Arkeologiya

Kastabus Antik Kenti'nin hikayesi şu şekilde özetlenebilir: Kuruluş Tarihi: Antik kent, MÖ 4. yüzyılda kurulmuştur. Tapınak: Kentin en önemli yapısı, MÖ 4. yüzyıldan kalma, Dor izleri taşıyan İon düzenindeki Hemithea Tapınağı'dır. Bağlantılı Olduğu Kentler: Kastabus, kente yaklaşık 2 km uzaklıktaki Baybassos Antik Kenti'ne bağlıydı. Ün Kazanması: Kastabus, bu kutsal alanı oluşturan Hemithea Tapınağı’ndan dolayı ün kazanmıştır. Kontrol: MÖ 300'den geç olmamak üzere, Rodos Peraia'sının bir parçası olarak Rodos kontrolü altına girmiştir. Kastabus'un adının kökeni hakkında farklı görüşler bulunmaktadır.

Çatalhöyük'te insan gömüsünün olmamasının birkaç nedeni olabilir: Evlerin içine gömme geleneği: Çatalhöyük'te insanlar genellikle evlerinin içine, platformların altlarına gömülüyordu. Geç tabakalarda değişim: Batı Çatalhöyük'te, Kalkolitik döneme doğru (MÖ 6000'lerden itibaren) evlerin içine gömme geleneği büyük ölçüde yok olmuş, gömütler ev dışında ve belki de mezarlıklarda gerçekleştirilir hale gelmiştir. Toplumsal ve ritüel değişiklikler: Evlerin terk edilmesiyle ilgili ritüellerde de değişiklikler olmuş, evler yeniden kullanılmadan önce yakılmaya başlanmıştır. Çatalhöyük'te neden insan gömüsü olmadığına dair kesin bir bilgi bulunmamaktadır; bu konuda çeşitli teoriler ve araştırmalar devam etmektedir.

Dünya'nın en eski mitolojisi olarak kabul edilebilecek bir mitoloji bulunmamaktadır, çünkü mitolojiler farklı topraklarda ortaya çıkmış ve zamanla gelişmiştir. Bazı bilinen eski mitolojiler: Yunan ve Roma Mitolojisi. Mısır Mitolojisi. İskandinav Mitolojisi. Hint Mitolojisi.

İlk insan topluluklarından bazıları şunlardır: Homo habilis. Homo erectus. Homo sapiens. İlk insan topluluklarının ortaya çıktığı bazı önemli dönemler şunlardır: Paleolitik Dönem (Yontma Taş Devri). Mezolitik Dönem (Orta Taş Çağı). Neolitik Dönem (Yeni Taş Çağı). İlk insan toplulukları genellikle avcılık ve toplayıcılıkla geçinmiş, göçebe bir yaşam sürmüşlerdir.

Antandros Antik Kenti, Troas uygarlığına aittir. Kentin kuruluşu hakkında farklı görüşler bulunmaktadır: Herodotos'a göre Antandros, bir Pelasg kentidir. Thukydides, Antandros'un bir Aiol yerleşmesi olduğunu belirtmektedir. Strabon ise Antandros'un Alkaios tarafından bir Leleg kenti olarak nitelendirildiğini, Skepsisliler tarafından da Kilikia topraklarında gösterildiğini aktarmaktadır.

Hoker pozisyonu, ölen kişileri yeniden doğuşa hazırlamak amacıyla kullanılmıştır. Hoker pozisyonu, özellikle Neolitik Dönem'den itibaren Anadolu'da yaygın olarak kullanılmıştır. Hoker tipi ölü gömme işlemi, ölüm katılığı oluşmadan önce gerçekleştirilir.

Çayönü'nde farklı dönemlerde çeşitli ev türleri bulunmuştur: Yuvarlak planlı çukur kulübeler. Izgara planlı yapılar. Taş döşeli yapılar. Hücre planlı yapılar. Geniş odalı yapılar. Ayrıca, Çayönü'nde "Kafataslı Yapı" ve "Saltaşı Yapı" gibi özel yapılar da bulunmaktadır.

