Arkeoloji

Samuel Noah Kramer, Sümer ve Sümer dili konusunda önemli çalışmalar yapmış bir Sümerolog ve Asurologdur. Başlıca katkıları: 1930-31 yıllarında Irak'a yaptığı yolculukla Sümer tabletlerinin kazı ve çözme çalışmalarına başlamıştır. 1950'de Pennsylvania Üniversitesi müzesinin tablet koleksiyonlarından sorumlu olmuştur. "Tarih Sümer'de Başlar", "Sümerler: Tarihleri, Kültürleri ve Karakterleri", "Sümer Mitolojisi" gibi önemli eserler yazmıştır. İsrail'deki Bar-Ilan Üniversitesi bünyesinde kurulan "Asuroloji ve Eski Yakın Doğu Enstitüsü"ne adı verilmiştir.

Arsemia'nın hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Kuruluş: Arsemia, MÖ 3. yüzyılda, Kommagene Krallığı'nın atası Arsames tarafından, Kahta Çayı'nın doğusunda, eski Kahta Kalesi'nin karşısında, krallığın yazlık başkenti ve idare merkezi olarak kurulmuştur. Tarihsel Önemi: Antik kent, Kommagene Krallığı'nın Hellenistik dönemden itibaren önemli bir kültürel merkezi olmuştur. Mimari Eserler: Arsemia'da, Kral I. Antiochos tarafından yaptırılan yazlık saray ve I. Mithridates Callinichos için yaptırılan anıt mezar gibi önemli yapılar bulunmaktadır. Yazıtlar ve Kabartmalar: Anadolu'nun en uzun Grekçe yazıtı ve tanrı-kral kabartmaları bu antik kentte yer almaktadır. Gizemli Tünel: Kazılarda, yaklaşık 158 metre uzunluğundaki gizemli bir kaya tüneli keşfedilmiştir. Ayrıca, Arsemia ile ilgili Samsatlı bir prenses efsanesi de bulunmaktadır.

Hierapolis Antik Kenti, Roma ve Bizans uygarlıklarına aittir. Ancak, kentin kuruluşu Helenistik döneme tarihlenmektedir. Hierapolis, Roma döneminde bir termal sağlık merkezi olarak gelişmiş ve Hristiyanlık açısından da kutsal bir yerleşim yeri olmuştur. 14. yüzyıl depreminden sonra terk edilen kent, günümüzde UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer almakta ve her yıl milyonlarca turist çekmektedir.

M.Ö. 10.000 yılında dünyada yaklaşık 5 milyon insan vardı. Bu sayı, tarımın başlangıç dönemine denk gelmektedir.

Hatşepsut'un mezarı, Mısır'ın Luksor kentinde, Deir el-Bahri bölgesindeki Krallar Vadisi'nde yer almaktadır. Mezarın girişi, bir yarığın içine sıkıştırılmış halde, kayalığın içine 210 metre kadar inen dönemeçli bir tünele açılmaktadır. Hatşepsut Tapınağı ise, mezarının bulunduğu Krallar Vadisi'nin yakınında, Nil Nehri'nin batı kıyısında konumlanmıştır.

Soli Antik Kenti'nin önemli olmasının bazı nedenleri: Tarihî ve kültürel miras: Soli, antik çağlardan günümüze uzanan tarihi ve kültürel mirasıyla dikkat çeker. Mimari yapılar: Kentte tiyatro, stadyum, agora, hamamlar, sarnıçlar ve antik kuleler gibi birçok mimari yapı bulunmaktadır. Arkeolojik bulgular: Kazılarda ortaya çıkan mozaikler, heykeller ve çeşitli arkeolojik buluntular, şehrin sanat ve kültürel zenginliğini gösterir. Ünlü kişiler: Filozof Chrysippus ve astronom Aratus gibi önemli isimler Soli'de yaşamıştır. Konumu: Dağlık ve Ovalık Kilikya'nın sınırında yer alması, stratejik bir konum sağlar.

