Frigya

Gordiyon Antik Kenti, birçok açıdan önemli bir tarihi mekandır: 1. Uzun Süreli Yerleşim: Yaklaşık 4500 yıl boyunca kesintisiz yerleşim görmesi, onu dünyanın en uzun süre yerleşimin görüldüğü nadir alanlardan biri yapar. 2. Stratejik Konum: Doğu ve batıdaki büyük imparatorlukların kesişme noktasında yer alması ve Ege ile Akdeniz'i Yakın Doğu'ya bağlayan ticaret yolları üzerinde bulunması, stratejik önemini artırır. 3. Frigya Krallığı: MÖ 1. binyılın başlarında, özellikle Kral Midas döneminde, Frigya Krallığı'nın başkenti olarak, Küçük Asya'nın çoğunu kontrol etmesi açısından önemlidir. 4. Arkeolojik Kanıtlar: Frig uygarlığına dair bilgilerin büyük ölçüde arkeolojik kanıtlara dayanması, kentin bu alandaki değerini yükseltir. 5. UNESCO Dünya Mirası: 2023 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması, uluslararası koruma ve tanınma açısından önemini pekiştirmiştir.

Eşek Kulaklı Midas efsanesi, Frigya uygarlığına aittir.

Aizonai antik kentinde sırasıyla şu topluluklar yaşamıştır: 1. Öncü Frigler. 2. Bergama ve Bithynia Krallıkları. 3. Roma İmparatorluğu. 4. Erken Bizans Dönemi. 5. Selçuklular. Aizonai'de MÖ 3000 yıllarına ait yerleşim izlerine de rastlanmıştır.

Frigyalılar, MÖ 676 yılında Kimmerlerin saldırıları sonucunda yok olmuşlardır.

Frigler, MÖ 700 yıllarında Kafkasya üzerinden gelen Kimmerlerin saldırıları sonucu yok olmuşlardır. Bu yenilgi sonrasında Frig Kralı Midas intihar etmiş ve Frigler, küçük beylikler halinde bir süre daha varlıklarını sürdürseler de daha sonra Lidya'lıların egemenliğine girmişlerdir.

Frigler, Kimmerler tarafından yok edilmiştir. MÖ 700 yıllarında Kafkasya üzerinden gelen Kimmerler, önce Urartular'ı güçsüzleştirmiş, ardından Kızılırmak'a kadar ilerleyerek Frigya'yı istila etmişlerdir.

Hierapolis Antik Kenti, Frigya uygarlığına aittir.

Gordion'un önemi birkaç açıdan öne çıkar: 1. Tarihî ve Kültürel Merkez: Gordion, MÖ 1. binyılın başlarında Frigya Krallığı'nın başkenti olarak, Küçük Asya'nın çoğunu kontrol eden önemli bir yerleşim yeriydi. 2. Stratejik Konum: Ege ve Akdeniz'i Yakın Doğu'ya bağlayan ticaret yolları üzerinde stratejik bir konumda bulunması, Gordion'u antik çağda oldukça önemli bir merkez haline getirmiştir. 3. UNESCO Dünya Mirası: 2023 yılında UNESCO tarafından Dünya Mirası Listesi'ne alınması, Gordion'un koruma altına alınmasını ve uluslararası alanda tanınmasını sağlamıştır. 4. Arkeolojik Buluntular: Gordion ve çevresindeki tümülüsler, Friglerin ölü gömme gelenekleri ve dini inanışları hakkında eşsiz arkeolojik kanıtlar sunar.

Kibele'nin hikayesi, antik Frigya mitolojisinde geçen bir ana tanrıça efsanesine dayanır. Özetle, Kibele, tanrıların anası olarak kabul edilir ve Zeus'un rüyasında gördüğü çift cinsiyetli bir varlık olarak ortaya çıkar. Önemli olaylar: - Attis ve Kibele: Kibele, tapınağının hizmetlisi olan ölümlü Attis'e aşık olur. - Doğum: Bir başka efsaneye göre, Kibele'nin doğumu şu şekilde gerçekleşir: Zeus'un rüyasına giren varlık, hem kadınları hem de erkekleri etkileyecek kadar çekicidir. Kibele efsanesi, Anadolu kültüründe önemli bir yer tutmuş ve birçok sanat eserine, edebi esere ve dini törene ilham kaynağı olmuştur.

Midas Anıtı'nın hikayesi, Frigya Krallığı'nın başkenti Gordion yakınlarında yer alan ve Kral Midas'a ithafen inşa edilen bir anıtla ilişkilidir. Anıtın bazı önemli noktaları: - Tarih: MÖ 6. yüzyılda Frigler tarafından Kybele Tanrıçası'na adanmış olarak yapılmıştır. - Amaç: Friglerin doğa ve bereket tanrıçası Kybele'ye olan bağlılıklarını ve Kral Midas'a duydukları saygıyı simgeler. - Özellikler: 20 metre yüksekliğinde, 16 metre genişliğinde, kaya oyuğunda yapılmış bir anıttır. - Yazıtlar: Anıt üzerinde bulunan üç yazıtta Kral Midas'ın ve Kybele'nin adları yazılıdır. Efsanevi boyut: Kral Midas'ın, şarap tanrısı Dionysos'tan dokunduğu her şeyi altına çevirme yeteneği istemesi ve bu gücün ona lanet getirmesi efsanesi de anıtla ilişkilidir.

Midas Anıtı, Frigler tarafından yapılmıştır.

Gordiyon Antik Kenti, Frigyalılar tarafından kurulmuştur.