Skepsis Antik Kenti, Anadolu uygarlığına aittir. Çanakkale'nin Bayramiç ilçesi yakınlarındaki Kurşunlutepe köyünün bulunduğu yerde yer alan Skepsis, tarih boyunca farklı uygarlıkların etkisi altında kalmıştır. Roma döneminde bağımsız para basabilen şehirler arasında yer alan Skepsis, Bizans döneminde ise piskoposluk merkezi olmuştur.

Pednelissos Antik Kenti'nin önemli olmasının bazı nedenleri: Tarihi ve kültürel değer: Kent, M.Ö. 218 yılında komşusu Selgelilerle yaptığı savaşla antik kaynaklarda yer almıştır. Mimari yapılar: Güçlü surları, kuleleri ve Helenistik Dönem'e ait diğer yapılarıyla dikkat çeker. Ticari ve kültürel ilişkiler: Kentin, doğu Sigilata, Suriye, Sagalasos ve Perge gibi çevre bölgelerle ticari ilişkileri olduğu, bulunan ithal keramiklerden anlaşılmaktadır. Aziz Pavlus Yolu: Pednelissos, Aziz Pavlus'un misyonerlik faaliyetlerini gerçekleştirdiği "Aziz Pavlus Yolu" güzergahında yer alır. Roma ve Bizans etkisi: Roma ve Bizans dönemlerinde de yerleşim görmüş, bu dönemlere ait bazilika, mezar yapıları ve tapınaklar gibi yapılar günümüze ulaşmıştır.

Aperlai'de yaşamış kişiler hakkında kesin bir bilgi bulunmamakla birlikte, kentin tarihçesi ve kültürel yapısı hakkında bazı bilgiler mevcuttur. Aperlai'nin Kuruluşu: MÖ 400'lerde Likya kenti olarak kurulmuştur. Tarihsel Dönemler: Aperlai, Likya Birliği döneminde üye kentlerden biri olmuş ve kendi sikkesini basmıştır. Ekonomik Faaliyetler: Kentin önemli geçim kaynaklarından biri, deniz kabuklarından elde edilen mor pigment (Tyrean Purple) üretimiydi. Terk Edilişi: 16. yüzyılda tamamen terk edilmiş ve sadece birkaç balıkçı ailesinin yaşadığı bir yer haline gelmiştir.

Asarkale'de üç adet kaya mezarı bulunmaktadır.

Kalkrostik, acrostic (kelime bulmacası) benzeri bir bulmaca türüdür. Kalkrostik bulmacalarda, harflerin temsil ettiği sayılar 3x3'lük bir matris şeklinde düzenlenir ve bu sayılar arasında yatay, dikey ve çapraz ilişkiler bulunur. Bu tür bulmacaların amacı, harflerin temsil ettiği sayıları bulmaktır.

Bozüyük'ün tarihi, 5417 yıl öncesine dayanmaktadır. Bu tarih, Milattan Önce 3400 yıllarında bölgeye gelen Lelegler ve Karyalılar'a kadar uzanmaktadır. Bozüyük, tarih boyunca Hititler, Frigyalılar, Kimmerler, Persler, Makedonyalılar ve Bithynialıların hakimiyetinde kalmıştır. Roma ve Bizans döneminde ise Bozüyük'ün adı "Lamunia" olarak bilinmektedir.

Çatalhöyük ve Hacılar'daki mimari yapıların farklı olmasının nedeni, bu yerleşimlerin farklı dönemlerde ve kültürel bağlamlarda geliştirilmiş olmasıdır. Çatalhöyük, Neolitik Çağ'da (MÖ 7400-5200) yerleşik hayata geçen insanlar tarafından oluşturulmuştur. Hacılar ise daha sonraki dönemlerde, muhtemelen Kalkolitik Çağ'da (MÖ 6200-5200) yerleşilmiştir. Bu farklılıklar, her iki yerleşimin de farklı tarihsel ve kültürel dönemlere ait olmasından kaynaklanmaktadır.