Perspolis'in hikayesi gerçek olaylara dayanmaktadır, ancak bazı unsurlar kurgusal olabilir. Gerçek olaylar: Perspolis, M.Ö. 6. yüzyılın sonlarında Pers Kralı I. Darius tarafından Ahameniş İmparatorluğu'nun tören başkenti olarak kurulmuştur. Şehir, 331 yılında Büyük İskender tarafından fethedilmiş ve ahşap yapıları yakılmıştır. Kurgusal unsurlar: Marjane Satrapi'nin "Persepolis" adlı çizgi romanı, İran'da devrim sırasında küçük bir kızın başından geçenleri anlatır ve gerçek olayların yanı sıra kurgusal hikayeler de içerir.

Hititlerin en büyük şehri, Hattuşaş (Boğazköy) olarak kabul edilir. Hattuşaş, Hitit İmparatorluğu'nun başkenti olup, MÖ 17. yüzyıldan MÖ 13. yüzyıla kadar bu görevini sürdürmüştür.

Gordion'un önemi şu şekilde özetlenebilir: Tarihî ve arkeolojik değer: Gordion, 4500 yıllık tarihiyle Anadolu'nun en önemli arkeolojik alanlarından biridir. Frig uygarlığının merkezi: Frigya Krallığı'nın başkenti olarak, özellikle Kral Midas döneminde büyük bir gelişme göstermiştir. Mitolojik ve tarihî olaylar: Gordion Düğümü efsanesi gibi mitolojik hikayelerle ve Büyük İskender'in Gordion'u fethi gibi tarihî olaylarla anılır. UNESCO Dünya Mirası: 2023 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne dahil edilmiştir. Tümülüsler: Çevresinde 85'e yakın tümülüs bulunur; bu tümülüsler, önemli kişilere ait mezarlardır.

Paleografik analiz, eski yazı sistemlerini, el yazmalarını ve belgeleri inceleyerek şu adımları içerir: Yazı türlerinin sınıflandırılması. Yazı karakterlerinin analizi. Yazının materyalleri ve araçları hakkında bilgi toplama. Karşılaştırmalı yöntem. Dilbilimsel ve stilistik analizler. Paleografik analiz için akademik eğitim veya kurslar almak gereklidir.

Ani Antik Kenti'nin terk edilmesinin birkaç nedeni vardır: İpek Yolu'nun önemini kaybetmesi. 1319 yılında meydana gelen büyük deprem. Bölgesel güç mücadeleleri ve istilalar. Ermenistan'daki taş ocaklarında dinamit patlatılması.

Dünyanın en eski kil tableti, Irak Ulusal Müzesi'nde bulunmaktadır. Tabletin bir kopyası ise İngiltere'deki Ashmolean Müzesi koleksiyonunda yer almaktadır. Ayrıca, 3 bin 700 yıl öncesine ait olduğu düşünülen ve dünyadaki en eski trigonometrik tablo olarak kabul edilen bir başka Babil kökenli kil tablet de güney Irak’ta bulunmuştur.

Sit ve sit alanı arasındaki fark şu şekildedir: Sit, 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu kapsamında, kamu yararı gözetilerek koruma altına alınan, tarihî, arkeolojik ve doğal değerleri koruyan bölgeleri ifade eder. Sit alanı ise, bu koruma altına alınan bölgelerin tamamını kapsayan, doğal, arkeolojik, kentsel ve tarihi sit alanlarını içeren daha geniş bir terimdir. Özetle, sit alanı, sit kavramının uygulandığı belirli bölgeleri; sit ise bu bölgelerin koruma statüsünü tanımlayan hukuki bir terimdir.

Midas Anıtı'nın hikayesine dair bazı bilgiler şunlardır: Keşfi. Adı. Tarihi. Mimari özellikleri. Efsaneler. Ayrıca, Midas Anıtı'nın Ana Tanrıça Matar'a adanmış büyük bir açık hava kült kompleksinin parçası olduğu düşünülmektedir.

