Bezelye

En güzel bezelye yemeğini pişirmek için aşağıdaki malzemeleri ve adımları takip edebilirsiniz: Malzemeler: - 500 gr taze bezelye - 1 adet soğan - 1 adet patates - 1 adet havuç - 1 yemek kaşığı domates salçası - 1 çay kaşığı tuz ve karabiber - 4 yemek kaşığı zeytinyağı - 1 diş sarımsak - 150 gr kıyma Yapılışı: 1. Bezelyeleri ayıklayın. 2. Soğanı yemeklik doğrayın ve zeytinyağı koyulmuş tencereye alın. 3. Soğan kavrulmaya başlayınca sarımsak ve kıymayı ekleyin. 4. Kıyma güzelce kavrulduktan sonra patates ve havucu küp küp doğrayıp tencereye ekleyin. 5. Domates salçasını ekleyip kokusu çıkana kadar kavurun. 6. Bezelye, patates ve havucu ekleyerek bütün malzemeleri birlikte kavurun. 7. Baharatları ekledikten sonra malzemelerin üstüne geçene kadar su ekleyin ve kısık ateşte pişmeye bırakın. 8. Afiyet olsun.

Bezelyenin aşırı tüketimi bazı sağlık sorunlarına yol açabilir. Bezelyenin zararları şunlardır: 1. Sindirim Sorunları: Fitik asit ve lektin gibi antinutrientler içerir, bu da gaz ve şişkinlik gibi sindirim sorunlarına neden olabilir. 2. Böbrek Problemleri: Oksalat içeriği, böbrek taşlarının oluşumuna katkıda bulunabilir, bu nedenle böbrek rahatsızlığı olanlar dikkatli tüketmelidir. 3. Ürik Asit Artışı: Kandaki ürik asit düzeylerini yükselterek gut hastalığı semptomlarını kötüleştirebilir. 4. Alerjik Reaksiyonlar: Bazı kişilerde alerjik reaksiyonlara yol açabilir. 5. Besin Dengesizliği: Yüksek protein içeriği, diğer besin gruplarının yeterince alınmamasına neden olabilir.

Bezelye, çeşitli hastalıklara karşı koruyucu etkiler gösteren besleyici bir sebzedir. Bazı hastalıklara iyi geldiği düşünülen bezelyenin faydaları şunlardır: Kan şekeri ve diyabet yönetimi. Kardiyovasküler hastalıklar. Osteoporoz. Alzheimer ve artrit. Ancak, bezelyenin aşırı tüketimi bazı kişilerde sindirim sorunlarına ve beslenme eksikliklerine yol açabilir. Bu nedenle, herhangi bir sağlık sorunu için diyet değişikliği yapmadan önce bir doktora danışmak önemlidir.

Her gün bezelye yemenin bazı faydaları ve zararları vardır. Faydaları: - Kanser riskini azaltır: Bezelye, antioksidan içeriği sayesinde iltihabı hafifletir. - Sindirime yardımcı olur: Yüksek lif oranı ile mide, bağırsak ve sindirim sistemindeki diğer organlara iyi gelir. - Kan şekerini düzenler: Karmaşık karbonhidratlar ve lif açısından zengin olması, kan şekeri seviyelerini dengelemeye yardımcı olur. - Bağışıklık sistemini güçlendirir: A, C ve E vitaminleri ile çinko, bakır, manganez, demir ve kalsiyum gibi mineraller içerir. Zararları: - Gaz yapıcı etki: Bezelye, fitik asit ve lektin gibi maddeler içerir, bu da gaz sancısı ve sindirim sorunlarına yol açabilir. - Kalsiyum eksikliği: Bezelyenin oksalat içermesi, kalsiyum emilimini engelleyerek kalsiyum eksikliğine neden olabilir. - Alerji riski: Nadir durumlarda bezelyeye karşı alerji gelişebilir. Aşırı tüketimden ve özellikle çiğ olarak yemekten kaçınılmalıdır. Herhangi bir sağlık sorunu olan kişilerin, bezelye tüketmeden önce doktorlarına danışmaları önerilir.

Kaliteli konserve bezelye seçmek için aşağıdaki kriterlere dikkat edilmelidir: 1. Etiket Bilgileri: İçindekiler kısmında sadece bezelye ve tuz bulunmalıdır, katkı maddesi içermeyen ürünler tercih edilmelidir. 2. Son Kullanma Tarihi: Ürünün son kullanma tarihinin geçmediğinden emin olunmalıdır. 3. Ambalaj Durumu: Konserve kutusunun hasar görmemiş olması, içindekilerin sağlıklı olduğunun bir göstergesidir. Ayrıca, düşük sodyumlu veya su içinde paketlenmiş çeşitleri seçmek, doğal lezzet ve besin değerlerini korumak açısından önemlidir.

Bezelyenin bozuk olduğunu anlamak için aşağıdaki belirtilere dikkat edilmelidir: 1. Koku: Bozuk bezelye konservesi kötü veya küflü bir koku yayar. 2. Renk: Bezelyelerin rengi soluk, mat veya lekeli ise, bozulmuş olabilir. 3. Kıvam: Bezelyeler normalden daha yumuşak veya çürümüş gibi bir his veriyorsa, bozulmuş olabilir. 4. Kapak: Konservenin kapağında şişme, pas veya herhangi bir hasar varsa, içeriğin bozulmuş olabileceğini gösterebilir. 5. Tat: Bezelyeleri tattığınızda ekşi, acı veya farklı bir tat alıyorsanız, konservenin bozulmuş olma ihtimali yüksektir. Bozulmuş bir ürünü tüketmek sağlık sorunlarına yol açabileceğinden, şüpheli durumlarda bezelyeyi atmakta fayda vardır.

