AraştırmaMetodları

Dijitalleşme, tarih bilimini çeşitli şekillerde etkilemiştir: 1. Kaynaklara Erişim Kolaylığı: Dijital arşivler ve kütüphaneler, tarihçilerin dünyanın her yerinden belgelere ve eserlere ulaşmasını sağlamıştır. 2. Veri Analizi ve Büyük Veri: Dijital teknolojiler, büyük veri analizi yaparak tarihçilere farklı perspektifler sunmuştur. 3. Yayın ve Paylaşım: Dijital platformlar, tarihçilerin çalışmalarını daha geniş bir kitleyle paylaşmasını kolaylaştırmış, akademik bilgilerin yaygın şekilde erişilebilir olmasını sağlamıştır. 4. Zorluklar ve Eleştiriler: Dijital ortamda yanlış bilgilerin yayılması, tarih verilerinin güvenilirliğini sorgulanır hale getirmiştir. Genel olarak, dijitalleşme tarih araştırmalarının verimliliğini artırmış ve metodolojisini değiştirmiştir.

Örneklem ve evren, istatistiksel analizlerde kullanılan iki temel kavramdır. Evren, araştırmanın ilgilendiği tüm birimleri veya öğeleri ifade eder. Örneklem ise, evrenden seçilen ve araştırmanın sonuçlarını yansıtması beklenen bir alt kümedir.

Metod ve yöntem kavramları aynı şeyi ifade etmez, ancak birbirleriyle ilişkilidir. Yöntem, belirli bir sonuca ulaşmak için izlenen, tutulan yol, usul, sistem veya prosedür olarak tanımlanır. Metodoloji ise, bir yöntemi destekleyen teorik çerçevedir.

Etnografik araştırma örnekleri şunlardır: 1. İşyeri Kültürü: Bir teknoloji şirketinde çalışan davranışlarını gözlemlemek ve röportajlar yapmak. 2. Geleneksel Topluluklar: Bir yerli kabilenin kültürel uygulamalarını belgelemek için onlarla yaşamak ve törenlerine katılmak. 3. Online Topluluklar: Sosyal medya platformlarında sanal arkadaşlıkların oluşumunu ve çatışma çözümlerini incelemek. 4. Eğitim: Öğrencilerin öğrenme tutumlarını ve motivasyonlarını gözlemlemek ve onlarla röportaj yapmak. 5. Sağlık Hizmetleri: Hastaların tedavi süreçlerine tepkilerini ve tedavi önerilerine ilişkin görüşlerini araştırmak. Diğer etnografik araştırma örnekleri arasında yiyecek tezgahı satıcılarının etkileşimleri, sokak sanatçılarının performansları ve stroke hastası bir kişinin iyileşme süreci yer alabilir.

Metin Buluş'a göre istatistiksel güç, bir çalışmada gerçekten var olan bir farkı veya etkiyi doğru şekilde tespit etme kabiliyetidir. İstatistiksel gücün diğer tanımları: - Pratik anlamda: Bir araştırmanın, eğer varsa bir etkiyi tespit etme olasılığı. - Formülle ifade: (1 – β), burada β, testin "Tip II hata" ihtimalini temsil eder.

Meta-analiz yapılabilmesi için en az iki bilimsel çalışma gereklidir.

Bilimsel araştırmada hipotez kurmak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Araştırma Sorusu Belirleme: Hipotez, net ve odaklanmış bir araştırma sorusu ile başlar. 2. Ön Araştırma Yapma: Konuyla ilgili literatür taraması yapılarak daha önce aynı konunun nasıl ele alındığı incelenir. 3. Değişkenleri Tanımlama: Hipotezde yer alacak bağımlı ve bağımsız değişkenler belirlenir. 4. "Eğer-O Zaman" İfadesi Oluşturma: Hipotez, "eğer şu koşul sağlanırsa, o zaman şu sonuç elde edilir" şeklinde bir ifade ile formüle edilir. Hipotezin ayrıca test edilebilir, açık, basit ve anlaşılır olması gerekir.