Çatalhöyük'te barınma ile günümüzdeki barınma arasındaki bazı benzerlikler: Toplumun temel ihtiyaçlarını karşılama. İnsan etkileşimi ve sosyallik. Bu benzerlikler dışında, iki dönem arasındaki barınma anlayışları büyük farklılıklar gösterir. Bazı farklılıklar: Mimari ve malzeme kullanımı. Teknolojik ilerlemeler. Konut çeşitliliği.

Kalkolitik Çağ'da yaşanan bazı önemli gelişmeler şunlardır: Bakır kullanımı: Taş aletlerin yanı sıra bakır da kullanılmaya başlanmıştır. Üretim ve ticaret: Üretim fazlası yerel ticareti aşarak bölgesel ve komşu ülkelere uzanan bir sisteme dönüşmüştür. Yerleşim yerleri: Yerleşim yerleri kalabalıklaşmış, köyler küçük kent boyutuna gelmiştir. Sanat ve zanaat: Çanak çömlek yapımı ileri bir safhaya ulaşmış, estetik ve sanatsal yönden oldukça ileri bir düzeye ulaşılmıştır. İnanç: Tanrı ve tanrıçaları temsil eden heykelcik, kült kapları ve ölü gömme gelenekleri ile inançla ilgili bilgiler belirlenmiştir. Tarım: Sabanın kullanılmasıyla tarımsal ürünlerde üretim artmış, evcil hayvan sayısı çoğalmıştır. Mimari: Evler daha çok taş evlerden oluşmuş, bakır işçiliği ile yapılan süslemeler ortaya çıkmıştır.

Afrodisias Müzesi'nde sergilenen bazı heykeller: Aphrodite kült heykeli; Bebek Dionysos ve Satyr heykelleri; Melpomene heykeli; Çeşitli Nike heykelleri; Zoilos Frizi; Polykleitos'un "Diskophoros" adlı heykelinin 1. yüzyıl mermer kopyası; Akhilleus – Penthesileia grubu; Rahip ve rahibe heykelleri; İmparator heykelleri. Müzede ayrıca çok sayıda diğer heykel ve kabartma da sergilenmektedir.

Side Antik Kenti'nin en önemli eserleri şunlardır: Antik Tiyatro: Roma döneminden kalma, yaklaşık 15.000 kişilik kapasiteye sahip büyük bir tiyatrodur. Apollon ve Athena Tapınakları: Deniz kenarındaki sütunlarıyla dikkat çeker ve gün batımında eşsiz manzaralar sunar. Agora ve Sütunlu Cadde: Antik kentin ticaret ve sosyal yaşamının merkezi. Side Müzesi: Antik kentten çıkarılan heykeller, mozaikler ve diğer eserlerin sergilendiği, eski bir Roma hamamı yapısında yer alan müze. Kent Suru, Kapısı, Hamamlar ve Su Yolları: Gelişmiş bir şehir yapısının parçaları. Ayrıca, Nymphaeum ve Roma Hamamı gibi yapılar da önemli eserler arasında yer alır.

Tılan Höyük'te yaşayanlarla ilgili bilgi bulunamadı. Ancak, bazı höyüklerde yaşamış olan topluluklar hakkında bilgi mevcuttur: Çatalhöyük: M.Ö. 6700-6500 yılları arasında, 600-800 kişinin yaşadığı tahmin edilmektedir. Tille Höyük: Geç Hitit Dönemi'nde (M.Ö. 9. ve 8. yüzyıllar) ve II. Sargon'un Asur'u ele geçirmesine kadar yerleşim görmüştür. Tilmen Höyük: M.Ö. 1600 yılına, yani günümüzden 3600 yıl öncesine kadar uzanan izler bulunmuştur.

Tarihi mekan, geçmişte yaşamış insan topluluklarına ait kalıntıların bulunduğu yapı ve alanlardır. Tarihi nesne ise, geçmişte yaşamış uygarlıklardan kalan alet ve araçlardır. Tarihi mekan ve tarihi nesneler, kültürel mirasımızın bir parçasıdır ve korunarak gelecek nesillere aktarılması önemlidir.