Atasözleri

"Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az" atasözü, anlayışlı kimselere basit bir ima bile yeter, oysa anlayışsız kimselere ne söylense yararsızdır anlamına gelir.

"Su içen yılana bile dokunulmaz" atasözü, zararsız ve masum bir eylem içinde olan kimseye karışılmaması gerektiğini ifade eder. Bu söz, doğaya ve insana duyulan saygının bir yansıması olarak, yılan gibi tehlikeli bir canlının bile su içerken rahatsız edilmemesi gerektiğini vurgular.

Yoğun bir emek sonucu ortaya çıkan işe "göz nuru" denir.

"Dostun eyerlenmiş atıdır" sözü, atalarımızın söylediği bir atasözüdür.

"Besle kargayı, oysun gözünü" atasözü, nankör, kötü niyetli ve sütü bozuk kişilerin, kendilerine yapılan iyiliklere karşılık fenalıkla davranabileceklerini ifade eder.

"Kalem kılıçtan keskindir" bir atasözüdür.

İşte bazı Tatar atasözleri: 1. "Çocukla karışırsan çocuk olursun; akıllıyla karışırsan akıllı olursun". 2. "Bir elle kement atılmaz". 3. "Gönülde ateş varsa, gözde şimşek olur". 4. "Taştan su çıkmaz, kötüden iyilik çıkmaz". 5. "Demiri sıcakken döv". 6. "Ölü insan için çok şey yaparlar, diri insan için hiçbir şey yapmazlar". 7. "Yalancının gözü kara, dileği yalan". 8. "Gökyüzü yıldızlarla, erkekler sakalla, kadınlar saçla süslüdür". 9. "Acele işe şeytan karışır". 10. "Atını arabaya, kadını ülkeye göre seçerler".

"Dost acı söyler" atasözü, yakın arkadaşların, eksikliklerimizi ve kusurlarımızı çekinmeden söyleyerek bizim iyiliğimizi istediklerini anlatır. Bu söz, dostların doğruyu göstermek amacıyla acı da olsa gerçeği yüzümüze söylemelerini ifade eder.

"İşin iç yüzünü bilmeyince suizan ederler" ifadesi, bir konu hakkında yeterli bilgiye sahip olmadan önyargılı olarak olumsuz kanaat taşımak anlamına gelir.

"Eşek hoşaftan ne anlar (suyunu içer, tanesini bırakır)" atasözü, bilgisiz, görgüsüz kimsenin ince, güzel şeylerin zevkine varamayacağını ve değerini ölçemeyeceğini ifade eder.

"Ek tohumun hasını, çekme yiyecek yasını" atasözü, bir girişimden iyi sonuç almak isteyen kişinin o işin temelini sağlam kurması gerektiğini ifade eder. Yani, ekilen tohum güzel olursa, çıkan ekin de güzel, güçlü ve bol olur.

Uzun yıllar emek sarf etmek ifadesi "dirsek çürütmek" sözüyle ifade edilir.

"Çivi çiviyi söker" atasözü, güçlü bir şeyin etkisine, en az kendisi kadar güçlü bir başka şeyin etkisiyle karşı konulabileceğini anlatır.

İçinde "kazanmak" geçen bazı atasözleri şunlardır: 1. "Baba malı tez tükenir, evlat gerek kazana". 2. "Kazanmayanın (kazanmayınca) kazanı kaynamaz". 3. "Yapmak zor, yıkmak kolaydır". 4. "Sefa ile yenen cefa ile kazanılır". 5. "Az kazanan çok kazanır, çok kazanan hiç kazanır".

"İti an, çomağı hazırla" atasözü, saldırgan biriyle karşılaşma olasılığı bulunan kimsenin kavgaya hazır olması gerektiğini ifade eder.

Fatih Sultan Mehmed'in en büyük sözlerinden biri "Biz toprakları değil, gönülleri fethetmeye gidiyoruz" sözüdür.

"Kaçan balık büyük olur" atasözü, bir fırsatın kaçırılmasının ardından insanların o fırsatı daha büyük bir hale getirmelerini ifade eder. Bunun nedeni, elde edilen değil, elde edilemeyen varlıklara daha fazla değer verme eğilimidir.

"Kem âlât ile kemâlât olmaz" ifadesi, kötü ve kalitesiz malzemelerle güzel bir ürün meydana getirilemeyeceğini ifade eden bir atasözüdür.

"Adalet topaldır, ağır ağır yürür, fakat gideceği yere er geç varır" sözü, adalet sisteminin güvenilir olması, adil kararlar ortaya çıkabilmesi için her şeyin detaylı ve özenli şekilde incelenmesi, değerlendirilmesi gerektiğini; bu işlemlerin de zaman aldığını ifade eder. Bu söz, aynı zamanda suç işlendiğinde cezasının hemen verilemeyeceği, adaletin aceleye getirilemeyeceği, haklı ile haksız konusunda yanılgıya sebep olabileceği; ancak her şeye rağmen objektif değerlendirmeler yapıldığında adaletin zaman içinde doğru sonuçlara ulaşacağı anlamına da gelir.

"Abdal ata binince bey oldum sanır" atasözü, görgüsüz ve hayatta hiçbir başarısı olmayan kimselerin, tesadüfen bir mal ya da mevki sahibi olduklarında gösterdikleri şımarıklıklara ve böbürlenmelere dikkat çeker. Atasözünün tamamı "Abdal ata binince bey oldum sanır, şalgam aşa girince yağ oldum sanır" şeklindedir.