BilişselDavranışçıTerapi

Bilişsel Davranışçı Terapide (BDT) kullanılan bazı teknikler: Diyalektik Davranış Terapisi (DBT). Motivasyonel Görüşme (MI). Kabul ve Kararlılık Terapisi (ACT). Rasyonel Duygusal Davranış Terapisi (REBT). Farkındalık Temelli Stres Azaltma (MBSR). Maruz Kalma Terapisi. Bilişsel Yeniden Yapılandırma. Davranışsal Değişiklikler. Günlük Tutma. Prova Yapma.

Şema terapi seansları, genellikle şu iki aşamada gerçekleştirilir: 1. İlk Aşama: Bilgi Verme: Terapist, şema terapi hakkında bilgi verir. Değerlendirme: Diyalog, form veya duygusal teknikler aracılığıyla kişinin şemaları ve bunlarla başa çıkma yöntemi tespit edilir. 2. İkinci Aşama: Teknik Uygulama: Bilişsel, duygusal, davranışsal ve terapötik ilişki teknikleri kullanılarak kişinin şemaları ele alınır. Sorgulama ve Çalışma: Kişinin şemaları terapistle beraber sorgulanır ve düşünce hataları üzerinde çalışılır. Bazı kullanılan teknikler: Şema günlüğü: Kişinin şemasını ve kendini daha iyi tanıması için yazılır. Başa çıkma kartı: Zor bir durumla karşılaşıldığında başa çıkma stratejilerini içerir. İmgeleme uygulamaları: Travmatik anılara müdahalede kullanılır. Rol yapma ve problem çözme: Davranışsal teknikler arasındadır. Süre: Şema terapi, danışanın ihtiyaçlarına ve seanslara katılma sıklığına bağlı olarak 6 ile 12 ay arasında sürer.

Bilişsel davranışçı terapi eğitimlerinin süresi, programın türüne ve içeriğine göre değişiklik göstermektedir: DATEM'de Bilişsel ve Davranışçı Terapiler Eğitimi: 180 ders saati olup, 10 aylık bir sürede, ayda bir haftasonu gerçekleştirilir. Aknet Akademi'de Bilişsel Davranışçı Terapi İleri Eğitimi: 120 saat olup, uzaktan eğitim, online eğitim ve süpervizyon eğitimini içerir. Yeditepe Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi'nde Yetişkinlerde Bilişsel Davranışçı Terapi Eğitimi: 54 saat olup, 48 saat teorik ve 6 saat süpervizyon olarak gerçekleştirilir. İstinye Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi'nde Bilişsel Davranışçı Psikoterapi Kuramsal Eğitimi: 42 saat olup, 6 hafta sürer. İstanbul Okan Üniversitesi Sürekli Eğitim Merkezi'nde Bilişsel Davranışçı Terapi - Başlangıç Seviyesi Eğitimi: 24 saat olup, online olarak sunulur.

Evet, bilişsel davranışçı terapide (BDT) ev ödevleri verilir. Ev ödevleri, terapi oturumunda öğretilen beceri ve tekniklerin hastaların gündelik yaşamına aktarılmasını sağlamak amacıyla kullanılır. Sık kullanılan ev ödevleri arasında aktivite planlama, kendini gözlemleme, düşünce ve davranış derecelendirme ve yüzleştirme yer alır.

En etkili bilişsel terapi, kişinin ihtiyaçlarına ve yaşadığı sorunlara bağlı olarak değişebilir. Ancak, bazı bilişsel terapi türleri yaygın olarak etkili kabul edilmektedir: Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT). Diyalektik Davranış Terapisi (DBT). Şema Terapi. EMDR Terapi. Terapi seçimi ve etkinliği için bir uzmana danışılması önerilir.

Şema terapi, bireylerin çocukluk ve ergenlik dönemlerinde şekillenen ve yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde duygu, düşünce ve davranışlarını olumsuz etkileyen erken dönem uyumsuz şemalar üzerinde çalışır. Jeffrey Young ve ekibine göre bu şemalar 5 alan altında toplanır: 1. Kopukluk ve reddedilme alanı: Sosyal izolasyon, kusurluluk, utanç gibi şemaları içerir. 2. Zedelenmiş özerlik alanı: Bağımlılık, yetersizlik, başarısızlık gibi şemaları içerir. 3. Zedelenmiş sınırlar alanı: Haklılık, büyüklenmecilik, yetersiz öz denetim gibi şemaları içerir. 4. Başkalarına yönelimlilik alanı: Boyun eğicilik, kendini feda, onay arayıcılık gibi şemaları içerir. 5. Aşırı duyarlılık ve bastırılmışlık alanı: Olumsuzluk, karamsarlık, duyguları bastırma gibi şemaları içerir. Şemaların mutlaka çocukluk döneminde oluşması gerekmez, ilerleyen dönemlerdeki travmatik yaşantılar da uyumsuz şemaların oluşmasına yol açabilir.