Tezde giriş bölümü yazarken aşağıdaki adımları izlemek önemlidir: 1. Araştırma Konusunun Tanıtımı: Çalışmanın odaklandığı konunun genel çerçevesini çizerek okuyucuyu konuya hazırlamak gerekir. 2. Literatür Taraması ve Arka Plan Bilgisi: Daha önce yapılan çalışmalardan bahsederek, literatürdeki mevcut durumu özetlemek ve çalışmanın bu literatürle nasıl bir ilişki içinde olduğunu açıklamak gereklidir. 3. Araştırma Sorusu veya Hipotezi: Çalışmanın merkezinde yer alan soru veya hipotezi açık bir şekilde ifade etmek gerekir. 4. Araştırmanın Amacı ve Önemi: Çalışmanın hangi sorunu ele aldığını, bu sorunun neden önemli olduğunu ve alana nasıl bir katkı sağlayacağını açıklamak önemlidir. 5. Kapsam ve Sınırlılıklar: Çalışmanın hangi alanlara odaklandığını ve hangi yönlerinin çalışmanın dışında kaldığını netleştirmek gerekir. Bu adımlar, tezin giriş bölümünün sağlam bir temel oluşturmasına ve araştırmanın yönünü belirlemesine yardımcı olur.

Nitel araştırmada yararlanılan kaynaklar şunlardır: 1. Görüşme: Araştırmacının bireylerle yüz yüze veya telefon/yazılı olarak iletişime geçerek bilgi toplaması. 2. Gözlem: Sosyal olguların doğrudan gözlenerek incelenmesi. 3. Yazılı Doküman Analizi: Mevcut yazılı materyallerin incelenerek derinlemesine bilgi elde edilmesi. 4. Odak Grupları: Bir grup insanın belirli bir konuyu tartıştığı toplantılar. 5. Etnografik Araştırma: Belirli bir kültür grubunun özelliklerinin ve yaşam tarzının incelenmesi. 6. Örnek Olay Araştırması: Belirli bir olayın veya durumun ayrıntılı olarak incelendiği araştırma yöntemi. 7. Metin veya Medya Analizi: Metinler, filmler, müzikler, televizyon programları gibi kaynakların incelenerek yorumlanması. Bu kaynaklar, nitel araştırmanın temel veri toplama ve analiz yöntemlerini oluşturur.

Anket cevaplarında birim belirtmek için aşağıdaki yöntemler kullanılabilir: 1. Ölçeklendirme: Cevaplarda ölçeklendirme kullanılarak verilen yanıtlarda denge sağlanabilir. 2. Açık Uçlu Sorular: Kullanıcıların farklı görüş ve düşüncelerini derinlemesine incelemek için açık uçlu sorular eklenebilir. 3. Cevap Seçenekleri: Sorulara göre "nötr", "bilmiyorum" ve "diğer" gibi ek seçenekler de sunulabilir. 4. Cevapların Yapısı: Soruların ve cevapların yapısı, anketin amacına ve hedef kitlesine göre belirlenmelidir.

Açık ve kapalı uçlu sorular arasındaki temel fark, cevap seçeneklerinin belirlenmesinde yatmaktadır: - Açık uçlu sorular, katılımcılara özgür bir şekilde cevap verme fırsatı sunar. - Kapalı uçlu sorular, katılımcılara önceden tanımlanmış yanıt seçenekleri sunar.

Fenomen, nitel araştırmada olaylar, durumlar, deneyimler veya kavramlar anlamına gelir. Örneğin, bir nitel araştırma çalışmasında fenomen olarak 7. sınıf öğrencilerinin matematiğe karşı olumsuz tutumlarının sebepleri veya 2. sınıf öğrencilerinin matematik dersine katılım düzeyleri ele alınabilir.

