun), Trapezus (Trabzon), Kotyora (Ordu) gibi koloniler kurmuştur. İtalya ve Sicilya: Korint, Megara, Phokis, Khalkis ve Kyklad adalarından gelen Yunanlar, İtalya ve Sicilya'da koloniler kurmuştur. Trakya ve Kıbrıs: Makedonya Kralı II. Filip, Trakya üzerinde Makedon hâkimiyetini kurmuş ve Kıbrıs'ta koloniler oluşturmuştur. Mısır ve Fenike: Büyük İskender, Mısır'ı fethedip İskenderiye şehrini kurmuştur. Mezopotamya ve İran: İskender, Mezopotamya ve İran'ı fethederek Pers İmparatorluğu'na son vermiştir. Ayrıca, Antik Yunanlar, Ege Adaları, Trakya, Propontis, Boğaz ve Karadeniz kıyıları gibi bölgelerde de koloniler kurmuştur.

Şu Destanı'nda Zülkarneyn olarak bahsedilen hükümdar, Makedonya Kralı İskender'dir. Kaşgarlı Mahmut, Divan-ı Lügat-it Türk'te İskender'den Zülkarneyn olarak bahsetmiştir. Zülkarneyn, Kuran'da Ye'cüc ve Me'cüc arasına set çeken efsanevi bir komutan veya kral olarak tanımlanır.

Seleukos Nikator, MÖ 358 yılında Makedonya'da doğmuş ve MÖ 281 yılında ölmüş bir askeri lider ve kraldır. Seleukos Nikator'un bazı başarıları: Seleukos İmparatorluğu'nun Kuruluşu: MÖ 312 yılında Babil'de kendi yönetimini ilan ederek Seleukos İmparatorluğu'nu kurmuştur. Toprak Genişlemesi: İmparatorluğu, Hindistan'ın batısından Akdeniz'e kadar genişletmiştir. Yeni Şehirler Kurma: Antiokhos, Edessa ve Dicle üzerindeki Seleukia gibi şehirler kurmuştur. Diplomatik Anlaşmalar: Maurya hükümdarı Chandragupta Maurya ile bir anlaşma yaparak İndus Vadisi'ni kontrol etmiştir. Seleukos Nikator, askeri dehası, diplomatik yetenekleri ve imparatorluk kurma tutkusuyla tarihte önemli bir figür olarak anılmaktadır.

Âyîne-i İskender, Makedonya Kralı Büyük İskender'in aynası anlamına gelir. Bu ayna hakkında çeşitli rivayetler bulunmaktadır: İskenderiye'de yüksek bir yere konulması: Rivayete göre, İskender'in kurduğu İskenderiye şehrinde, hakimler Belînûs, Hermis ve Valines tarafından yapılan ayna yüksek bir yere konulmuştur. Düşmanların görülmesi: İskender, bu ayna sayesinde yüz fersah uzaklıktaki düşmanları görebiliyormuş. Yalancıların tespiti: Aynaya yalancılar baktığında yansımaları görünmüyormuş, bu sayede İskender yalan söyleyip söylemediklerini anlıyormuş. İskenderiye Feneri ile ilişkilendirilmesi: Bazı kaynaklara göre, üç katlı ve 135 metre yüksekliğindeki İskenderiye (veya Pharos) Feneri'nin tepesinde bulunan ayna, bu nedenle İskenderiye Feneri olarak da anılmıştır. Hediye olarak gelmesi: Hint Hükümdarı Kayd tarafından İskender'e hediye edilen dört değerli eşyadan biri olduğu da rivayet edilmiştir. Âyîne-i İskender, tasavvufta ise Allah’tan başka her şeyden arınmış ve yalnız hakikatlerin aksettiği “insân-ı kâmil”in gönlünü ifade eden bir terim olarak da kullanılır.

Büyük İskender, Makedonya Kralı II. Filip'in oğludur.

Evet, Büyük İskender ve Megas Aleksandros aynı kişidir. Megas Aleksandros, Büyük İskender'in Yunanca'daki adıdır.

Büyük İskender (Alexander) filmi 2004 yılında çekilmiştir. Filmin vizyon tarihi ise 26 Kasım 2004'tür.