Bilişsel eğitim sertifikasının işe yaradığı bazı alanlar şunlardır: Psikoterapi: Bilişsel davranışçı terapi (BDT) eğitimi alan uzmanlar, depresyon, anksiyete bozuklukları, yeme bozuklukları gibi ruhsal hastalıkların tedavisinde daha etkin ve profesyonel müdahale edebilirler. Kişisel gelişim: Bilişsel eğitim, bireylerin problem çözme, karar verme ve eleştirel düşünme yeteneklerini geliştirir. Kariyer: Bilişsel eğitim sertifikaları, iş bulma sürecinde avantaj sağlar ve mevcut işte yükselmeye olanak tanır. Bilişsel eğitim sertifikaları, genellikle psikoloji, psikolojik danışmanlık, sosyal hizmetler gibi alanlarda çalışanlar veya bu alanlarda kariyer yapmak isteyenler için geçerlidir.

BDPD (Bilişsel Davranışçı Psikoterapiler Derneği), bilişsel davranışçı terapi (BDT) uygular. Bununla birlikte, dünyadaki gelişmelere bağlı olarak BDPD, Beck Tipi bilişsel davranışçı terapinin yanı sıra şu terapi türlerini de uygulamaktadır: rasyonel-emotif terapi; kabul ve kararlılık terapisi; farkındalık uygulamaları; diyalektik davranışçı terapi; şema terapisi.

İnsanların üzüntüyü sevmesi mümkün değildir, çünkü üzüntü olumsuz bir duygudur. Ancak, üzüntünün bazı işlevleri vardır: Değer verilen şeyler hakkında ipuçları verir. Kişisel büyüme ve gelişmeye yardımcı olabilir. Başkalarına ve kendine bağlanma sağlar. Kayıp ve hayal kırıklığını anlamlandırma fırsatı sunar. Üzüntü, kontrolden çıktığında veya sürekli hale geldiğinde, depresyon gibi ciddi sorunlara yol açabilir.

BDT, "Bilişsel Davranışçı Terapi"nin kısaltmasıdır ve ruh sağlığını geliştirmek amacıyla yapılan bir psikososyal müdahale yöntemidir. BDT'nin temel amaçları: Olumsuz düşünce kalıplarını tanımak ve değiştirmek. Duygusal iyileşme ve stres yönetimi sağlamak. Anksiyete ve depresyon belirtilerini azaltmak. Özsaygı ve öz farkındalığı artırmak. Problem çözme ve başa çıkma becerilerini geliştirmek. BDT, aşağıdaki sorunların tedavisinde kullanılır: Depresyon. Anksiyete bozuklukları. Fobiler. Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB). Yeme bozuklukları. Travma Sonrası Stres Bozukluğu (TSSB). Bipolar bozukluk. Uyku bozuklukları. Kronik ağrı ve migren. BDT seansları genellikle 30-60 dakika sürer ve birkaç günde bir veya haftada bir düzenlenebilir.

Maruz kalma yöntemi, davranışçı terapide anksiyete bozukluklarını tedavi etmek için kullanılan bir tekniktir. Maruz kalma yönteminin temel ilkeleri: Korku hiyerarşisi oluşturma. Aşamalı maruz kalma. Güvenli ortam. Tekrarlama. Maruz kalma yöntemi ile tedavi edilebilen rahatsızlıklardan bazıları: fobiler; sosyal kaygı; genel kaygı bozukluğu; travma sonrası stres bozukluğu; obsesif-kompulsif bozukluk.

Bilişsel davranışçı terapi (BDT) ile geleneksel davranışçı tedavi arasındaki temel farklar şunlardır: Odak Noktası: BDT, kişinin psikolojik sorunlarını sürdüren uyumsuz düşünce ve davranışlarını değiştirmeyi hedeflerken, geleneksel davranışçı tedavi yalnızca uyumsuz davranışları değiştirmeye odaklanır. Bilişsel Boyut: BDT'nin bilişsel kısmı, kişinin zihinsel süreçlerini ele alır ve olumsuz duygulara yol açan düşünce hatalarını belirleyip daha gerçekçi düşünme tarzı öğretir. Kapsam: BDT, sadece davranış değişikliklerini değil, aynı zamanda duygusal iyileşme ve stres yönetimi gibi konuları da kapsar. Bilimsel Temeller: BDT, yöntemlerinin etkisini bilimsel araştırmalarda incelemeyi ilke edinmiş bir psikoterapi yaklaşımıdır ve güçlü bir bilimsel desteğe sahiptir. Bu farklılıklar, BDT'nin daha geniş bir yelpazede psikolojik sorunların tedavisinde etkili olmasını sağlar.