Anket verilerinin değerlendirilmesi için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Amaç ve kapsamın belirlenmesi: Anketin hangi konularda bilgi toplamak istediği netleştirilmelidir. 2. Soruların tasarlanması: Soruların anlaşılır, kısa ve konuyla ilgili olması önemlidir. 3. Gizliliğin sağlanması: Katılımcıların dürüst cevaplar verebilmeleri için anketlerin anonim yapılması gereklidir. 4. Verilerin analizi: Anket tamamlandıktan sonra veriler analiz edilir. Bu süreçte: - Veri segmentasyonu yapılır: Yaş, pozisyon, departman gibi farklı grupların yanıtları ayrı ayrı analiz edilir. - Trendler belirlenir: Düzenli aralıklarla yapılan anketlerle zaman içindeki değişimler gözlemlenir. - İstatistiksel analiz yapılır: Sıklık dağılımları, t-testi, ANOVA gibi yöntemler kullanılarak verilerin istatistiksel anlamlılığı ortaya konur. 5. Sonuçların raporlanması: Elde edilen bulgular, tablo ve grafiklerle raporlanır. 6. Aksiyonların alınması: Anket sonuçlarına göre belirlenen hedefler doğrultusunda iyileştirmeler yapılır ve aksiyonlar hızla uygulamaya konur.

Tıpta çapraz kesitsel çalışma (cross-sectional study), belirli bir zamanda bir popülasyonun sağlık durumunu veya hastalık prevalansını incelemek için yapılan gözlemsel bir araştırma tasarımıdır. Bu tür bir çalışmada: 1. Nüfus tanımlanır: Belirli bir grup insan, coğrafi bölge veya demografik grup olabilir. 2. Veri toplama: Anketler, görüşmeler, fiziksel muayeneler veya mevcut kayıtların incelenmesi gibi yöntemlerle yapılır. 3. Analiz: Toplanan veriler, ilgilenilen sonucun prevalansını ve diğer değişkenlerle ilişkisini belirlemek için istatistiksel yöntemlerle analiz edilir. Çapraz kesitsel çalışmalar, neden-sonuç ilişkisini belirleyemez, ancak hipotez oluşturmak ve daha ileri, daha derinlemesine araştırmalar için temel oluşturmak için faydalıdır.

Örnekleme yöntemleri ile ilgili örnek sorular şunlardır: 1. Olasılık temelli örnekleme yöntemlerinden biri olan küme örnekleme nedir? - Cevap: Küme örnekleme, evrende kendi içinde benzer özellikler taşıyan kümelerin oluşturulup bu kümelerden rastgele seçim yapılmasını içeren bir yöntemdir. 2. Maksimum çeşitlilik örneklemesi nedir? - Cevap: Maksimum çeşitlilik örneklemesi, farklı durumların ve bireylerin seçilmesiyle geniş bir perspektif sağlayan bir örneklem seçim yöntemidir. 3. Sistematik örnekleme nasıl çalışır? - Cevap: Sistematik örneklemede, her bireyin numaralandırılması ve rastgele bir başlangıçtan sonra düzenli aralıklarla örneklerin alınması söz konusudur. 4. Kolay ulaşılabilir örnekleme yöntemi nedir? - Cevap: Kolay ulaşılabilir örnekleme, araştırmacının erişiminin kolay olduğu bireyleri seçtiği bir yöntemdir ve en az güvenilen örnekleme yöntemlerinden biridir.