Gordion Antik Kenti, birçok nedenden dolayı önemlidir: 1. Tarihî Başkent: Frigya Krallığı'nın başkenti olması nedeniyle siyasi bir merkez olarak kabul edilir. 2. Stratejik Konum: Ege ve Akdeniz'i Yakın Doğu'ya bağlayan ticaret yolları üzerinde stratejik bir konumda bulunması, antik kentin önemini artırmıştır. 3. Arkeolojik Zenginlik: Frig tümülüsleri ve diğer arkeolojik kalıntılar, Frig uygarlığına dair önemli bilgiler sunar. 4. UNESCO Dünya Mirası: 2023 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınması, kentin koruma altına alınmasını ve dünya çapında tanınmasını sağlamıştır.

Midas Anıtı, Frigya medeniyetinin önemli bir sembolü olup, birçok açıdan büyük tarihsel ve kültürel öneme sahiptir: 1. Tarihi Miras: Anıt, Frig toplumu ve kültürü hakkında bilgi sunar. 2. Mimari ve Sanatsal Değer: Frig kaya oyma mimarisinin en görkemli örneklerinden biridir ve üzerindeki geometrik desenler ve yazıtlar, Friglerin sanatsal yeteneklerini yansıtır. 3. Efsanelerle İlişkilendirme: Kral Midas'ın hikayeleri ile özdeşleşmiş olup, bu nedenle hem mitolojik hem de tarihi bir ilgi odağıdır. 4. Turizm Değeri: Türkiye'nin tarihi turizm değerlerini artırır ve yerli ve yabancı turistler için önemli bir ziyaret noktasıdır.

Gordion'un hikayesi, antik Frigya Krallığı'nın başkenti olan bu kentin tarihi ve efsaneleriyle doludur. 1. Tarihî Gelişim: Gordion, M.Ö. 9. yüzyıldan itibaren Frigler tarafından kurulmuş ve siyasi, dini ve kültürel bir merkez olarak hizmet vermiştir. 2. Kral Midas: Gordion, en ünlü kralı Midas ile tanınır. Midas, dokunduğu her şeyi altına çevirme yeteneğiyle bilinir ve bu hikaye, kentin mitolojik bir öğe haline gelmesine neden olmuştur. 3. Gordion Düğümü: Bir diğer ünlü efsane ise "Gordion Düğümü"dür. Rivayete göre, bu düğümü çözebilen kişi Asya'ya hakim olacaktı. 4. Keşif ve Koruma: Gordion, 1890 yılında Bağdat Demiryolu'nun inşası sırasında keşfedilmiş ve 2023 yılında UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne alınmıştır.

Midas Anıtı'nda (Yazılıkaya) 3 yazı bulunmaktadır çünkü bu yazılar, farklı konuları ve dönemleri kapsayan Frigce yazıtlardır: 1. Birinci Yazıt: Anıtın sol üst kısmında yer alır ve 11 metre uzunluğundadır. 2. İkinci Yazıt: Sağ yan çerçeve üzerindedir ve soldan sağa doğru yazılmıştır, uzunluğu 4,75 metredir. 3. Üçüncü Yazıt: Anıtın solundaki nişin içinde bulunur, nişin sol duvarından başlayarak arka duvarı ve sağ duvarı üzerinde devam eder, uzunluğu 4,45 metredir.

Frigya'da bulunan heykeller arasında şunlar yer almaktadır: 1. Ana Tanrıça Kybele Heykelcikleri: Frigler, Kybele'yi heykel ve kabartmalarına konu etmişlerdir. 2. Sfenks Heykelleri: İnsan başlı, arslan gövdeli heykeller yapılmıştır. 3. Midas Heykeli: Gordion'daki Midas Tümülüsü'nde, Midas'ın tahtında otururken tasvir edilen büyük boyutlu bir taş heykel bulunmuştur. 4. Boğazköy Kybele Heykeli: Frigya heykel sanatının en güzel örneklerinden biri olup, tanrıçanın iki yanına müzik aleti çalan iki erkek figürü yerleştirilmiştir.

Afyon'da bulunan bazı Frig eserleri şunlardır: 1. Aslantaş ve Yılantaş: Göynüş Vadisi'nde yer alan, kaya blokları üzerine işlenmiş anıtlar. 2. Maltaş: Aslantaş ve Yılantaş anıtlarına yakın, üçgen çatılı bir tapınak cephesi. 3. Kumcaboğaz: Kayıhan'da bulunan, Kübele kabartması içeren bir anıt. 4. Aslankaya: Emre Gölü yakınlarında, üçgen alınlıklı ve geometrik desenli bir kaya anıtı. 5. Kırkgöz Kayalıkları: Yazılıkaya köyü sınırları içinde, çok katlı ve çok odalı bir yerleşim yeri. Ayrıca, Afyon'un kuzeyinde bulunan Ayazin ve Seydiler gibi bölgelerde de Frig dönemine ait kaya mezarları ve diğer tarihi yapılar bulunmaktadır.

Yazılıkaya'nın özellikleri şunlardır: 1. Konumu: Yazılıkaya Platosu, Eskişehir'in güney kısmı ile Afyon'un kuzey kısmı arasında, Ege Bölgesi'nde yer alır. 2. Tarihi Önemi: Frigler döneminde dini merkez olarak kullanılan bir mabet yapısıdır ve "Midas Anıtı" olarak da bilinir. 3. Mimari Yapı: 17 metrelik yüksekliğe sahip olup, kolay şekil verilebilen tüf kayalarından oluşan bir arazi üzerine kurulmuştur. 4. Kabartmalar: Duvarları, Kybele için yapılan toprak levhalarla süslüdür ve ortasında Kybele'nin heykeli için ayrılmış bir alan bulunur. 5. Hitit Dönemi: Hitit İmparatorluğu'nun ulusal tapınağı olarak da bilinir ve burada yer alan kaya kabartmaları, Hitit panteonunu tasvir eder.

En eski tümülüsü Frigler yapmıştır.