"Kaygıyla Başa Çıkmak" kitabı, panik atak, sosyal fobi ve anksiyeteyle başa çıkma yollarını anlatıyor. Terapist Anna Williamson, klinik psikolog Dr. Reetta Newell’in de katkılarıyla, çeşitli kaygılardan ve panik ataklardan mustarip kişilere uygulaması kolay bir rehber sunuyor. Kitap, anksiyetenin ilk belirtilerinden başlayarak panik atakla ya da sosyal fobiyle mücadelede her adımda pratik öneriler sunuyor. Ayrıca, kendi anksiyete öyküsüne yaptığı atıflarla empati ve ümit düzeyi yüksek bir bakış açısı ortaya koyuyor.

Kısa Süreli Seanslar İçin Yüksek Verimli Bilişsel Davranış Terapisi kitabı, Mehmet Z. Sungur tarafından yazılmıştır. Ayrıca, Jesse H. Wright tarafından da aynı isimle bir kitap bulunmaktadır.

İyi Hissetmek kitabı, bilişsel davranışçı terapi (BDT) ilkelerine dayanmaktadır. Kitapta, yaygın bilişsel çarpıtmaları belirleyip ortadan kaldırarak kişinin ruh halini ve yaşamını iyileştirmenin yolları detaylandırılmaktadır.

Sanrısal bozukluk için aşağıdaki kitaplar önerilebilir: 1. "Takıntılarla Başa Çıkma" - Christine Burdon ve David A. Clark. 2. "Obsesif Kompulsif Bozukluk: Yaşanmış Örnekler, Pratik Önerileri Uygulamalar" - David Veale. 3. "Halüsinasyonlar" - Oliver Sacks. 4. "Beyindeki Hayaletler: İnsan Zihninin Gizemlerine Doğru" - V. S. Ramachandran ve Sandra Blakeslee.

Bilişsel davranışçı terapide bilinçli uygulama, bilinçli farkındalık (mindfulness) tekniklerinin bilişsel davranışçı terapi ilkeleriyle birleştirilmesi anlamına gelir. Bilinçli farkındalık, kişinin düşüncelerinin, duygularının ve çevresinin yargılamadan farkında olmasını içerir. Bilişsel davranışçı terapide bilinçli farkındalık, bireylerin: Duygularını daha iyi tanımalarına ve yönetmelerine yardımcı olur. Olumsuz düşünce kalıplarını fark edip değiştirmelerine olanak tanır. Stres ve kaygıyı azaltmalarına katkı sağlar. Bilişsel davranışçı terapi, 8 hafta süren bir program dahilinde meditasyon, nefes egzersizleri ve beden farkındalığı gibi farkındalık teknikleri öğretir.

Prof. Dr. M. Hakan Türkçapar, bilişsel davranışçı terapi yöntemini kullanmaktadır. Bu terapi, bilgi işleme modeline dayanır ve bireyin ruhsal yaşamını oluşturan çevre, ilişkiler, biyolojik yapı, duygular, biliş ve davranışlar arasındaki karşılıklı etkileşimi ele alır. Türkçapar, bilişsel terapi alanında ABD'deki Beck Institute ve New York'taki Ellis Institute'de eğitim almış ve uluslararası bilişsel terapi akademisi Academy of Cognitive Therapy (ACT) tarafından sertifikalandırılmıştır.

Bilişsel davranışçı terapi (BDT), bireylerin yaşam kalitesini artıran kalıcı beceriler kazandırmayı hedefler. BDT'nin bazı faydaları: Olumsuz düşünce kalıplarının tanınması ve değiştirilmesi. Duygusal iyileşme ve stres yönetimi. Anksiyete ve depresyon belirtilerinin azaltılması. Özsaygı ve özfarkındalığın artırılması. Problem çözme ve başa çıkma becerilerinin geliştirilmesi. BDT, depresyon, anksiyete, fobiler, yeme bozuklukları, travma sonrası stres bozukluğu gibi çeşitli psikolojik ve fiziksel sorunların yönetiminde kullanılır.

Sosyal terapide kullanılan bazı teknikler: Rol oynama ve geri bildirim seansları. Sosyal hikâye analizi. Etkileşim görevleri ve ödevler. Sosyal maruz kalma hiyerarşisi. Grup içi rol oyunları. Bilişsel yeniden yapılandırma çalışmaları. Aktif dinleme. Duyguların yansıtılması. Burada ve şimdi tekniği. Mindfulness (farkındalık) uygulamaları. Sosyal terapi, bireylerin sosyal ilişkilerini güçlendirmek, iletişim becerilerini geliştirmek ve toplumsal uyumlarını artırmak amacıyla uygulanır.