Tıpta tez okumak için aşağıdaki adımları izlemek gerekmektedir: 1. Başlık ve Önsöz: Tezin başlık sayfasını ve önsöz bölümünü inceleyerek yazarın adı, uzmanlık alanı ve tezin teslim tarihi gibi bilgileri öğrenmek. 2. Özet: Tezin özet kısmını okuyarak çalışmanın amacını, yöntemlerini, bulgularını ve sonuçlarını özet olarak görmek. 3. Giriş ve Genel Bilgiler: Giriş bölümünde konunun neden önemli olduğunu, literatür taramasını ve tezin hedeflerini öğrenmek. 4. Metodoloji: Tezin metodoloji bölümünde araştırmanın nasıl yapıldığını, kullanılan yöntemleri ve veri toplama tekniklerini detaylı olarak incelemek. 5. Bulgular ve Tartışma: Elde edilen verileri, sonuçları ve bu sonuçların önceki araştırmalarla nasıl ilişkilendirildiğini analiz etmek. 6. Sonuç ve Öneriler: Tezin sonuç bölümünde ulaşılan sonuçların özeti ve gelecekteki çalışmalar için önerileri okumak. 7. Kaynakça ve Ekler: Tezde kullanılan kaynakları kontrol etmek ve eklerde yer alan tablo, şekil ve kısaltmaları incelemek.

Randomize Kontrollü Deneme (RCT) ve RCT olmayan çalışmalar arasındaki fark, araştırma tasarımında kullanılan metodolojiye dayanır. RCT, katılımcıların rastgele bir şekilde deney grubuna veya kontrol grubuna atandığı, en yüksek kanıt seviyesine sahip bir deneysel tasarımdır. RCT olmayan çalışmalar ise randomizasyon kullanmadan yapılan araştırmalardır.

Tutum ölçeği hazırlamak için aşağıdaki adımlar izlenmelidir: 1. Amaç Belirleme: Ölçeğin hangi konu veya alanı ölçmek istediğini belirlemek önemlidir. 2. Literatür Taraması: Benzer tutum ölçeklerini inceleyerek hangi kavramların ölçüldüğünü ve hangi yöntemlerin kullanıldığını anlamak faydalı olabilir. 3. Ölçek Maddelerinin Geliştirilmesi: Maddeler, belirlenen amaç ve hedef kitleye uygun olarak oluşturulmalıdır. 4. Geçerlilik ve Güvenirlik Testleri: Ölçeğin geçerli ve güvenilir olup olmadığını test etmek için pilot uygulama ve istatistiksel analizler yapılmalıdır. 5. Son Düzenlemeler: Pilot uygulamadan elde edilen geri bildirimlere göre ölçek maddelerinde düzenlemeler yapılabilir. 6. Uygulama: Son hali verilen tutum ölçeği, belirlenen hedef kitleye uygulanır. 7. Veri Analizi: Toplanan veriler, istatistiksel yazılımlar kullanılarak analiz edilmelidir. 8. Sonuçların Yorumlanması: Elde edilen veriler ışığında tutumların ne yönde olduğu ve hangi faktörlerin etkili olduğu gibi bilgiler yorumlanır. 9. Raporlama: Son olarak, araştırmanın sonuçları, metodoloji, bulgular ve yorumlar içeren bir rapor haline getirilmelidir.

Sosyal hizmet saha araştırması, sosyal hizmetle ilgili sosyal sorunların, problemlerin ve olguların sistematik olarak incelenmesi ve analiz edilmesi anlamına gelir. Bu tür araştırmalar, kanıta dayalı uygulama ve politika geliştirme için veri toplamayı ve bu verileri kullanmayı amaçlar. Sosyal hizmet saha araştırmasının bazı türleri: - Doğrudan gözlem: Araştırmacı, doğal bir ortamda konuları gözlemler. - Görüşmeler ve odak grupları: Katılımcılarla doğrudan temas kurarak veri toplanır. - Vaka çalışmaları: Belirli bir kişi, durum veya olayın derinlemesine analizi yapılır.

Tezde ölçek kullanımı için etik kurul izni, ölçeğin kullanım şekline ve araştırmanın niteliğine bağlı olarak değişir. Genel olarak, anket, mülakat, odak grup çalışması gibi katılımcılardan veri toplanmasını gerektiren araştırmalar için etik kurul izni gereklidir. Ayrıca, 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu gereğince, başkalarına ait ölçeklerin kullanımı için sahiplerinden izin alınması ve bu durumun tezde belirtilmesi gerekmektedir.