Rosetta Taşı'nın önemli olmasının bazı nedenleri: Hiyerogliflerin çözümü: Taş, Antik Mısır'ın kayıp dili olan hiyerogliflerin çözülmesinde anahtar rol oynamıştır. Çok dilli yazıt: Aynı metnin Yunanca, Demotik (Mısır'ın günlük dili) ve hiyeroglifle yazılmış üç versiyonunu içerir. Mısırbilim'in doğuşu: Hiyerogliflerin çözülmesiyle birlikte, Antik Mısır'ı inceleyen Mısırbilim bilimi ortaya çıkmıştır. Tarihsel önem: MÖ 196 yılında yazılan taş, Mısır'ın tarihi ve kültürel mirasına ışık tutar. Arkeolojik keşif: 1799 yılında Fransız askerleri tarafından keşfedilmesi, arkeolojik araştırmalarda önemli bir dönüm noktası olmuştur.

Kars Kalesi'nin hikayesi şöyledir: İlk inşa. Yıkılış. Yeniden inşa. Sonraki yıkım ve onarımlar. 93 Harbi'nin etkisi. Kars Kalesi, şehri düşmanlardan korumak amacıyla inşa edilmiş bir kaledir.

"Kazık" (2002) filmi, ekonomik buhranın yaşandığı 2002 Türkiye'sinde, çocukken maruz kaldığı şiddeti hatırlayan ve cinnet geçiren Metin'in işlediği seri cinayetleri konu alır.

Hayır, kümbet ve kubbe aynı şey değildir. Kubbe, yarım küre biçiminde olan ve yapıyı örten dam veya kümbet olarak tanımlanır. Kümbet ise, genellikle yuvarlak veya sekizgen bir temele sahip, geniş bir kubbe ile taçlandırılmış anıtsal yapılardır.

Stonehenge'in tam olarak neden ve nasıl yapıldığı hala bilinmemektedir, bu yüzden sırrı tam olarak çözülememiştir. Stonehenge'in amacı hakkında öne sürülen bazı teoriler şunlardır: Güneş ve ay takvimi: Bazı araştırmacılar, Stonehenge'in 365,25 günlük bir güneş takvimi olarak inşa edildiğini ve gündönümleriyle hizalı bir yapıya sahip olduğunu düşünmektedir. Dini veya ritüel alan: Anıtın, atalara ibadet edilen bir yer veya şifa merkezi olarak kullanıldığı düşünülmektedir. Toplanma alanı: Devasa bir yapının inşa edilmesinin, farklı topluluklardan insanların ortak emeğini gerektirdiği ve Stonehenge'in bir toplanma alanı olarak hizmet ettiği öne sürülmektedir. Güç gösterisi: Yapının, "Bakın, o kadar kuvvetliyiz ki, böylesine görkemli bir anıt dikebiliyoruz!" demek için inşa edilmiş olabileceği düşünülmektedir.

Palatine Tepesi'nin önemli olmasının bazı nedenleri: Mitolojik köken: Roma'nın kurucusu olduğuna inanılan Romulus ve Remus ikiz kardeşlerin, bir dişi kurt tarafından bu tepede bulunan bir mağarada büyütüldüğüne inanılır. Tarihî kalıntılar: Tepede, eski imparatorların evleri, tapınaklar ve ılıcalar bulunmaktadır. Konumu: Roma Forumu'nun tam 40 metre yukarısında yer alır ve buradan Kolezyum ile Circus Maximus'a tepeden bakılır. Arkeolojik değer: Palatine Tepesi, Roma'nın 3000 yıllık tarihine ışık tutan büyük bir açık hava müzesi niteliğindedir. Ziyaretçi çekiciliği: Kolezyum biletine dahil olan Palatine Tepesi, özellikle gün batımında Roma'ya tepeden bakma imkanı sunması nedeniyle ziyaretçiler için caziptir.