Bezelye, potasyumun ve fosforun bol olduğu gübreleri sever.

Bezelyede yaprak gübresi kullanımı için Rivasol Sıvı Solucan Gübresi önerilmektedir. Bu gübrenin bezelye bitkisinde yapraktan uygulama şekli şöyledir: 1. Uygulama zamanı: 1. uygulama 5-7 yaprak evresinde, 2. uygulama tomurcuklanma evresinde yapılmalıdır. 2. Dozaj: Her iki uygulama için de 30-40 litre suya 400-450 ml Rivasol Sıvı Solucan Gübresi eklenmelidir. 3. Sulandırma: Gübrenin sulandırma oranlarına mutlaka uyulmalıdır. Ayrıca, damlama sulama sistemi mevcutsa, yaprak gübresi uygulaması yerine aynı dönem ve miktarlarda gübrenin damlama sulama ile verilmesi de mümkündür.

En iyi iri taneli bezelyenin adı "araka" olarak bilinir.

Araka ve iri taneli bezelyenin diğer adı "sultani bezelye" olarak da bilinir.

Çaprazlama ile ilgili bazı örnekler: 1. Tek Karakter Çaprazlaması: Bezelye bitkisinde mor çiçekli bir bezelye ile beyaz çiçekli bir bezelyenin çaprazlanması. 2. Punnet Karesi Örneği: Sarı tohum rengine sahip (SS) bir bezelye ile yeşil tohum rengine sahip (ss) bir bezelyenin çaprazlanması. 3. Dihibrit Çaprazlaması: Düzgün ve sarı tohumlu bir bezelye bitkisi ile buruşuk ve yeşil tohumlu bir bezelye bitkisinin çaprazlanması.

Mendel'in dihibrit çaprazlama örneği olarak, bezelye bitkilerinde tohum rengi ve tohum şekli karakterleri verilebilir. Bu çaprazlamada: 1. Karakterler belirlenir: Tohum rengi (sarı veya yeşil) ve tohum şekli (düzgün veya buruşuk). 2. Ebeveyn genotipleri belirlenir: Homozigot sarı düzgün (SSDD) ve homozigot yeşil buruşuk (ssdd) bezelyeler çaprazlanır. 3. Döllenme: Bu çaprazlama sonucunda F1 dölünde heterozigot (SsDd) bireyler elde edilir. 4. Fenotiplerin belirlenmesi: F1 dölünün tamamı sarı ve düzgün tohumludur. Bu şekilde, dihibrit çaprazlama sonucunda F2 dölünde 9/16 oranında sarı-düzgün, 3/16 oranında sarı-buruşuk, 3/16 oranında yeşil-düzgün ve 1/16 oranında yeşil-buruşuk tohumlu bitkiler oluşur.

Tukaş bezelye konservesi, İzmir'in Torbalı ilçesinde üretilmektedir.

Tukaş'ın en iyi bezelyesi olarak değerlendirilebilecek bazı ürünler şunlardır: 1. Green Arrow: Yüksek verim ve hastalıklara karşı dayanıklılık sunan bir bezelye çeşididir. 2. Little Marvel: Küçük boyutlu, tatlı ve lezzetli bezelyeler yetiştirmek isteyenler için idealdir. 3. Wando: Serin iklimlerde iyi yetişen ve hastalıklara dayanıklı bir çeşittir. Bu çeşitler, hem besin değeri hem de lezzet açısından öne çıkmaktadır.

Evet, "araka" kelimesi "iri taneli" bezelyeyi ifade eder.

Bezelye dikimi için en iyi yöntem şu adımları izlemektir: 1. Toprak Hazırlığı: Bezelye, iyi drene olmuş, humuslu ve verimli toprakları tercih eder. 2. Tohum Seçimi: Kaliteli ve sağlıklı tohumlar seçilmelidir. 3. Dikim Derinliği: Tohumlar, 3-5 cm derinliğe dikilmelidir. 4. Sulama: Dikim sonrası toprak nemli tutulmalı, fakat aşırı sulamadan kaçınılmalıdır. 5. Destekleme: Bezelyeler, tırmanma bitkileri olarak büyürler ve desteklenmeye ihtiyaçları vardır. Bezelye dikimi için en uygun zaman, ilkbaharın başı olup, toprak sıcaklığı 4-10 °C arasında olduğunda yapılmalıdır.

100 gram bezelyede 2,6 gram protein bulunmaktadır.

Yalova Hacımehmet Köyü, meşhur bamyası ve bezelyesi ile tanınır.

1 dekar alandan 1.500-3.000 kg taze araka bezelye elde edilebilir.

Bezelyeye azot, fosfor ve potasyum içeren gübreler verilir. Uygulama önerileri: 1. Azot: Ekimden önce toprağa 2-4 kg/da saf azot verilmelidir. 2. Fosfor: Toprak işleme sırasında dekara 8-10 kg fosfor verilmelidir. 3. Potasyum: Dekara 20 kg potasyum önerilir. Ayrıca, bezelyenin çinko, bor, mangan ve molibden gibi besin elementlerine de ihtiyacı vardır.